بهرام رادان درباره حواشی اخیر چه گفت؟

 بهرام رادان - بازیگر سینما - یک ماه بعد از حاشیه‌هایی که در دنیای مجازی با او همراه شد و به بهانه بازی در فیلم «عصر یخبندان»، توضیحاتی داده است.

تعریف می‌کند: «من یک پست ساده گذاشتم و رفتم حمام. برگشتم و دیدم همه‌چیز عوض شد. جهانم عوض شد اصلا و افتادم در توفان». سعی می‌کند آرام باشد، اما بعد از گذشت یک ماه، آنقدر حاشیه‌های اتفاق مربوط به پست توئیتری‌اش زیاد بوده که هنوز جایی برای آرامش نیست و همچنان همه چیز، حتی این گفت‌وگو، تحت‌الشعاع آن قرار می‌گیرد؛ گفت‌وگویی که به بهانه اکران فیلم «عصر یخبندان» است و بهرام رادانی که نقش یک آقازاده عجیب و مرموز را در آن بازی می‌کند.

حرف‌ها از جایی دیگر شروع می‌شود و تغییرات زندگی این ستاره که این روزها در آستانه 36 سالگی است و برخلاف همیشه خودش سر حرف را باز می‌کند تا گفت‌وگو شروع شود و از بازگشت دوباره‌اش به ایران بگوید. تغییراتی که این روزها در زندگی‌اش می‌بیند، دوست و دشمن‌های زیادی که در یک ماه گذشته خود را نشان داده‌اند و در نهایت بازیگر 36 ساله‌ای که میان تمام این اتفاق‌ها و وقایع دوست ندارد شانه خالی کند و می‌خواهد همچنان ماجراجویی و هیجان، بخشی از زندگی‌اش باشد.

این گفت‌وگو را با همان روایت‌های اولیه رادان شروع می‌کنیم که کمی قبل از سوال اول، تعریف کرد: رفته بودم که بمانم؛ شاید برای 10 سال. اگر ترکیب مسئولان فرهنگی کشور تغییر نمی‌کرد، ممکن بود به این زودی‌ها هم برنگردم. اما با تغییر برگشتم. قبلا عادت یا وابستگی به جا و مکان خاصی نداشتم. اما تازگی‌ها و در یک سال گذشته، کمی تغییر در خودم حس می‌کنم؛ مثلا حین رانندگی به خیابان یا کوچه‌ای می‌رسم و ناگهان خاطراتی از گذشته در ذهنم تداعی می‌شود. ذهنم این روزها بیشتر فلاش‌بک می‌زند. بیشتر «نخستین‌بار»ها یادش می‌آید، نوستالژی‌ها؛ همیشه به شدت سعی می‌کنم سمت ذهنیت نوستالژیک نروم و رو به جلو نگاه کنم. اما حالا احساس می‌کنم، رها کردن برایم سخت‌تر شده. قدم زدن در کوچه پس کوچه‌های آشنا و یادآوری خاطرات، حس بهتری پیدا کرده. انگار تازه معنای غربت را می‌فهمم و می‌فهمم وقتی افراد درباره دلتنگی و نوستالژی‌هایشان حرف می‌زنند، چه می‌گویند. هرچند هنوز هم سفر کردن به ناشناخته‌ها و ماجراجویی‌های ذاتی، بخش مهمی از زندگی روزمره ام را تشکیل می‌دهد، اما بوی خانه و گرمی خاک وطن، تجربه جدیدی است که می توانم نام آن را کشف بنامم؛ کشفی در 36 سالگی.

چه اتفاقی افتاده که این همه تغییر کردی؟

به هرحال دیگر جوان دوره ٣٠ شده ام. در دهه ٢٠ زندگی ام کمتر نوستالژی داشتم و به یک عنوان در آن دهه داشتم نوستالژی های امروز را می ساختم. اما حالادیگر چشم بستن روی گذشته، کمی سخت شده و فکر می کنم این مهم در دهه ٤٠ بیشتر هم می شود. البته هنوز هم اکثر ساعاتم با فکر و ایده برای آینده سپری می شود ولی فرقش نسبت یادآوردن گذشته، با میزان آن در ١٠ سال پیش است.

