دولت و دو سال تلاش بی وقفه در سیستان

دو سال با چشم بر هم زدنی گذشت، به گفته شاعری که می گفت «در گذرگاه زمان، خیمه شب بازی دهر، با همه تلخی و شیرینی خود می گذرد»؛می گذرد، اما تلخ و شیرین آن به یاد می ماند، گرچه در این گذر، رنگ ها رنگ دگر می گیرند اما چه زیباست به فراز در آوردن بهترین طرح ممکن بر دوش نسیم همیشه مواج و تاریخ همچون صفحه ای از مقابل دیدگان مردم عبور می کند که در آن تصویر گاه دشواری و گاه آسایش، گاه شادی و گاه غم به یاد می آید.
دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران به ریاست دکتر حسن روحانی معروف به دولت تدبیر و امید با کسب حداکثر آرا در انتخابات خرداد 1392 روی کار آمد و تنفیذ حکم رییس جمهور توسط رهبر معظم انقلاب در روز 12 مرداد همان سال انجام شد.
در دو سالی که گذشت کشور با رخدادها و موفقیتهای بزرگی رو به رو بود که شاخص ترین آن موفقیت در مذاکرات هسته ای بود که از یک طرف ضامن عزت مردم ایران و از سوی دیگر دربردارنده حق استفاده از فناوری صلح آمیز هسته ای بود.
در سیستان و بلوچستان واقع در جنوب شرق ایران در این مدت زمانی با وجود شرایط سخت تحریم کارهای مثبت زیادی انجام گرفت که به گفته علی اوسط هاشمی استاندار، هم اینک این استان در لبه شکوفایی قرار گرفته است.
در میز گردی که با حضور معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری و سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان و نیز خبرنگاران ایرنا برگزار شد، پرده ای از عملکرد دو ساله دولت تدبیر و امید در این استان به نمایش در آمد.
آغازگر این میزگرد طرح سووالی در زمینه گاز رسانی و طراحی این شبکه در استان بود که معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار در پاسخ به آن گازرسانی را از طرح های بزرگ دولت یازدهم دراستان عنوان کرد.
باقر کرد گفت: اولویت های این طرح با توجه به شرایط خاص و تعریف شده از ایرانشهر به زاهدان و سپس زابل و نیز از ایرانشهر به چابهار است.
وی ادامه داد: بستر لوله گذاری به طول 147 کیلومتر از ایرانشهر به زاهدان آماده شده و ورقی که لوله ها با آن ساخته می شود نیز خریداری و 50 درصد آنها وارد کشور شده و 50 در صد آن نیز به زودی وارد می شود.
وی تصریح کرد: ورق های وارد شده نیز در ساوه و اهواز در حال تبدیل به لوله است که 36 کیلومتر از لوله ها انتقال یافته و مقداری لوله گذاری نیز انجام شده است.
وی ادامه داد: خط انتقال گاز از ایرانشهر به زاهدان با 270 کیلومتر طول و 36 اینچ قطر لوله با اعتبار هفت هزار میلیارد ریال اجرا می شود که دستگاه اجرایی آن شرکت مهندسی و توسعه گاز، مشاور شرکت هامون گستر و پیمانکار شرکت جهاد نصر است.
دکتر کرد افزود: پس از سفر سوم هیات دولت در سال 90 به استان این طرح به صورت EPSF(پول اجرا و خود اجرا با پیمانکار ) به قرارگاه خاتم واگذار شد که در پایان سال 92 با پیشرفت فیزیکی23 درصد به دلیل عدم نقدینگی کافی کار متوقف شد و مجددا این پیمان از سه ماه اول سال 93 و تغییر از حالت EPSF( پول اجرا اجرا با پیمانکار) به C(تامین لوله به عهده شرکت ملی گاز ) به مبلغ هزار و 700 میلیارد ریال معادل 170 میلیارد تومان به جهاد نصر واگذار شد.
وی خاطر نشان کرد: هم اینک دراین طرح علاوه بر وارد شدن 50 درصد لوله ها و ساخت آنها در حدود 237 کیلومتر مسیر سازی، 27 کیلومتر حفاری و 24 کیلومتر حمل لوله انجام شده و 15 کیلومتر در حال ریسه است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان درباره خط انتقال گاز به چابهار گفت: این طرح به طول 198 کیلومتر با قطر لوله 56 و43 اینچ و ارزش تقریبی طرح حدود هزار و 560 میلیارد تومان است.
