اخراج به سبک شبکه های اجتماعی

«یکی از دلایل اصلی ما، تهدید و آزار رساندن حساب کاربری موردنظر به دیگران و حمایت از گروه های خشن است» در آستانه سالروز رحلت امام خمینی(ره) شبکه اجتماعی اینستاگرام با این توجیه، پرطرفدارترین حساب کاربری مربوط به رهبر فقید ایران در این شبکه را مسدود کرد.

در این گزارش که در شماره روز دوشنبه یازدهم خرداد 1394 خورشیدی انتشار یافته، می خوانیم: این صفحه در حالی مسدود شد که بیش از 100 هزار دنبال کننده دارد. بلافاصله پس از این مسدود سازی ، حساب کاربری جدیدی با عنوان @emamkhomeiny در اینستاگرام جایگزین شد. این صفحه جدید تا لحظه تنظیم این گزارش به مرز 20 هزار دنبال کننده رسید و معرفی آن به یکی از پرتکرارترین پست های کاربران ایرانی در اینستاگرام تبدیل شده است.

حذف صفحه امام خمینی(ره)

اینستاگرام از طریق ایمیل اعلام کرده که حساب مربوط به امام خمینی(ره) را حذف و همه حدود 500 عکس و نوشته و 100هزار دنبال کننده این حساب را نیز به کلی پاک کرده است. آنطور که صفحه khamenei.ir در این شبکه اجتماعی گزارش داده مکاتبات مدیران صفحه با اینستاگرام نیز نتوانست باعث جلوگیری از این اقدام تعجب آور و تامل برانگیز شود. مدیریت اینستاگرام در پاسخ به پیگیری های متعدد مدیران این صفحه تنها به ارسال متن تکراری و خودکاری که برای حذف صفحه های نامناسب به لحاظ محتوای خشونت آمیز یا مستهجن و همچنین صفحات تبلیغاتی ارسال می کند، بسنده کرد.

سابقه فیلتر در شبکه های اجتماعی

مسدود شدن برخی صفحات به استناد همان قوانینی که دکتر آقارفیعی پژوهشگر ارتباطات می گوید در شبکه های اجتماعی سابقه قابل توجهی دارد. این سابقه البته در اینستاگرام در مقایسه با فیس بوک کمتر است. اما معروف ترین صفحه مسدود شده در این شبکه اجتماعی مربوط به کمپین «ما عاشق مبارزه با صهیونیست ها هستیم»، می شود که تعدادی از عکس های این صفحه توسط مدیریت اینستاگرام حذف شد. ظاهرا مشارکت کاربران مسلمان شبکه های اجتماعی دراین کمپین با ارسال بیش از 3 هزار عکس، فیلم و طرح به مذاق مدیریت این شبکه خوش نیامد و به بهانه «رعایت قوانین اینستاگرام» حذف شدند.

در این کمپین که ابتدا از حساب اینستاگرام آغاز شد و سپس در سایت رهبر انقلاب (KHAMENEI. IR) با نشر تصاویر ارسالی مردم ادامه یافت، از کاربران خواسته تا عکس های خود را به همراه یک نوشته حاوی جمله «من عاشق مبارزه با صهیونیست ها هستم» را با برچسب های #عشاق_مواجهه_اسرائیل، #عاشق_مبارزه_با_اسرائیل منتشر کنند تا این عکس ها در صفحه کمپین منتشر شود.

این صفحه در واکنش به سخنان رهبر معظم انقلاب در دیدار شرکت کنندگان در «کنگره جهانی جریان های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام» چهارم آذر 1393 هجری خورشیدی راه اندازی و سپس تقویت شد. ایشان در این دیدار گفته بودند: «گاهی بعضی از جوان های ما که مراجعه می کنند و جوابی نمی شنوند، به من نامه می نویسند و التماس می کنند که اجازه بدهید ما برویم در صفوف مقدّم با رژیم صهیونیستی بجنگیم. ملّت، عاشق مبارزه با صهیونیست ها است و جمهوری اسلامی هم این را نشان داده است.»

