واحدهای درسی نمایش‌های ایرانی در دانشگاه درحال حذف است/ انتخاب متون باتوجه به نام نویسنده و بدون خوانش متن‌ها خوشایند نیست

یست‌ویکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی با دبیری احمد جولایی، از یکم مهرماه. در چند استان در حال برگزاری است و تا یازدهم مهر ادامه دارد.

این رویداد در بخش‌های «رادیو تئاتر» و «نمایشگاه هنرهای نمایشی» به میزبانی تهران، «صحنه‌ای» (ویژه-آزاد) و «بین‌الملل» به میزبانی استان گلستان (گرگان و کردکوی)، «شبیه‌خوانی» به میزبانی استان مرکزی (تفرش)، «نمایش‌های فردی، نقالی، روایت‌های ملی و کار آواها» و «معرکه‌ها، آیین‌ها و بازی‌های نمایشی» به میزبانی استان چهارمحال و بختیاری (شهرکرد)، «عروسکی» و «دانشجویی صحنه» به میزبانی خراسان شمالی (بجنورد) و «سمینارهای پژوهشی» و «نمایشنامه‌نویسی» به میزبانی آذربایجان شرقی (تبریز) در حال برگزاری است.

وجیهه کریمی یکی از کارگردان‌های راه یافته به بخش دانشجویی جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی امسال است که با نمایش «سه پوزه، سه سر» در این رویداد حضور یافته است. او که در حال حاضر دانشجوی دکترای نمایش‌های ایرانی است، با خوشایند خواندن برگزاری جشنواره بین المللی نمایش‌های آیینی و سنتی و ابراز امیدواری نسبت به برگزاری هرساله آن، گفت: تمرکززدایی این رویداد، حرکتی ارزشمند است و این فرصت را به هنرمندان شرکت کننده و حاضر در استان‌های مختلف می‌دهد تا با آیین‌ها و سنت‌های ارائه شده در این بستر درکنار تبادل تجربیات آشنا شوند.

کریمی در ادامه گفت: با توجه به اینکه نمایش‌های ایرانی در مقایسه با دیگر گونه بسیار کمرنگ هستند و بهایی به این هنر داده نمی‌شود، از این رو در دانشگاه‌ها شاهد حذف یا کم شدن واحدهایی درسی مرتبط با این گونه نمایشی هستیم که هنری چون تعزیه یکی از آنهاست و اینکه دروس چنین رشته‌هایی صرفا برای شاخه کارگردانی در نظر گرفته شده است.

او ضمن اظهار تاسف از ادامه این روند در دانشگاه‌ها، گفت: چه در دانشگاه و چه در قالب جشنواره‌ها باید بیشتر و تخصصی‌تر به این گونه نمایشی پرداخته شود. همچنین باید با اختصاص اعتبار، زمینه را برای برگزاری اثربخش‌تر چنین رویدادهایی فراهم کرد.

کارگردان اثر نمایشی «سه پوزه، سه سر» کامل‌ترین نمایش ایرانی را تعزیه خواند و گفت: این گونه یک شیوه اجرای نمایش بسیار غنی است که غربی‌ها از آن تقلید کرده و شیوه‌های خود را از دل آن هم چون «برشت» و… خارج کردند و این در حالی است که ما با وجود گنجینه نمایشی غنی به آن بهایی نمی‌دهیم، در حالی که می‌تواند برای تمام کارگردان‌های ایرانی به واسطه داشتن مخاطب ایرانی الگو باشد.

«کریمی» اضافه کرد: هنرمندانی هستند که متون غربی را به شیوه نمایش ایرانی کار می‌کنند و این شیوه را می‌پسندند پس چه بهتر که با متون ایرانی کار کرده و اجازه ندهیم به فراموشی سپرده شود.

وی با بیان اینکه طی سال‌های گذشته در دل این رویداد شاهد متون تکراری و چندین متن از یک نویسنده بودیم، تصریح کرد: جشنواره‌ها به واسطه حضور هنرمندان و علاقمندان تئاتر، بستر مناسبی برای معرفی متون و یا آثار نویسندگان فعال در این عرصه به حساب می‌آیند؛ البته با گنجاندن بخشی که بتوان در آن، فعالان این بخش را دعوت کرد و به آثار خوب در این حوزه دست یافت.

وجیهه کریمی تاکید کرد: به نظر می‌رسد دست اندرکاران باید به این بخش نیز توجه کنند.

وی ادامه داد: انتخاب متون با توجه به نام نویسنده و بدون خوانش متن‌ها خوشایند نیست و سبب می‌شود تا علاوه بر تکرار متون در این گونه نمایشی، شاهد عدم خلاقیت و رشد در این گونه نمایشی باشیم.

«کریمی» که دومین حضورش را در جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی را تجربه می‌کند، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این رویداد در خراسان شمالی اظهار داشت: اگر چه جشنواره‌ها نباید در پایتخت متمرکز باشد، اما لازمه تحقق این امر، حمایت از گروه‌های نمایشی برای حضور در این رویداد در استان‌های برگزارکننده است تا هنرمندان با فراغ بال و انگیزه بیشتر بتوانند به ارائه آثار بپردازند.  

این کارگردان تئاتر در پایان صحبت‌هایش به برگزارکنندگان جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی پیشنهاد داد برای آشنایی بهتر هنرمندان و مخاطبان با آیین‌ها و سنت‌های موجود در استان‌ها مختلف برنامه‌ها و اجراهایی در حاشیه جشنواره در نظر گرفته شود.

او در پایان تاکید کرد: تحقق این امرنیازمند مدیریت است