ملاحظات یارانه‌ای در دولت یازدهم

روزنامه آرمانی در یادداشتی به قلم فرشید یزدانی نوشت:
 
 
در روز‌های اخیر شاهد این بوده‌ایم که اظهارنظرهای جدیدی درمورد قطع یارانه برخی از افراد مطرح شده است. شروع پرداخت یارانه نقدی و گسترش آن با این هدف شکل گرفت که پرداخت یارانه‌های نقدی به صورت هدفمند باشد تا بتواند گرهی از مشکلات افراد پایین دست جامعه باز کند. هدفمندی یارانه‌ها در حرف بوده است اما در عمل ما هدفمندی را ندیدیم و این قضیه اجرا نشد. پول را بین همه توزیع کردند و به یک فرد میلیاردر همان قدر پول دادند که به یک کارگر جزء با حقوق مکفی.هیچ اتفاقی از این طریق از بابت توزیع درآمدی صورت نگرفته و اگر به همین منوال هم ادامه پیدا کند اتفاق خاصی نخواهد افتاد. فرآیند اجرایی یارانه‌ها به این صورت بود که با پرداخت یارانه به افراد ،هدفمندی صورت گیرد و بخشی از این پول را برای بخش تولید در نظر بگیرند و از این طریق تولید را افزایش بدهند.هیچ کدام از این اتفاقات نیفتاد و بدین ترتیب نباید انتظار اتفاق خاصی را در این زمینه داشته باشیم.این طرح از ابتدا هم خطا بوده است و نتیجه‌ای جز بالا رفتن قیمت‌ها هم نداشت که این هم اتفاق بدتری است چون توزیع درآمد را بدتر می‌کند. گران‌شدن چند برابری قیمت نان که بیشترین مورد مصرف افراد کم‌درآمد جامعه است طبیعتا فشار بیشتری را در طول زمان بر این افراد وارد خواهد کرد. حذف یارانه افراد متمول جامعه راهکار مناسبی خواهد بود اما حذف این پول از سبد خانوارهای کم‌درآمد جامعه راهکار مناسبی نخواهد بود.

 توزیع یارانه می‌تواند برای این قشر خاصی که مشخص می شود هدفمند شود و آن قسمتی که حذف شده است با هدف جذب برای خانواده‌های کم‌درآمد توزیع شود.شاید بهترین گزینه این باشد که مقدار یارانه افراد تغییر نکند و آن مقدار افرادی را که میزان درآمد خوبی دارند و از دریافت یارانه حذف کرده‌اند، بدون تغییر باقی بگذارند. 40هزار تومان برای فردی که درآمدهای میلیاردی دارد هیچ گرهی را نمی گشاید و در زندگی او تاثیری ندارد و بالعکس این مقدار کم برای فردی که میزان درآمد ماهیانه او به یک میلیون تومان هم نمی‌رسد می‌تواند راهگشای برخی از مشکلات شود و این هزینه‌ها صرف هزینه‌های تولید در بسیاری از موارد خواهد شد و موانع بسیاری از تولیدات را از سر راه خواهد برداشت. همچنین این بودجه می تواند در حوزه‌های آموزشی و سلامت و همچنین در حوزه‌های اجتماعی به کار برده شود.ما تعداد بسیار زیادی از کودکان کار را داریم که بی‌سواد هستند و توان رفتن به مدرسه را ندارند. می‌توان این ارقام را به صورت کوپن‌هایی برای تحصیل این کودکان در نظر گرفت که به دلیل فقر از بسیاری از امکانات اولیه دور هستند. توزیع نباید به سمتی  پیش برود که هدفمند نباشد و افراد متمول پولی را دریافت کنند که می تواند گرهی حتی کوچک از مشکلات افراد فقیر جامعه بگشاید. نام بسیاری از افرادی که به نادرست از فهرست هدفمندی یارانه‌ها حذف شده بود، دوباره به فهرست اضافه شده و این افراد می توانند مدعی باشند که یارانه پرداخت نشده در دو الی سه ماه گذشته با بازگشت نام آنان به فهرست حق طبیعی آنهاست و باید یارانه به تعویق افتاده آنها پرداخت شود. در زمینه پرداخت یارانه باید به فلسفه اصلی آن یعنی اینکه به افرادی یارانه داده شود تا اندکی از مشکلات اقتصادی آنها کم شده و فاصله طبقاتی کاهش یابد بازگردیم. ما با پرداخت یارانه‌ها نه‌تنها شاهد این نبودیم که فاصله طبقاتی کم شود، که شکاف طبقاتی افزایش نیز پیدا کرد. این مساله خود نشان‌دهنده خطایی بود که در اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها اتفاق افتاد. باید این خطا تصحیح شود و دولت یازدهم در روزهایی که از مسئولیتش می گذرد، نشان داده است که نسبت به این مساله بی‌توجه نیست. هدفمندی یارانه‌ها خلاصه می‌شود در قطع یارانه افرادی که نیاز به این پول ندارند و شناسایی و ادامه پرداخت یارانه به نیازمندان.