توافق موقت، راه جلوگیری از مرگ برجام است / یادداشتی از سیدحسین موسویان

سیدحسین موسویان در یادداشتی در میدل ایست آی نوشت:  چنانچه آمریکا ، حداقل تا انتخابات نوامبر کنگره، قادر به دادن تضمین اجرای پایداربرجام نباشد و قدرت تصمیم گیری درمورد حذف سپاه از لیست سازمانهای تروریستی را نداشته باشد، مصلحت این است که تهران و واشینگتن برای جلوگیری از مرگ دائمی برجام؛ یک توافق موقت داشته باشند تا مذاکرات احیاء کامل برجام بعد از انتخابات کنگره آمریکا ادامه یابد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، در ادامه این مطلب آمده است: آقای امیرعبداللهیان وزیرخارجه ایران درکنفرانس داووس راجع به مذاکرات هسته ای گفت: مهمترین موضوع رفع موثر تحریمهاست. لذا نباید آنچه باقی مانده است را به یک موضوع (حذف سپاه از لیست سازمانهای تروریستی آمریکا) تقلیل داد. ما تفاوتی در عملکرد بایدن با ترامپ ندیده ایم اما درب را برای دیپلماسی جهت حصول یک توافق خوب و پایدار بازگذاشته ایم .

بایدن رئیس جمهور آمریکا تصمیم گرفته که سپاه پاسداران ایران را در لیست سازمانهای تروریستی حفظ کند. او این تصمیم را درماه آوریل به اطلاع بنت نخست وزیر اسرائیل رساند و تاکید کرد که این تصمیم نهایی است و پنجره برای امتیازات بیستر بسته شده است.

دولت ترامپ درآوریل 2019، سپاه پاسداران ایران را در لیست سیاه سازمانهای تروریستی قرارداد تا اینکه امکان بازگشت به برجام برای دولت بعدی تا حد ممکن دشوار گردد. پال پیلار استاد دانشگاه جورج تاون و دستیار ارشد پیشین رئیس سازمان سیا اظهارداشت که "تصمیم ترامپ یک سوء استفاده از مقررات لیست سازمانهای تروریستی آمریکا است زیرا از 73 سازمانی که دراین لیست هستند 72 مورد آن سازمانهای غیردولتی هستند و سپاه پاسدارن ایران تنها عضو این لیست است که یک سازمان دولتی است".

اقای امیرعبداللهیان در گفتگو با فرید ذکریا دراجلاس داووس گفت : ما اطلاعاتی داریم که رژیم صهیونیستی، سیاست خارجی آمریکا را به گروگان گرفته است. این مطلب تایید مطلبی است که از یک مقام ایرانی شنیدم. او به من گفت که دریک کنفرانس بین المللی در دوران ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد درسال 2011 که گفتگوهای آن در چهارچوب مقررات چاتم هاوس برگزار شد، رئیس پیشین سازمان اطلاعاتی اسرائیل به یک سفیر ایران گفت که "درست است که شما با شش قدرت جهانی گفتگو می کنید اما نهایتا این اسرائیل است که درمورد برنامه هسته ای ایران تصمیم می گیرد".

رابرت مالی مذاکره کننده ارشد آمریکا در مذاکرات هسته ای درنشست استماع کنگره آمریکا گفت که درخواست ایران برای حذف سپاه از لیست سازمانهای تروریستی، یک درخواست فرابرجامی است لذا ایران باید "امتیازبرابر متقابل فرابرجامی" بدهد. درعین حال او گزینه نظامی را رد کرد و تاکید کرد که دیپلماسی تنها گزینه واقعی برای حل موضوع هسته ای ایران است.

واقعیت این است که بعد از یک سال مذاکره، طرح چگونگی احیاء برجام برای آمریکا و ایران و قدرتهای جهانی روشن شده است. مانع اصلی باقیمانده درخواست مشروع و منطقی ایران درمورد ضمانت اجرای پایدار برجام است و اینکه بعد ازاحیاء توافق، مجددا کنگره یا دولت بعدی زیر برجام نخواهد زد. حال که آمریکا قادربه دادن چنین تضمین برجامی نیست، خواست منطقی تهران این است که آمریکا یک "امتیاز برابرمتقابل فرابرجامی" بدهد که آن هم حذف سپاه از لیست سازمانهای تروریستی است.

اما اگر این معما حل نشود و آمریکا ، حداقل تا انتخابات نوامبر کنگره، قادر به دادن تضمین اجرای پایدار برجام نباشد و قدرت تصمیم گیری درمورد حذف سپاه ازلیست سازمانهای تروریستی را نداشته باشد، مصلحت این است که تهران و واشینگتن برای جلوگیری از مرگ دائمی برجام؛ یک توافق موقت داشته باشند.

توافق موقت "دواقدام متقابل متناسب" میتواند براین اساس باشد:

الف: دو تعهد ایران:

1-غنی سازی 20% و 60% را متوقف و طبق برجام به غنی سازی زیر5% برگردد.

2-ایران طبق برجام به اجرای پروتکل الحاقی بازگردد تا آژانس بین المللی انرژی اتمی بتواند فعالیتهای غنی سازی ایران را کامل رصد کند.

با این دواقدام ایران، قدرتهای جهانی تضمین های مناسب برای عدم انحراف برنامه هسته ای ایران به سمت ساخت بمب هسته ای را خواهند داشت.

ب-تعهدات آمریکا:

1-تحریمها علیه صادرات نفت ایران را طبق برجام حذف کند.

2-تحریمها علیه موسسات بانکی و مالی ایران شامل بانک مرکزی را طبق برجام حذف کند.

البته بهترین سناریو احیاء اجرای کامل برجام است. منتهی درغیاب این سناریو، توافق موقت بهتر از سناریوی جنگ و تقابل است. درتاریخ 22 ماه می سردار سپاه آقای خدایی در خیابانهای تهران به شهادت رسید که مظنون اصلی این ترور هم اسرائیل است. واقعیت این است که آمریکا و اسرائیل مدتهاست درجنگ سایه سایبری و دریایی و هوایی و زمینی هستند. مذاکره کننده هسته ای بایدن گفت که برجام نمرده اما در آستانه مرگ است.

یک توافق متعادل موقف می تواند از مرگ دائمی برجام جلوگیری کند تا اینکه شرایط احیاء برجام بعد از انتخابات آمریکا فراهم شود.