استیضاح فانی، اشتباه استراتژیک است

پس از حوزه سلامت و حوزه‌های اقتصادی، آموزش‌وپرورش یکی از مهم‌ترین مسائلی است که مردم با آن مواجه هستند. این درحالی است که وزارت آموزش‌وپرورش همواره طی سال‌های اخیر با چالش‌های مدیریتی مواجه بوده است. به‌طوری‌که بخش زیادی از وزرا در این وزارتخانه با چالش استیضاح مواجه بوده‌اند؛ استیضاح‌هایی که بخش زیادی از آنها ناشی از عدم‌فهم مشترک میان نمایندگان و مسئولان آموزش‌وپرورش رخ می‌دهد. حالا این عدم‌فهم مشترک میان نمایندگان و علی‌اصغر فانی، وزیر کنونی آموزش‌وپرورش، منجر به  اعلام دوباره طرح استیضاح او شده است؛ فارغ از اینکه فانی دست به اقداماتی زده که می‌تواند آموزش‌وپرورش را در افق بلندمدت از حالت کنونی خارج کند. ساماندهی نیروی انسانی، افزایش مشارکت‌های غیردولتی، افزایش برنامه‌های اقتصادی برای درآمدزایی در آموزش‌وپرورش و تمرکززدایی در این وزارتخانه به‌شدت تمرکزگرا نمونه‌هایی از این عملکرد است. بااین‌حال جلسه استیضاح فانی، وزیر آموزش‌وپرورش، چهارشنبه هفته جاری در مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود. او پیش از این دو کارت زرد از سوی مجلس دریافت کرده بود. در ادامه استیضاح او با ٧٠ امضا به هیأت‌رئیسه تقدیم شد، اما ١٥ نماینده امضایشان را پس گرفتند. اغلب کارشناسان و وزیران پیشین آموزش‌وپرورش استیضاح فانی را اشتباه استراتژیک مجلس می‌خوانند چراکه مشکلات در آموزش‌وپرورش ریشه دوانده است. در ادامه مجموع اظهارنظر وزرای پیشین و نمایندگان مجلس را در این‌باره می‌خوانید:

مسعود پزشکیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان و وزیر سابق دولت اصلاحات با تأکید بر اینکه مشکل وزارت آموزش‌وپرورش به وزیر ارتباطی ندارد، تصریح کرد: هرکس دیگری در این جایگاه قرار بگیرد به این قبیل مشکلات در آموزش‌وپرورش برخواهد خورد؛ کمیسیون آموزش و تحقیقات باید برای حل این مشکلات طرح دهد؛ مثل کمیسیون بهداشت و درمان که به کمک وزارت بهداشت و درمان آمد.

وی با اشاره به جریان استیضاح علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش‌وپرورش، ضمن انتقاد از این اقدام گفت: ما در کارهایی که می‌کنیم، علت و معلول را با هم اشتباه می‌گیریم، مدام آدم عوض می‌کنیم، استیضاح می‌کنیم و در نهایت می‌خواهیم بگوییم که در کل کشور مشکل حل شده است. پزشکیان ادامه داد: ما اگر از درون مجلس قانون را درست بنویسیم، مصوبات درستی داشته باشیم و اعتبارات را به‌درستی تخصیص دهیم، این مشکل پیش نمی‌آید. آیا ما اعتباری به وزارتخانه تخصیص داده‌ایم که وزیر آن را مورد استفاده قرار نداده که وزیر را استیضاح می‌کنیم؟ پزشکیان خاطرنشان کرد: اگر واقعا می‌خواهیم کاری به‌نفع معلمان انجام دهیم، باید طرحی ارائه دهیم که در آن اعتبارات لازم برای مطالبات معلمان آورده شده باشد و در صورتی‌که وزیر این اعتبار را به معلمان اختصاص نداد، او را استیضاح کنیم.

وی درباره اینکه در موارد استیضاح گفته شده که فانی در متقاعدکردن دولت برای افزایش اعتبارات این وزارتخانه ناتوان است، عنوان کرد: مگر وزرای توانمند قبلی موفق شدند بودجه خوبی را بگیرند؟ این روند مربوط به الان نیست بلکه حقوق معلمان از ابتدا این‌گونه نوشته شده بود. چرا وزرای قبلی دفاع نکردند که حقوق معلمان را درست کنند؟ از آن زمان که من در دولت بودم، وزارت بهداشت و وزارت آموزش‌وپرورش جزء رده‌های آخر وزارتخانه‌ای بودند؛ یعنی همه آن وزیرها که در این سمت قرار داشتند، وزرای بی‌عرضه‌ای بودند؟ نماینده مردم تبریز تأکید کرد: وزارت بهداشت و درمان هم که این روزها شرایط خوبی دارد و توانسته بخشی از نیازمندی‌های درمانی مردم را تأمین کند، به‌واسطه پیشنهاد مجلس موفق به انجام این کار شده است و طرح را کمیسیون بهداشت و درمان داد. اما درباره فانی، به‌زور گفتیم آدم استخدام کن، به‌زور گفتیم پول نگیر و بعد هم می‌گوییم پول نداریم. مگر تو پول داده‌ای که پول می‌خواهی؟ بنابراین استیضاح فانی خیلی بی‌انصافی است.

