چهارشنبه سوری یا چهارشنبه سوزی!

ترقه ای که از شیشه اتومبیلی داخل می شود و بانویی پشت فرمان از هوش می رود، درهای شیشه ای فروشگاهی که منفجر می شود و به سر و روی عابران می ریزد، زن بارداری که بچه اش را سقط می کند، خانه ای که در آتش می سوزد و دست و چشم هایی که ناقص می شوند و...

البته در این چند ساله رسانه ها، پلیس، شهرداری، آتش نشانی و بسیاری ارگان های دیگر با فعالیت های مختلفی از شدت صدمات جانی و مالی جنگ تمام عیار چهارشنبه سوری کاسته اند ولی آمارها هنوز هم حکایت از بالا بودن حوادث دارد. در چهارشنبه سوری سال گذشته 6 هزار تماس با آتش نشانی تهران گرفته شد. 382 نفر در سراسر کشور زخمی شدند و 3 نفر از جمله یک کودک از دنیا رفتند.

* حوادث فراموش نشدنی

سال گذشته در کمتر از چند ساعت اتفاقات تلخی روی داد؛ بیشترین آسیب ها به چشم، گوش و درمجموع به صورت افراد وارد شده بود و بیشترین قشری که در حوادث این شب آسیب دیدند مربوط به گروه سنی 15 تا 24 سال بود.

ساعت 12 ظهر 4 اسفندماه یکی دو سال پیش انفجار مهیبی همراه با تخریب کامل یک ساختمان چهارطبقه در منطقه تهرانپارس به آتش نشانی گزارش شد و با حاضر شدن اکیپ های امدادی و پزشکی بررسی ها نشان داد 3 زن و یک مرد بر اثر حادثه جان باخته اند. وضعیت ساختمان بیشتر شبیه به یک خرابه بود تا یک ساختمان نوساز، دود تا ساعت ها منطقه را فرا گرفته بود و مأموران آتش نشانی در میان دود غلیظ داخل ساختمان طبقه به طبقه به دنبال قربانیان دیگری می گشتند. اجساد در میان شیون و فریاد خانواده ها و تماشاگران یک به یک از بالا به حیاط آورده شد.

پس از آن تجسس های کارشناسان آتش نشانی نشان داد یکی از اهالی ساختمان روز گذشته محموله بزرگی از ترقه و موادآتش زا برای شب چهارشنبه سوری در زیرزمین ساختمان انبار کرده تا در آستانه پایان سال بفروشد. او هنگام ظهر و زمانی که بیشتر همسایه ها در خانه هایشان نبوده اند برای جوشکاری پایین رفته و هنگام کار جرقه ای با کارتن های مواد محترقه برخورد کرده و لحظاتی بعد انبار و در نتیجه همه ساختمان منفجر شده است.

حتماً حادثه پرتاب نارنجک دستی میان حلقه تماشاچی های آتش در شهرک گلستان تهران را هم به یاد دارید که منجر به زخمی شدن 6 جوان و مرگ یک پسربچه 8ساله شد. از این گونه حوادث که باعث قطع عضو یا سوختگی های شدید شده کم نداریم و بی گناهانی که ناخواسته قربانی رفتارهای خطرناک افراد هنجار شکن می شوند.

*یک جشن بی خطر

سیدجلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در گفت و گو با «ایران» می گوید: «ما به دنبال سلب شادی مردم نیستیم و در کنارشان هستیم تا این سنت کهن بدون هیچ حادثه ای و به شکلی ایمن برگزار شود و می دانیم با توجه به هشدارهای مان برای چهارشنبه سوری برخی کار خود را انجام می دهند و گوش شان بدهکار نیست. خانواده ها هم باید به ما کمک کنند و در کنار فرزندان شان باشند و شادی صحیح را به آنها آموزش دهند.»

ملکی می افزاید: «بیشترین افراد استفاده کننده از مواد محترقه بین 10 تا 16 ساله هستند و در رده بعدی 16 تا 24 ساله ها از این مواد استفاده می کنند. متأسفانه این قشر به خاطر شور و نشاط جوانی و پر انرژی بودن شان ناشیانه عمل می کنند و گاهی دست به کارهایی می زنند که نه تنها جان خود را به خطر می اندازند بلکه سایر افراد را هم در آستانه صدمه قرار می دهند.»

