پیش‌بینی بارش‌های خوب برای پائیز

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور گفت: پائیز امسال در اکثر نقاط کشور با افزایش بارش مواجه هستیم، اما این بارش‌ها به اندازه‌ای نیست که میزان بدهی آبی کشور را جبران کند.


 "شاهرخ فاتح"  در نشست بررسی وضع آب کشور که با حضور مدیران ارشد وزارت نیرو برگزار شد، اظهار داشت: کل کشور با 16.3 میلی‌متر در سال جاری و 7.1 میلی‌متر در سال گذشته با بارش منفی مواجه بوده است، بنابراین وضع بارش چندان مساعد نیست و بارش‌های خوب پائیزی هم نمی‌تواند زیاد در وضع آب کشور تاثیرگذار باشد، زیرا ما با یک بدهی انباشته به لحاظ دریافت نکردن  بارش‌های مناسب طی سال‌های گذشته مواجه هستیم.

فاتح با اشاره به پیش‌بینی فصلی که پژوهشکده علمی مشهد صادر کرده است، گفت: کارشناسان این مرکز با تجمیع تمام شرایطی که وقوع پدیده "المینو" و مدل‌های خروجی در نظر گرفته شده، به این جمع‌بندی رسیده اند که در نهایت در سه ماهه آینده، بیشتر مناطق کشور از حد میانگین بارش‌های خود برخوردار هستند و شمال کشور، شمال غرب و بخش هایی از استان کرمان مقادیر بارشی بیشتر از شرایط طبیعی نیز خواهند داشت.

وی با بیان اینکه اعتبار این مدل ها در سطح جهانی بیش از 60 تا 70 درصد نیست و حتی اگر اعتبار کامل هم داشته باشد و کشور را به‌خوبی پوشش دهد، باز هم با نقصان آب مواجه هستیم، یاد آور شد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که با توجه به شرایط خشکی که بر خاک کشورمان حاکم است، مجموعه کشور دارای یک بدهی عظیم آبی است و این افزایش بارش‌ها نمی‌تواند به این سرعت نقصان کمبود آب کشور را جبران کند.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور در ادامه افزود: با توجه به شرایط نرمال و بیش از نرمال بارش‌های پائیزی که پیش رو داریم، در پائیز دارای هوای گرمتری نسبت به سال‌های قبل خواهیم بود و افزایش دمای نیم تا یک و نیم درجه سانتیگراد باعث خواهد شد تا الگوی بارشی از حالت جامد به مایع تبدیل شود در نتیجه بخشی از این بارش‌ها را به‌صورت تبخیر از دست دهیم.

وی تاکید کرد: دمای بالا به نوعی باعث خنثی شدن اثرات بارش می‌شود.


*تاثیر پدیده "المینو" بر بارش‌های کشور

فاتح از پدیده "المینو" به عنوان یک پدیده بزرگ‌مقیاس که تاثیر خود را در سطح بالایی می‌گذارد و برای مناطق محدود با یک مولفه نمی‌تواند خیلی موثر باشد یاد کرد و افزود: در ایران ثابت شده پدیده ال مینو به تنهایی موثر نیست، بلکه این پدیده در صورتی می‌تواند موثر باشد که جبهه پر فشار حاره‌ای را مهار و به نوعی عقب براند، این عقب رانده شدن پر فشار حاره می‌تواند فرصتی را برای ورود سیستم‌های غربی فراهم کند؛ آنچه مسلم است امسال المینو فعال است و جبهه پرفشار را مهار کرده است.

وی با بیان این مطلب که از ابتدای سال آبی تاکنون اکثر استان‌های کشور نسبت به شرایط بلند مدت با کاهش بارندگی مواجه بوده‌اند، گفت: سه استان بوشهر با ‌47.6 درصد نسبت به بلند مدت، هرمزگان با 46.1 درصد و البرز با 37.3 درصد نسبت به بلند مدت با کاهش بارش مواجه بوده و با شرایط وخیمی روبرو شدند.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور تصریح کرد: فقط سه استان گیلان، آذربایجان شرقی و اردبیل بیش از 10 درصد افزایش بارش داشته‌اند و مجموعه کل کشور نسبت به بازه زمانی بلند مدت با حدود 16.3 درصد کاهش روبرو بودند.

