معاون نخست‌وزیر روسیه درباره توافق آتش بس قره‌باغ: جاده‌ها تحت حاکمیت کشورهایی هستند که از آنها عبور می‌کنند

فارس: «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان در دیدار با «الکساندر اورچوک» معاون نخست‌وزیر روسیه در ایروان مواضع جمهوری آذربایجان درباره توافق آتش‌بس و کریدورهای ادعایی را رد کرد.

رسانه‌های ارمنستانی خبر دادند، نخست‌وزیر ارمنستان جمعه (دیروز چهاردهم آبان) در ایروان با الکساندر اورچوک معاون نخست‌وزیر روسیه دیدار و درباره روابط دوجانبه و تنش‌ها با جمهوری آذربایجان تبادل نظر کرد.

بنا بر گزارش وبگاه «آرمن پرس»، دفتر نخست‌وزیر ارمنستان درباره این دیدار دوجانبه به رسانه‌های ارمنستانی توضیحاتی ارائه داد.

دفتر نیکول پاشینیان سفر معاون نخست‌وزیر روسیه به ایروان را فرصتی خوب برای صحبت دو کشور درباره «دستورکار موجود» در روابط دو کشور خواند.

پاشینیان به اورچوک گفت: «مایلم اعلام کنم که از کارهای کمیسیون کاری سه جانبه به ریاست معاونان نخست‌وزیران فدراسیون روسیه، جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان بسیار قدردانی می‌کنم. امیدوارم در نهایت بتوانیم به راه‌حل‌های ملموس برسیم».

نخست‌وزیر ارمنستان در دیدار با معاون نخست‌وزیر روسیه ضمن انتقاد شدید از مواضع جمهوری آذربایجان درباره توافق آتش‌بس، ادعاهای تمام نشدنی جمهوری آذربایجان درباره کریدورهای ادعایی را به شدت رد کرد.

جنگ سال گذشته بر سر منطقه قره باغ کوهستانی در تاریخ نهم نوامبر ۲۰۲۰ (۱۹ آبان ۱۳۹۹) با توافق آتش‌بس به امضای نیکول پاشینیان، الهام علی اف و ولادیمیر پوتین پایان یافت و و روسیه به عنوان میانجی این توافق نقش آفرینی کرد.

مسئولان جمهوری آذربایجان بخصوص الهام علی‌اف مدتی پس از امضای توافق آتش‌بس قره‌باغ در نوامبر ۲۰۲۰ که به درگیری‌های مرگبار ۴۴ روزه بین دو جمهوری ارمنستان و آذربایجان بر سر این منطقه پایان داد، به تنش‌آفرینی مرزی و توسل به پروپاگاندا و اظهارات جعلی برای زمینه‌سازی ایجاد «کریدور زنگه‌زور» روی آوردند.

در توافق آتش‌بس قره‌باغ، ارمنستان پذیرفته که مسیرهای بسته حمل و نقل بین بخش غربی جمهوری آذربایجان با جمهوری خودمختار نخجوان را باز کرده و امنیت حمل و نقل در مسیرهای مذکور را تضمین کند اما در هیچ کجای آن از ایجاد یک کریدور در امتداد مرز ارمنستان با ایران که باعث حذف این مرز و محروم‌شدن ایران از دسترسی به مسیر ترانزیتی جمهوری ارمنستان می‌شود، حرفی زده نشده است.

نیکول پاشینیان روز جمعه (دیروز) به معاون نخست‌وزیر روسیه در ایروان گفت: «در این زمینه می‌خواهم موارد زیر را بگویم. ارمنستان به بیانیه‌های ۹ نوامبر (۲۰۲۰) و ۱۱ ژانویه(۲۰۲۱) متعهد است که به رفع انسداد کلیه ارتباطات حمل و نقل و اقتصادی در منطقه اشاره دارد اما می‌خواهم تاکید کنم که اظهارات (جمهوری) آذربایجان در مورد کریدورها تاثیر منفی بر کارایی کار ما و فضای موجود دارد، به ویژه با توجه به اینکه در بیانیه‌های سه جانبه ما (سران کشورهای ارمنستان، روسه و جمهوری آذربایجان)، هیچ اظهارنظری در مورد کریدورها وجود ندارد».

نخست‌وزیر ارمنستان ادامه داد: «تصور من این است که (جمهوری) آذربایجان سعی دارد برداشت‌های خود را به کمیسیون (سه جانبه ایروان، مسکو و باکو) تحمیل کند که البته برای ما غیرقابل قبول است».

وی همچنین گفت: «من می خواهم مجدداً تأکید کنم که ارمنستان به باز کردن و رفع انسداد زیرساخت‌های حمل و نقل و اقتصادی منطقه علاقه‌مند است. من مکرر به طور علنی اعلام کرده‌ام که آماده‌ایم به سمت راه‌حل‌های ملموس برویم که ماهیت آن باید به شرح زیر باشد: ارمنستان باید راه‌های ارتباطی جاده‌ای و راه آهن را از طریق (جمهوری) آذربایجان دریافت کند، (جمهوری) آذربایجان باید راه‌های ارتباطی راه آهن و جاده‌ای را از طریق ارمنستان دریافت کند، از جمله مسیری که (جمهوری) آذربایجان را به جمهوری خودمختار نخجوان متصل می‌کند».

