محمدباقر قالیباف، رییس مجلس در مصاحبه با تلویزیون المنار: تعهدات موقت نداریم و اگر تعهدی داده می شود دائمی است و در شورای امنیت قطعنامه شده و به تصویب رسیده است که البته در جزئیات زمانی که آمریکا می خواهد وارد گروه مذاکره شود باید گام اول را بردارند که پذیرفته اند.
بخشی از مصاحبه او به شرح زیر است:
سیاستهای جمهوری اسلامی در قبال مسائل هستهای و مذاکرات وین به چه شکل است؟
در خصوص مسائل هستهای نمیخواهم به جزئیات بپردازم. آمریکا به صورت روحی و ذاتی به دنبال سلطه است، انقلاب اسلامی ما نیز اساساً با ظلم مخالف است که این مخالفت و مقاومت ما نسبت به زیاده خواهی آمریکاییها یک امر ماندگار و طبیعی است لذا تا زمانی که آنها بخواهند ظلم را بر کشور، ملت ما و امت اسلامی در همه بخشها داشته باشند ما مقاومت میکنیم. موضوع هستهای نیز یکی از این پدیدهها است. یک موضوع بی جهتی که با بهانه جویی درباره مسائل هستهای، به دنبال تضعیف ما هستند.
تا کنون در مذاکرات وین چه دستاوردهایی داشتهاید و آیا مذاکرات نتیجه بخش بوده است؟
آنچه مشخص است در سال ۲۰۱۷ با روی کار آمدن ترامپ اتفاقاتی برای برجام افتاد، برجامی که همه کشورها روی آن توافق جهانی کرده بودند و در شورای امنیت برای آن قطعنامه ۲۲۳۱ صادر شد و همه به آن متعهد میبودند. در آن زمان ایران همه تعهدات خود را در حوزه هستهای انجام داد اما طرف مقابل که باید تحریمها و مبادلات تجاری را به صورت عادی بر میگرداند، کارشکنی کرد که این اشکال در دوران اوباما هم وجود داشت اما ترامپ اساساً از برجام خارج شد. آنها هیچ اعتقادی به مصوبات شورای امنیت ندارند.
ایران هم بر این اساس گفت اگر بنا است طرفین برجام به تعهدات خود عمل نکنند چرا ما باید به صورت یکجانبه به آن عمل کنیم از این رو ما نیز با تصویب قانونی، دولت را مکلف کردیم که تا زمانی که طرف مقابل به تعهدات خود در تحریم عمل نکند، دولت نیز حق ندارد به تعهدات عمل کند. ما در چارچوب قوانین آژانس، فعالیتهای هستهای خود را با نظارت آنها انجام میدهیم و صرفاً تعهدات برجامی را انجام نمیدهیم تا آنها حرکتی کنند.
زمانی که دولت بایدن آمد، قصد بازگشت به برجام داشت و مذاکرات در وین مجدداً آغاز شد و ۱+۴ و ایران مذاکرات را آغاز کردند که ۶ دور را پیش بردیم تا دولت دوازدهم به پایان رسید. در این زمان توافقاتی شد که البته نهایی نبود و صرفاً توافقات اولیه در حد پیش نویس انجام شد به این معنا که اگر آمریکا میخواهد به برجام باز گردد و ۱+۵ را تشکیل و تعهدات برجام را شکل دهد باید خودش باز گردد که اولین شرط او این است که تحریمهایی که رسمی نیست و بین المللی نبوده و مورد تأیید نبوده و طبق توافق برجام نیست برداشته شود و خواسته ما این است که تحریمهایی که به واسطه خروج آمریکا از برجام بر ما تحمیل شده، برداشته شود و بعد وارد گروه مذاکره شود.