دکتر کرد ادامه داد: هم اینک با توجه به تغییر استراتژی در ادامه اجرای خط لوله صلح برای گاز رسانی به پاکستان چهار گزینه برای گازرسانی به چابهار از سوی مدیریت و برنامه ریزی شرکت ملی گاز ایران به معاون وزیر و مدیر عامل شرکت ملی گاز ارائه شده و در دست بررسی است.
وی با بیان اینکه علاوه بر اقدامات صورت گرفته در زمینه انتقال خط، شبکه گازرسانی نیز در شهرستانهای زاهدان و خاش در حال انجام است اظهار داشت: مقرر شده است گاز حداقل تا پایان سال 95 به زاهدان و در سال 96 به سیستان برسد.
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان نیز گفت: به منظور گاز رسانی به مرکز استان و سایر شهرهای بزرگ و مراکز جمعیتی استان، تسریع در اجرای خط انتقال در دستور کار دولت قرار گرفت و بعد از سفر هیات دولت به استان منابع مالی آن پیش بینی و تامین شد که میزان مصوب آن از سوی شورای اقتصاد یک میلیارد و 442میلیون دلار بود.
غلامرضا شجاع مالکی افزود: اجرای این پروژه در مرحله نخست برای گاز رسانی به شهرهای خاش و زاهدان با اعتبار650 میلیارد تومان آغاز و برای 60 کیلومتر از 260 کیلومتر طول مسیر، لوله و تجهیزات تهیه شده و نیز پیش بینی می شود تا ابتدای سال 1395 گاز به مرکز استان رسانده شود.

** راه آهن چابهار- زاهدان
خبرنگار ایرنا در این میزگرد به گفته استاندار سیستان و بلوچستان اشاره کرد و اینکه یکی از طرح های بزرگ و مصوبات سفر رییس جمهوری به استان ایجاد راه آهن از چابهار به زاهدان و خراسان است، و سپس پرسید پیشرفت این طرح در چه وضعیتی قرار دارد؟

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان گفت: راه آهن چابهار- زاهدان از جمله طرح های دولت یازدهم در استان است که در سال گذشته با پیگیریهای استاندار از طریق دولت، از یک سو 120 میلیارد تومان به این پروژه تزریق و از سوی دیگر سهمی از 250 هزار تن ریل که قرار است خریداری شود به این راه آهن اختصاص داده می شود.
دکتر کرد ادامه داد: هم اینک راه آهن چابهار- ایرانشهر در فاصله 300 کیلومتری با چهار کارگاه در حال فعالیت است و تا کنون 17 تا 18 درصد پیشرفت داشته است.
وی با بیان اینکه این طرح با سرعت در حال پیشرفت است تصریح کرد: در راستای انجام این پروژه کارگاههای ایرانشهر به زاهدان نیز به زودی راه اندازی می شود.
کرد خاطر نشان کرد: این پروژه در دولت های قبل مطرح بود اما در دولت تدبیر و امید آغاز بکار کرد و با پیشرفت مطلوب در حال انجام است.
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان با تایید مطالب دکتر کرد گفت: طول مسیر کریدور شمال، جنوب که از ورودی شرقی بندر شهید بهشتی چابهار آغاز و در مسیر خود از شهرهای ایرانشهر و زاهدان عبور می کند و بعد از میلک به خراسان جنوبی و مشهد و سرخس می رسد، 1380 کیلومتر است.
مالکی افزود: برای احداث این خط آهن 2 هزار میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده است، در حال حاضر عملیات احداث بخش اول این مسیر در حد فاصل چابهار تا ایرانشهر در چهار قطعه و به طول 300 کیلومتر آغاز شده و در حال اجراست.

** بندر چابهار
خبرنگار ایرنا از وضعیت بندر چابهار جویا شد و معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان پاسخ داد: یکی از مهمترین پروژه های جهشی سیستان و بلوچستان توسعه بندر چابهار به دلیل موقعیت استراتژیک و اتصال آن به آبهای آزاد دنیاست.
دکتر کرد اظهار داشت: در این راستا در چند ماه گذشته با تدابیر اندیشیده شده کشتی 90 هزار تنی بدون سبک سازی در بندر شهید بهشتی پهلو گرفت.