حالا واقعا برای سن است یا موقعیت؟

نه ربطی به موقعیت ندارد. به این مربوط است که انگار تازه دارم چیزهایی را می بینم که قبلانمی دیدم، یا قبلامی دیدم ولی به اندازه امروز به آنها دقت نمی کردم، مثل همان در و دیوار کوچه‌ها و خیابان‌ها.

فقط در و دیوار است یا مردم را هم می‌بینی؟

نگاه به مردم و مردم شناسی لازمه شغلم است. گاهی خیره می شوم به برخی حرکات شان، راه رفتن شان، حرف زدن شان. معمولادر ترافیک فرصت خوبی برای این کار است، به یک راننده تاکسی و مسافران خسته اش، به خانواده ای که با هم در ماشین هستند و می خندند. به کسی که با کیسه های خرید عرض خیابان را طی می کند و... وقتی بازیگر هستی، باید مدام آدم های مختلف را اسکن کنی تا بتوانی روزی در ایفای نقش هایت از آنها بهره بگیری. برای یک اجرای موفق، این بایگانی ذهن به کمک بازیگر می آید تا شکل دهنده شخصیت مورد نظر شود. یعنی اصل مهم در تخصص یک بازیگر و به طور کل یک هنرمند، خوب دیدن محیط اطراف است.

فقط برای اجرای نقش هایت، آنقدر دقیق نگاه می کنی؟

نه، این خوب دیدن دو بخش برایم دارد. یکی همان پیدا کردن نقش هاست و دیگری هم پیدا کردن مناسبات اجتماعی مردم. یعنی رسیدن به یک نگاه اجتماعی. از طرف دیگر، دستیابی به عمق چهره ها نیز کنکاش جدیدم است، باید پشت پرده هر چهره دنبال زندگی گشت. میمیک و صورت ظاهر است و عمق نگاه خبر از درونی می دهد که گویی هزاران جلد رمان در آن نهفته است و هنر یک هنرمند تفکیک این دو و هنرمندانه تر از آن دستیابی به عمق چهره است.

آقازاده فیلم «عصر یخبندان» هم جزو این آدم هایی بود که دیده ای؟

بله، البته من شبیه این شخصیت را در محیط اطرافم زیاد دیده ام. حداقل چهار پنج مثال واقعی در ذهنم داشتم.

از این مثال های واقعی که در خبرها هستند؟

اسم نمی توانم بیاورم، به هر حال شبیه هستند.

به این آشناها که نگاه می کردی، چه چیزی در زندگی شان برایت مهم بود؟

تناقض عجیب زندگی شان. شخصیت و رفتار روزها و شب های آنها پارادوکس غریبی دارد. از لباس پوشیدن شان تا برخورد اجتماعی شان، همه و همه در موقعیت های مختلف به طرز فاحشی متفاوت است. من هم سعی کردم همین تناقض را نشان دهم. در جایی خواندم که استعمال کنندگان ماده مخدر شیشه، در اثر مصرف، هورمونی در مغزشان ترشح می شود که دلیل اصلی لذت اعتیاد آنها به آن ماده مخدر است و از این هورمون قوی تر، هورومونی است که توسط «شهوت قدرت» در مغز ترشح می شود. قدرت انسان را معتاد می کند. شخصیت های شبیه فرید هم همین گونه هستند، در سن پایین قدرت زیاد به دست آورده اند و چون تجربه شان کم است و این قدرت و پول را در مدت زمان کوتاه و نه بر پایه کوشش و تخصص، بلکه با استفاده از جایگاه بعضا زودگذر خانوادگی و مناسبات غلط اقتصادی به دست آورده اند، ظرفیت نگهداری اش را ندارند و برای همین منتهای سعی شان را می کنند تا حداکثر بهره را در این زمان کم از این لذت زودگذر ببرند و در همه ابعاد زندگی شان، این قدرت و فرزند «کسی» بودن تاثیر می گذارد؛ در راه رفتن شان، حرف زدن شان، نگاه کردن شان و. . . به صورتی که انگار همه چیز تحت کنترل و در ید قدرت آنهاست. یک نوع اعتماد به نفس ترسناک.

