کره جنوبی پیش از اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ایران، جزء پنج کشور خریدار فراورده‌های نفتی ایران بود و حتی پس از اعمال تحریم‌ها در مرداد ۹۷ هم، کره‌ای‌ها از معافیت ۱۸۰ روزه برخوردار شدند و در این مدت هم روزانه نزدیک به ۳۵۰ هزار بشکه نفت و میعانات گازی از ایران خریداری کردند، اما با وجود گذشت بیش از ۳ سال هنوز هزینه خرید این فراورده‌ها را پرداخت نکرده‌اند.روزنامه «خراسان» در ادامه نوشت: با این حال بعد از اعلام ممنوعیت واردات لوازم خانگی از کره جنوبی مقامات این کشور به تکاپو افتادند و وزیر امور خارجه آنها عصر پنجشنبه با وزیر امور خارجه کشورمان در این خصوص تماس گرفت که به گزارش ایسنا امیرعبداللهیان در این گفت‌وگوی تلفنی از ایجاد مشکل در عدم استرداد اموال ایران نزد بانک‌های کره جنوبی به شدت انتقاد کرده و خواستار حل هرچه سریع‌تر مشکل دسترسی کشورمان به اموال خود در کره، در مسیری خارج از بن‌بست حاضر که به دلیل تبعیت از مسیر ترسیم‌شده از سوی آمریکا به وجود آمده است، شد تا امکان دسترسی کشورمان به منابع مالی خود و به دنبال آن امکان خرید داروهای اساسی و سایر اقلام فراهم شود.
البته پیش از این مقامات کره جنوبی به بهانه‌های مختلف از پرداخت این بدهی طفره رفته‌اند و تنها به وعده‌های بی‌عمل بسنده کرده‌اند و حتی بی‌شرمی را به حدی رساندند که برای نگهداری میلیاردها دلار پول ایران درخواست کارمزد کرده‌اند.
در این گزارش سعی کرده‌ایم به میزان بدهی کره جنوبی به کشورمان، کارشکنی‌ها در خصوص پرداخت این بدهی و خلف وعده آنها در این ۳ سال بپردازیم.
میزان بدهی کره به ایران
در خصوص بدهی کره به کشومان روایت‌های مختلفی وجود دارد و بین ۷ تا ۹ میلیارد دلار اعلام شده است. حسین تنهایی رئیس اتاق ایران و کره جنوبی سال گذشته در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران، درباره مبلغ بدهی کره جنوبی به کشورمان گفت که این طلب ۸ و نیم میلیارد دلار است.
خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی هم در گزارشی در دی سال گذشته مجموع بدهی کره جنوبی به ایران را ۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار اعلام کرد.
با این حال رئیس سابق بانک مرکزی در روزهای آخر سال ۱۳۹۹ در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران اعلام کرد که بدهی کره به کشورمان ۷ میلیارد دلار است.
تلاش‌های ایران برای پس‌گرفتن بدهی
هفت تا ۹ میلیارد دلار، میزان بدهی‌ای است که تخمین زده می‌شود ایران از کره‌ای‌ها طلبکار است و البته گفته می‌شود این رقم، بالاترین میزان پولی است که ایران در کشورهایی دارد که با آنها تا پیش از برجام مبادله اقتصادی داشته است. در این چارچوب، تلاش‌های مسئولان کشور برای آزادسازی این پول از بیش از دو سال و نیم پیش آغاز شده و همچنان ادامه دارد. در این مدت هم ایران برای آنکه بتواند به دارایی‌های خود دست یابد، طیف متنوعی از پیشنهادها را در مقابل کره‌ای‌ها قرار داده است. به گفته رئیس اتاق ایران و کره جنوبی در این زمینه «دستگاه دیپلماسی ما به سئول اعلام کرد که اگر بحث تحریم‌ها مانع پرداخت بدهی‌های شماست، حداقل در خصوص لوازم بهداشتی و غذایی که در ذیل تحریم‌ها نیست بدهی‌های خود را به ایران پرداخت کنید. البته کره جنوبی قبول کرد و چندین جلسه با سفیر این کشور داشتیم اما در عمل هیچ اقدامی برای پرداخت بدهی‌های ایران انجام نشده است.»
