گورباچف: شوروی می‌توانست با اتحاد کشورهای مستقل زنده بماند

میخائیل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی، معتقد است که مقامات شوروی ابعاد مشکلات بین قومیتی و نیاز به اصلاحات در این کشور را دست‌کم گرفته بودند.

به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری ایتارتاس، گورباچف مطمئن است که شوروی می‌توانست حتی پس از کودتای اوت ۱۹۹۱ به عنوان اتحاد کشورهای مستقل زنده بماند.

گورباچف ​​امروز (شنبه) در مصاحبه با خبرگزاری تاس گفت: "در ابتدا ما ابعاد و عمق مشکلات روابط بین قومیتی و روابط بین مرکزیت شوروی و جمهوری‌ها را دست‌کم گرفتیم. خیلی طول کشید تا متوجه شویم که این اتحاد جماهیر نیاز به نوسازی دارد."

او توضیح داد که هدف مقامات شوروی "حفظ اتحاد و ایجاد یک فدراسیون واقعی با حاکمیت واقعی برای جمهوری‌هایی بود که بخشی از اختیارات خود را به مرکزیت محول می‌کنند."

او ادامه داد: "امنیت، دفاع، شبکه حمل و نقل، ارز واحد و حقوق بشر طبق پیش‌نویس پیمان اتحاد قرار بود در دست مقامات این اتحاد باقی بماند. من مطمئن هستم که این یک گزینه معتبر بود و اکثر جمهوری‌های شوروی از آن حمایت می‌کردند اما کودتا این احتمال را برهم زد.

گورباچف ​​گفت: "حتی پس از کودتا، زمانی که جمهوری‌ها استقلال خود را اعلام کردند و اختیارات رئیس‌جمهور شوروی به‌طور جدی تضعیف شد، من مطمئن بودم که اتحاد شوروی می‌تواند حفظ شود. من طرح پیشنهادی اتحادیه کشورهای مستقل را مطرح کردم."

او توضیح داد که چنین اتحادیه‌ای به یک کنفدراسیون متشکل از جمهوری‌های سازنده که همچنان از اختیارات گسترده‌تری برخوردار بود، تبدیل می‌شد.

گورباچف تاکید کرد: "اولا، آنها عضو سازمان ملل می‌شدند، در حالی که اتحاد شوروی کرسی خود را در شورای امنیت حفظ می‌کرد. نیروهای مسلح و تسلیحات هسته‌ای تحت یک فرماندهی واحد باقی می‌ماندند. مطمئن هستم که این طرح بسیار بهتر از آن چیزی بود که در واقعیت بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی رخ داد."

میخائیل گورباچف ​​در ۲۵ دسامبر ۱۹۹۱ از ریاست جمهوری اتحاد جماهیر شوروی کنار رفت؛ یعنی در چنین روزی در سی سال پیش. اتحاد جماهیر شوروی در همان روز موجودیت خود را از دست داد.

او لحظه کناره‌گیری‌اش از ریاست این اتحاد را برای خود، شوروی و روسیه "روزهای سیاه" توصیف کرد. او گفت که معتقد است تلاش برای استفاده از زور برای باقی ماندن در قدرت منجر به یک جنگ داخلی حاد با پیامدهای غیرقابل پیش‌بینی می‌شد.

گورباچف در ادامه مصاحبه‌اش با خبرگزاری تاس بیان داشت: "آن روزها، روزهایی سیاه برای اتحاد جماهیر شوروی و روسیه بودند. آن روزها برای من نیز روزهای سیاهی بودند اما من کنترل خودم را از دست ندادم. من فرمان کناره‌گیری‌ام از ریاست اتحاد جماهیر شوروی را امضا کردم و من معتقدم که هیچ حقی برای آنکه غیر از آن اتفاق بیفتد وجود نداشت."

او دو دلیل را برای عدم توانایی خود در استفاده از زور ذکر کرد.

گورباچف ​بیان کرد: "اولا، در آن صورت من دیگر خودم نبودم. و ثانیا، چنین تصمیمی منجر به یک جنگ داخلی حاد با پیامدهایی غیرقابل پیش‌بینی می‌شد. مطمئن بودم که باید به هر طریقی از آن احتمال اجتناب شود."

میخائیل گورباچف ادامه داد: "بلافاصله پس از توافقنامه بلووژ اعلام کردم که سرنوشت یک کشور چند قومیتی را نمی‌توان به صلاحدید رهبران سه جمهوری تعیین کرد و این موضوع باید از طریقی مطابق با قانون اساسی حل شود. من آن سند را عجولانه و نپخته خواندم و از آن انتقاد کردم."

آخرین رهبر شوروی سابق یادآور شد که در آن لحظه مجالس قانونگذاری جمهوری‌های شوروی در حال بررسی پیش‌نویس طرح اتحادیه کشورهای مستقل بودند.

او تاکید کرد: "باید بگویم که من امید خود را به پارلمان‌های منتخب دموکراتیک بسته بودم، گرچه توافقنامه بلووژ به مساله تصویبش اشاره نکرده بود. در آن لحظه حساس آنها کلمه‌ای نگفتند. علاوه بر این، آنها نمایندگان خود را از شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی خارج کردند و در ۱۲ دسامبر آنها توافقنامه‌های بلووژ را بدون هیچ بحثی تصویب و تحسین کردند. اتفاقاً موضع کمونیست‌های روسیه در آن زمان این بود؛ هر چیزی محض خاطر برکناری گورباچف باید ​​انجام شود."