و تو سعی کردی همین قدرت را نشان دهی؟

بله. فرید «عصریخبندان» تنها دو جا این قدرت از دستش خارج می شود و تماشاگر متوجه این استیصال در نگهداری از این قدرت می شود؛ یکی در صحنه مواجه شدن با جنازه امیرحسین و دوم در صحنه فریب و آرامش دادن به لیدا (منیر) که هر دو این سکانس ها هم در اتاق خوابش اتفاق می افتد، یعنی مکانی که به نوعی پاشنه آشیل این نوع شخصیت هاست. هر چند سعی می کند اوضاع را جمع و جور کند و انگار هیچ چیز برایش مهم نیست، اما لرزش صدا و پرخاش بی مورد و حرف های ضد و نقیضش به خوبی گواه این است که کنترلش را از دست داده است. از طرفی آرامشش هم ترسناک است. دفعه اولی که فیلم را در جشنواره دیدم، به خصوص در آن سکانسی که در ماشین و در راه فرودگاه است، خودم هم از فرید ترسیدم. شاید برای همین است که وقتی فرید کشته می شود، تماشاگر احساس خلاصی می کند و حتی دست می زند.

و احتمالا برای اجرای آن اعتماد به نفس چندان سختی نکشیدی؟!

نه، نقش واقعا جذابی بود. چون خیلی خوب می شناختمش و می دانستم چه کسی است. ١٠دقیقه با مصطفی کیایی (کارگردان) حرف زدیم، دو، سه عکس دیدیم و به نتیجه رسیدیم و وارد مرحله دورخوانی شدیم.

عکس چه کسانی را دیدی؟

صفحاتی آن روزها در شبکه های اجتماعی معروف شده بود و مثال های خوبی از این افراد در آنها وجود داشت. در آن صفحه ها توانستیم میهمانی های شان، طرز لباس پوشیدن شان، مدل روابط و رفتارهای اجتماعی شان را با دقت تحت نظر بگیریم. مثلاعلاقه بیشترشان این است که شب ها لباس مشکی بپوشند و از خودشان چیزهایی براق مثل ساعت و زنجیر و قلاب کمربند آویزان کنند. برقی که وسط آن سیاهی محض، بدرخشد. این ترکیب در شخصیت شان هم هست و خودش را نشان می دهد؛ انگار می خواهند هم پنهان باشند و هم به طریقی و از باریکه ای قدرت و ثروت شان را به رخ بکشند.

با این برق زدن ها اصلا چرا همچین نقشی را قبول کردی؟

جذاب بود و خیلی خوب می شناختمش، نقش خوبی در فیلمنامه بود و خاص تر اینکه نقش منفی بود و در کنار گروه پشت و جلوی دوربین کاملاحرفه ای و درجه یک کار کردم که سینرژی فوق العاده ای برای ثبت یک کار ماندگار در میان شان بود.

خیلی هم نقش اذیت کننده ای نبود، چون تا دقیقه های آخر هم اصلا معلوم نیست که فرید، آقازاده است؟

خیلی ها را اذیت کرد و این نکته مثبت اجرای یک نقش منفی است. از طرفی،از طرز لباس پوشیدن و رفتار فرید و دیالوگ عسل (سحر دولتشاهی) به لیدا (مهتاب کرامتی) قبل از پایان فیلم متوجه این موضوع می شویم. اساسا به بازیگران رئال در سینما دو نوع کاراکتر پیشنهاد می شود؛ یکی نقش هایی که از میان شخصیت های متداول در اجتماع نیستند و به لحاظ زمان غیرمعاصر وقوع داستان یا خاص بودن نوع شخصیت یا یک فکت تاریخی، اجرای آنها مستلزم مطالعه و تحقیقاتی خاص است. دیگری نقش هایی که اجرای آنها مستلزم نگاه به اطراف و استفاده از آن بایگانی ذهن است که قبلاخدمت تان عرض کردم. خیلی ها این را گفتند که وقتی فرید کشته شد، نفس راحتی کشیدیم، همین برای من جذاب بود. البته در این میان نوع سومی هم در میان نقش ها وجود دارد که تاثیر چندانی بر قدرت و مهارت بازیگری ندارد و صرفا به منظور عدم قطع ارتباط هنرمند با مخاطب پذیرفته می شود و به نظرم جذابیتش به مراتب از دو نوع قبل کمتر است.