به گفته نیکول پاشینیان، «اسناد ما در مورد رفع انسداد زیرساخت‌های اقتصادی و حمل و نقل است، موضع ما به شرح زیر است. ما چه پیشنهادی داریم؟ خطوط ریلی که در دوران شوروی وجود داشت باید بازسازی شوند. بزرگراه‌هایی که در دوران شوروی وجود داشت، از جمله بزرگراه‌هایی که جمهوری خودمختار نخجوان را به (جمهوری) آذربایجان متصل می‌کردند نیز باید بازسازی شوند».

نخست‌وزیر ارمنستان افزود: «ما آماده چنین راهکارهایی هستیم. ما پیشنهادات ملموسی داریم. باید تاکید کرد که طبق بیانیه ۱۱ ژانویه که بارها درباره آن صحبت کرده‌ایم، باید در مورد کنترل گمرکی، کنترل گیاه‌پزشکی(صدور گواهی‌های مورد نیاز گیاهی برای صدور و ورود کالاها)، کنترل مرزی و سایر انواع کنترل احتمالی نیز مذاکره کنیم. این همان چیزی است که در بیانیه‌های ما در ۹ نوامبر ۲۰۲۰ و ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ بیان شده است. من می خواهم یک بار دیگر تأیید کنم که ارمنستان علاقه‌مند و آماده است و ما امیدواریم که در آینده نزدیک بتوانیم به راه‌حل‌های مشخصی برای این موارد دست یابیم. موضع ما سازنده هستیم».

بنا بر روایت دفتر نیکول پاشینیان، «الکساندر اورچوک» معاون نخست‌وزیر روسیه از نخست‌وزیر ارمنستان بابت ملاقاته دوجانبه‌شان تشکر کرد. اورچوک همچنین از فعالیت‌های گروه کاری سه جانبه مسکو، ایروان و باکو بسیار قدردانی کرد.

معاون نخست‌وزیر روسیه به نخست‌وزیر ارمنستان گفت: «ما واقعا در چارچوب ماموریتی که شما همراه با رهبران سایر کشورها در چارچوب بیانیه‌های ۹-۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ و ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ به ما اعطا کرده‌اید، کار می‌کنیم. مایلم این را بگویم که ما با شرکای خود و معاونان نخست‌وزیر در تماس دائمی هستیم. ما ۸ جلسه برگزار کرده‌ایم که ۴ جلسه حضوری و ۴ جلسه دیگر از راه دور (مجازی) برگزار شده است».

الکساندر اورچوک ادامه داد: «در عین حال، ما تقریبا هر روز تلفنی صحبت و در مورد گزینه‌های مختلف برای یافتن راه‌حل‌های مقرون‌ به‌صرفه‌تر و قابل قبول‌تر برای همه طرفین بحث می‌کنیم. شما در جریان هستید که کارشناسان راهسازی هم کار کردند که راه‌های مواصلاتی را بررسی کردند. امروز ما درک بسیار خوبی از شکل واقعی آن جاده‌ها داریم. بر اساس این داده‌ها، پس از هشتمین جلسه کارگروه مشترک که در ۲۲ اکتبر (۳۰ مهر ماه) برگزار شد، به نظر ما به راه‌حل های ملموسی خواهیم رسید. به طور اصولی (این راه‌حل‌ها) بر این اساس است که جاده‌ها تحت صلاحیت (حاکمیت) کشورهایی هستند که از آنها عبور می‌کنند».

این مقام ارشد روسیه افزود: «شما هم اشاره کردید و در بیانیه‌ها هم آمده است که باید انواع کنترل‌ها انجام شود. ما توافق کردیم که چنین کنترلی باید بر اساس اصل برابری اعمال شود و همچنین درباره آن بحث کردیم، از جمله اینکه چگونه و از کجا شروع به رفع انسداد زیرساخت‌های مربوط به خودرو کنیم. ما می‌خواهیم امروز با شما در مورد آن صحبت کنیم و در مورد چگونگی حرکت به جلو فکر کنیم».

اظهارات این مقام ارشد مسکو درباره وضعیت جاری در قبال تنش‌ها میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان در شرایطی انجام شده که ادعاهای الهام علی اف رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان و همچنین رجب طیب اردوغان همتای ترکیه‌ای او درباره کریدور ادعایی زنگه‌‎زور ادامه دارد.

چندی قبل سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه به ادعای ترکیه و جمهوری آذربایجان درخصوص ایجاد کریدور زنگه‌زور واکنش نشان داده بود.

«ماریا زاخاروا» گفته بود: «بهترین چارچوب برای رسیدگی به این اختلافات، نشست‌های معاونین وزرای امور خارجه روسیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان است که تاکنون هشت نشست را برگزار کرده‌اند. معتقدیم که اقدام صحیح، پایبندی به اعلامیه‌ها و گام‌هایی است که توافقات سه‌جانبه درخصوص بازگشایی تمامی مسیرهای حمل‌ونقل و اقتصادی در قفقاز جنوبی اجرا شوند» .