چرا ارکستر آلمانی نباید به ایران بیاید؟

پس از اعلام خبر حضور ارکستر برلین در ایران، برخی مسوولان و منابع خارجی و داخلی به این اتفاق واکنش منفی بروز دادند. این واکنش‌های دو طرف متضاد، این پرسش را به‌وجود آورده که تصمیم دقیق و درست واقعا کدام است؟

 هنوز مدت زیادی از اجرای ارکستر فیلارمونیک چین در تهران نگذشته بود که خبر حضور ارکستر سمفونیک برلین به رهبری «دانیل بارنبویم» در ایران، در رسانه‌های کشور منتشر شد.

خشم اسراییل از وقوع رویدادهای فرهنگی مهم در ایران

باز شدن درهای ایران روی سایر کشورهای دنیا به‌منظور تبادل‌های فرهنگی، خوشحال‌کننده به‌نظر می‌رسید و خبر از روزهای متفاوتی در موسیقی ایران می‌داد؛ تا این‌که «گاردین» ششم شهریورماه، درباره خشم رژیم صهیونیستی از وقوع رویدادهای فرهنگی مهم در ایران، مطلبی را منتشر کرد.

ماجرا از این قرار است که وقتی مسوولان رژیم اشغالگر قدس مطلع شدند که احتمال دارد ارکستر برلین به رهبری «دانیل بارنبویم» به ایران سفر و در این کشور اجرایی داشته باشد، با توجه به شناختی که از رهبر این ارکستر و دیدگاه ضداسراییلی‌اش داشتند، از آنگلا مرکل - صدراعظم‌ آلمان - خواستند تا مانع اجرای ارکستر برلین شود. آن‌ها در عین حال به روش خود، دست به افشاگری نسبت به وجود تابعیت اسراییلی این رهبر ارکستر زدند.

«میری رگو» وزیر فرهنگ رژیم غاصب اسراییل در این‌باره درصفحه‌ی فیسبوک خود نوشت: «من در نامه‌ام به مرکل تأکید کردم، حضور دانیل بارنبویم در ایران به تلاش‌های اسراییل برای جلوگیری از توافق هسته‌ای ایران صدمه می‌زند و موجب تقویت موضع به رسمیت شناخته نشدن اسراییل خواهد شد. البته معتقدم که اگر قرار باشد از حضور این ارکستر و رهبرش در ایران جلوگیری شود، آلمان به‌درستی رفتار خواهد کرد.»

او همچنین بارنبویم را به «استفاده از فرهنگ به‌عنوان سکویی برای بیان اعتقادات سیاسی ضداسراییلی خود» متهم کرد.

این خبر به سرعت در رسانه‌های ایران هم انتشار پیدا کرد و واکنش‌هایی را درپی داشت. سخنگوی وزارت ارشاد پس از پیگیری خبرنگاران، درباره‌ی این موضوع اعلام کرده است: هنرمندان منتسب به رژیم صهیونیستی، در ایران جایی ندارند و اجرای ارکستر برلین در ایران منتفی است.

علی رهبری: از هول حلیم در دیگ نیفتیم

پس از این رویدادها، مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران نیز  اظهار کرد: رایزنی با این ارکستر توسط من انجام نشده است، اما وقتی به تهران آمدم، ارکسترهای بسیاری از کشورها آمادگی خود را برای داشتن تبادل فرهنگی با ما اعلام کردند.

علی رهبری ادامه داد: مهمترین وظیفه برای من این است که برنامه‌های داخلی ارکستر سمفونیک تهران با عنوان «از مهر تا مهر» به‌خوبی اجرا شود.

او همچنین گفت: همزمان با دورانی که من رییس فیلارمونیک بروکسل (آلمان) شدم، درهای کشور بلژیک، مانند شرایط کنونی ایران، روی دنیا باز شده بود. من آن زمان خیلی جوان بودم و در کنار مدیرعامل ارکستر بروکسل (آندره لاپورت) که تجربه‌ی زیادی داشت، آموختم که از هول حلیم نباید در دیگ افتاد.

دانیل بارنبویم کیست؟

«دانیل بارنبویم» یکی از رهبران مشهور ارکستر و متولد آرژانتین است. او در مقطعی از زندگی همراه خانواده‌اش به اسراییل سفر کرد؛ اما در سال 2008 یک شهروند فلسطینی شد و همیشه به این موضوع در رسانه‌ها افتخار کرده است. درواقع بارنبویم، تابعیت اسپانیایی، آرژانتینی و فلسطینی نیز دارد.

او که از رهبران مطرح ارکستر در جهان به‌شمار می‌رود، چهره‌ای جنجالی در سرزمین‌های اشغالی محسوب می‌شود و علت اصلی‌اش نیز مخالفت‌هایش با اشغالگری‌های رژیم صهیونیستی در مناطق فلسطینی است.

حالا شخصیت ضد اسراییلی او باعث شده تا مسوولان ارشد رژیم اشغالگر قدس از حضورش در ایران هراس داشته باشند. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد وزارت ارشاد به‌عنوان نماینده دولت در حوزه فرهنگ و مسوول مستقیم در جریان برگزاری این ارکستر هم با حضور این هنرمند در ایران، به‌دلیل وجود تابعیت اسراییلی‌ در کارنامه‌اش و نه تفکرات ضد صهیونیستی‌اش مخالفت کرده است. این رفتار که البته نسبت به بررسی‌های احتمالی و استعلام‌های مربوطه‌اش، اطلاع‌رسانی چندانی صورت نگرفته، این پرسش را پدید آورده است که آیا در این موضوع، صرفا صورت‌مسأله برای جلوگیری از هرگونه شائبه‌ای حذف می‌شود، یا به‌راستی تصمیم درستی مبتنی بر منافع و ارزش‌های ملی صورت می‌گیرد؟