مقاله علمی رهبر انقلاب بازتعریف و منتشر شد

مقاله علمی رهبر انقلاب باز تألیف و در دانشنامه جهان اسلام منتشر شد . مقاله علمی رهبر معظم انقلاب درباره علم رجال در قالب مقاله ای دائرة المعارفی در مجلد نوزدهم دانشنامه جهان اسلام منتشر شد.

به گزارش دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، مقاله علمی حضرت آیت الله خامنه ای درباره علم رجال در قالب مقاله ای دائرة المعارفی در مجلد نوزدهم دانشنامه جهان اسلام منتشر شد.

این مقاله که به معرفی کتاب «رجال کَشّی» می پردازد، شرح یکی از مدخل های اصلی حرف «ر» نوزدهمین مجلد دانشنامه جهان اسلام است که در کنار مقالات علم رجال و شاخه های آن، رجال طوسی، و رجال نجاشی اطلاعات و تحلیل های جامعی درباره بخش مهمی از علوم حدیث را در اختیار محققان قرار می دهد. به نوشته دانشنامه جهان اسلام، علم رجال عنوانی برای یکی از شاخه های علوم حدیث ناظر به بررسی احوال و اوصاف راویان حدیث و بیان اصول و قواعد آن است.

این نوشته می افزاید: دانشمندان مسلمان و به ویژه ناقدان حدیث، از آغاز تدوین علوم اسلامی همواره به بررسی احوال راویان مذکور در سلسله اسناد احادیث پیامبر اکرم و ائمه ـ علیهم السلام ـ اهتمام داشته و از آن به مثابه دانشی کمکی برای علم الحدیث و مآلاً فقه بهره برده اند. در سرآغاز مقاله رجال کشی آمده است: «رجال کَشّی، نام یکی از کهن ترین کتب رجالی شیعه است که امروزه فقط گزیده آن با عنوان اختیار معرفة الرجال در اختیار است.

مؤلف این کتاب ابوعمرو محمدبن عمربن عبدالعزیز کشی و سامان دهنده گزیده آن شیخ طوسی است. موضوع کتاب، تاریخ رجال حدیث و ذکر طبقات آن هاست و روش آن، باتوجه به گزیده موجود، درج روایاتی است که در مدح یا قدح رجال حدیث و اصحاب امامان وارد شده، بی آنکه در همه موارد، نظری درباره آن روایت ابراز شود.»

در این مقاله که بازتألیف مقاله پژوهشی «چهار کتاب اصلی علم رجال» تألیف حضرت آیة الله خامنه ای است و در سال 1351 در یادنامه علامه امینی منتشر شده، زوایای مختلف کتاب رجال کشی به عنوان یکی از آثار علمی کهن شیعی مورد بررسی قرار گرفته است. سطرهای آغازین مقاله به معرفی اجمالی اثر، بیان نام کامل و دقیق کتاب و مؤلف آن اختصاص یافته و گزارشی از موضوع کتاب به آن افزوده شده است.

در ادامه، گونه شناسی روایاتی که کشی در شرح حال راویان نقل کرده، مورد بحث قرار گرفته و به شرح اقدامات دانشمندانی همچون شیخ طوسی و نجاشی که متن کتاب را در اختیار داشته و از محتوای آن بهره علمی برده اند، پرداخته شده است.

گزارش و تحلیل روش شیخ طوسی در استفاده از مطالب کتاب و فرایند گزینش و نامگذاری اثری مبتنی بر آن با عنوان اختیارالرجال و بحث درباره صحت انتساب آن به شیخ طوسی از دیگر موضوعاتی است که در این مقاله به تفصیل از آن سخن بهمیان آمده است.

بخش های پایانی مقاله به بیان آرا بزرگانی از علمای شیعه درباره کتاب رجال کشی و متن و نسخه های موجود از آن اختصاص یافته و به مرور کارهای علمی چندی که بر محور این کتاب یا کتب برگزیده و پیراسته مأخوذ از آن، انجام یافته اشاره شده است.

بنیاد دایرة المعارف اسلامی که متولی فراهم آوری و انتشار دانشنامه جهان اسلام است، با اقدام و پیشگامی مقام معظم رهبری در دوران ریاست جمهوری و دعوت ایشان از شماری از استادان دانشگاه و حوزه در سال 1362 تأسیس شد و ریاست عالیه آن همچنان با معظم له است.

مجلد نوزدهم دانشنامه جهان اسلام حاوی بخش پایانی مدخل های حرف «ذ» و بخشی از مدخل های حرف «ر» به تازگی منتشر شده و مقالة علمی مقام معظم رهبری با عنوان «رجال کشّی» در صفحه 556 آن به طبع رسیده است. این مجلد که به کوشش جمع کثیری از اعضای علمی بنیاد و با مشارکت استادان و پژوهشگران کشورمان و برخی استادان کشورهای دیگر فراهم آمده و تا 60 مجلد تکمیل می شود از 16 اردیبهشت ماه در بیست وهشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در دسترس علاقه مندان قرار خواهد گرفت.