سخنگوی وزارت خارجه: دسترسی آژانس به حافظه دوربین‌ها زمانی ممکن است که توافقی حاصل شود/ ایران با همه طرف‌های فعلی در افغانستان روابط خود را دارد / براساس عملکرد طالبان در خصوص دعوت آنها تصمیم می‌گیریم/ برای واردات فایزر و مدرنا محدودیت نداریم

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، سعید خطیب‌زاده صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به سوالی در ارتباط با سفر اخیر الکاظمی نخست وزیر عراق به تهران و دیدار وی با رئیس جمهور و اخبار منتشر شده از این دیدار در ارتباط با افزایش سهمیه زائران ایرانی در اربعین حسینی و لغو روادید بین دو کشور گفت: سفر آقای الکاظمی به تهران در راستای روابط بسیار نزدیک بین دو کشور انجام شد و نخست وزیر عراق به عنوان اولین مقام ارشد خارجی پس از مراسم تحلیف به ایران آمدند. در این سفر گفت‌وگوهای خوبی بین دو کشور در حوزه دوجانبه، منطقه ای و بین المللی با تمرکز بر مسائل اقتصادی، تجاری و پروژه های در دست اجرا مثل پروژه راه آهن بصره به شلمچه و نفت و گاز گفت‌وگو و تبادل نظر شد.

وی همچنین با بیان اینکه در مورد تسهیل روادید تردد اتباع دو کشور و بحث زوار اربعین نیز رایزنی هایی صورت گرفت، گفت: در ارتباط با موضوع زوار اربعین به خاطر موضوع کرونا محدودیت هایی وجود دارد و دوطرف تلاش دارند تا آنجا که ممکن است با رعایت پروتکل های بهداشتی و حفظ سلامت زائران این سهمیه را افزایش دهند. توافق اولیه در مورد اعزام ۳۰ هزار زائر ایرانی به عراق بود. پیش از سفر آقای الکاظمی به تهران سهمیه ۶۰ هزارتایی مطرح شد و در مورد آن توافق شد و در سفر روز گذشته توافق شد که به هر میزانی که امکان دارد با رعایت پروتکل های بهداشتی و اهمیت حفظ سلامت مردم این سهمیه افزایش پیدا کند.

وی با بیان اینکه تردد زائران به صورت هوایی خواهد بود در خصوص لغو روادید بین ایران و عراق نیز گفت: از چند ماه قبل در هیأت دولت ایران موضوع لغو روادید با عراق تصویب شد. البته اجرای آن منوط به اجرای این موضوع از سوی طرف مقابل نیز بود به نحوی که دو طرف این اقدام را انجام دهند. در سفر آقای الکاظمی به تهران برای تردد هوایی این توافق انجام شد و ترتیبات اجرایی مربوط به آن در روزهای آتی انجام خواهد شد.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه گویی قرار بوده وزیر خارجه امروز به هند سفر کند ولی این سفر لغو شده و دلیل این موضوع چیست، اظهار کرد: سفر به هند در دستور کار بود ولی به دلیل چند موضع مرتبط به هم از جمله  سفر رئیس جمهور به تاجیکستان برای شرکت در اجلاس سران شانگهای و همچنین چند جلسه فوری مرتبط با سیاست خارجی امکان انجام این سفر فراهم نشد و انشاءالله در جریان رایزنی با مقامات دهلی نو زمان جدید این سفر تعیین و اعلام خواهد شد.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با اخبار منتشر شده در مورد ایجاد برخی از تغییرات در وزارت خارجه از جمله تغییر معاون سیاسی این وزارتخانه اظهار کرد: گردش مدیران و نخبگان در وزارت خارجه یک موضوع شناخته شده و یک امر معمولی است و کسانی که با سازوکار و ساختار این وزارتخانه آشنا باشند می دانند که این گردش یک امر معمولی است. وزارت خارجه یک نهاد حاکمیتی است، یک وزارتخانه سیاسی و جناحی نیست و دیپلمات های ایران در چارچوب اصول حاکمیتی حرکت می کنند. قطعا هر موقع لازم و ضروری باشد گردش مدیران در وزارت خارجه انجام می شود و این امری محتمل است و احتمالا در روزهای آتی برخی از آن ها اعلام خواهد شد.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد حضور رئیس جمهور در نشست سران اجلاس شانگهای در تاجیکستان تصریح کرد: این اولین سفر خارجی آقای رئیسی به عنوان رئیس جمهور است. ایشان علاوه بر اینکه در اجلاس شانگهای شرکت می کنند گفت وگوهای دوجانبه ای با تعدادی از مقامات شرکت کننده در این نشست خواهند داشت و برنامه ریزی ها در این زمینه توسط دوستان ما و نهاد ریاست جمهوری در سفارت ایران در تاجیکستان در حال انجام است.

وی همچنین در مورد اینکه آیا درخواست ایران برای عضویت دائم در نشست شانگهای مورد بررسی قرار خواهد گرفت یا نه، گفت: انشاءالله این موضوع بررسی می شود و امیدواریم که این بررسی به نتیجه ای که ما انتظار داریم ختم شود.

