کام زنان ایرانی از «ماه عسل» تلخ است

سازمان صدا و سیما به عنوان بزرگترین بنگاه رسانه‌ای ایران که با هزینه سنگین بیت‌المال اداره می‌شود، در ماه مبارک رمضان با تولید و پخش برنامه‌های ویژه‌ای سعی در جلب مخاطب و البته ایجاد همدردی و همیاری با نیازمندان دارد. برنامه «ماه عسل» که از سال 1387 از صدا و سیما و با اجرای مجریان متعددی پخش شده، اخیرا نیز با اجرای «احسان علیخانی» رویه‌ تازه‌ای را در پیش گرفته است. این برنامه با دعوت از میهمانان ویژه سعی دارد با گذر از مفاهیم و فرم‌های کلیشه‌ای، نوعی واقع گرایی را در مسائل اجتماعی در پیش گیرد. بنابراین از معلول و ناتوان تا کودکان کار و عاشقانه دلباخته گرفته تا مدلینگ و پوزر و خواستگاری تلفنی و ... در این برنامه دیده می‌شود. اما آنچه نقدهای بسیاری را متوجه صدا و سیما کرده اجرای پر حاشیه احسان علیخانی است که گاهی با توهین و تحقیر میهمانان و مخاطبان تلویزیون ملی همراه است.

«خانم شوهر نیست، به خدا» این جمله جنجالی احسان علیخانی خطاب به خانمی که پشت تلفن جواب رد به خواستگار مدعو و نشسته در استدیو داشت، سبب شد جامعه زنان نسبت به این مساله واکنش نشان دهند و بسیاری از دختران و زنان کشور را آزرده خاطر کند. به طوری که بسیاری از گروه‌های زنان در فضای مجازی از این موضوع ابراز ناراحتی کرد‌ه‌ و معتقدند صدا و سیما زنان را آنطور که هستند نشان نمی‌دهد و با سانسور رنگ و زیبایی را از زنان جامعه می‌گیرد اما در یک برنامه پر مخاطب به جامعه زنان به سادگی توهین می‌شود و هیچ مجازاتی هم در کار نیست. «پروین سلیحی» مشاور امور زنان در صدا و سیما در گفت‌وگو با آنا به این ابهامات و اتهامات پاسخ می‌دهد.

*خانم سلیحی، بسیاری از زنان ایران نسبت به رویکرد برنامه «ماه عسل» و مجری آن انتقاداتی دارند و حتی از آن دلخورند. برای مثال در یک قسمت این برنامه زنده، آقای علیخانی تلفنی به خانمی تاکید می‌کند، ازدواج کند چون به قول مجری «شوهر نیست» نظر شما در باره این شکل برنامه‌ها با این سطح تحقیر و توهین چیست؟

- متاسفانه گاهی در پخش برنامه‌های زنده اشکالاتی پیش می‌آید که برنامه ماه عسل مستثنی از آن نیست. خود من به عنوان یک زن از بیان این مطلب در تلویزیون بسیار ناراحت شدم و این موضوع حتما جای نقد دارد. البته این گفته‌ها ناشی از استباط شخصی مجری ماه عسل بوده است و نباید این حرف را در شبکه تلویزیونی مطرح می‌کرد. بنابراین حتما تذکراتی به وی داده می‌شود، زیرا هیچ وقت طرح چنین موضوعاتی، سیاست سازمان صدا و سیما نبوده است و کسی به این مجری القا نکرده که چنین جملاتی را مطرح کند اما با کنترل و نظارت دقیق‌تر و بیشتر باید از تکرار مجدد آن جلوگیری کرد.

