انتخابات مجلس بزنگاه خانه‌نشینی تندروهاست

داریوش قنبری نماینده سابق مجلس شورای اسلامی از جمله چهره‌هایی است که حضوری فعال در جلسات هفتگی اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس دهم شورای اسلامی دارد. به همین منظور و برای آگاهی از آخرین تصمیمات اصلاح‌طلبان و همچنین تحلیل و بررسی اتفاقات رخ داده در فضای سیاسی کشور با وی گفت‌وگو کردیم.قنبری درباره هجمه تندروها علیه مذاکرات هسته‌ای در روزهای اخیر عنوان می‌کند:«دلواپسان به این نکته پی برده‌اند که اگر مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد یک موفقیت بسیار بزرگ برای دولت آقای روحانی و جریان اصلاح‌طلبی به عنوان حامی اصلی دولت تدبیر و امید رقم خواهد خورد. در نتیجه محبوبیت آقای روحانی و اصلاح طلبان در آستانه انتخابات مجلس به شدت افزایش پیدا خواهد کرد. به همین دلیل دلواپسان نگران مذاکرات هسته‌ای نیستند بلکه دلواپس و نگران انتخابات هستند. نگاه دلواپسان به مذاکرات هسته‌ای از روزنه انتخابات است و تمام دغدغه‌های آنان معطوف به انتخابات آینده است. دلواپسان به خوبی به این نکته آگاهی پیدا کرده‌اند که مردم همانگونه که در انتخابات ریاست جمهوری به رفتارهای تندروانه «نه» بزرگی گفتند به دنبال این هستند که در انتخابات آینده، با انتخاب نمایندگانی که فقط دغدغه رسیدگی به امور مردم را دارند، تندروها را خانه‌نشین کنند.به همین دلیل انتخابات مجلس آینده بزنگاه خانه‌نشینی تندروها خواهد بود.» وی همچنین درباره تغییرات احتمالی مدیران در دولت آقای روحانی خاطرنشان می‌کند:«این حق طبیعی آقای روحانی است که مدیرانی همسو و هماهنگ با سیاست‌هایش در دولت تدبیر و امید حضور داشته باشند.

به هرحال برخی از مدیران آقای روحانی با سیاست‌های دولت همسو نیستند و دل در گرو سیاست‌های دولت احمدی‌نژاد دارند. به نظر من آقای روحانی خیلی زودتر باید تکلیف خود را با مدیران احمدی‌نژادی روشن می‌کرد و آنها را از «غربال» اعتدال عبور می‌داد.» در ادامه متن گفت و گوی آرمان با دکتر داریوش قنبری نماینده سابق مجلس را از نظر می گذرانید.

 به‌تازگی یک لیست انتخاباتی منتسب به جریان اصلاحات برای انتخابات مجلس شورای اسلامی منتشر شده است که نام شما نیز در بین کاندیدهای اصلاح‌طلب مجلس دهم به چشم می‌خورد. شما حضور در لیست انتخاباتی اصلاح‌طلبان را تائید می‌کنید؟

بعید می‌دانم این لیست منتشر شده لیست اصلی و نهایی اصلاح‌طلبان باشد و بیشتر جنبه حدس و گمان دارد. ضمن اینکه تا آنجا که من در جریان امور قرار دارم، اصلاح‌طلبان هنوز درباره مصادیق هیچ‌گونه تصمیمی نگرفته‌اند.در شرایط فعلی آن چیزی که برای طیف‌های مختلف اصلاح‌طلبی دارای اهمیت است ایجاد سازوکارهای وحدت و هماهنگی است تا طیف‌های مختلف اصلاح‌طلبی براساس این سازوکارها در آینده و به‌خصوص در مقطع انتخابات مجلس حرکت کنند. اصلاح‌طلبان درحال حاضر درحال شکل‌دادن به چارچوب‌ها و استراتژی‌ها هستند. ضمن اینکه تقریبا تمامی طیف‌های اصلاح‌طلبی به شکل‌های مختلف در حال رصدکردن شرایط و عملکرد رقبای سیاسی هستند تا با جمع‌بندی شرایط، جریان اصلاحات با قدرت و وحدت کامل در انتخابات مجلس شرکت کند. اصلاح‌طلبان تلاش خواهند کرد از چهره‌هایی در لیست انتخاباتی خود استفاده کنند که در بین مردم محبوبیت داشته و حائز رأی‌آوری بالا باشند. اصلاح‌طلبان همچنین برای شرایط احتمالی که ممکن است بین چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب در زمینه‌های مختلف اختلاف‌نظر پیش بیاید نیز برنامه‌ریزی کرده و راهکار اندیشیده‌اند. به همین دلیل استراتژی اصلاح‌طلبان در شرایط کنونی انتشار لیست انتخاباتی نیست.