وی افزود: در این دولت روند توسعه بندرچابهار همچنان در حال انجام است به طوری در سال آینده مقررشده که ظرفیت پهلوگیری این بندر به شش و نیم تن تخلیه بار برسد.
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان نیز خاطر نشان کرد: در راستای افزایش ظرفیت های بندری و استفاده از پتانسیل بندر اقیانوسی چابهار، ظرفیت تخلیه و بارگیری این بندر در فاز اول به سطح شش میلیون تن و سپس تا 86 میلیون تن (در 5 فاز تا سال2030) می رسد.
مالکی ادامه داد: مطابق با برنامه زمان بندی توسعه استان، بندر چابهار بر اساس 5 فاز مختلف زمانی مقرر است تا پایان فاز اول، بندر شهید بهشتی قابلیت پذیرش کشتی های نسل جدید با طول 300 متر و عمق 16 متر را داشته و ظرفیت تخلیه و بارگیری بندر به 6 میلیون تن برسد، در فازهای دوم تا پنجم ایجاد اسکله ای چند منظوره و ایجاد یک اسکله کانتینری 360 متری از برنامه های دولت در این شهر است.
وی ادامه داد: همچنین در حال حاضر بندر چابهار از یک موج شکن به طول 2350 متر برخوردار است.

** پتروشیمی
پتروشیمی مورد توجه کارشناس اقتصادی ایرنا در این میزگرد قرار گرفت و با اشاره به وضعیت پتروشیمی استان، از معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری سیستان و بلوچستان خواست شرایط فعلی را تشریح کند.
دکتر کرد نیز، پتروشیمی را یکی دیگر از طرح های بزرگ استان ذکر کرد و گفت: فاز نخست پتروشیمی چابهار توسط استاندار کلنگ زنی شد و هم اینک بخش زیادی از زیر ساخت های آن انجام شده یا در حال اجرا است.
وی افزود: اگر برنامه های در نظر گرفته شده این پروژه به درستی پیش رود تا سه سال آینده پیشرفت خوبی خواهد کرد به طوری که علاوه بر تولید چندین محصول و رونق استان زمینه اشتغال افراد زیادی را در منطقه فراهم می کند.
وی تاکید کرد: ملاحظات زیست محیطی حتما در این طرح از سوی پتروشیمی انجام خواهد شد به طوری که هیچ آسیبی به محیط زیست نرسد.
وی بیان کرد: کارخانه پتروشیمی دیگری در ایرانشهر در حال جانمایی است که با راه اندازی این پتروشیمی ها در جنوب سیستان و بلوچستان با مشارکت بخش خصوصی در آینده ای نه چندان دور این استان به یکی از قطب های مهم کشور در این زمینه تبدیل می شود.
اما سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان با تکمیل سخنان دکتر باقر کرد از احداث دو مجتمع بزرگ پتروشیمی در چابهار و ایرانشهر خبر داد.
مالکی گفت: در طرح پتروشیمی چابهار 16 واحد پتروشیمی متان پایه و یک نیروگاه هزار مگاواتی در فاز اول و یک مجتمع آروماتیک در فاز بعد در زمینی به مساحت 1230 هکتار درمنطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار توسط بخش خصوصی اجرا خواهد شد.
وی تصریح کرد: پیش بینی می شود در یک برنامه زمانی 8 ساله حدود 20 میلیارد دلار در این پروژه سرمایه گذاری شود.
وی افزود: همچنین برای صنایع پتروشیمی ایرانشهر «gtp» که کار آن تبدیل گاز طبیعی به پروپیلن است مشاوره جانمایی انجام شده است و با راه اندازی آن زمینه اشتغال بیش از 17 هزار نفر فراهم شده و شاهد تحول در منطقه در زمینه های مختلف خواهیم بود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان در جواب سووالی مربوط به طرح آبیاری نوین گفت: طرح آبیاری نوین و انتقال آب با لوله به مزارع کشاورزی در 146 هزار هکتار از زمین های کشاورزی سیستان و بلوچستان از پروژه های کلان و بی سابقه دولت در استان است .
وی اظهار داشت: از مجموع اراضی 46 هزار هکتار در دشت سیستان و 100 هزار هکتار در بلوچستان قرار گرفته است.
