روسیه و کره شمالی از هم چه می‌خواهند؟

کیم جونگ اون امروز (سه‌شنبه) برای دیدار با پوتین وارد روسیه شد و احتمالا این دیدار بر تمایل مسکو برای خرید مهمات به منظور پر کردن ذخایرش که به واسطه جنگ اوکراین تضعیف و خالی شده، متمرکز است.

به گزارش ایسنا، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی می‌نویسد: دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نخستین ملاقات خارجی کیم جونگ اون، رهبری کره شمالی از زمان بسته شدن مرزهای این کشور در ژانویه ۲۰۲۰ است. آنها نخستین بار در آوریل ۲۰۱۹ دیدار کردند، دو ماه پس از آنکه دیپلماسی اتمی کیم جونگ اون با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت آمریکا شکست خورد.

بر اساس اعلام مقام‌های آمریکایی، سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه در ژوئیه ۲۰۲۳ به پیونگ یانگ رفت و از کیم خواست تا مهمات بیشتری به روسیه بدهد.

شویگو گفت که مسکو و پیونگ یانگ برای نخستین بار در حال بررسی برگزاری مانورهای نظامی هستند.

البته هنوز مشخص نیست که همکاری نظامی پوتین و کیم به کجا می‌رسد اما هر نشانه‌ای از روابط هشدار دهنده باعث نگرانی کشورهایی چون کره جنوبی و آمریکا می‌شود. روسیه به دنبال خنثی کردن ضد حمله اوکراین و طولانی کردن جنگ است درحالیکه کره شمالی در حال افزایش فعالیت‌های موشکی است تا به اقدامات آمریکا در تقویت ائتلاف نظامی‌اش با کره جنوبی و ژاپن اعتراض کند.

در اینجا باید به این مساله بپردازیم که سفر کیم به روسیه چه معنایی می‌دهد.

روسیه از کره شمالی چه می‌خواهد؟

از سال گذشته میلادی، مقام‌های آمریکایی مظنون شده‌اند که کره شمالی در حال تامین گلوله‌های توپخانه‌ای، راکت و سایر مهمات برای روسیه است که احتمالا بیشترشان کپی از مهمات دوران شوروی هستند.

"کیم تائه‌وو"، رئیس سابق موسسه اتحاد مجدد کره جنوبی در سئول می‌گوید: روسیه به شدت به مهمات جنگی نیاز دارد. اگر اینطور نیست پس چطور وزیر دفاع یک کشور قدرتمند در جنگ به یک کشور کوچک مانند کره شمالی رفت؟ شویگو نخستین وزیر دفاع روسی بود که از ۱۹۹۱ و فروپاشی شوروی به کره شمالی سفر کرد.

خرید مهمات از کره شمالی نقض قطعنامه‌های شورای امنیت است که مورد حمایت روسیه نیز می‌باشد و بر اساس آن، تجارت تمامی تسلیحات با پیونگ یانگ ممنوع است. اما اکنون که روسیه با تحریم‌های بین‌المللی و کنترل صادرات بابت جنگ اوکراین روبروست، به دنبال تسلیحاتی از سایر کشورهای تحریمی است.

کره شمالی انبارهای بزرگ تسلیحاتی دارد اما "دو هیون چا"، تحلیلگر موسسه "Asan" سئول در مطالعات سیاسی این مساله را که پیونگ یانگ با توجه به خطوط ریلی محدودش بتواند مهمات زیادی در اختیار روسیه بگذارد، زیر سوال برده است.

روسیه و کره شمالی از هم چه می‌خواهند؟

کیم در عوض چه می‌خواهد؟

کارشناسان می‌گویند، اولویت‌های کیم شامل انتقال کمک، اعتبار و فناوری نظامی به کره شمالی می‌شود.

"نام سونگ-ووک"، مدیر سابق موسسه استراتژی امنیت ملی که اندیشکده‌ای تحت کنترل آژانس جاسوسی کره جنوبی است، می‌گوید: این یک معامله دو سر سود برای دو طرف است چون پوتین نگران تمام شدن موجودی تسلیحات است و کیم هم از بابت همکاری سه جانبه بین آمریکا، کره جنوبی و ژاپن متحمل فشار. نیازهای آنها حالا دقیقا به هم متصل است.

