انتقادها از طرح اخیر پرسپولیس ادامه دارد

تصمیم سرپرست باشگاه پرسپولیس برای جمع‌آوری کمک مالی از هواداران این تیم، واکنش‌های مختلفی در پی داشته و برخی، انتقادات جدی به آن وارد می‌دانند.

 روزنامه شرق نوشته است: چند روزی است که با تصمیم علی‌اکبر طاهری، سرپرست باشگاه پرسپولیس، فعالیتی به نام «کمپین حمایت مالی کانون هواداران» راه افتاده است. طرح بسیار ساده‌ای است، باشگاه پرسپولیس شماره‌ حسابی اعلام کرده تا طرفدارانش مبلغی به آن حساب بریزند تا به این صورت مشکلات مالی تیم حل شود.

طاهری چهارم شهریور در مصاحبه‌ای با فارس با اعلام این خبر درباره این روش درآمدزایی‌اش توضیح داد: «ما شماره‌حسابی در سایت باشگاه اعلام کردیم تا هواداران خودشان به تیم کمک کنند. شک نکنید که اگر هواداران خودشان به پرسپولیس کمک کنند دیگر نیازی به اسپانسر هم نداریم. البته به نظر من مسائلی که در فضای مجازی منتشر می‌شود باید در راستای حمایت از پرسپولیس باشد و تخریب‌کردن کمکی به پرسپولیس نمی‌کند. از طریق خبرگزاری فارس اعلام می‌کنم که اگر هر هوادار مبلغ ناچیز پنج هزار تومان به حساب باشگاه بریزد، دیگر نیازی به اسپانسر نداریم».

در این چند روز هم در سایت رسمی باشگاه تبلیغات زیادی برای این کمپین شده و روز شنبه هم همایشی برگزار شد. با این‌ حال انجام چنین اقدامی از سوی باشگاه پرسپولیس با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است.

حفظ‌ نشدن شأن باشگاه

اولین ایرادی که به جمع‌آوری کمک‌های مالی هواداران گرفته شده این است که آیا در شأن باشگاه پرسپولیس با این برند ارزشمند و هواداران میلیونی است که به‌دنبال پنج‌ هزار تومان‌های هوادارانی باشد که اکثرا سطح درآمد بالایی هم ندارند. این در حالی است که اعضای هیأت‌ مدیره پرسپولیس تا به امروز در جذب اسپانسر برای باشگاه ناتوان بوده‌اند.

فرشاد پیوس، ستاره پیشین قرمزها، دیروز در گفت‌وگو با ایسنا شدیدا از این اقدام علی‌اکبر طاهری انتقاد کرد و گفت: «این حرف نشان از ضعف طاهری است. باشگاه پرسپولیس شأن و شخصیت دارد. یک مدیر بی‌تجربه نباید با حرف‌های خود به شخصیت باشگاه توهین کند. ما سالیان‌ سال برای این تیم زحمت کشیده‌ایم و الان یک نفر همه‌چیز را خراب می‌کند. مدیری که نمی‌تواند یک اسپانسر جذب کند بهتر است استعفا دهد و برود. باشگاه پرسپولیس جای پول‌گرفتن از هوادار نیست. در این باشگاه، هوادار فقط از تیم حمایت معنوی می‌کند نه‌اینکه بخواهد پول به باشگاه بدهد. آقای طاهری! اگر توان جذب اسپانسر و حل مشکلات مالی را نداری، استعفا بده و برو تا افراد کاربلدی چون دادکان مدیریت پرسپولیس را برعهده بگیرند. اعضای هیأت‌مدیره هم ضعف دارند که از طاهری حمایت می‌کنند. آنها فکر می‌کنند وظیفه‌شان دخالت در کار مربی است درحالی‌که هیأت‌مدیره باید سیاست‌های کلان را تدوین کند و در جهت حل مشکلات مالی باشگاه قدم بردارد».