آن وقت این نقش های نوع سومی چه تاثیری دارند؟

این نقش ها برای فراموش نشدن و زنده ماندن در محیط کار نیاز است. برخی بازیگران سراغ مدیوم های دیگر مثل تلویزیون و تئاتر می روند و بعضی در همان مدیوم مختص مهارت شان، چند طبقه بالاو پایین می روند و هیچ کدام منکر دیگری نیست، فقط مهم دلبخواه هنرمند و بازار هدف اوست. در سینمای ما و با توجه به حجم کم تولیدات (در مقایسه با کشورهای پیشرو) بازیگر همیشه نمی تواند منتظر نقش هایی باشد که هم جذابیت عموم دارد و هم مورد تایید اهل فن است. پس بعضی فیلم ها تنها به دلیل حضور فیزیکی در حرفه و میان همقطاران پذیرفته می شود. از طرفی مردم وقتی بازیگر را در نقش های متفاوت می بینند، راحت تر با او ارتباط برقرار می کنند.

یعنی باید در دید مردم باشی؟

بله، اما نه مداوم. چون زیاده روی باعث می شود که تماشاگر عادت کند و مهم، سنجیده رعایت کردن این مرز باریک است.

حالا کدام یک از اینها برایت مهم تر است؛ خود نقش، دیده شدن یا نشدن واکنش مردم؟

همه به جای خود. اما همیشه واکنش خوب مردم پس از تماشای یک فیلم و ارتباط مخاطب با هنرمند مثل خستگی درشدن است؛ یا مثل رهاشدن یک انرژی است. می توانم بگویم در نهایت بهانه همه اینها هم همان مقبولیت نزد مردم است. چون اصل شغل ما همین است. تفاوت شغل ما با شغل مثلایک پزشک در این است که حتی اگر پزشکی ماهر، اخلاق خوبی نداشته باشد، باز هم مردم به سراغش می روند چون کارش خوب است و در تخصص اش ماهر دارد. یک پزشک مقبولیتش را از مهر تایید مردم نمی گیرد، اما یک بازیگر اگر بهترین بازیگر دنیا هم باشد، اما مردم دوستش نداشته باشند بعد از مدتی فراموش می شود. بازیگرهایی هم داریم که چندان حرفه ای نیستند و تخصص کافی از نگاه اهل فن ندارند اما چون مردم دوست شان دارند همیشه هستند؛ ما تایید را از مردم می گیریم، از تماشاگر. بنابراین هرچقدر خودم یک نقش را دوست داشته باشم، اما مردم دوستش نداشته باشند، اهمیت آن نقش برای من کمتر می شود و برعکس.

فکر می کنی الان و در این روزها مردم ایران نسبت به بهرام رادان چه احساسی دارند؟

اگر بخواهیم نظرات را یک مجموعه در نظر بگیریم، برداشت های متفاوتی وجود دارد و بنا بر آن احساس هایی متفاوت. مخصوصا بعد از اتفاقات اخیر. فاصله نظرات سفید و سیاه زیاد شده و تعداد نظرات خاکستری کم. مقداری نسبت به گذشته تغییر کرده و کماکان در حال تغییر است و این سیر تغییرات در آینده نیز بیشتر نمایان می شود.

یعنی به تغییر نگاه ها امیدواری؟!

مساله امیدواری نیست، مساله سیر زندگی هنری است. خاصیت زندگی یک هنرمند که جوهره شهرت در آن وجود دارد، همین است؛ انتخاب این نوع زندگی اجبار می کند تا درگیر اتفاقات غریبی شوی و گاهی کمی خطرناک است ولی ماجراجویی است و بی خطر لطفش را از دست می دهد. مثل یک فیلم پر هیجان، می گویند یک فیلم وقتی موفق است که تماشاگر بعد از دیدنش درباره اش حرف بزند، نظر بدهد و درگیرش شود، مثبت یا منفی فرقی ندارد، چون در این شرایط سرسفره مردم آمده و آنها همه جا درباره اش حرف می زنند. کاراکتر عمومی یک بازیگر هم همین است؛ همین که درباره اش حرف بزنند، چه تعریف کنند و چه او را بکوبند و به او انتقاد کنند، یعنی اتفاقات پیرامونش و حضور اجتماعی اش مهم است و این مهم بودن خوب است.