ملکی با پرخطر دانستن نارنجک های دستی بویژه «اکلیل و سرنج» که خسارت های شدید جانی و مالی به بار می آورد عنوان می کند: «250 گرم اکلیل و سرنج می تواند یک آپارتمان را منفجر کند. اندکی گرما و ضربات کوچک از محرک های اصلی انفجار این مواد هستند. موارد زیادی داریم که نارنجک های دستی اکلیل و سرنج در دست یا جیب کودکان و نوجوانان ترکیده و منجر به آسیب های جدی شده است. به تازگی مأموران آتش نشانی در شرق تهران با گزارش یکی از شهروندان برای خاموش کردن آتش سوزی کوچکی به یک خانه قدیمی در نزدیکی ایستگاه اتوبوس اعزام شدند.

خانه ای که پاتوق کارتن خواب ها بود و هنگامی که همکارانم آنجا رسیدند و آتش را مهار کردند با تعجب دیدند که 2 جوان از زیرزمین بیرون آمده و فرار می کنند که با توجه به مشکوک بودن رفتارآنها، مأموران با استفاده از پروژکتور به داخل زیرزمین می روند و با انباری از کارتن های مواد محترقه و اکلیل و سرنج روبه رو می شوند که در صورت سرایت آتش می توانست ساختمان های مجاور را نابود کند.»

سخنگوی سازمان آتش نشانی با تأکید براینکه واحدهای آتش نشانی در پایان سال حضور چشمگیری خواهند داشت و حتی گشتزنی در مناطق قدیمی با بافت متراکم صورت خواهد گرفت،می گوید: «در طول 2- 3سال گذشته از تعداد حوادث و مصدومان چهارشنبه سوری کاسته شده است و این روند سیر نزولی داشته است. سال های دورتر گاهی برخی خیابان های تهران شبیه به صحنه جنگ می شد و مواد محترقه و حتی کپسول های گاز برای سرگرمی به آتش کشیده می شدند. خوشبختانه در حال حاضر با کمک نهادها و ارگان های مسئول و فرهنگسازی خوب در این زمینه شاهد قانونمند شدن رفتارها در این گونه مراسم هستیم.»

جلال ملکی هشدارهایی هم برای مردم دارد: «خانواده ها نمی توانند با تنبیه فرزندان خود، آنها را از شرکت در چهارشنبه سوری منصرف کنند بلکه لازم است با نظارت بر آنها و همراه شدن برای یک شادی کوچک و بی خطر از حوادث احتمالی پیشگیری کنند. توصیه می کنیم بانوان عزیز با توجه به پوششی که دارند از روی آتش نپرند.

چراکه احتمال آتش گرفتن لباس هایشان وجود دارد. همچنین به هیچ وجه نزدیک آتشی که مشخص نیست چگونه برپا شده نایستند زیرا امکان دارد داخل آتش مواد محترقه باشد. در صورت اطلاع داشتن از محل نگهداری مواد آتش زا و محترقه هم پلیس و آتش نشانی را باخبر کنند و با این کار از بروز فاجعه جلوگیری کنند.»

* هرگونه تجمع ممنوع است

سردار تقی مهری، رئیس پلیس پیشگیری ناجا چندی پیش با بیان اینکه برپایی تجمع برای برگزاری آیین چهارشنبه سوری ممنوع است و اجازه این کار به کسی داده نمی شود، گفت: «با توجه به نزدیک شدن به چهارشنبه آخرسال برنامه های خاصی برای پیشگیری از ورود مواد محترقه خطرناک در دستور کار داریم وبا افرادی که بخواهند برای دیگران مزاحمت ایجاد کنند و معابر اصلی را مسدود کنند، برابر قانون رفتار خواهیم کرد.>

به گفته وی هر ساله برنامه های خوبی در این زمینه با همکاری رسانه های گروهی و بویژه صدا و سیما اجرا می شود تا هیجانات منفی و مخرب این مراسم کاهش پیدا کند. با اقدامات صورت گرفته تا سال گذشته امیدواریم درصد زیادی از این آسیب ها کم شود و نیز امیدواریم بتوانیم از آسیب به کودکان و نوجوانان که قشر آسیب پذیر این مراسم هستند پیشگیری کنیم.

منبع:روزنامه ایرانش