توضیحات فانی، اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس را مخالف استیضاح کرد

عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با ایرنا گفت: علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش‌وپرورش، برای ارائه توضیحاتی در مورد وضعیت معیشت معلمان در این کمیسیون حضور یافت که اعضای این کمیسیون از این توضیحات قانع شدند. وی با اشاره به جلسه امروز این کمیسیون گفت: فانی در این جلسه بیان کرد امسال هزارو٣٥٠ میلیارد تومان اعتبار برای وضعیت رتبه‌بندی معلمان و بهبود معیشت آنان اختصاص یافته است. عزیزی افزود: همچنین وزیر آموزش‌وپرورش بیان کرد برای سال آینده سه هزار میلیارد تومان اعتبار برای رتبه‌بندی معلمان و وضعیت معیشت آنان در نظر گرفته شده است. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس در جلسه امروز با توجه به توضیحات وزیر آموزش‌وپرورش به این نتیجه رسیدند که در این شرایط بهتر است فانی وزیر آموزش‌وپرورش باقی بماند زیرا وی بر امور مسلط است. وی ادامه داد: اگر وزیر دیگری در این وزارتخانه گذاشته شود، مطمئنا نمی‌تواند بهتر از فانی کار کند. عزیزی افزود: همچنین امروز لایحه تعیین وظایف و اختیارات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در کمیسیون اجتماعی مجلس تصویب شد.

استیضاح فانی بی‌نتیجه است

محمد دهقان، عضو هیأت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی هم با بیان اینکه فراکسیون‌های اصولگرای مجلس به دنبال استیضاح فانی نیستند، پیش‌بینی کرد که استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش به نتیجه نرسد.

وی با بیان اینکه تقاضای استیضاح‌کنندگان وزیر آموزش‌وپرورش در رسیدگی به وضعیت فرهنگیان، نیتی خیرخواهانه است، گفت: اما دولت باید اعتبارات داشته باشد تا بتواند به این وزارتخانه کمک کند که متأسفانه در حال حاضر از نظر اعتبارات در مضیقه است. نماینده مردم طرقبه و چناران در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: دولت اعلام کرده در حد توان به آموزش‌وپرورش کمک کرده است. بنابراین استیضاح فانی نتیجه‌ای برای آموزش‌وپرورش و فرهنگیان نخواهد داشت؛ زیرا هر فرد دیگری به جای فانی بر مسند این وزارتخانه بنشیند، با همین دولت و همین وضعیت مالی روبه‌روست.

عضو هیأت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با توجه به اینکه گزینه بعدی دولت برای وزارت آموزش‌وپرورش مشخص نیست، ممکن است وزیر پیشنهادی بعدی هم از تجربه کمتری برخوردار باشد و هم از نظر سیاسی، تندتر باشد. این دو دلیل موجب تردید برخی نمایندگان در لزوم استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش شده است.

استیضاح وزرا در  زمان انتخابات اوج می‌گیرد

مرتضی حاجی، وزیر اسبق آموزش‌وپرورش گفت: کارنامه آقای فانی باتوجه به امکاناتی که در اختیار دارد، قابل دفاع است.