چه صفحاتی حذف می شوند؟

به طور کلی شبکه های اجتماعی از اصلی به نام «گزارش دهی» استفاده می کنند. بر این اساس اصولی مانند عدم انتشار تصاویر مستهجن، توهین یا نقض حریم خصوصی پذیرفته شده است و درصورت رعایت نشدن توسط کاربری، کاربران دیگر می توانند با شکایت از آن صفحه آن را گزارش کنند تا درصورت تأیید این رعایت نشدن، صفحه مسدود شود. اما اقدام تامل برانگیز اینستاگرام برای حذف صفحه مربوط به امام (ره) در حالی انجام شده که میلیون ها حساب کاربری با محتویات خشن و مستهجن در این شبکه اجتماعی در حال فعالیت هستند. همچنین صدها حساب کاربری در این شبکه به صورت رسمی و غیررسمی توسط گروه های تکفیری تروریستی چون داعش مدیریت می شوند که با انتشار صحنه های خشن سربریدن و... به تبلیغ این گروه ها می پردازند.

دکتر داوود آقا رفیعی پژوهشگر ارتباطات در این خصوص به همشهری می گوید:«ممکن است این شبکه های اجتماعی به تقاضای کاربرانی برای مسدود شدن این صفحه استناد کنند. با اینکه آزادی بیان یک تابلوی بزرگ و شعار مهم در این شبکه هاست اما آنها قوانینی برای خودشان نوشته اند تا نیاز به سانسور مطلبی بود، به استناد همین قوانین اقدام کنند. چون میدان بازی متعلق به آنهاست خودشان تشخیص می دهند چه زمانی این قوانین را اجرا کنند و چه زمانی نکنند. مشخص است که حتی اگر تمام کاربران ایرانی اینستاگرام در مورد یک صفحه مورد حمایت این شبکه ها به دلیل های پذیرفته شده از سوی خودشان هم شکایت کنند، باز هم اتفاقی نخواهد افتاد.» نمونه هایی از اخراج به سبک فیس بوک

پرونده فیس بوک در حذف و مسدود کردن صفحات خاص بسیار قطور تر از اینستاگرام است. گزارش های زیادی از بسته شدن صفحات مربوط به فلسطین، مقاومت بحرین، گروه های شیعی و مقاومت، گروه های ضد یهود و چهره های سیاسی و فعال ضد آمریکایی و اسرائیلی وجود دارد. این تنها مرور کوتاهی بر برخی از این اخراج هاست.

صفحه مربوط به مقام معظم رهبری

هرچند صفحه مرتبط با دفتر رهبرمعظم انقلاب هم اکنون در فیس بوک نزدیک به 120هزار هوادار دارد اما سابق بر این برخی از کاربران شبکه های اجتماعی از مسدود شدن صفحاتی درباره ایشان خبر داده اند. یکی از این کاربران نوشت که سیستم فنی فیس بوک حتی اجازه درج لینک های معرفی این صفحه زیر پست های دیگر و به عنوان یک کامنت را هم حذف کرده است.

صفحه تبریک تولد سیدحسن نصرالله

فیس بوک همچنین سه سال قبل صفحه تبریک به مناسبت پنجاه و دومین سالگرد تولد سیدحسن نصرالله را پس از آنکه 7هزار کاربر آن را پسندیده بودند، حذف کرد. به گزارش روزنامه لبنانی السفیر این صفحه توسط جوانان لبنانی دوستدار سیدحسن نصرالله ساخته شده بود و تنها در عرض چند ساعت توسط فیس بوک حذف شد.

حذف صفحه معترضان انگلیسی

چهار سال قبل و در جریان شورش ها و اعتراضات مردمی در لندن، روزنامه انگلیسی گاردین گزارش داد، صفحه گروه انگلیسی آنکات در فیس بوک بسته شد. کاربران هنگام مراجعه به این صفحه پیغام «صفحه درخواستی شما یافت نشد» را دریافت کرده اند. فیس بوک پس از این ماجرا تنها اعلام کرد آنها حقوق شرکت فیس بوک را نقض کرده اند.

صفحه جوانان فلسطینی

سال1390 پس از آنکه برخی از جوانان فلسطینی در تلاش برای توقف تجاوزات رژیم صهیونیستی در سرزمین های اشغال شده، صفحه ای را در فیس بوک گشوده و در آن خواستار آغاز انتفاضه سوم شدند، وزیر امور رسانه کابینه این رژیم با ارسال نامه به «مارک زوکربرگ»، مؤسس فیس بوک، بر لزوم حذف این صفحه فلسطینی تاکید کرد.

منبع :روزنامه همشهری