خطیب زاده همچنین در مورد تعامل ایران با گروه های افغانستانی و اینکه آیا ایران طالبان را به رسمیت می شناسد، گفت: ایران جزو معدود کنش گرانی است که با تمام طرف های فعال در افغانستان روابط دارد. با برخی گفت وگوهای فراگیری انجام داد و با برخی این گفت وگوها محدودتر بوده است. ما همواره سعی کردیم با گروه های مختلف در افغانستان مذاکره و رایزنی داشته باشیم و در جریان نشست تهران نیز تلاش کردیم که گروه های مختلف افغانستانی در این نشست حضور داشته باشند.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما بارها تأکید کرده ایم مسیری که به برادر کشی ختم شود مسیر درستی نیست. جنگ راه حل نیست و باید دولتی فراگیر که بازتاب دهنده ترکیب جمعیتی و قومیتی این کشور باشد در افغانستان تشکیل شود و چنین دولتی می تواند در این کشور صلح پایدار ایجاد کند. هیچ دولت اقلیتی نمی تواند در درازمدت صلح و ثبات و مشارکت حداکثری در افغانستان ایجاد کند. ما تأکیدمان بر تحقق خواسته مردم افغانستان و عدم دخالت خارجی در این کشور است. مردم افغانستان بارها ثابت کرده اند که حضور خارجی ها را در کشور خود برنمی تابند و تمام کشورها باید به اراده و خواست مردم افغانستان احترام بگذارند.

این دیپلمات ارشد کشورمان گفت: در وزارت خارجه بعد از بحران موجود در افغانستان، ستاد عالی افغانستان ذیل نماینده ویژه وزیر امور خارجه در امور افغانستان شکل گرفته است. تلاش داریم خواست و اراده مردم افغانستان محقق شود واینکه مردم افغانستان از خدمات کنسولی ما محروم نباشند. سفارتخانه ما و کنسولگری های ما در افغانستان فعال و به ارائه خدمات مشغول هستند و آن هایی که نیمه فعال شده اند شکل و شمایل جدیدی برای ارائه خدمات خواهند گرفت. اراده ما تقویت روابط با مردم افغانستان و کمک جهت تحقق خواسته آن هاست.

وی در پاسخ سوالی در مورد دعوت طالبان از ایران برای شرکت در مراسم تشکیل دولت در این کشور گفت: زود است در این زمینه صحبت کنیم. باید منتظر باشیم و ببینیم ترکیب دولت آینده افغانستان چگونه است و سپس در مورد موضوعات دیگر تصمیم گیری کنیم. ما براساس عملکرد و رفتارطالبان در خصوص درخواست و دعوت آن ها تصمیم گیری می کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه ایران همواره تأکید کرده که باید دولتی فراگیر در افغانستان ایجاد شود و آیا ایران دولتی که در حال حاضر طالبان معرفی کرده است را یک دولت فراگیر می داند، گفت: آنچه که به عنوان سرپرستی امور از سوی طالبان معرفی شده است دولت فراگیر مورد نظر ایران و جامعه جهانی نیست. طالبان گفته که این تدبیر امور برای سرپرستی وزارتخانه هاست و باید منتظر باشیم و ببینیم که نوع پاسخگویی که طالبان به خواسته ها و مطالبات بین المللی انجام می دهد چیست و چگونه است.

وی همچنین در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه طبق آخرین اخبار منتشر شده وضعیت مردم در پنجشیر که تحت محاصره طالبان قرار گرفته اند وضعیت مناسبی نیست و آیا ایران برنامه ای برای کمک به مردم این منطقه دارد، اظهار کرد: باید آرامش مردم، جان، مال و ناموس آن ها محترم شمرده شود. خط قرمز اصلی همین است. باید از برادرکشی اجتناب و خودداری شود. باید از محاصره پنجشیر، قطع آب در این منطقه و مسائلی که به گرسنگی دادن مردم پنجشیر منتهی می شود اجتناب شود. پنجشیر و افغانستان جز گفت وگو راه حل و مسیر دیگری ندارد. ما همه طرف ها را دعوت می کنیم که گفت وگو انجام دهند و ما از انجام گفت وگوهای اصیل بین الافغانی حمایت می کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به نظر می رسد که موضع با ثباتی از سوی ایران در مورد تحولات افغانستان وجود ندارد و قطعیتی در این زمینه حاصل نشده است، با رد این موضوع گفت: موضع ایران در مورد تحولات افغانستان مشخص است. موضع ما از روز اول اعلام شده، تداوم داشته و با صراحت و بدون گردگویی این مواضع بیان شده است. وزیر خارجه در نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان مواضع ایران را به صراحت مطرح کردند. در گفت وگو با آقای گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد این مواضع اعلام شده است. من خود نیز تاکنون چندین بار مواضع ایران را گفته ام و حدود چند هفته پیش نیز در ابتدای نشست سخنگویی بیانیه ایران را در مورد تحولات افغانستان در جمع خبرنگاران قرائت کردم. نماینده ویژه ما در امور افغانستان نیز با همتایان خود در کشورهای مختلف صحبت کرده و مواضع ایران را در مورد آخرین تحولات افغانستان بیان کرده است. مواضع حاکمیتی ایران در مورد تحولات افغانستان توسط وزیر امور خارجه و سخنگوی وزارت خارجه بیان شده است.