اما این انتقادها گاهی خیلی منفی است و گذشتن از آنها سخت؟

به هرحال می گذرد، چه بخواهیم و چه نخواهیم. ضمن اینکه نباید فراموش کنیم هر نظری موافق و مخالف خودش را دارد و حالاگاهی نظرات مخالف بیشتر است و گاهی هم نه. در ضمن زمان بیان یک واژه با درصد موافقان و مخالفان آن ارتباط مستقیم دارد. در مجموع کاراکتری که در آینده به آن خواهم رسید، تکامل یافته و پخته شده امروزی است.

و در این گذر زمانه، مهم همان دیده شدن است؟!

نه اسمش دیده شدن نیست، اسمش «بودن» است. در مسیر جریان بودن. وقتی صاحب یک تفکر باشی، ارتباط و اتصال مخاطب هم به تو قوی تر است. چون می داند که پشت رفتارهایت اندیشه ای داری. مثلامی توان فقط در حوزه فعالیت حرفه ای، انجام وظیفه کرد و کاری به محیط اطراف نداشت. این نوع زندگی کم دردسرتر و در عین حال کم اثرتر است و در هنگام فترت حضور، دیگر کسی آنها و جریان شان را به یاد نمی آورد. اما هیچ گاه اندیشه و تاثیر اجتماعی «بودن» از بین نمی رود.

فکر می کنی مخاطب تمام این تفکر و منطق را می بیند و درک می کند؟

بله، همین که درباره «چرایی» اتفاق یا ماجراها می پرسند یعنی به تفکر و منطق پشت آن توجه می کنند. همین که درباره اش حرف می زنند و بحث می کنند، فکر می کنم که مخاطبم درک می کند. من دارم تلاش می کنم که کارهایم همه با دلیل و منطقی باشد که حداقل خودم قبولش دارم، گرچه این دلیل و منطق با توجه به زمان و مکان و دانش در حال تکامل است، در عین حال فکر می کنم مخاطبم هم این را درک می کند و می بیند و همین راه درست است.

این جریانات خسته و آزرده ات نکرده؟

گاهگداری خسته می شوم، اما عشق مردم مثل نیروی عظیمی است که قدرت تحلیل رفته ام را دوباره احیا می کند. البته اهل مبارزه هستم و همیشه از درگیری و سروکله زدن با مشکلات پیش رویم استقبال می کنم. چون فکر می کنم در نهایت تجربیاتی به دست می آورم و همین تجربیات می توانند منشا اتفاقات خوب باشند.

این پوست کلفتی که درباره اش حرف می زنی، باعث شده حالاآنقدر با آرامش درباره اتفاق های اخیر حرف بزنی؟

زندگی همان طور که ضربه می زند، کمک هم می کند. مثلاگاهی از برخوردها، بازتاب های غلط و عکس العمل های بی منطق محیط اطرافم ناراحت می شوم. اما درست همان موقع، حرف هایی می شنوم یا حمایت هایی می بینم که آرامم می کند و دلگرم می شوم. انگار توازن و تعادل ماجرا هم دست مردم است و خودشان به آن گذشتن مسیر کمک می کنند.

تصمیم نداری، مدتی دور شوی تا اوضاع آرام شود؟

به هیچ وجه، شانه خالی کردن از زیر بار مشکلات و مسوولیت های زندگی در مرامم نیست، من شبیه راننده ماشینی پر از مسافر هستم که در جاده پرپیچ و خم پیش رو، احساس مسوولیت به تک تک مسافرهایم این اجازه را سلب می کند که در یک موقعیت سخت و خطرناک رهای شان و فرار کنم. هیچ راهی بدون خطر و دست انداز نیست و ماجراجویی ذاتی من باعث می شود تا سخت ترین آن را انتخاب کنم و مسافرانم این را می دانند و مطمئن هستند که من حداکثر تلاشم را می کنم تا مرد روزهای سخت باشم.

سعی می کنی یا هستی؟

هیچ وقت از خودم صددرصد راضی نیستم اما در مواجهه با هر اتفاق ناخوشایندی حداکثر سعی و تلاشم را می کنم تا از آن به بهترین شکل گذر کنم و بعد به هیولای مشکلات می گویم؛ «همین بود زورت؟!» این درگیری و کشمکش به من کمک می کند زنده باشم، از طرفی دیگر بعضی سختی های دیگران را که در جامعه و اطرافم می بینم، دیگر مسائل زندگی خودم به نظرم نمی آید و امیدوارتر می شوم. از طرف دیگر کلااین مشکلات را از قهر زندگی نمی بینم، از حکمتش می بینم.