چند پیشکسوت دیگر باشگاه هم انتقادهای مشابهی کردند. سؤال اصلی این است؛ چگونه باشگاهی که در مزایده قیمتش 290 میلیارد تومان گذاشته شد و حتی مشتری 320 میلیارد تومانی هم داشت، برای تأمین بودجه‌اش دست‌به‌دامن چنین روش ابتدایی‌ای شده است؟

روش مبتدی و ناصحیح

یکی دیگر از اشکالات طرح طاهری، نحوه ارائه آن است. در برخی باشگاه‌های دنیا هم از کمک‌های مالی هواداران استفاده می‌شود. البته در آن باشگاه‌ها وضعیت باشگاه‌ و هوادارانش با پرسپولیس و پرسپولیسی‌ها متفاوت است. معمولا استمداد مالی از هواداران آخرین روشی است که برای باشگاه‌های دارای مشکل مالی در نظر گرفته می‌شود. در باشگاه‌های متمول و پرطرفدار هم برای این مورد نفع دوطرفه‌ای در نظر می‌گیرند مانند خرید محصولات هواداری (لباس، پیراهن، پوستر و...) با قیمتی بالاتر از ارزش واقعی که هوادار مابه‌التفاوت را آگاهانه برای کمک به باشگاه موردعلاقه خود خرج می‌کند. در این حالت انگیزه بیشتری برای کمک وجود دارد.

در روش دیگر عامل مشوقی همچون قرعه‌کشی و امثالهم باعث ترغیب بیشتر هوادار می‌شود. استفاده از کمک هواداری هم تفاوت‌های عمده‌ای با آنچه درحال‌حاضر در باشگاه پرسپولیس در حال انجام است دارد. ابتدا محل خرج و مبلغ موردنیاز مشخص می‌شود و پس‌ازآن هوادار از طریق وب‌سایت باشگاه یا پرداخت‌های بانکی، موبایلی و... کمک خود را به‌حساب واریز می‌کند و در هرلحظه مقدار پول واریزی در وب‌سایت باشگاه و در انتها بیلان صرف این مبلغ به‌صورت شفاف برای هواداران نمایش داده می‌شود. در طرح پرسپولیس روش پرداخت بسیار ابتدایی است، هوادار باید به بانک مراجعه کند. می‌شد با طراحی روش پرداخت آنلاین حداقل به وقت و راحتی هوادار احترام گذاشت. ضمن اینکه جریان پرداخت‌ها و نحوه هزینه هم شفاف نشده.

بی‌خبری اعضای هیأت مدیره

نکته جالب درباره کمپین حمایت مالی هواداران پرسپولیس این است که اعضای هیأت‌مدیره از وجود چنین طرحی ابراز بی‌اطلاعی می‌کنند و به نظر می‌رسد این فرمول ابتکار خود طاهری است. محمدرضا زادمهر دیروز قبل از حضور در جلسه هیأت‌مدیره باشگاه گفت: «من واقعا نمی‌دانم چه اتفاقاتی در حال رخ‌دادن است و اصلا در جریان این موضوع قرار نداشتم. باید بگویم یکی از اصلی‌ترین دلایل حضورم در جلسه همین مسأله بود چون سرپرست باشگاه باید در این خصوص به ما توضیح دهد تا ما هم در جریان قرار بگیریم».

جعفر کاشانی، دیگر عضو هیأت‌مدیره، هم مانند زادمهر از این طرح ابراز بی‌خبری کرد و ایرادهایی از آن گرفت: «اینکه باشگاه از هواداران کمک مالی خواسته ایرادی ندارد، اما در قبالش هم باید خدماتی به هواداران ارائه شود که این اتفاق رخ نمی‌دهد. الان اگر کمک مالی هم گرفته شود برای تیم پرسپولیس است، نه باشگاه پرسپولیس، چون عملا باشگاهی وجود ندارد!»

حسین عبدی، یکی دیگر از اعضای هیأت‌مدیره، بعد از جلسه سعی کرد این اتفاق را توجیه کند: «شماره‌حسابی مطرح شده و در جلسه هم مطرح شد که در باشگاه برای همه باز است. بحث طاهری در آن مصاحبه این بوده که طرفداران در کنار باشگاه باشند تا با همکاری مشکلات برطرف شود». به‌هرترتیب به نظر می‌رسد ریشه این تنش‌ها، پیدانشدن یک اسپانسر قوی برای پرسپولیس است. جعفر کاشانی هم از این بابت گلایه کرد. عبدی هم ابراز امیدواری کرد که به‌زودی این مشکل حل شود. در دو سالی که پرسپولیس توسط وزارت ورزش اداره شده، مشکل جذب حامی مالی کاملا به چشم آمده و از این بابت انتقادهای زیادی به وزارت و مدیران باشگاه شده است.

