چرا روسها در سوریه تغییر رویه دادند؟

روزنامه نزاویسیمایا گازتا در تحلیلی به قلم دریا فرانتس درباره رویکرد تازۀ روسیه و مذاکرات میان مسکو و واشنگتن بر سر بحران سوریه پرداخته است.

به نقل از بخش دیپلماسی رسانه ای سفارت ایران در روسیه، نویسنده این مقاله با استناد به گزارش های مطبوعات آمریکا نوشته است که دولت ایالات متحده به گفتگو با روسیه درباره بحران سوریه متمایل شده است. کاخ سفید نزدیک است به مذاکرات بین نمایندگان نهادهای نظامی دو کشور تن دهد و نیز امکان برگزاری ملاقات شخصی باراک اوباما با ولادیمیر پوتین را بررسی می نماید.

به عقیده نویسنده، این امر حاکی از تغییرات در راهبرد واشنگتن در منطقه است که در داخل کشور به باد انتقاد شدیدی گرفته شده است. از این نظر جلسه کمیته نیروهای مسلح مجلس سنا که در جریان آن معلوم شد که تنها چهار یا پنج نفر از سوری هایی که آمریکا برای مقابله با داعش آماده کرد، هنوز می جنگند، از این نظر گویا بود. در این شرایط پیشنهاد مسکو که جان کری وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه دریافت آن را اعلام کرد، بسیار بجاست. ظاهراً سرگئی لاوروف روز سه شنبه در جریان گفتگوی تلفنی با همتای آمریکایی خود خواهان برگزاری مذاکرات نمایندگان نیروهای مسلح دو کشور درباره اوضاع سوریه شد. هدف این مذاکرات، هماهنگی تاکتیکی فعالیت نیروهای مسلح آمریکا و روسیه در سوریه برای اجتناب از برخورد آنها با هم دیگر است. شبکه فاکس نیوز هم اطلاع داد که دولت باراک اوباما قصد دارد پیشنهاد انجام مذاکرات نظامی را قبول کند. تا کنون سوزان رایس مشاور امنیت ملی رئیس جمهور و اشتون کارتر وزیر دفاع به این مذاکرات رضایت داده اند.

با توجه به این که توافقات راهبردی می تواند فقط در ملاقات سران دو کشور حاصل شود، روزنامه نیویورک تایمز استدلال های له و علیه این مذاکرات را می آورد: دولت باراک اوباما می خواهد با روسیه درباره خروج از بن بست سوریه و اوکراین به توافق برسد ولی نمی خواهد خط منزوی کردن روسیه را فدای این مذاکرات بکند. نمونه ایران و کوبا نشان داد که رئیس جمهور آمریکا به گفتگو علاقه مند است و فراموش نکرده است که ملاقات ماه می کری و پوتین به تنش زدایی در روابط دوجانبه انجامید و از سوی دیگر نگران اتهامات به گذشت ها و اعطای امتیازات سیاسی به ولادیمیر پوتین است.

با این حال، کری بر ملاقات سران دو کشور تأکید می کند که جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید هم طرفدار این ملاقات است. ایگور دلانوئه معاون مدیر مرکز تحلیلی فرانسوی - روسی ابزروز خاطرنشان می کند که باراک اوباما به علت موضع گیری ضد روسی کنگره از سال 2013 از ملاقات ها با ولادیمیر پوتین اجتناب می کرد ولی شکست راهبرد آمریکا در سوریه او را به بازنگری در این مورد وادار می کند، به خصوص با توجه به اینکه ملاقات در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل حالت بی طرفانه ای خواهد داشت. کارشناس مذکور بعید می داند که همکاری سال 2013 بین روسیه و آمریکا تکرار شود. احتمال ضعیفی می رود که واشنگتن به ائتلاف پیشنهادی مسکو ملحق شود. بعد از توافقات درباره برنامه هسته ای ایران و از سرگیری روابط با کوبا برای باراک اوباما دشوار خواهد بود که توافقات رسمی با مسکو درباره سوریه را از تصویب کنگره بگذراند.

این کارشناس احتمال می دهد که طرفین روس و آمریکایی برای دنبال کردن اهداف خود در سوریه بدون درگیری متقابل مکانیزم های مشخصی ایجاد کنند که این هم یک نوع همکاری است.