وی در مقایسه سال آبی جاری با سال آبی گذشته گفت: امسال از 31 استان کشور، 27 استان کاهش بارندگی دارند و کل کشور نیز با 16 درصد کاهش بارش مواجه بوده است و این در حالی است که در سال گذشته در چنین بازه زمانی 22 استان کشور کاهش بارش داشته و کل کشور نیز با 7 درصد کاهش مواجه بوده است.

فاتح با اشاره به اینکه در دو سال آبی گذشته 18 استان با کاهش بارش مواجه بوده است، بیان داشت: استان‌های البرز، خوزستان،‌ فارس، کرمانشاه، ‌کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، چهارمحال و بختیاری و سمنان و... از جمله استان‌هایی هستند که در سال متوالی نسبت به بلندمدت، شرایط منفی را تجربه کرده‌اند و تمامی استان‌های کشور بدون استثنا با یک سال بارش منفی مواجه بودند.

وی اضافه کرد: یکی از نکات حائز اهمیت در بارندگی که در کشاورزی و هیدرولوژی اهمیت دارد تعداد روزهای توام با بارش است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور با بیان اینکه اقدام در خصوص تعداد روزهای بارشی بسیار مهم است، گفت: این مسئله بیانگر این است که تعداد روزهای بارشی کشور در مناطق شمال، غرب و شمال غرب با افزایش مواجه بوده که اگر این افزایش تعداد روزهای بارشی در استان های مختلف بررسی شود، ملاحظه می‌شود که میزان بارش بر حسب اقلیم‌های مختلف کمتر از 5 میلی‌متر، بین 5 تا 20 میلی‌متر و بیش از 20 میلی‌متر خواهد بود که در کشور ما با توجه به اقلیم، حد آن متفاوت است.

وی با اشاره به آنکه بارش‌های کمتر از 5 میلی‌متر با پدیده تبخیر مواجه هستند و بارش مناسبی برای بخش هیدرولوژی و کشاورزی کشور محسوب نمی‌شود، گفت: تعداد روزهای بارشی در بیشتر مناطق کشور رو به افزایش بوده و این افزایش به سمتی خواهد بود که شاهد بیشتر شدن روزهای بارش کمتر از 5 میلی‌متر باشیم، به عبارتی بارش‌های نا کار آمد زیاد شده و بارش‌های کار آمد که می‌توانند برای خاک و بخش کشاورزی مفید باشند، در اکثر مناطق کشور با کاهش مواجه هستند.


*افزایش چشمگیر دما در 4 ماهه اول امسال

فاتح در بررسی دمای چهار ماه ابتدای سال گفت: دمای چهار ماهه ابتدای سال در مقایسه با دمای چند ماه گذشته، نسبت به بلندمدت افزایش داشته و این افزایش بین پنج دهم تا 3.5 درجه بر حسب منطقه متفاوت بوده است و از سویی نیز، این کم بارشی با افزایش دما هم‌زمانی پیدا کرده است.

وی در مقایسه دمای یک دوره 47 ساله بین سال‌های 1347 تا 1393 بیان داشت: در این سال‌ها با یک افزایش سه صدم درجه در سال یا سه دهم درجه در دهه، در کشور مواجه بودیم که از حدود 17.1 دهم درجه سلسیوس در سال 47، میانگین سالانه دما به حدود 18.6 دهم در سال 93 رسیده است و دارای نوساناتی بوده که به عنوان نمونه می‌توان بیان داشت، در سال 61 با 16.3 درجه سلسیوس و در سال 87 که سال گرمی بود با 18.8 درجه سلسیوس دما مواجه بوده‌ایم.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور با بیان اینکه کشور ما با روند افزایشی دما نسبت به میانگین جهانی، (حدود دو دهم درجه در هر دهه) روبرو بوده است، افزود: به نظر می‌رسد در 47 سال اخیر آهنگ افزایش بارش‌ها از میانگین جهانی بیشتر بوده است.

وی با اشاره به اینکه در نگاه بلندمدت به شاخص‌های خشکسالی که SPI بلند مدت 84 ماهه است، خواهیم دید که در برخی حوضه‌های آبریز کشور با شرایط خشکسالی مواجه بوده‌ایم و این میزان یک، دو، سه و هفت ساله بوده است، بیان داشت: آنچه که اهمیت دارد میزان هفت ساله است که بدهی انباشته را به‌خوبی در غرب، جنوب غرب، مرکزی ،‌ سمنان، ‌شرق و شمال شرق قابل مشاهده است.