 شما از چهره‌هایی هستید که در جلسات هفتگی اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس به صورت مرتب شرکت می‌کنید و حضوری فعال دارید. شوراهای راهبردی اصلاح‌طلبان چه استراتژی‌های جدیدی را اتخاذ کرده و چه تصمیمات جدیدی گرفته است؟

در شرایط کنونی در اغلب استان‌ها مراکز تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس شکل گرفته و به شکل‌های مختلف در حال فعالیت هستند. با این وجود در برخی از استان‌ها شورای تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان شکل نگرفته است که در جدیدترین تصمیم‌گیری‌ها قرار بر این شد که نهایتا تا پایان خردادماه تمامی مراکز تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان در تمامی استان‌های کشور شکل بگیرد تا بتوان از این طریق سیاست‌های شورای راهبردی اصلاح‌طلبان برای انتخابات آینده را اجرایی کرد. براساس تصمیم‌گیری شورای راهبردی اصلاح‌طلبان هر کدام از مراکز اصلاح‌طلبان در استان‌ها وظیفه هماهنگی برنامه‌های اصلاح‌طلبان را در همان استان برای انتخابات برعهده خواهند داشت. هدف شورای راهبردی اصلاح‌طلبان هماهنگی تمام طیف‌های اصلاح‌طلب برای انتخابات است. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده است که وضعیت جریان رقیب به این شکل نیست و اردوگاه اصولگرایی به شکل‌های مختلف ناهماهنگ و نامنسجم است. در شرایط کنونی دغدغه مهم جریان اصولگرایی مهار تندروهای این جریان است که به شکل‌های مختلف در جهت عدم انسجام و کاهش محبوبیت اصولگرایان گام برمی‌دارند. استراتژی دیگر اصلاح‌طلبان این بوده که شورای تصمیم‌گیری هر استان چهره‌های کارآمد و مردمی که دارای محبوبیت منطقه‌ای هستند و به دیدگاه‌های اصلاح‌طلبان نزدیک هستند را شناسایی و معرفی کند. مساله دیگر اینکه اصلاح‌طلبان برای «آرای خاکستری» مردم برنامه‌ریزی خاصی انجام داده‌اند تا بتوانند این آراء را در فضای انتخاباتی به سود خود جمع‌آوری کنند. همواره و در اغلب انتخابات سرنوشت انتخابات توسط آرای «خاکستری» و یا «شناور» مشخص شده است. به همین دلیل در انتخابات آینده مجلس این آرا برای اصلاح‌طلبان از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. نکته دیگر که از اهمیت زیادی برخوردار است شفافیت برنامه‌های اصلاح‌طلبان برای توده‌های مردم و تشریح و تبیین این برنامه‌هاست. مردم باید به‌خوبی به این نکته آگاهی پیدا کنند که تصمیمی که در انتخابات آینده خواهند گرفت به آینده و سرنوشت آنها ارتباط خواهد داشت. اصلاح‌طلبان وظیفه دارند این موضوع را شفاف سازند تا مردم با آگاهی اقدام به رأی دادن کنند. حمایت از افرادی که در جلوی مسیر حرکت دولت برآمده از آرای مردمی «سنگ‌اندازی» می‌کنند حرکت پویا و فعال دولت در زمینه توسعه را کند می‌کند. باید به این نکته آگاهی پیدا کرد که کندشدن حرکت دولت تدبیر و امید ممکن است اثرات نامطلوبی در زندگی مردم داشته باشد. برخی از نمایندگان مجلس نباید مانع از خدمت‌رسانی مناسب دولت به مردم شوند. در دو سال گذشته بسیاری از وقت و انرژی دولت تدبیر و امید صرف کشمکش با برخی تندروهای مجلس شده است. درصورتی که چنین اتفاقی رخ نمی‌داد، سیاست‌های دولت با شتاب بیشتری پیش می‌رفت و مردم از خدمات بیشتری بهره‌مند می‌شدند. حضور دوباره این تندروها در مجلس آینده نمی‌تواند به بهبود زندگی مردم کمک کند و بلکه باعث خواهد شد سیاست‌های دولت تدبیر و امید با کندی به پیش برود.