توقع شما در مذاکرات وین چیست که مجدداً اتفاقی همچون خروج ترامپ صورت نگیرد و ضمانت این اقدام چه خواهد بود و چه تنبیهاتی برای آن باید اندیشیده شود؟
آمریکا که همواره خلاف قوانین بین المللی و تعهدات عمل میکند باید دست از قلدریهای خود بردارد و حتماً انقلاب اسلامی در مقابل خواستههای به ناحق و ظالمانه میایستد و ما انقلاب کردیم که مقاومت کنیم اما اینکه میگویند ما مقررات بین المللی را نمیپذیریم، دروغ میگویند. ما قطعنامهها را پذیرفتیم و آنکه زیر میز زد آمریکا است اگر بنا است برجام را اجرا کنیم بخشی تعهدات هستهای ما و بخشی نیز تعهدات طرف مقابل در برداشتن تحریمها است و وقتی میگوئیم ضمانت دهید یعنی اگر آمریکا وارد شد و باز بگوید میخواهیم برویم نمیشود.
چه زمانی تعهدات برجامی اجرا میشود؟
دقیقاً بحث ما همین است که آنها باید این موضوع را شفاف و روشن کنند. آمریکاییها این کار را شروع کردند لذا بحث ما این است و در چارچوب بین المللی در حال مذاکره هستیم و به روشنی این موضوع را گفتهایم که به دنبال یک مذاکره خوب و توافق خوب هستیم که توافق خوبی توافقی است که طرفین به برجام عمل کنند و بپذیرند که دیگر باز وارد نشوند و دوباره خارج شوند. دولت در پایان دوره دوازدهم در دو دوره مذاکراتی که انجام شده به این چارچوب رسیدهایم که بتوانیم هم در بحث مربوط به هستهای و هم تعهدات تحریم که باید انجام دهند و در حوزه راستی آزمایی و ضمانت که اگر انجام شد، باز هم آمریکا و هیچ کشوری زیر توافق نزند چرا که این توافقی است که سازمان ملل و شورای امنیت نیز برای آن قطعنامه صادر کرده و باید تضمین شده باشد. جمهوری اسلامی هر زمانی که این تعهدات انجام شده و انتفاع اقتصادی به این معنا ببریم که تجارت، بانکداری و تبادلات اقتصادی با همه کشورها بتوانیم داشته باشیم، آمادهایم.
شما هیچگونه تعهدات موقت را نمیپذیرید؟
تعهدات موقت نداریم و اگر تعهدی داده میشود دائمی است و در شورای امنیت قطعنامه شده و به تصویب رسیده است که البته در جزئیات زمانی که آمریکا میخواهد وارد گروه مذاکره شود باید گام اول را بردارند که پذیرفتهاند. باید تحریمها را بردارند و این به این معنا است که به صورت روان بتوانیم با تمام دنیا اقدامات اقتصادی خود را انجام دهیم؛ چرا باید بی دلیل زیر فشار ظالمانه باشیم؟
آنها در دوران کرونا و به خصوص جنگ از ورود غذا و دارو جلوگیری میکردند که خود جنایت جنگی است و امروز نیز همین کار را میکنند. اگر آمریکاییها این چارچوبها را بپذیرند که البته باید بپذیرند، میتوانیم به یک توافق خوبی برسیم.
افق زمانی شما برای نتیجه دادن مذاکرات وین چیست؟
طبیعتاً مذاکرات باید یک زمان محدودی داشته باشد و نباید طولانی شود. اگر به مقررات بین المللی گردن نهاده شود و به تعهدات برجام عمل شود، مذاکرات طولانی نمیشود و باید زمانی معقول داشته باشد. البته برخی کشورها ممکن است به دلیل منافع خود موضوعات دیگری را دنبال کنند مسائل منطقهای و موضوعات موشکی و غیره را دنبال کنند که ما به طور جد با آن مخالف هستیم و این موارد موضوع بحث ما در مذاکرات نبوده و نخواهد بود و فقط درباره مسائل هستهای گفتگو میکنیم.
یعنی همه مذاکرات در وین به صورت شفاف و صریح در حوزه هستهای است؟
ما هیچ مذاکرهای با آمریکا در حوزه منطقه و موشکی نداریم و موضوع فقط هستهای است.