هرج و مرج در منطقه به دنبال عدم توافق با ایران

روزنامه «قانون» امروز -سه شنبه- در یادداشتی با عنوان «آمریکا و سیاست خرید زمان در بلندمدت» نوشته است: توافق جامع هسته ای بین ایران و آمریکا، اسرائیل را در خاورمیانه منزوی می کند. علی رغم تمامی مشکلات بین آمریکا و اسرائیل، خام اندیشی است اگر فکر کنیم آمریکا به دنبال منزوی کردن اسرائیل است.این امر دستیابی به توافق جامع را بسیار مشکل می کند. از سویی تلاش های دولت اوباما را برای دستیابی به یک توافق حداقلی با ایران، نمی توان نادیده گرفت.

«شاهین زینعلی» نویسنده یادداشت با طرح این پرسش که «آمریکا دقیقاً به دنبال چیست؟» می نویسد: پاسخ به چنین پرسشی کمک می کند دیدی جامع به آنچه تا کنون گذشته پیدا کنیم و نقشه ای برای ادامه مسیر ترسیم نماییم. چند روز پیش سند جدید راهبرد امنیت ملی آمریکا منتشر شد. در این سند تاکید شده است ایالات متحده نباید سیاست خارجی خود را حول یک تهدید یا منطقه خاص بنا کند و لازم است دیدی جامع و کلی نگر نسبت به منافع و مسئولیت های آمریکا در جهان، اساس سیاست خارجی این کشور باشد و همکاری با شرکای گوناگون مد نظر قرار گیرد. در راهبرد جدید در خصوص ایران و مذاکرات هسته ای اشاره شده که نتیجه مذاکرات نامشخص است اما دستیابی به راه حل صلح آمیز محور تمام تلاش هاست. ایران تا همین جای کار نیز برنده مذاکرات است. بسیاری از تحریم ها برداشته شده، افکار عمومی جهانی بیش از گذشته نیازها و منافع حیاتی ایران را درک می کند و گزینه حمله نظامی تبدیل به گزینه ای مطرود شده است. از سویی باد موافق بخت چندی است فضای مذاکرات را به نفع ایران پیش می برد. تحولات منطقه ای موازنه قوا را به نفع ایران بر هم زده و ثبات منطقه بدون ایران میسر ناپذیر شده است. اکنون برخی کشورهای عربی از جمله عربستان با پادشاه تازه اش در حال تغییر مواضع خود علیه توافق ایران و آمریکا هستند.

 آنها به خوبی می دانند دستیابی به توافق در مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا راه را برای حرکت به سمت ثبات منطقه ای هموار خواهد کرد. مهم نیست پرتاب کننده چه کسی است؛ تروریسم و افراطی گری مانند توپ راگبی با حرکت های پیش بینی ناپذیرشان مبادی خود را نیز هدف می گیرند. دولت اوباما به دنبال منزوی کردن اسرائیل نیست، اما این اسرائیل تحت ریاست نتانیاهو است که با مخالفت های غیرواقع بینانه خود زمینه انزوایش را بیش از پیش فراهم می کند. آمریکا تمایلی به از دست دادن شرکای راهبردی خود در منطقه چون سعودی و اسرائیل ندارد. اما فشار قدرت ایران به معادلات منطقه آمریکایی ها را متوجه این نکته کرده است که فراتر از موهومات و ایده آل های سیاست خارجی آمریکا این واقعیات هستند که تعیین کننده اند. نزدیک شدن به ایران می تواند هم بخشی از منافع آمریکا را تأمین کند و هم وزنه ای متعادل کننده در برابر شرکایی باشد که گاه هزینه های گزافی بر دولت ایالات متحده تحمیل می کنند. اما مهم تر از آن این نکته است که عدم توافق با ایران و تضعیف آن می تواند به هرج و مرج مطلق منطقه منجر شود. از نظر آنها تا آینده و زمانی مناسب در حال حاضر حفظ برخی چیزها اولویت دارد؛ اما در شرایط کنونی تأکید غیر واقع بینانه بر به چنگ آوردن همه چیز می تواند منجر به از دست رفتن همه چیز شود.