به گزارش ایسنا، روزنامه شهروند نیز در مطلبی انتقادی آورده است: تا چند روز در اشاره به پرسپولیس، فقط نتایج و رکوردهای منفی پی‌در‌پی این تیم مورد اشاره قرار می‌گرفت اما حالا اتفاقی افتاده که موضوع نتایج زیر سایه رفته و همه از افتضاحی بزرگ‌تر حرف می‌زنند.

از کلاه گامپر تا لوگوی پرسپولیس

اگر روزی پسری به نام خوان گامپر با درآوردن کلاه از سر و گرفتن آن رو به سوی مردم کاتالونیا موفق به کسب اعانه مورد نیاز و تأسیس غولی به نام بارسلونا شد، 114 سال بعد در ایران باشگاهی که زمانی کارکردی شبیه مانیفست ضد دولتی کاتالونیا داشت، کاری مشابه اما به غلط‌ترین شکل ممکن انجام داد. باشگاه پرسپولیس با در نظر گرفتن بنری با مضمون «هر هوادار=یک اسپانسر» شماره حسابی متعلق به بانک ملی شعبه ولنجک را به هواداران پیشنهاد داده تا به قول طاهری، سرپرست باشگاه هرکدام از هواداران با اعطای ٥‌هزار تومان، نیاز تیم به اسپانسر را از بین ببرند! او گفته پول‌های واریز شده به هیچ عنوان صرف امور غیر نمی‌شود! طاهری ادعا کرد یکی از هواداران می‌خواست کمک مالی‌اش را به دست سرپرست باشگاه برساند اما او اعلام کرده پول فقط باید به حساب باشگاه ریخته شود.

واکنش‌ها

پس از رونمایی از این بنر، سران پرسپولیس به فکر توجیه ماجرا افتادند. طبق معمول، بازی «کی بود، کی بود، من نبودم» در اولویت قرار داشت. محمد زادمهر، عضو تحصیلکرده هیأت‌مدیره باشگاه ادعا کرد از ماجرا اطلاع ندارد. محمود خوردبین، قدیمی‌ترین پرسپولیسی تاریخ هم ادعا کرد از اتفاقات رخ داده کوچک‌ترین اطلاعی ندارد و به باشگاه می‌رود تا از ماجرا خبردار شود! فرشاد پیوس هم صراحتاً از مدیران فعلی پرسپولیس خواسته استعفا کنند و به خانه بروند! مهرداد میناوند، یکی از بهترین چپ پاهای تاریخ پرسپولیس هم به شکل اینترنتی واکنش نشان داد. او در صفحه اینستاگرام خود از لکه‌ای ننگ در تاریخ پرسپولیس خبر داد. آنجایی که میناوند، ماجرا را به مقایسه با تیم‌های خارجی می‌کشاند و از درآمدزایی بی‌دغدغه زیر پونزترین تیم‌های اروپایی از طریق اسپانسر می‌گویند، مبحث جالبی شکل می‌گیرد.

مدل خارجی

در هیچ کشور اروپایی به شکل ناگهانی شماره حسابی برای کمک به یک تیم اعلام نمی‌شود. اصولا هر باشگاهی از بزرگ گرفته تا کوچک، منبع درآمدی دارد که برای روز مبادا کافی است. اگر هم کمکی صورت بگیرد، طرف مقابل داوطلب شده، نه باشگاه. چندی قبل باشگاه پارما به دلیل پیدا نشدن خریداری برای پرداخت بدهی‌های کلانش به پایین‌ترین سطح فوتبال ایتالیا سقوط کرد اما از شماره حساب بانک شعبه رجیو امیلیا خبری نبود و تنها یک رستوران‌دار به میل خودش به‌حدی کمک کرد که نام محصولش به شکل نمادین روی پیراهن بازیکنان قرار بگیرد. اگر هم روزی روزگاری باشگاه نیاز علنی به کمک داشته باشد، اسپانسر وارد عمل می‌شود و در بدترین حالت (که تا به حال رخ نداده است!) تنها اعضای رسمی تیم هواداری اجازه کمک دارند. باشگاه‌ها از آنجایی که خصوصی هستند، اقداماتی نظیر فروش سکوها و افتخارات باشگاه را لحاظ می‌کنند و از این طریق درآمد به دست می‌آورند.