  آیا پیروزی دولت آقای روحانی در مذاکرات هسته‌ای کلید حضور پررنگ در مجلس آینده توسط اصلاح‌طلبان خواهد بود؟

اصلاح‌طلبان به هیچ عنوان قصد ندارند از موفقیت‌های هسته‌ای دولت آقای روحانی در فضای انتخاباتی استفاده کنند. اقشار مختلف مردم در طی سالیان گذشته به خوبی با دیدگاه‌های اصلاح‌طلبان در زمینه آزادی‌های مدنی، حقوق شهروندان آشنایی دارند. به همین دلیل اصلاح‌طلبان دارای پایگاه‌های عمیق اجتماعی در بین اقشار مختلف مردم هستند و نیاز به استفاده از مذاکرات هسته‌ای در این زمینه وجود ندارد.با این وجود موفقیت دولت آقای روحانی در مذاکرات هسته‌ای می‌تواند بر فضای انتخاباتی و به سود اصلاح‌طلبان تأثیرگذار باشد.به هر حال دولت آقای روحانی برآمده از جریان اصلاح‌طلبی و «کشتی‌بان» کنونی جریان اصلاحات است. به نظر من اصلاح‌طلبان در هرگونه پیروزی یا شکست سیاست‌های دولت تدبیر و امید سهیم و شریک هستند. همانگونه که اصولگرایان در تمامی اقدامات محمود احمدی‌نژاد که برآمده از جریان اصولگرایی بود شریک و سهیم هستند.

 درباره سرلیستی اصلاح‌طلبان در انتخابات آینده هنوز تصمیم‌گیری نشده است. آیا دکتر عارف همچنان مهمترین گزینه اصلاح‌طلبان هستند؟

تاکنون هیچگونه بحثی درباره اینکه چه کسی نفر اول یا آخر لیست اصلاح‌طلبان باشد صورت نگرفته است.اصلاح‌طلبان در شرایط کنونی تنها به برنامه‌ریزی و تعیین استراتژی مشغول هستند و در مورد مصادیق هیچگونه اجماعی صورت نگرفته است.دکتر عارف نیز در تمامی جلساتی که حضور داشتند همواره به سازوکار وحدت در بین اصلاح‌طلبان تأکید داشته‌اند.

به هر حال بنده در اغلب جلسات تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان حضور داشته‌ام و از نزدیک با برنامه‌ها و اهداف اصلاح‌طلبان آشنایی دارم. یکی از مواردی که دکتر عارف در این جلسات به صورت مرتب تکرار می‌کنند عدم ورود به مصادیق بوده است.به همین دلیل در این زمینه نمی‌توان با قطعیت صحبت کرد. با این وجود در شرایط کنونی و پس از رویکرد ستودنی دکتر عارف در انتخابات ریاست جمهوری که منجر به پیروزی جریان اصلاح‌طلبی در انتخابات شد، دکتر عارف دارای محبوبیت بالای سیاسی است که می‌تواند نقطه کانونی اجماع اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس باشد.

 در روزهای اخیر فضایی درباره مذاکرات هسته‌ای در داخل کشور صورت گرفته که تندروها به شکل‌های مختلف و از جمله «تجمع» به دنبال تحت فشار قرار گذاشتن مذاکره‌کنندگان هسته‌ای هستند.چرا هجمه‌های تندروها در روزهای اخیر شدت گرفته است؟

