کواکبیان: امام بین توطئه و انتقاد مرزبندی داشتند

دبیرکل حزب مردم‌سالاری گفت: هرکسی که تفکرات امام‌خمینی(ره) را قبول نداشته باشد اساسا منکر هویت اصلی اصلاح‌طلبان شده و در نتیجه ما او را اصلاح‌طلب نمی‌دانیم.

 مصطفی کواکبیان در همایش «امام و مردم‌سالاری» - که در شهرستان محمود‌آباد با حضور برخی چهره‌های سرشناس از اصلاح‌طلبان سراسر استان مازندران همزمان با سالروز ورود امام خمینی(ره) به میهن اسلامی ایران برپا شد - با تبریک این ایام اظهار کرد: دو گروه با مفهوم مردم‌سالاری دینی چندان موافق نیستند؛ دسته‌ای که می‌گویند دموکراسی برای ما اصل است و اسلام اساسا ضددموکراسی است؛ امثال اکبر گنجی. البته این‌ دسته تفسیر اسلام ناب محمدی(ص) و اندیشه‌های امام‌خمینی(ره) در این زمینه را بر نمی‌تابند و آن را چندان باور ندارند. کمااین‌که برخی آقایان علما امثال آیت‌الله مصباح یزدی نیز بر این باورند که بین اسلام و دموکراسی سازگاری و تلائمی وجود ندارد. البته ایشان برخلاف دسته اول که همه ایرادات را به اسلام وارد می‌دانند همه ایرادات را به دموکراسی وارد می‌سازند.

وی خاطرنشان کرد: به اعتقاد ما امام‌خمینی(ره) علاوه بر باور به مشروعیت الهی حکومت فقیه عادل و مدیر و مدبر در عصر غیبت امام زمان(عج) به مشروعیت مردمی هم باور داشتند و به همین خاطر ما بر این باوریم حکومت مورد نظر امام‌خمینی(ره) از دو پایه «اسلامیت» و «جمهوریت» و یا دو پایه «مردم‌سالاری» و «دین» و یا همان تعبیر امام‌خمینی(ره) که می‌فرمودند «دموکراسی اسلام» بالاتر از دموکراسی‌های غربی است از دو پایه «اسلام» و «دموکراسی» شکل می‌گیرد.

وی برای اثبات مدعای خود در بعد نظری و عملی از دیدگاه امام‌خمینی(ره) استناد و اظهار کرد: همین سالروز ورود امام‌خمینی(ره) را شما ببینید بارها شینده‌اید که امام‌خمینی(ره) فرمودند «من توی دهن این دولت می‌زنم» یا «من دولت تعیین می‌کنم» اما بلافاصله امام‌خمینی(ره) فرمودند «چون مردم مرا قبول دارند» و یا «به واسطه پشتیبانی مردم» من توی دهن دولت می‌زنم. راستی اگر اکثریت مردم پشتیبانی و حمایت نمی‌کردند چگونه امام‌خمینی(ره) می‌خواستند رژیم وابسته به قدرت‌های جهانی و تا بن‌دندان مسلح را سرنگون کنند؟

دبیرکل حزب مردم‌سالاری افزود: امام‌خمینی(ره) در حکم نخست‌وزیری مرحوم مهندس بازرگان می‌فرمایند «به موجب حق شرعی» (یعنی همان مشروعیت الهی) و «حق قانونی ناشی از آرای اکثریت مردم که در طول راهپیمایی‌ها و تظاهرات بروز یافته است» (یعنی همان مشروعیت مردمی) شما را به عنوان نخست‌وزیر بر می‌گزینم یعنی هر دو جنبه را ایشان تاکید می‌کنند.

وی ادامه داد: امام‌خمینی(ره) در پاسخ به پرسش خانم اوریانا فالاچی که می‌گویند چرا شما از واژه دموکراسی در «جمهوری اسلامی» استفاده نمی‌کنید و نمی‌گوئید «جمهوری دموکراتیک اسلامی» هرگز نمی‌گویند چون این دو مفهوم ضد یکدیگر هستند بلکه می‌فرمایند اساسا واژه «دموکراتیک» لفظ زایدی است؛ زیرا «دموکراسی در ذات اسلام مندرج است» و یا «دموکراسی اسلام از دموکراسی‌های غربی بالاتر است» و لذا باید بگوئیم «جمهوری اسلامی نه یک کلمه کم و نه یک کلمه زیاد». در این‌جا هم می‌بینیم که «جمهوریت» یعنی همان «نماد مردم‌سالاری» در کنار «اسلامیت» مطرح است.

وی یادآور شد: شما بارها این جمله را از امام خمینی(ره) شینده‌اید که «میزان رای ملت است» قطعا ایشان نمی‌خواهند صرفا یک شعار سیاسی سردهند، بلکه ایشان می‌خواهند از یک شعور فقهی سخن بگویند. میزان یعنی همان «معیار»‌ و «مقیاس» و «مبنا» و«پایه» همان رای مردم است؛ لذا نباید در سازگاری «اسلام» و «مردم‌سالاری» حکومت مورد نظر امام‌خمینی(ره) کمترین تردیدی داشت. به عبارت دیگر از دیدگاه ایشان حکومت بدون رضایت و رای مردم تحت هیچ شرایطی مشروع و میزان نیست.