دکتر کرد ادامه داد: با توجه به مشکلات مردم منطقه با عنایت دولت از محل صندوق ذخیره ارزی اعتبار این طرح تامین شده است.
وی افزود: این پروژه یکی از بزرگترین پروژه هایی است که در حوزه آب استان در حال انجام است و نیز از مهمترین پروژه های است که دولت تا حد زیادی برای انجام آن به کشاورزان کمک می کند به طوری که 85درصد سهم دولت و 15 درصد در آبیاری تحت فشار و قطره ای سهم مردم است.
وی اضافه کرد: این طرح از جمله پروژه هایی است که اعتبار آن جلوتر از خود پروژه اختصاص یافته و هم اینک در سیستان در حال اجرا است.
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان نیز در ادامه گفت: در راستای استفاده بهینه از منابع آبی و جلوگیری از هدر رفت آن در حوزه فعالیت های کشاورزی پس از سفر هیات دولت به استان اجرای 146 هزار هکتار طرح آبیاری تحت فشار در شمال و جنوب استان تصویب شد.
مالکی افزود: این طرح شامل اجرای آبیاری نوین و انتقال آب با لوله در سطح 46 هزار هکتار در منطقه سیستان با اعتباری بالغ بر 500 میلیون دلار و اجرای این طرح در جنوب استان در سطح 100 هزار هکتار با اعتبار560 میلیارد ریال است.
معاون هماهنگی امور عمرانی سیستان و بلوچستان در خصوص وضعیت فرودگاههای استان، احداث باند دوم فرودگاه بین المللی زاهدان را از دیگر اقدامات دولت در استان ذکر کرد و افزود: این یک باند پیشرفته خواهد بود به طوری که بهره برداری از آن در کریدور شمال جنوب- شرق غرب ملی و منطقه ای دارای بیشترین تاثیر است و در این حوزه فرودگاه چابهار نیز در دست مطالعه است.
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان نیز گفت: آغاز عملیات اجرایی طرح توسعه فرودگاه زاهدان و احداث باند دوم آن و همچنین راه اندازی مجدد ایرلاین استان(تفتان ایر) بعد از 12 سال از دیگر اقدامات دولت در این مدت بود.
مالکی خاطر نشان کرد: توسعه فرودگاه کنارک به فرودگاه شبانه روزی بین المللی نیز از دیگر برنامه ها است.
وی ادامه داد: بر اساس پیشنهاد سازمان منطقه آزاد چابهار و هیات وزیران در مصوبه ای در سال 93 حدود350 هکتار از اراضی فرودگاه فعلی شهرستان کنارک برای ایجاد فرودگاه مستقل به سازمان منطقه آزاد چابهار اختصاص یافته است.
خبرنگار ایرنا با اشاره به وضعیت جوی و موقعیت خاص جغرافیایی استان از اقدامات انجام شده برای بهره گیری از این شرایط سووال کرد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری سیستان و بلوچستان گفت: سیستان و بلوچستان به دلیل دارا بودن تنوع آب و هوایی بر عکس سایر استان های کشور که ممکن است در یک حادثه بحرانی دچار مشکل شوند در این استان همزمان توفان گرد و خاک و توفان های آشوبا، خشکسالی، سیل، برف و راه بندان شرایط بحرانی برای مردم ایجاد می کند.
دکتر کرد با بیان اینکه سال گذشته هشت روز تعطیلی مدارس و ادارات و 163 اخطاریه جوی صادر شده بود ادامه داد: بر این اساس دراین مدت اقدامات مختلفی انجام شده که از جمله می توان به تشکیل 13 جلسه شورای هماهنگی مدیریت بحران، آماده باش تمامی ماشین آلات سبک و سنگین ادارات برای مقابله با هرگونه حادثه، برگزاری 10 مانور اعم از زلزله، اطفا حریق، امداد و نجات کوهستان، تصادفات جاده ای، نشست گاز، ایمنی مدارس و امداد و نجات دریایی و غیره، احداث سه اتاقک لرزه نگاری باند پهن در شهرستان های چابهار، زاهدان و سراوان، اختصاص 6 میلیارد تومان برای تثبیت شن های روان به منابع طبیعی استان، اختصاص 2 میلیارد تومان به هلال احمر برای تهیه و توزیع سبد غذایی و ماسک بین مردم سیستان، اختصاص هفت میلیارد تومان برای ساخت بیمارستان تخصصی تنفسی در سیستان و مهیا کردن تمامی مدارس، اماکن ورزشی و مسقف برای اسکان اضطراری مردم در حوادث مختلف اشاره کرد.