به جز این موارد، راهکارهای متعدد دیگری از سوی کمیسیون انرژی مجلس، سیاستمداران، فعالان حقوقی و ... ارائه شده است تا شاید با اجرای این راهکارها و بازگشت بخشی از بدهی‌های ایران به کشور، تاحدی از نارضایتی ۸۴ میلیون ایرانی نسبت به حقوق پایمال‌شده‌شان کاسته شود. به طور مثال کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی دو راهکار به کره جنوبی پیشنهاد کرد؛ راهکار نخست برگرداندن پول بلوکه‌شده ایران و بعدی خرید تجهیزات فنی و صنعتی (غیرتحریمی) از سوی ایران به همان میزان بود. برخی دیپلمات‌های ایرانی هم روش پرداخت بدهی نفتی در پوشش کانال بشردوستانه‌ای مشابه کانال راه‌اندازی شده توسط سوئیس در قالب غذا و دارو را توصیه کردند که متاسفانه سئول به هیچ کدام از این راهکارهای قابل اجرا عمل نکرده است. با این حال با وجود سر و صدای کره‌ای‌ها برای تشکیل سازوکار بشردوستانه، آنها تنها به میزان ۵۰۰ هزار دلار از پول کشورمان را آن هم به صورت کالای بشردوستانه به ایران فرستادند؛ مسئله‌ای که با کنایه سید عباس موسوی سخنگوی وقت وزارت امور خارجه به چشم‌بادامی‌ها نیز همراه بود و او همان زمان در این‌باره گفت: «زحمت کشیده‌اند. ما چیزی حدود دو سال با کره جنوبی مذاکره داشتیم ولی کره‌ای‌ها در این زمینه به آمریکایی‌ها گوش می‌دهند و برای پرداخت بدهی‌شان منتظر پاسخ مثبت آمریکا بودند.»
بهانه‌های بی‌پایه سئول
کره‌ای‌ها مدت‌هاست که می‌گویند مشغول رایزنی با آمریکایی‌ها هستند تا راهکاری برای پرداخت پول به ایرانی‌ها پیدا کنند؛ موضوعی که پس از گذشت سه سال نشان می‌دهد آیا آنها از توان و قدرت لازم برای متقاعدکردن آمریکا برخوردار نیستند یا در صداقت آنها تردیدهای جدی وجود دارد.
از سویی، در حالی که سازمان بهداشت جهانی و کشورهای مختلف جهان - حتی متحدان نزدیک ایالات متحده - خواهان رفع تحریم‌های ایران حداقل در دوره شیوع کرونا شده بودند، سئول ساکت بود. چشم‌بادامی‌ها حتی پس از چراغ‌سبز ایالات متحده برای ایجاد یک سازوکار بشردوستانه با ایران، برای راه‌اندازی این کانال تجاری هم از خود تعلل نشان دادند و اقدامات کافی برای جلب نظر ایران را انجام ندادند. در واقع، آنها پس از رسانه‌ای‌شدن رایزنی‌های ایران و جدی‌تر شدن تهران برای پیگیری‌های حقوقی علیه سئول، به ارسال تعداد محدودی از تجهیزات پزشکی و دارویی به ایران به مبلغ ۵۰۰ هزار دلار اقدام کردند؛ موضوعی که می‌توان از آن به عنوان اقدامات قطره‌چکانی کره در برابر ایران نام برد.
البته پیش از این هم مقامات کره وعده ارسال یک محموله دو میلیون دلاری از دارو و مواد غذایی شامل روغن خام و خوراک دام را داده بودند اما این وعده هم تاکنون اجرایی نشده است.
آینده مبهم ۵۳ سال همکاری دوستانه
زمزمه واردات از کره جنوبی در حالی مطرح شد که دولت این کشور در سال‌های اخیر از پرداخت بدهی خود به ایران به بهانه‌های واهی خودداری کرده است. در ضمن نباید این نکته را هم فراموش کرد که ال‌جی و سامسونگ، دو شرکت کره‌ای تا شروع تحریم‌های آمریکا سهم قابل توجهی در بازار لوازم خانگی ایران داشتند اما با شروع تحریم، بازار پرسود ایران را رها کردند.
با این حال تبعیت کورکورانه کره‌جنوبی از آمریکا و نپرداختن مطالبات ایران، نگاه مردم به این کشور را که پیش از این یکی از کشورهای دوست محسوب می‌شد، تغییر داده است. تداوم بدعهدی کره جنوبی نسبت به ۸۴ میلیون ایرانی که حتی از خرید کالاهای اساسی، دارو و اقلام انسان‌دوستانه با پول‌های بلوکه‌شده خودمان هم جلوگیری کرده باعث شده مردم ذهنیتشان نسبت به این کشور که تا چند سال پیش به عنوان دوست شناخته می‌شد، تغییر کند. ضمن اینکه پیش‌بینی می‌شود چشم‌انداز روابط دوجانبه و همچنین همکاری‌های آینده تهران - سئول تحت تاثیر این رفتار کره‌ای‌ها قرار گیرد و ادامه بدقولی‌های کره‌ای‌ها نسبت به تعهداتشان به ایران، روابط ۵۳ ساله این دو کشور را کمرنگ کند.
ارسال نظر