کواکبیان گفت: آخرین نامه‌ای که امام‌خمینی(ره) در پاسخ به مرحوم آیت‌الله مشکینی رئیس وقت مجلس خبرگان و رئیس بازنگری قانون اساسی نوشته‌اند یعنی کمتر از یک ماه قبل از ارتحال ایشان تاکید می‌فرمایند «و اما در مساله رهبری هنگامی که مردم خبرگان را انتخاب کردند و خبرگان هم براساس شرایط رهبر را انتخاب کرد او به صورت قهری «ولی منتخب مردم» است و از همه اختیارات قانونی برخوردار است». شما دقت کنید تعبیر «ولی منتخب» یعنی همان دو بعد الهی و مردمی یعنی شرایط را شریعت تعیین می‌کند و مصداق را مردم انتخاب می‌کنند.

وی با اشاره به فتوای امام‌خمینی(ره) در پاسخ به استفتای شورای ائمه جمعه خاطرنشان کرد: ایشان با صراحت می‌فرمایند «فقیه در همه حال ولایت دارد ولکن در امر حکومت منوط است به رای اکثریت مردم» منوط است یعنی مقید است یعنی مشروط است یعنی اگر رای اکثریت نباشد ولایت و حکومت فقیه جامع شرایط شرعی نخواهد بود.

وی با اشاره به سیره عملی امام‌خمینی(ره) نیز گفت: باور راسخ امام‌خمینی(ره) به مردم‌سالاری را باید از تاکید و احترام ایشان به افکار عمومی فرا گرفت. من بارها این خاطره را گفته‌ام که در زمان بنی‌صدر با جمعی از مردم سمنان وقتی وارد حسینیه جماران شدیم یک شعار را که قبلا ساخته بودیم یکصدا فریاد زدیم «خمینی بت‌شکن بت جدید را بشکن» امام‌خمینی(ره) هر دو دست خودشان را به نشانه تفقد بالا آوردند و لبخندی برلبانش نشست پس از ملاقات عمومی شهید هاشمی‌نژاد ملاقات خصوصی داشتند، ایشان گفتند امام‌خمینی(ره) در واکنش به حمایت یکی از آقایان از بنی‌صدر فرمودند مگر ندیدی که مردم سمنان چه شعاری می‌دادند. می‌خواهم بگویم آن راحل عظیم‌الشان دقیقا به افکار عمومی به عنوان نمادی از مردم‌سالاری اعتقاد و باور داشتند.

دبیرکل حزب مردم‌سالاری با اشاره به این‌که « احزاب یکی از شاخص‌های مهم مردم‌سالاری هستند» ادامه داد: امام‌خمینی(ره) به امثال مقام معظم رهبری و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و شهید بهشتی برای راه‌اندازی حزب جمهوری اسلامی توصیه کرده بودند و حتی مبلغ قابل توجهی هم در همان سال 58 کمک مالی کردند. ایشان به تکثرگرایی بین احزاب هم باور داشتند؛ لذا از انشعاب مجمع روحانیون مبارز تهران از جامعه روحانیت مبارز تهران هم استقبال کردند.

وی هم‌چنین با بیان این‌که «شاخص انتخابات به عنوان یکی از نمادهای مردم‌سالاری موضوع مهمی است» افزود: امام‌خمینی(ره) حتی در بدترین شرایط و در اوج بمباران صدام هم به برگزاری انتخابات تاکید داشتند. ایشان در هر انتخاباتی تاکید داشتند که احدی حق ندارد کورکورانه رای دهد و باید همه اقشار از جمله دانشجویان هم در کنار مجتهدان در انتخابات فعال شوند و حتی در مجلس سوم ایشان به آقای محمدعلی انصاری ماموریت دادند تا آرای مردم صیانت شود و شما می‌دانید این کار حتی موجب گلایه شورای نگهبان هم در آن زمان شد.

وی گفت: رعایت حریم خصوصی افراد به عنوان مظهر حقوق شهروندی و «نماد مردم‌سالاری» را شما در همان فرمان تاریخی معروف به فرمان هشت ماده‌ای می‌بینید که تا چه میزان ایشان بر حفظ حریم خصوصی اشخاص تاکید داشتند و می‌فرمودند اگر شما برای دستگیری مثلا یک ضد انقلاب وارد منزلی شدید و ایشان مثلا شرب خمر می‌کرد حق ندارید بابت شرب خمر او را مجازات کنید.

کواکبیان با بیان این‌که «حاکمیت قانون در هر شرایطی به عنوان شاخص مهم مردم‌سالاری همواره در سیره عملی امام‌خمینی(ره) کاملا مشهود بود» خاطرنشان کرد: حتی ایشان به امثال بنی‌صدر می‌فرمود شما غلط می‌کنید قانون را قبول ندارید بلکه قانون شما را قبول ندارد. اعتقاد به کار کارشناسی و مجمع تشخیص مصلحت نظام و لزوم حاکمیت قانون در پاسخ امام‌خمینی(ره) به نامه نمایندگان مجلس سوم کاملا مشخص است که ایشان تاکید می‌کنند اگر هم مواردی در هشت سال جنگ تحمیلی احیانا تخلف می‌شده است به خاطر مقتضیات آن زمان بوده است و ما بنا داریم همه تابع قانون باشیم و هیچکس تخطی از قانون داشته باشد.

وی یادآور شد: امام خمینی(ره) در زمینه آزادی بیان و مطبوعات هم به عنوان شاخص مهم مردم‌سالاری حتی یکبار تاکید فرمودند کمونیست‌ها هم در کشور ما در بیان اعتقاداتشان آزادند. البته ایشان بین توطئه جهت براندازی و انتقاد سازنده مرزبندی داشتند.

وی در پایان گفت: امیدواریم که همگی در مسیر انقلاب و در جهت خط امام(ره) و رهبری معظم که خود ایشان نیز از شاگردان برجسته مکتب فکری و سیاسی امام‌خمینی(ره) بودند به اصلاح نابسامانی‌ها بپردازیم و لحظه‌ای از خدمت به این مردم وفادار غافل نباشیم.