سرپرست سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان هم تصریح کرد: شرایط مناسب اقلیمی، استان را برای احداث مزارع بزرگ برق بادی و خورشیدی در موقعیتی ممتاز قرار داده و افقی روشن را برای تامین انرژی منطقه و حتی صدور آن به کشورهای همجوار فراهم کرده است.
مالکی خاطر نشان کرد: ایجاد نیروگاه 20مگاواتی انرژی خورشیدی شرکت گسترش انرژی نو آتیه (وابسته به بانک صنعت و معدن) در زاهدان با سرمایه گذاری حدود 300 میلیارد ریال در دست اقدام است و جانمایی طرح نیز انجام شده است.
وی بیان کرد: تعریف مزارع توربین های بادی و همچنین منطقه ویژه انرژی های نو و تجدید پذیر از دیگر برنامه های دولت برای این استان است.
وی گفت: صدور مجوز شروع عملیات اجرایی تعداد 6 نیروگاه بادی توسط بخش غیر دولتی نیز از سایر فعالیت ها برای بهره گیری از شرایط استان است.
سووال دیگری که در این میزگرد تخصصی مطرح شد در رابطه با وضعیت سد های استان بود که باقر کرد در باره آن گفت: در سیستان و بلوچستان شیب هیدرولوژیکی آب از یک سو به سمت کشور پاکستان و از سوی دیگر به سمت دریای عمان است که بر این اساس سالانه حدود یک میلیارد و 600 میلیون متر مکعب آب به این طریق از استان هدر می رود.
وی ادامه داد: یکی دیگر از اقدامات دولت در استان برای حفظ منابع آبی پیش بینی تعدادی سد است و همچنین مطالعات احداث سد بر روی رودخانه های فنوج، قصرقند، کاجوو شیرکور که سد ندارند نیز در دست مطالعه است.
مالکی نیز گفت: در استان 17 سد با حجم مخزن 1734 میلیون متر مکعب در حال بهره برداری، 3 سد درحال ساخت و 21 سد در مرحله مطالعاتی هستند.
وی خاطر نشان کرد: افزایش ارتفاع سد پیشین نیز از دیگر عملیات های در حال انجام است.
خبرنگار حوزه اجتماعی ایرنا مرکز سیستان و بلوچستان نیز در این میزگرد به مشکل اشتغال در استان پرداخت و از اقدامات انجام شده در این زمینه سووال کرد که دکتر باقر کرد گفت: با رویکرد دولت برای رفع محرومیت وتوسعه فعالیت های تولیدی مبتنی بر صادرات و تامین بازار کشور، طرح ایجاد منطقه آزاد سیستان در دستور کار شورای عالی مناطق آزاد کشور قرار گرفته و در دست بررسی وپیگیری است.
مالکی نیز گفت: احداث کارخانه لاستیک سازی باسرمایه گذاری حدود 600 میلیارد تومان و اشتغال 1350نفر در سیستان (رامشار) با سرمایه گذاری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران که مجوز آن صادر شده از دیگر اقدامات دولت برای بهبود وضعیت معیشت مردم این منطقه است.
وی فعال سازی مجدد کارخانه بافت بلوچ، اجرای طرح اکتشاف معادن در 48 هزار کیلومتر مربع از گستره استان، ایجاد بازارچه های مرزی، توسعه مبادلات تجاری و بهره گیری از فرصت مرز در استان، ساماندهی حاشیه نشینی، اجرای طرحهای آبرسانی به شهرها و روستاها و برقرسانی و توسعه و گسترش شبکه های تلویزیونی و رادیویی در سراسر استان را از دیگر طرحهای در دست اجرا از سوی دولت تدبیر و امید عنوان کرد.
فعالیتهای انجام شده و در دست اقدام دولت یازدهم استان سیستان و بلوچستان را به کارگاه سازندگی و پیشرفت و توسعه تبدیل کرده و با بهره برداری از هر یک از طرحهای کلان در حال اجرا نه تنها این استان بلکه حوزه جنوب شرق کشور متحول خواهدشد.