ماجرای قدیمی

البته در فوتبال دولتی که در لایه‌های زیرین خود تن به خصوصی‌سازی نمی‌دهد، بحث کمک هواداران موضوع تازه‌ای نیست. از قدیم‌الایام عده‌ای موافق کمک گرفتن از هواداران بودند و گروهی مخالفت نشان می‌دادند. وقت فوتبال ما با این حرف‌ها تلف شد و وزارت ورزش و جوانان در دولت جدید هم با وجود وعده‌های گاه و بیگاه به قول معروف حتی یک ریال هم برای پرسپولیس و استقلال دولتی خرج نکرد. شاید کمک هواداران به‌خصوص در شرایط فعلی چندان بد نباشد اما باید پرسید این اقدام به چه قیمتی صورت می‌گیرد؟ حالا تصور کنیم هواداران کمک کنند. در قبال مساعدت آنها چه خدماتی برایشان در نظر می‌گیریم؟ آیا حداقل احترام برای احساس آنها قایل می‌شویم؟ اصولا حس می‌کنیم به گردن مای مدیرعامل حقی دارند؟

چندی قبل یک هوادار در فوتبال انگلیس به خاطر از دست ندادن حتی یک بازی 50 سال اخیر تیم محبوبش از سوی باشگاه به‌عنوان میهمان ویژه دعوت شد و جایزه ویژه‌ای از دست رئیس باشگاهش گرفت. در کشورهای اروپایی، هواداران علاوه بر امکاناتی مانند کارت هواداری و شرکت در رأی‌گیری برای انتخابات ریاست باشگاه، اجازه حضور در جشن‌های سنتی هر‌ سال را دارند و اعضای ثابت کانون هواداران بدون این‌که پولی برای باشگاه خرج‌کنند، مجاز به حضور در برخی جلسات باشگاه هم هستند. حالا تصور کنید اگر باشگاه پرسپولیس، کمک یک هوادار را بپذیرد، چه اقدامات تشویقی برای پاسخ به این محبت در نظر می‌گیرد!

نظریه کارشناسی

امیررضا واعظ‌آشتیانی، قائم‌مقام سابق سازمان تربیت‌بدنی به‌عنوان یکی از مخالفان قدیمی این اقدام در گفت‌وگو با «شهروند» حرف‌های جالبی به زبان آورد: «تا وقتی چیزی به نام اقتصاد فوتبالی وجود ندارد، در به روی همان پاشنه می‌چرخد. به نظرم بزرگترین معضل حال ‌حاضر فوتبال ما مدیران غیرفوتبالی و ناآشنا با این حیطه هستند؛ آن‌هایی که تفکر آماتوریسم را در جسم و جان فوتبال نهادینه کردند. وقتی این‌گونه باشد، نباید انتظار داشته ‌باشیم باشگاه‌ها عزت‌نفس خود را حفظ کنند و کاسه گدایی به سمت هواداران دراز نکنند.»

او صحبت‌هایش را این‌گونه ادامه می‌دهد: «نگاه ما به ورزش غلط است و برای برون‌رفت از این بحران و رسیدن به مرزهای حرفه‌ای‌گری، باید به اندازه یک دولت هشت‌ساله وقت صرف کرد، همه چیز را کوبید و دوباره از نو ساخت. مدیرانی که کاسه گدایی گرفته‌اند، باید بدانند هیچ سهمی از گردش مالی 500 میلیاردی ورزش در دنیا ندارند. استقلال هم دست‌کمی از پرسپولیس ندارد و فقط ماجرا و مشکلاتش علنی نشده است. من به آنها نه باشگاه که تیم می‌گویم؛ تیم‌هایی در گرداب آماتوریسم ورزش در خواب ما.»