*به عنوان مشاور امور بانوان در سازمان صدا و سیما چه تمهیداتی برای کنترل و نظارت محتوای برنامه‌های صدا و سیما برای جلوگیری از توهین و تحقیر قشرهای مختلف جامعه از جمله بانوان که حساسیت بیشتری دارند، اندیشیده‌اید؟

- ما در جاهایی که نقدی وارد باشد انتقادات خود را نسبت به برنامه‌های که با سیاست‌های سازمان صدا و سیما نسبت به زنان زاویه‌دار بوده و دچار انحراف شده به مسئولان سازمان اعلام می‌کنیم اما مردم و بانوان به عنوان مخاطبان برنامه‌ می‌توانند به صورت شخصی در سامانه 163 و بخش شبکه سوم سیما نظرات و انتقادات خود را نسبت به این برنامه و موضوع اعلام کنند. اعلام نظرات مخاطبان و مسئولان هر یک در جایگاه خود مهم است و نافی نظر دیگری نیست.

* زنان در رسانه ملی با محدودیت‌هایی در پخش تصاویر واقعی‌شان مواجه هستند، صدا و سیما برای زنان چه جایگاهی را در نظر دارد؟

- سازمان صدا و سیما برنامه‌های مدونی دارد که در این سیاست‌ها حفظ شان و کرامت همه انسان‌ها به ویژه زنان مورد اهمیت بوده است. به طوری که در این سازمان جایگاه خاص و ویژه‌ای برای زنان به جهت نقش و مسئولیت‌هایی که بر اساس خلقت و همینطور در جامعه بر عهده دارند، در نظر گرفته شده است. زیرا زنان به عنوان مادر و همسر و مربی جامعه بشری نقش ویژه‌ای ایفا می‌کنند، به همین جهت ما در سیاست‌ها و دستورالعمل‌های سازمان برنامه‌های بسیاری برای زنان داریم. البته در برخی مواقع اشتباهاتی از سوی برخی برنامه‌سازان و مجریان صورت می‌گیرد اما سیاست سازمان و نظرات مدیران و مسئولان سازمان صدا و سیما اعلام چنین مسایلی نیست. همچنین نه تنها در مورد برنامه ماه عسل بلکه در مورد تمام برنامه‌هایی که از سیاست‌های سازمان صدا و سیما انحراف داشته باشد به وظیفه سازمانی و انسانی خود عمل کرده و به آن برنامه تذکرات لازم را خواهیم داد.

* آیا از شما به عنوان مشاور امور بانوان، در تصمیم ‌گیری‌ها و تولید برنامه‌های مرتبط با حوزه زنان، نظرخواهی و مشورت صورت می‌گیرد؟

- ما در سازمان یک جایگاه ستادی داریم. در این ستاد مسئولیت رصد، دیده‌بانی، هدایت و نظارت بر برنامه‌های مرتبط با زنان را بر عهده داریم تا سیاست‌های سازمان در بخش‌های مختلف در مورد زنان اجرا شود. همچنین بررسی و نظارت بر برنامه‌ها یکی دیگر از وظایف ما است تا ببینیم کدام یک از برنامه‌ها با سیاست‌های سازمان تطبیق دارد و این مساله را به مسئولان مربوطه سازمان منتقل می‌کنیم اما چنین نیست که قبل از تولید هر برنامه‌ای با مشاور امور بانوان مشورت و نظر خواهی شود زیرا آنقدر حجم برنامه‌‌های صدا و سیما زیاد است که اصلا امکان مشورت و نظرخواهی در این زمینه وجود ندارد.

*چند درصد از برنامه‌های تلویزیونی با تاکید بر مسایل زنان و برای آنان تولید می‌شود؟

- برنامه‌های سازمان صدا و سیما به صورت جنسیتی تولید و سهمیه بندی نمی‌شود. همه برنامه‌های سازمان صدا و سیما خانواده محور است و جامعه مخاطب را اعم از زن و مرد در نظر دارد. حتی برنامه‌های خانواده نیز با هدف خانواده محوری تولید می‌شود زیرا بسیاری از زنان جزو مخاطبان این برنامه‌ها هستند، به طور میانگین هر شبکه روزانه 2 تا 3 ساعت برنامه خانواده و خانواده‌محور پخش می‌کند و حتی همه شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی خانواده محور هستند.