مخالفت‌ها با مذاکرات هسته‌ای در طول ماه‌های گذشته به شکل‌های مختلف وجود داشته است. نکته قابل تأمل این است که در مقاطعی که مذاکرات هسته‌ای در حال به نتیجه رسیدن است، هجمه تندروها شدت پیدا می کند. به همین دلیل در روزهای اخیر و با توجه به نزدیک شدن به زمان توافق نهایی بین ایران و1+5 هجمه‌ها شدت بیشتری پیدا کرده است.دلواپسان به این نکته پی برده‌اند که اگر مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد یک موفقیت بسیار بزرگ برای دولت آقای روحانی و جریان اصلاح‌طلبی به عنوان حامی اصلی دولت تدبیر و امید رقم خواهد خورد. در نتیجه محبوبیت آقای روحانی و اصلاح‌طلبان در آستانه انتخابات مجلس به شدت افزایش پیدا خواهد کرد.به همین دلیل دلواپسان نگران مذاکرات هسته‌ای نیستند و بلکه دلواپس و نگران انتخابات هستند. نگاه دلواپسان به مذاکرات هسته‌ای از روزنه انتخابات است و تمام دغدغه‌های آنان معطوف به انتخابات آینده است. دلواپسان به خوبی به این نکته آگاهی پیدا کرده‌اند که مردم همانگونه که در انتخابات ریاست جمهوری به برخی رفتارهای تندروانه«نه» بزرگی گفتند به دنبال این هستند که در انتخابات آینده، با انتخاب نمایندگانی که فقط دغدغه رسیدگی به امور مردم را دارند، تندروها را خانه‌نشین کنند.به همین دلیل انتخابات مجلس آینده بزنگاه خانه‌نشینی تندروها خواهد بود.
 زمزمه‌هایی درباره تغییر مدیران دولت به گوش می‌رسد. به نظر شما چرا آقای روحانی در مقطع کنونی تصمیم گرفته برخی از مدیران خود را تغییر دهد؟

این حق طبیعی آقای روحانی است که مدیرانی همسو و هماهنگ با سیاست‌هایش در دولت تدبیر و امید حضور داشته باشند.به هر حال برخی از مدیران آقای روحانی با سیاست‌های دولت همسو نیستند و دل در گرو سیاست‌های دولت احمدی‌نژاد دارند. به نظر من آقای روحانی خیلی زودتر باید تکلیف خود را با مدیران احمدی‌نژادی روشن می‌کرد و آنها را از «غربال» اعتدال عبور می‌داد.برخی از مدیران باقی مانده از دولت احمدی‌نژاد دارای تجربه هستند و مشکلی با سیاست‌های دولت آقای روحانی ندارند.این عده در صورتی که در مسیر دولت تدبیر و امید حرکت کنند می‌توانند در دولت باقی بمانند و به مردم خدمت کنند. اما عده زیادی از مدیران باقی مانده از دولت احمدی‌نژاد با سیاست‌های دولت تدبیر و امید همسو نیستند و حرکت دولت را کند می‌کنند. آقای روحانی باید به صورت قاطع نیروهای همسو و معتدل را جایگزین این افراد کند. برخی وزرا باید در مقابل رفتارهای تندروها ایستادگی بیشتری داشته باشند تا بتوانند نسبت به مطالبات مردم عملکرد جدی‌تری داشته باشند. اگر این وزرا رویکرد خود را اصلاح نکنند، در کابینه دولت تدبیر و امید نمی‌تواند به آقای روحانی در پیشبرد اهداف دولت کمک کنند.

 انتخاب این وزرا از ابتدا اشتباه بود یا اینکه به مرور زمان دچار تردید در دیدگاه‌های خود شدند؟
دیدگاه های برخی از وزرا به مرور زمان تغییر کرد.اغلب این وزرا از ترس استیضاح و یا احضار به مجلس تلاش کردند از اقدامات بنیادی و اساسی که سبب تحریک تندروهای مجلس می‌شود، پرهیز کنند. به همین دلیل این نوع حرکت خود را ادامه دادند و به مرور زمان به وزرایی «خنثی» تبدیل شدند.در قانون اساسی وزرای کابینه هم در مقابل مجلس باید پاسخگو باشند و هم در مقابل رئیس‌جمهور. به همین دلیل این وزرا باید خود را نسبت به سیاست‌های آقای روحانی متعهد بدانند.به نطر من برخی از وزرا مسئولیت خود را در مقابل رئیس‌جمهوری فراموش کرده‌اند.

منبع: آرمان