نشانه شناسی هم می کنی؟!

به نشانه ها خیلی اعتقاد دارم. مثلااینکه وقتی در خانه را می بندی و صدای تلفن را می شنوی، اینکه در را باز کنی و تلفن را جواب دهی با اینکه بروی و به زنگ تلفن بی تفاوت باشی، دو انتخاب متفاوت است که شاید مسیر زندگی ات را عوض کند. مثلادختردایی ام برای من تعریف می کرد که روز ١١ سپتامبر، دیر از خواب بیدار شده و عصبی از به موقع نرسیدن در مترو هم گیر افتاده. تازه وقتی از پله های مترو بالامی آید می بیند که دود شهر را گرفته و ساختمان محل کارش (برج های تجارت جهانی) منفجر شده. می خواهم بگویم بعضی از نشانه ها، حتی نشانه های آزاردهنده و ناراحت کننده، حکمتی در سرنوشت ما دارند. به نظرم کل کائنات یک انرژی عظیم است که باید همراه آن شد، نباید مقابلش ایستاد یا مقاومت کرد. زندگی همیشه برای تو غافلگیری دارد. وقتی جریان پرخروش یک رودخانه وحشی تو را همراه خود می برد، تو برای نجات خود دستت را به هر دستاویزی می گیری، خواه آن دستاویز، تنه یک درخت باشد و خواه دم یک کروکودیل.

این برای تو هیجان انگیز است؟

خیلی زیاد.

خودت هم احساس می کنی عوض شدی یا فقط منم حالاچنین احساسی دارم و فکر می کنم حرف هایت و نگاهت به زندگی در چند سال گذشته تغییر کرده؟

نمی خواهم بگویم تغییر ١٨٠ درجه ای داشتم، اما تغییر کردم. قبل تر نگاهم خیلی مادی گرا بود، اما حالادیگر آن نگاه کلی مادی گرا را به زندگی ندارم.

و حالا چه اتفاقی افتاده؟

مهم ترینش این است که تاریخ می خوانم. از بچگی عاشق تاریخ بودم، اما الان بیشتر علاقه مند شدم و حتی می خواهم به صورت آکادمیک سوادم را در این زمینه اضافه کنم. تاریخ ذهن آدم را تغییر می دهد. باعث می شود کلید واژه هایت عوض شود و وقتی می خوانی، می بینی که یک سری اتفاق ها ممکن است با ظاهری متفاوت رخ دهند، اما جنس شان همان است. به نظرم سیاستمداری، ماهر است که تاریخ را خوب بلد باشد و بشناسد. با تاریخ، دنیا از زاویه نگاه دیگری دیده می شود و روزمره، اهمیتش را از دست می دهد و نقطه نظرت نسبت به یک حادثه عوض می شود، به نظرم هر آدمی که در دنیای شهرت زندگی می کند با خواندن تاریخ، یک سری از مسائل شکل و شمایلش عوض می شود. دیگر روزمره مهم نیست و از زاویه دیگر به جریان ها و آینده نگاه می کنی. همین باعث شده نگاه من به زندگی عوض شود، آن نگاه مادی گرایم کمی تعدیل شده، اما واقعا نمی دانم در ادامه چه اتفاقی می افتد.

همین است که کارهایت غیرقابل پیش بینی شده، یک روز نقش یک فیلمی مثل «یکی از ما دو نفر» را بازی می کنی، روز دیگر آن پسرک دزد «تراژدی» می شوی و حالانقشی مثل همین آقازاده فیلم «عصریخبندان». اینها عمدی بوده یا از سر اتفاق؟

تصمیم دقیق گرفتن درباره این همه تفاوت سخت است چون اگر زندگی را شبیه شطرنج فرض کنیم، تو از الان قادر نیستی مثلا١٦ حرکت بعدی خودت را حدس بزنی. داری شطرنج بازی می کنی، یک مهره را حرکت می دهی و اجازه می دهی که زندگی هم مهر ه اش را حرکت بدهد و بعد تصمیم می گیری که چه کنی و چه مهره ای را حرکت دهی. نمی توانم بگویم همه اینها از پیش فکر شده و تعیین شده بوده. فقط می توانم بگویم که بازی را ادامه می دهم، با زندگی و با آن شطرنج. حتی گاهی اوقات حرکت بعضی از مهره ها در همان لحظه ارزش خاصی ندارد، فقط مهره را تکان می دهی تا پیش زمینه حرکت های بعدی ات باشد. در مجموع و طی این مسیر و در انتخاب حرکت ها، برخورد و عکس العمل مخاطب تعیین کننده است.

