مصائب تخت جمشید در نوروز امسال!

به گزارش تسنیم، این مجموعه جهانی با 525 هزار و 656 نفر بازدید‌کننده در تعطیلات نوروز امسال در جایگاه نخست بازدید گردشگران و میهمانان نوروزی قرار گرفت.

مدیر مجموعه جهانی تخت جمشید: اجازه نمی‌دهیم هر کسی به هر قسمتی از تخت جمشید برود و به سنگ‌ها و سرستون‌ها و سازه‌ها دست بزند.

مسئولان میراث فرهنگی باید پیرو قوانین جهانی باشند، قانون جهانی می‌گوید که مناطق مهم تاریخی و موزه‌ها باید ساعت 18 بسته باشد در حالی که برای تخت جمشید به سختی می‌توان این قانون را اعمال کرد.

بازدید انبوه و بی‌ضابطه از مجموعه جهانی تخت جمشید می‌تواند به این بنای کهن صدمه بزند و فرسایش آن را افزایش دهد. این موضوعی است که دغدغه دوستداران میراث فرهنگی و مسئولان مربوطه شده و آنان بر اتخاذ تمهیدات و برنامه‌هایی در این خصوص تأکید دارند.

عمارت تاریخی تخت جمشید مربوط به دوران هخامنشیان(سلسله پادشاهی حاکم بر ایران از 330 تا 550 پیش از میلاد) است که در فاصله 60 کیلومتری شمال شیراز و در شهرستان مرودشت فارس قرار دارد.

این مجموعه جهانی با 525 هزارو 656 نفر بازدید‌کننده در تعطیلات نوروز امسال در جایگاه نخست بازدید گردشگران و میهمانان نوروزی قرار گرفت، جایگاهی که کم و بیش در سال‌های گذشته نیز از آن این یادمان تاریخی بود. این در حالی است که در سال‌های متمادی که این جایگاه نصیب تخت جمشید و فارس شده و سیل جمعیت مشتاق به دیدن تخت جمشید و یادمان‌های فرهنگی و تاریخی آن شتافته‌اند، کمتر تغییری در نحوه حفاظت و نگهداری از تخت جمشید دیده شده است.

تردیدی نیست که مردم به بازدید ازتخت جمشید علاقه نشان می‌دهند، اما این علاقه‌مندی درصورت نبود ضابطه منجر به آسیب دیدن خود عمارت می‌شود، بازدید‌کنندگان از تخت جمشید نباید بازدید از این بنای تاریخی را با بازدید از یک بوستان شهری اشتباه بگیرند مثلاً براحتی با تنقلات وارد شوند و هر جا که خواستند بنشینند، بدوند، بازی کنند و در کنار هر سنگی عکس یادگاری بگیرند.

اینکه مردم برای ورود به تخت جمشید صف می‌کشند و در یک روز بر اساس آمارهای رسمی 140هزار نفر به این مجموعه وارد می‌شوند را باید به فال نیک گرفت و این نشان از علاقه‌مندی مردم به میراث کهن ایرانی دارد اما چگونه می‌توان این موضوع را توجیه کرد که چند متر پایین‌تر از تخت جمشید، صف خودروها و شلوغی و ازدحام و صدای بوق و کلافگی مسافران و سر و صدای دستفروشان و عابران به حدی باشد که خاطره دیدار از تخت جمشید به خاطره‌ای خوش تبدیل نشود.


احتمال صدمه دیدن بنای کهن


«مسعود رضایی منفرد» مدیر مجموعه جهانی تخت جمشید با تأیید کلی این موضوع، گفت: این مسأله دغدغه ما هم هست که هجوم ده‌ها هزار نفر برای بازدید از تخت جمشید احتمال صدمه زدن به این بنای کهن را افزایش دهد.


رضایی منفرد تصریح کرد: آمارهای رسمی که از فروش بلیت به دست آمده معمولاً کمتر از آمار واقعی بازدیدهاست و چیزی که بر اساس سنسورهای رایانه‌ای که روی جایگاه‌های ورودی تخت جمشید نصب شده نشان می‌دهد که آمار بازدید بیشتر از آمار فروش بلیت است.


وی اضافه کرد: تخت جمشید 5/12 هکتار مساحت دارد و در روزهای تعطیل امسال هر چند آمار بازدید‌ها کاهش یافت، اما تا 100 هزار نفر در روز هم بازدید داشتیم و کنترل این تعداد جمعیت در این وسعت کار آسانی نیست.


