وحدت ملی با حذف یک جریان قابل تحقق نیست

 روزنامه ابتکار در سرمقاله خود به قلم محمد علی وکیلی نوشت:بیش از یک دهه است که ساحت عمومی جامعه ایران دچار تنش داخلی و خارجی می باشد. پرونده هسته ای بهانه تنش و تقابل خارجی گردید؛ فرصت های بسیاری از کشور سلب شد؛ هـــزینه هـــای ســرسام آور پرداخت گردید؛ طرح ها و پیشنهادات مختلفی برای برون رفت از این بحـــران ارائه شد، اما هر کدام به بهانه ای ناکام ماند. تا اینکه با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و تغییر رویه های اساسی و سپردن کار به دست کاردانها در نهایت این بحران با توافق وین رو به افول و پایان می باشد.

ساحت داخلی نیز با اتفاقات 88 گرفتار منازعات روز افزون و تنش های مهلک گردید. سرمایه های انسانی بسیاری در طول این سالیان از دست رفتند. دامنه سوء تفاهمات هر روز بیشتر و بیشتر گردید، یاس عمومی بر بخش مهمی از نیروهای فعال جامعه حاکم گردید؛ دیوار تقابل و بی اعتمادی هر روز مرتفع تر شد؛ صداهای آشتی جویانه و صلح طلبانه تحت تاثیر شیپور افراطیون پژواکی نیافت؛ هیچ کدام از طرح های حل مساله نتیجه بخش نیفتاد. طراحان، خود نیز در کوتاه زمان جزء قربانیان و در جایگاه متهم مورد خطاب قرار گرفتند.

24 خرداد 92 امید به گشایش در حوزه های داخلی را افزون نمود و بزنگاهی برای آشتی ملی بود. اما افراطیون این بار نیز مانع شدند. تمرکز دولت بر حل پرونده هسته ای فرصت این مهم را فراهم نیاورد. اکنون با حل مساله بحران آفرین هسته ای سوال این است که چرا بحران داخلی لاینحل باقی مانده است؟ به عبارتی مردم می پرسند وقتی ما هنر حل مسائل بحران آفرین بین المللی با ابرقدرتها را داریم، چطور در حل مسائل داخلی عاجزیم؟ واقعیت این است پس از سالها تلاطم آمیخته به تنش سیاسی که تمام حوزه های داخلی و خارجی را درگیر نمود و آسیب های جبران ناپذیر انسانی، معنوی و مالی به همراه داشت، اکنون انتظار جامعه به سر آمده و تحملش در مقابل تنش های داخلی به حداقل رسیده و می پرسند چرا عادت کرده ایم سوال را به مساله، مساله را به مشکل و مشکل را به بحران تبدیل کنیم؟ آنان می پرسند آیا در مسائل داخلی ما یک ظریف با هنر ظریفش را نداریم تا بتواند با هنر مذاکره و بازی برد – برد مسائل را همچون پرونده هسته ای حل نماید؟ متاسفانه عمده دلیل بن بست بحران های داخلی و لاینحل ماندن آن ها، بازی با حاصل جمع صفر گروه های داخلی می باشد. با این رویکرد، تفاوت ها به تقابل تبدیل می شود و بر خلاف حکمت در تبدیل مخالف به منتقد، رسم بد آموز تبدیل منتقد به مخالف و مخالف به معاند را سرلوحه خود قرار داده اند. اینان با روش تمامیت خواهی مسیر گفتگو را بر مسایل داخلی بسته اند.

با این خود حق پنداری نباید انتظار داشت که هیچ کدام از مسائل داخلی فیصله یابد. بدیهی است تا زمانی که انسجام داخلی شکل نگیرد، توفیقات خارجی فایده ای به حال کشور نخواهد داشت. ما در داخل نیازمند تغییر ادبیات، رفتار و نگرش می باشیم.. رفتارهای حق به جانب جایش را به احتمال خطا دهد؛ رفتارهای خود نظام پنداری و خود ملت انگاری جایش را به خود جزء بودن دهد. منفی انگاری به مثبت انگاری تبدیل شود. اگر این تغییرات رخ نماید، آنگاه نهضت آشتی ملی نه بعنوان یک تاکتیک که بعنوان نیاز ادامه حیات و استراتژی بهبود زیست جمعی مورد استقبال قرار می گیرد.

همواره گفته و نوشته شده که وحدت ملی با حذف یک جریان قابل تحقق نیست، بلکه تفاوت ها بایستی به رسمیت شناخته شود و تفاوت ها به تقابل منجر نگردد. بدیهی است آشتی ملی در زیر سایه سنگین نگاه امنیتی دست یافتنی نمی باشد. فضای عمومی جامعه بایستی نرمال و امنیتی زدایی گردد. دور باطل کنونی، در نتیجه شرط گذاری های دو طرف ماجرا، ملال آور و نازیبا شده است. مجموعه اتفاقات پیش آمده تا به اکنون ماحصل اشتباه همگانی بوده است که البته سهم هر کس به میزان وزن و نقشی که بر عهده داشته، می باشد. ذره بین گذاشتن برای وزن کشی میزان اشتباهات نه حکیمانه است و نه کمکی به راه حل خواهد کرد. اگر اراده ای بر حل مسائل انباشته شده داخلی وجود دارد، بایستی از رفتارهای ذره بینی گذر کرد و همه آماده باشند جوانمردانه به سهم خود نسبت به اشتباهات انجام گرفته در محضر ملت، عذر تقصیر بطلبند و نسبت به گذشته خویش از محضر مردم طلب حلالیت نمایند. اگر نهضت عذر خواهی در جامعه رخ دهد، بی شک نهضت آشتی ملی شکل خواهد گرفت. عذرخواهی مطابق آموزه های دینی نه نشان قامت کوتاه و نه دلیل حقانیت طرف مقابل؛ بلکه عذرخواهی توصیه همیشگی دین اخلاق مدار محمدی و سیره علوی است. هر کس خود را مبرای از عذر خواهی بداند، گرفتار کیش خود حق پنداری است.

همگان باید فریاد عذرخواهی سر دهند. دور باطل کنونی باید شکسته شود و شکستن این دور با شکستن خودبینی و خودخواهی و رفتارهای قبیله ای قابل تحقق است.