از اینها چه نتیجه ای می گیری؟ اینکه مثلادیگر نقش متفاوت بازی نکنی و در همان قالب بمانی که مردم دوست دارند؟!

نه، برای من هر دو مهم هستند اما باید توازن میان اینها را برقرار کنم. شبیه یک اتومبیل که چرخ هایش متناسب با جاده ای که از آن گذر می کند، تنظیم می شود. البته تصویر و تعبیر مردم مهم است، من براساس آن پیش می روم و ترمیم می کنم.

بازه زمانی این ماجرا چقدر است؟

من برای یک دهه آینده ام نمی توانم تصمیم بگیرم، اما می توانم برای شش ماه آینده برنامه ریزی کنم. اگر من در ١٠ سال گذشته فقط یک نوع نقش را در فیلم ها کار می کردم، الان دیگر جدا شدن از آن تیپ و تجربه متفاوت برایم خیلی سخت است. اما همین تفاوت باعث می شود من دامنه گسترده تری برای انتخاب داشته باشم، یعنی مخاطب راحت تر این تفاوت را می پذیرد.

اما تو بازیگر پرکاری هم نیستی و در سینما هم آنقدر نقش متفاوت وجودندارد که همیشه در دسترست باشد.

سالی دو یا سه فیلم کافی است. به نظرم نباید هم خیلی پرکار بود. پرکاری خیلی هم همیشه خوب نیست. الان من یک فیلم اکران دارم و احتمالاتا آخر سال هم دو فیلم دیگر برای اکران دارم. همین کافی است و البته یک حضور معقول در جشنواره. ضمن اینکه حالابا وجود شبکه های اجتماعی دیگر اوضاع مثل قبل نیست که حتما برای دیده شدن باید روی پرده بود. از طرفی قبلاافراد برای در جریان بودن و ارتباط با مخاطب نیاز به رسانه ها داشتند، اما حالابخش مهمی از رسانه دست خودمان است.

مطمئنی رسانه دست خودت است؟!

کامل نه، اما بخش زیادی از آن در دست ما است. تیراژ پرتیراژترین روزنامه کشور از تعداد فالوئرهای یک صفحه معمولی در اینستاگرام کمتر است. نخستین چیزی که صبح نگاه می کنی و آخرین چیزی که شب نگاه می کنی، صفحه موبایل و صفحات اجتماعی است. مردم در جریان بودن را دوست دارند و از همین صفحات است که احساس می کنند به دنیا وصل شده اند. این عطش روزبه روز هم بیشتر می شود. در این شرایط ارتباط من با مخاطبم بدون واسطه شده و خوبی اش هم این است که صدای آنها را هم بدون واسطه می شنوم. نظرات را می خوانم و میزان علاقه مخاطب را در مواجهه با رویدادهای مختلف می سنجم و همین باعث می شود جمع بندی بهتری نسبت به جامعه مخاطبانم داشته باشم.

به مخاطبت جواب هم می دهی؟

شدنی نیست. وقت هایی می شود که دوست دارم جواب سوال یک نفر را بدهم اما نباید بین مخاطب فرق گذاشت. من با شیوه خودم با آنها حرف می زنم و آنها هم با شیوه خودشان با من.

و وقتی توییتر برایت دردسرساز شد چطور؟!

آن داستان خیلی غافلگیر کننده بود. تحلیل خودم این است که ناغافل در تله بدی افتادم. البته درصدی از این جریانات دست من است و بقیه اش را دیگران تعیین می کنند؛ دیگرانی که خیلی های شان موافق حضور و وجود و ترقی امثال من نیستند و با تمام قوای شان و به قصد ریشه کن کردنت حمله می کنند. باید کاری می کردم که حداقل هزینه را مخاطبم بدهد. لاجرم سختی اش را خودم پذیرفتم تا اجازه ندهم کسی دیگر ضربه بخورد.