بسته شدن مرز دوران کرونا باعث شد تا کره شمالی با مشکلات اقتصادی زیادی روبرو شود و کیم احتمالا به دنبال تامین مواد غذایی و انرژی برای جبران کمبودهای داخلی است.

کیم احتمالا افزایش روابط با مسکو را نشانه‌ای از این خواهد دانست که کشورش بر سال‌ها انزوا غلبه می‌کند. سران و رهبران کره شمالی مدت‌ها بر دیدارهای رو در رو با سران جهانی به عنوان نشانه‌ای از اهمیت بین‌المللی و اهداف پروپاگاندایی داخلی ارج نهاده‌اند.

"هونگ مین"، تحلیلگر موسسه ملی اتحاد مجدد کره جنوبی می‌گوید: کیم جونگ اون همچنین احتمالا به دنبال فناوری روسی برای حمایت از طرح‌های خود در ساخت سیستم‌های تسلیحاتی با فناوری بالا مانند موشک‌های قدرتمند دوربرد، تسلیحات بالستیکی فراصوت، زیردریایی‌های اتمی و ماهواره‌های جاسوسی است.

"دو هیون چا"، تحلیلگر موسسه "Asan" سئول در مطالعات سیاسی می‌گوید: مشخص نیست که آیا روسیه مایل به تامین فناوری‌های پیشرفته مرتبط با تسلیحات اتمی و موشک‌های بالستیک بین قاره‌ای برای کره شمالی است یا خیر. روسیه همواره از فناوری‌های مربوط به تسلیحات مهم خود حتی از شرکای اصلی‌اش مانند چین به شدت محافظت کرده است.

روسیه و کره شمالی از هم چه می‌خواهند؟

دو کشور چقدر می‌توانند به یکدیگر نزدیک شوند؟

شویگو در جریان سفرش به پیونگ یانگ به خبرنگاران گفته بود که روسیه و کره شمالی در حال بررسی احتمال برگزاری یک مانور دو جانبه نظامی هستند. اخیرا نیز آژانس جاسوسی کره جنوبی به قانونگذاران این کشور گفته بود که به نظر می‌رسد شویگو یک رزمایش سه جانبه را با حضور چین پیشنهاد کرده است.

از طرف دیگر، این نخستین باری خواهد بود که کره شمالی رزمایشی با یک کشور خارجی از زمان پایان جنگ دو کره در سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۳ دارد. کره شمالی از برگزاری رزمایش با یک ارتش خارجی بر اساس فلسفه "اتکا به خود" امتناع کرده است.

"کیم تائه‌وو"، رئیس سابق موسسه اتحاد مجدد کره جنوبی در سئول می‌گوید: افزایش همکاری نظامی بین کره جنوبی، آمریکا و ژاپن می‌تواند کیم جونگ اون را به شکستن این تابو و برگزاری رزمایش با چین و روسیه برای نخستین بار ترغیب کند.

اما "نام سونگ-ووک"، مدیر سابق موسسه استراتژی امنیت ملی که اندیشکده‌ای تحت کنترل آژانس جاسوسی کره جنوبی این عقیده را دارد که کره شمالی احتمالا چنین پیشنهادی را قبول نمی‌کند چون به وابستگی بیشترش به روسیه و چین منجر می‌شود.

"پارک وون گوون"، استاد دانشگاه زنان اوها" در سئول نیز می‌گوید: خیلی زود است که پیش بینی کنیم دیپلماسی کیم در قبال آمریکا چطور است. به هر حال، کره شمالی و روسیه نیاز دارند که نشان دهند با یکدیگر همکاری می‌کنند و به همین خاطر است که در حال تشدید این همکاری هستند. حوزه‌های عملی شفاف همکاری وجود دارد و همچنین برخی جنبه‌های نمادین که می‌خواهند به آمریکا نشان دهند.