این مقام مسئول با بیان اینکه البته اجازه نمی‌دهیم هر کسی به هر قسمتی از تخت جمشید برود و به سنگ‌ها و سرستون‌ها و سازه‌ها دست بزند، گفت: با تفکیک برخی از قسمت‌ها با تعیین مسیر این امکان به وجود آمده تا مراقبت بیشتری از تخت جمشید به عمل آید. البته در همه آثار باستانی دنیا حد استاندارد بازدید تعیین شده و با عبور از این حد استاندارد به طور خودکار درهای محل بازدید بسته می‌شود تا بعد از خروج تعدادی از بازدید‌کنندگان مجدداً درها بازگشایی شود. ما نیز به دنبال آن هستیم که در تخت جمشید و موزه تخت جمشید حد استاندارد بازدید‌کننده را تعیین کنیم و از این فرایند برای بازدیدهای نوروزی بهره گیریم.


مدیر مجموعه جهانی تخت جمشید از تعیین مسیر برای بازدید میهمانان از آرامگاه «اردشیر سوم» در حاشیه تخت جمشید سخن گفت و افزود: با استفاده از این مسیر جدید این امکان وجود دارد که از ازدحام بازدید‌کنندگان کاسته شود و تعدادی از جمعیت در مسیر‌های جدید حرکت کنند. استفاده از راهنما در تخت جمشید و استفاده از مسیر‌هایی که با احجام فیزیکی و الکترونیکی بازدید‌کنندگان را هدایت می‌کند قطعاً به بهبود نوع بازدید کمک می‌کند و موجب می‌شود که بازدید‌کنندگان با فراغ بال بیشتر به بازدید از این بنای کهن بپردازند.


زمان‌بندی بازدید از تخت جمشید


«محمدحسن طالبیان» معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز با اشاره به اینکه به خاطر جلوگیری از فرسایش کاخ‌های محوطه، ورود گردشگران به بخش‌های مختلف این مجموعه جهانی را زمان‌بندی کردیم، افزود: تخت‌جمشید از جمله آثار تاریخی کشور است که سالانه بویژه در تعطیلات نوروز پذیرای مسافران و گردشگران زیادی از داخل و خارج از کشور است که این حجم از بازدیدکننده در یک دوره کوتاه‌ مدت و طی سال‌های گذشته فرسایش تدریجی این اثر را به دنبال داشته، از همین رو سازمان میراث فرهنگی، نوروز امسال برای بازدید از این مجموعه زمان‌بندی خاصی را در نظر گرفت تا بازدیدها در طول تعطیلات و ساعات مختلف روز انجام شود.


طالبیان با اشاره به تعطیلی 5 کاخ «تچر»، «دروازه ملل»، «سه‌در»، «هدیش» و «آپادانا» در تعطیلات نوروز، یادآورشد: در طول سال‌های گذشته در مسیر برخی کاخ‌ها مانند تچر تعداد زیادی گردشگر عبور کرده‌اند که به مرور باعث فرسایش آن‌ها شده است. به گفته وی، براساس مطالعاتی که انجام شده، اگر بیشتر از این میزان،  گردشگران به این محوطه کوچک وارد شوند، فرسایش کاخ‌ زیادتر می‌شود، چون آن‌ها بیش از این،  ظرفیت حضور گردشگر را ندارند. با توجه به حجم زیاد ورودی گردشگران در روزهای سال به این محوطه جهانی به دنبال این هستیم تا بازدیدکنندگان را در سطح پارسه ـ پاسارگاد توزیع کنیم تا همه گردشگران در یک زمان به یک بخش وارد نشوند. در هر حال، از یک سو مردم علاقه‌مند به دیدار از تخت جمشید هستند و از راه‌های دور برای دیدن این مکان تاریخی به شیراز می‌آیند و از سوی دیگر مسئولان میراث فرهنگی باید پیرو قوانین جهانی به ساماندهی و ضابطه‌مند کردن بازدیدها مبادرت کنند. قانون جهانی می‌گوید که مناطق مهم تاریخی و موزه‌ها باید ساعت18 بسته باشد در حالی که برای تخت جمشید به سختی می‌توان این قانون را اعمال کرد.