وی درباره استیضاح فانی، وزیر آموزش‌وپرورش گفت: وزرای آموزش‌وپرورش همیشه زیر تیغ استیضاح بوده و هستند؛ مخصوصا زمانی که به انتخابات نزدیک می‌شویم، این مسئله اوج می‌گیرد. حاجی افزود: آموزش‌وپرورش دستگاه بزرگی است که همه کشور در موفقیت آن سهم و وظیفه دارند، اما وزیر آموزش‌وپرورش به دلیل مسئولیتی که دارد، بیش از بقیه از او توقع می‌رود. وزیر پیشین آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه بیشتر گلایه معلمان از آموزش‌وپرورش فعلی مشکلات معیشتی است، خاطرنشان کرد: البته معلمان این مشکل را به درستی مطرح می‌کنند، اما اینکه شخص وزیر در تأمین این خواسته چقدر نقش دارد، جای سؤال است. حاجی با تأکید بر اینکه باید اقدام اساسی در خصوص توجه به مشکلات معیشتی معلمان صورت گیرد، گفت: بودجه را دولت به مجلس ارائه و مجلس آن را دوباره بررسی می‌کند و به تصویب نهایی می‌رساند و در نهایت برای اجرا به دولت برمی‌گرداند و سهم وزارتخانه آنجا مشخص می‌شود. وی ادامه داد: نمایندگانی که نگران وضعیت معیشتی معلمان هستند، قاعدتا باید به این وضعیت در زمان بررسی بودجه توجه داشته باشند تا از جابه‌جایی اعتبارات و درآمدهایی که کشور در اختیار دارد، دریافتی معلمان افزایش یابد؛ البته می‌دانیم که این کار نمی‌شود، چراکه منابع کشور محدود و هزینه‌ها زیاد است. وزیر پیشین آموزش‌وپرورش اظهار کرد: وزیر آموزش‌وپرورش هر که باشد، بیشترین حجم تقاضا را برای بهترکردن وضعیت مدیریت وزارتخانه خود خواهد داشت، اما بحث این است که منابع محدود هستند. وی با انتقاد از کاهش سرانه مدارس گفت: سرانه مدارس برای هزینه‌های غیرپرسنلی دو تا سه درصد کاهش یافته است و این یعنی در آموزش‌وپرورش هیچ جایی برای مانور فعالیت‌های پرورشی و آموزشی باقی نمانده و هزینه‌های معمول مدارس مثل آب و برق و... با این رقم قابل تأمین نیست. حاجی با اشاره به اینکه استخدام‌های جدیدی که قرار است؛ در آموزش‌وپرورش انجام شود؛ وضع را بدتر خواهد کرد، گفت: این استخدام‌ها مشکل را زیادتر می‌کند و بر کسری بودجه آموزش‌وپرورش اضافه می‌شود. وی با اشاره به اینکه استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش در شرایط فعلی به‌هیچ‌وجه درست نیست و نتیجه مثبتی ندارد، اظهار کرد: باید راه‌حل‌های دیگری را برای حل مشکلات آموزش‌وپرورش و برای کمک به وزیری که یکی از کارشناس‌ترین وزراست، انتخاب کرد. وی تصریح کرد: فانی بیش از همه، لایه‌های مدیریتی آموزش‌وپرورش را طی کرده و با مسائل آشناست، اما همه چیز در اختیارش نیست. وی در پاسخ به این سؤال که آیا کارنامه فانی را قابل دفاع می‌دانید، گفت: باید نسبی همه چیز را دید. کارنامه آقای فانی به نسبت امکاناتی که در اختیار دارد، قابل دفاع است، اما اگر بخواهیم خیلی ایده‌آل نگاه کنیم، خیر. حاجی عنوان کرد: فانی در این مجموعه راه درستی را انتخاب کرده و نیاز به کمک و مساعدت دارد و ایشان باید بیشتر توجه داشته باشند و مدیران کوشاتر و مقبول‌تری را انتخاب کند.

مظفر: استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش از اشتباهات استراتژیک مجلس است

حسین مظفر، نماینده مردم تهران و معاون نظارت مجلس و وزیر اسبق آموزش‌وپرورش، استیضاح علی‌اصغر فانی در این مقطع زمانی را از اشتباهات استراتژیک مجلس دانست و گفت: به دلیل شرایط خاص اقتصادی و سیاسی کشور پاسخ به انتظارات خارج از توان دولت است. وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با تأکید بر اینکه فانی فرزند آموزش‌وپرورش و دارای کوله‌باری ارزشمند از تجربیات و تخصص است، اظهار کرد: فانی فردی است که به دلیل مسئولیت‌های مختلف در آموزش‌وپرورش تجربه گرانسنگ کسب کرده است. وی ادامه داد: محروم‌کردن نظام تعلیم و تربیت در این مقطع زمانی و در این شرایط از وجود عنصری خدمت‌گزار جفا به این عرصه خواهد بود. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: اشکالاتی که همکاران در مجلس مطرح کرده‌اند مانند پیگیری فضای آموزش، تأمین معیشت فرهنگیان و توسعه عدالت آموزشی خارج از اختیارات وزیر است. مظفر ادامه داد: اگرچه حق معلمان و حق دستگاه تعلیم و تربیت است که به این انتظارات پاسخ مثبت داده شود و حل مسائل آموزش‌وپرورش و معلمان در رأس اولویت‌های هر دولتی قرار گیرد. وی یادآور شد: این انتظارات از همه وزیران آموزش‌وپرورش گذشته و حال وجود داشته است اما به دلیل شرایط خاص اقتصادی و سیاسی کشور پاسخ به این انتظارات خارج از توان دولت است. وزیر اسبق آموزش‌وپرورش خاطرنشان کرد: این مشکلات نباید به حساب بی‌تفاوتی یا ناتوانی وزیر گذاشته شود؛ چراکه توانمندترین افراد مطرح اگر در شرایط کنونی در جایگاه وزیر آموزش‌وپرورش قرار گیرند به تنهایی نه توان حل این مشکلات را دارند و نه به خواسته‌ها عمل می‌شود. مظفر تأکید کرد: در هر صورت در شرایط کنونی و با افرادی که مطرح هستند فانی خیرالموجودین است و باید به او فرصت بیشتری داده شود. وی افزود: برخی از نارضایتی نمایندگان مربوط به مدیران اجرائی استان‌ها و مناطق است که حل این مسئله در گرو برخورد دوستانه و تعامل با وزیر است و اگر فرصت داده شود، قابل حل است. وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد با استیضاح وزیر آموزش‌وپرورش نه تنها این مسئله حل نمی‌شود بلکه وضع نامناسبی به وجود می‌آید که قطعا مورد رضایت همکاران نخواهد بود. نماینده مردم تهران در مجلس اظهار امیدواری کرد همکاران در مجلس در زمان استیضاح فانی با واقع‌بینی و ژرف‌اندیشی بیشتر فرصت بیشتری را برای استمرار خدمت وی در آموزش‌وپرورش به وجود آورند.