نماهای متفاوت از هنر هفتم

روزنامه آفرینش در سرمقاله خود نوشت: تاثیر و نفوذی که امروز درعرصه فرهنگ و هنر میان جوامع و ملت ها به وجود آمده را نمی توان درهیچ عرصه ای یافت کرد.

در ادامه این مقاله به قلم حمیدرضا عسگری می خوانیم: امروز قدرت تخریب شبکه های ماهواره ای و رسانه ها بیش از موشک ها و بمب ها و تسلیحات نظامی است و از سوی دیگر پتانسیل سازندگی آن بیش از سال ها تلاش و برنامه ریزی در اتاق فکرهای تخصصی می باشد.

یکی از مهمترین ابزارهایی که امروزه از سوی تئوریسین های فرهنگی جهان جهت القای اهداف و برنامه های خود به کشورهای دیگر استفاده می شود، هنرهفتم یعنی 'سینما' است. امروز سینما توانسته است بدون هیچگونه هزینه و تنشی، خواسته و نیات مثبت و منفی دولت ها، اقوام، گرایش های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را محقق و اجرایی کند.

سینما یکی از مهمترین و موثرترین راهکارهایی است که امروزه درجهت تنویر افکار عمومی از آن استفاده می شود. صنعت سینما توانسته است پا را فراتر از معیارهای های هنری بگذارد و تبدیل به معیاری برای قضاوت ملت ها و جوامع درمورد موضوعات گوناگون گردد. امروز سینما دیگر صرفا جنبه سرگرمی ندارد بلکه وسیله ای پیام رسان است.

ضمن اکرام آثار و فعالیت های بی نظیری که در عرصه صنعت سینما در کشورمان انجام شده، باید اعتراف کرد در حال حاضر در طی چند سال گذشته نیت فیلم سازان درکشورمان صرفاً پر رونق کردن گیشه بلیط فروشی بوده است! البته آمارها نشان می دهد که بینش بالای مخاطب آنها را از رسیدن به این هدف هم بازداشته است.لذا در بررسی این وضعیت می توان مجموعه چالش های سینمای ایران را در قالب مولفه هایی نظیر مدیریت و سیاست گذاری کلان، نقش هنرمند و نگرش فرهنگی او و همچنین کالبد شکافی زیر ساخت های فرهنگی موجود مطرح نمود.

صنعت سینما همچون دیگر صنایع پربازده کشور نیازمند زیرساخت های مهندسی شده و کارشناسی ظریف و تخصصی است. به عبارتی سیاست گذاری های کلان دراین عرصه به منزله پایه گذاری در این صنعت تلقی می شود. اگر تصمیم گیری ها و برنامه ریزی های کلان فرهنگی کشور براساس معیارها و نیازهای امروز جامعه نباشد، قطعاً بازدهی صنعت سینما نیز چیزی فراتر از آثار بی محتوا و سوپراستار محور، نخواهد بود.

نکته بعدی نقش هنرمندان دراین عرصه است. منظور از هنرمندان تمامی کسانی است که در تولید یک اثر نقش دارند، از نویسنده گرفته تا بازیگر و مونتاژگر فیلم، همه باید نوع نگرش و خواسته فرهنگی خود را براین مدار قرار دهند که درپی خلق اثری تاثیر گذار باشند و نه کسب صرفاً درآمدهای نقدی! البته این نکته را نباید فراموش کرد که در عرصه سینما آثار ارزشمند همواره با درآمدهای مالی خوبی مواجه شده اند.
نوع نگاه سینماگران باید به پوشش واقعیت ها و چالش هایی باشد که در عرصه داخل و خارج درحال رخ دادن و یا برای مردم مهم است.

جامعه علاقه دارد تا واقعیت هایی که برایش اتفاق افتاده را در قالب تصویر مشاهده کند، خود را با موضوع فیلم همراه سازد، بتواند با همسوشدن با معضل به تصویر کشیده شده راهکاری برای خود بیابد. آیا آثار فعلی سینمای ما دراین جهت حرکت می کند...؟!

اما درنهایت باید به زیرساخت های فرهنگی کشورمان در زمینه بی توجهی به صنعت و پتانسیل های سینما اشاره کرد. دراین امر که سینماگران کشورمان دارای تبحر و ذوق هنری وافری هستند، شکی نیست. کسب افتخارات بی شمار در جشنواره بین المللی سینما و مطرح شدن کارگردانان کشورمان به عنوان بهترین های این عرصه، خود مصداقی بر این مدعاست.

اما آنچه این ذوق و مهارت را دچار آفت می کند، همان مدیریت و سیاست گذاری هایی است که به آن اشاره شد. معضل سینمای ما بیشتر از همه نشأت گرفته از مدیریت ها با سلیقه های مختلف است. اگر مدیریت حوزه سینما و برنامه ریزی برای آن از سوی خود سینماگران صورت می گرفت، امروز شاهد بی رمق و بی رغبت شدن بزرگان سینمای کشور نبودیم.

برخوردهای سیاسی و حزبی با مقوله ای فرهنگی که تاثیر گذاری آن موجب تبدیل شدنش به صنعتی عظیم گردیده، ضربه ای بر پیکر فرهنگ و هنر و اهالی آن می باشد. اعمال مدیریت های بعضاً سیاسی در برخورد با سینما و سینماگران و طرفدارانشان، ذوق و شکوفایی استعدادها را کور می کند و روند دورشدن سینمای کشور از آثاری فاخر و حرفه ای را سبب می شود.

سینمای ما دارای پتانسیل هایی است که در تمام عرصه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بین المللی حرفی برای گفتن دارد و می تواند صاحب سبک باشد، اما عدم توجه و بی برنامگی دراین زمینه موجب هدر رفتن این سرمایه ها گردیده است.

امیدواریم 'روز سینما' به عنوان نقطه آغازی برای توجه مسئولان به این عرصه استراتژیک فرهنگی باشد.