مگر به جز خودت قرار بود به چه کسی ضربه بخورد؟

مخاطبی که دوستم دارد و به جرم علاقه اش تحت فشار مخالفان قرار گرفته، یا آنانی که ممکن است از آن مطلب ناراحت شده باشند. چون آن مطلب بد فهمیده شده و شاید اشتباه در انتخاب کلمات مناسب مشکل ساز اصلی بود. یک هفته توضیح دادم که منظورم چه بوده، اما گوش نمی دادند، در این میان به نظرم برای برخی، ادامه دادن بازی، هیجان انگیزتر از خاتمه دادنش به آن بود.

و آنهایی که سوءاستفاده می کنند چه؟

ببین ناگهان وسط یک هیاهو در میان جریاناتی گیر می افتی که خودت و آن حرفی که بد برداشت شده، چماقی می شود از طرف یک جریان برای ضربه به جریان دیگر. تو مهره نیستی بلکه بهانه ای. نهایت کاری که می توانی انجام دهی این است که اول خودت را از این چاله نجات دهی و بعد برای حذف سوءتفاهم ها و برداشت های نادرست، راه حل مناسب پیدا کنی.

اگر این اتفاق برای تو نیفتاده بود و برای یک چهره دیگر بود، چه نظری می دادی؟

بستگی به آن چهره و اتفاق داشت. هرچند افراد عادی هم مستثنی نیستند، قبل تر درباره فحاشی و توهین به دختر و پسری که نیمه شب در تصادف خیابان شریعتی درگذشته بودند و آن پیامدها را در دنیای مجازی به همراه داشت، پستی نوشتم چون حس می کردم که این آسیاب به نوبت است و بالاخره یک روز هم نوبت من می رسد. این طبیعت ماجراست. البته هرچه پیش برویم، جامعه هم بیشتر یاد می گیرد از ابزار هوشمند، استفاده هوشمندانه کند.

به آموختن آداب دنیای مجازی امیدواری؟

بدون شک. مردم بالاخره به این نتیجه می رسند که سواد مختص خواندن و نوشتن نیست و ندانستن آداب و فرهنگ همزیستی در هر جامعه ای، حتی مجازی، عین

عقب ماندگی و بی سوادی است. یاد می گیریم که هرکسی می تواند نظر خودش را داشته باشد و بدون تحمیل، به نظر یکدیگر احترام خواهیم گذاشت، حتی اگر برخلاف میل ما باشد.

رسانه ات را رها که نمی کنی؟!

به هیچ عنوان. مشکل را حل می کنم، عادت ندارم صورت مساله را پاک کنم. صبرم زیاد است. به نظرم باید کاری را که دوست داری و فکر می کنی که صحیح است انجام دهی و این شجاعت را در خود حس کنی که بازخوردها و اتفاقات منفی در مسیر زندگی ات تاثیری نگذارد و خسته و ناامیدت نکند. من از شکستن قالب ها، انجام کارهای مختلف و متفاوت و تجربه های تازه نمی ترسم. می دانم که حلقه اول مخاطبم هم همین را دوست دارد؛ همین دیوانگی در تجربه کردن تجربه های متفاوت، حتی اگر ماجراجویی ها هزینه داشته باشد. نه، این سختی ها خوب است. اینکه زندگی غافلگیرت کند، نشانه نشاط زندگی است، سختی و غافلگیری، خود زندگی است.

الان راضی هستی؟ کافی است؟

کافی نیست، اما راضی هستم، هرچند مثل هر انسان دیگری اگر برگردم به ٢٠ سال، ١٠ سال، یک سال، یک ماه یا حتی دو هفته پیش، یک سری از کارها را انجام نمی دهم، اما چندان پشیمان هم نیستم چون همان اتفاقات، برایم تجربه های متفاوت و خوبی ساخته و گاه هوشیارم کرده. فکر می کنم این سیر تا آخر عمرم هم ادامه خواهد داشت.

بدترین ندارد، ضربه ای که فکر کنی خب دیگر تمام شد؟

نه، این ضربه ها کوچک تر از آنند که تمام کننده باشند.

منبع: اعتماد