توصیه های وزارت بهداشت جهت ایمنی مواد غذایی

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در آستانه روز جهانی بهداشت،‌ توصیه‌های پنج گانه سازمان جهانی بهداشت برای بهبود ایمنی غذا را شامل حفظ تمیزی و پاکیزگی،‌ تفکیک مواد غذایی خام و پخته، پخت کامل مواد غذایی،‌ نگهداری مواد غذایی در دمای مناسب و استفاده از آب و مواد اولیه سالم دانست.

دکتر شهرام رفیعی‌فر در توضیح ضرورت حفظ تمیزی و پاکیزگی گفت: در حالی که اکثر میکروارگانیسم‌ها بیماری ایجاد نمی‌کنند، میکروارگانیسم‌های خطرناک به طور گسترده در خاک، آب، حیوانات و مردم وجود دارند.

وی افزود: این میکروارگانیسم‌ها روی دست‌ها، پارچه‌های پاک کردن و بویژه تخته‌های مخصوص خرد کردن موادغذایی وجود دارند و کوچک‌ترین تماس می‌تواند آنها را به مواد غذایی منتقل کند و باعث بیماری‌های ناشی از مواد غذایی شود.

به گفته رفیعی‌فر برای جلوگیری از انتقال این میکروارگانیسم‌ها به موادغذایی توصیه کرد که قبل از دست زدن به موادغذایی و مکررا در طول آماده‌سازی مواد غذایی دستان خود را بشویید، پس از رفتن به توالت دست‌های خود را بشویید، تمام سطوح و تجهیزات مورد استفاده برای آماده‌سازی موادغذایی را بشویید و برطبق اصول بهداشتی رفتار کنید و از فضای آشپزخانه و مواد غذایی در برابر حشرات، آفات و سایر حیوانات حفاظت کنید.

مواد غذایی خام و پخته را جدا نگهداری کنید

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت بیان داشت: مواد غذایی خام به خصوص گوشت قرمز، مرغ و غذاهای دریایی و آب و شیره آنها، می‌تواند حاوی میکروارگانیسم‌های خطرناکی باشد که ممکن است در طول آماده‌سازی و ذخیره‌سازی بر روی دیگر مواد غذایی منتقل شوند.

وی افزود: در این زمینه نیز باید گوشت قرمز، مرغ و غذاهای دریایی خام را از دیگر مواد غذایی جدا کنید، برای آماده کردن موادغذایی خام از تجهیزات و وسایل (مانند چاقو و تخته خرد کن) جداگانه استفاده کنید و برای جلوگیری از تماس مواد غذایی خام و آماده شده، مواد غذایی را در ظروف درب‌دار نگهداری کنید.

مواد غذایی را کاملا بپزید

رفیعی‌فر خاطرنشان کرد: پختن مناسب مواد غذایی تقریبا تمام میکروارگانیسم‌های خطرناک را از بین می‌برد. مطالعات نشان داده است که پختن مواد غذایی در دمای 70 درجه سانتی‌گراد می‌تواند کمک کند تا مطمئن شویم موادغذایی برای مصرف سالم هستند.

وی افزود: غذاهایی که نیاز به توجه ویژه دارند شامل گوشت چرخ کرده، قطعه‌های بزرگ گوشت و تمام ماکیان می‌شوند. در این زمینه نیز مواد غذایی را کاملا بپزید، به خصوص گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ و موادغذایی دریایی. همچنین غذاهایی مانند سوپ و خورش را به نقطه جوش برسانید تا مطمئن شوید که آنها به 70 درجه سانتی‌گراد رسید‌ه‌اند. در حالت ایده‌آل، از یک دماسنج استفاده کنید و برای مصرف مواد غذایی که قبلا پخته شده‌اند، آنها را به طور کامل داغ کنید.

مواد غذایی را در دمای مناسب نگه دارید

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت تصریح کرد: اگر موادغذایی در درجه حرارت اتاق نگهداری شوند، میکروارگانیسم‌ها می‌توانند بسیار سریع تکثیر یابند.

وی افزود: با نگه داشتن مواد غذایی در دمای زیر 5 درجه سانتیگراد یا بالاتر از 60 درجه سانتیگراد، رشد میکروارگانیسم‌ها آهسته یا متوقف می‌شود. برخی از میکروارگانیسم‌های خطرناک در کمتر از 5 درجه سانتی‌گراد هم رشد می‌کنند. در این زمینه هم نباید مواد غذایی پخته شده را بیش از 2 ساعت در دمای اتاق رها کنید، تمام مواد غذایی پخته شده و فاسد شدنی را به سرعت در جای خنک قرار دهید(ترجیحا زیر 5 درجه سانتیگراد)، مواد غذایی پخته شده را پیش از مصرف در دمای خیلی داغ (بیش از 60 درجه سانتیگراد) نگه دارید، مواد غذایی را برای مدت طولانی حتی در یخچال و فریزر ذخیره نکنید و برای اینکه مواد غذایی را از حالت انجماد خارج کنید آنها را در دمای اتاق قرار ندهید.

از آب و مواد اولیه سالم استفاده کنید

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت گفت: مواد اولیه، از جمله آب و یخ، ممکن است با میکروارگانیسم‌های خطرناک و مواد شیمیایی آلوده شده باشند.

وی افزود: مواد شیمیایی سمی ممکن است در مواد غذایی آسیب دیده و کپک زده تشکیل شده باشد. دقت در انتخاب مواد خام و اقدامات ساده مانند شست‌وشو و پوست کندن ممکن است خطر را کاهش دهد. برای این کار از آب سالم و تصفیه شده استفاده کنید، موادغذایی تازه و سالم را انتخاب کنید، برای حفظ سلامتی، از موادغذایی پاستوریزه، مانند شیر پاستوریزه استفاده کنید، میوه‌ها و سبزی‌ها را بشویید، به خصوص اگر خام خورده می‌شوند و از مواد غذایی که از تاریخ انقضای آن‌ها گذشته است، استفاده نکنید.