وی افزود: جامعه ایران جامعه ای پر از گفت وگو و اظهار نظر است و این نشان دهنده زنده بودن یک جامعه است و ما اگر نگاهی به صفحات مجازی و رسانه ها داشته باشیم تنوع و تکثر دیدگاه را مشاهده می کنیم و لازمه یک جامعه پویا همین موضوع است ولی همان طور که گفتم مواضع حاکمیتی و سیاست های جمهوری اسلامی ایران در این عرصه از سوی وزیر امور خارجه و سخنگوی وزارت خارجه بیان شده است.

خطیب زاده در بخش دیگری از این نشست تاکید کرد که سفر گروسی به تهران ، سفر موفقی بود و گفت: آقای گروسی بعد از جلسه شورای حکام  بار دیگر  به تهران می آید. 

وی افزود: ما از نزدیک جلسه شورای حکام را پیگیری  می کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد سفر رئیس سازمان انرژِی اتمی به وین و اینکه آیا قرار است ایشان  عضوی از تیم مذاکره کننده باشند و در سفر ایشان به وین مذاکرات احیای برجام انجام شود، گفت: تاریخ قطعی سفر آقای اسلامی به وین را ندارم ولی شما باید توجه داشته باشید که سازمان انرژی اتمی همواره عضوی از تیم مذاکره کننده در وین بوده است و در جلسات شرکت داشته اند، درکارگروه هسته ای که در جریان مذاکرات وین صورت گرفته بود دوستان ما در سازمان انرژی اتمی به صورت مستقیم در این کارگروه مسئولیت داشتند و افراد سازمان در سطح مد نظر سازمان در مذاکرات حضور داشته اند.

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران داخلی و خارجی که به خاطر شیوع گسترده کرونا در کشور به صورت برخط و آنلاین برگزار شده بود در پاسخ به این سوال که آیا توافق روز گذشته ایران با آژانس براساس مصوبه مجلس بوده است یا نه، گفت: مصوبه مجلس کاملا روشن و لازم الاجرا است و دولت از زمانی که مصوبه مجلس لازم الاجرا شد تمامی دسترسی های فراپادمانی و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد و این دسترسی ها همچنان هم متوقف است.

وی با تأکید بر اینکه فعالیت دوربین ها هیچ گاه برخط نبوده و نیست و فیلم ها ضبط شده اند و اکنون نیز ضبط می شوند و آژانس در حال حاضر به این فیلم ها دسترسی ندارد، گفت: دسترسی آژانس به محتویات دوربین ها زمانی خواهد بود که تعهدات طرف مقابل برجام براساس مصوبه مجلس انجام شود.

خطیب زاده با بیان اینکه حافظه این دوربین ها ذیل مهروموم ایران و آژانس نگهداری می شوند، افزود: اگر روزی به توافق مرضیالطرفینی در مورد برجام رسیدیم و اجرای کامل برجام از سوی ایران از سر گرفته می شود و محتویات دوربین ها در اختیار آژانس قرار می گیرد ولی در حال حاضر هیچ دسترسی به محتویات دوربین ها از سوی آژانس وجود ندارد.

وی با بیان اینکه کلیه فعالیت های هسته ای ایران صلح آمیز است، افزود: در چارچوب پادمان فعالیت های ایران و آژانس ادامه دارد و آژانس از فعالیت های هسته ای ایران بازرسی می کند ولی بیشتر از آن را متوقف کرده ایم. ایران عضو NPT است و مقررات پادمانی را اجرا می کند.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در بحث مذاکرات تأکید کرد: ایران میز مذاکره و برجام را ترک نکرده است بلکه این آمریکا بوده که برجام را ترک کرده، به تعهدات خود عمل نکرده است.

وی در بخش دیگری از صحبت های افزود: روابط ایران وآژانس روابط فنی و به دور از ملاحظات سیاسی و در چارچوب مقررات است. البته حسن نیت نشان دادن یک اتوبان دو طرفه است و نمی‌تواند یک طرفه باشد و اگر روابطی که بین ایران و آژانس وجود دارد توسط جهات دیگر تخریب شود این موضوع پاسخ ایران را در پی خواهد داشت.

خطیب زاده با بیان اینکه ایران اعلام کرده گفت‌وگوهای وین حتما در تاریخ نزدیکی از سر گرفته می شود، اظهار کرد: ما قطعا انتظار داریم که طرف های دیگر وقتی پای میز مذاکره در وین حضور پیدا می کنند با رویکرد واقع بینانه و در نظر گرفتن واقعیات روی زمین به وین بیایند. همان طور که بارها گفته ایم ایران هیچ تعهد فرابرجامی را نمی پذیرد و هیچ منفعت کمتر از برجام هم برای مردم ایران متصور نیست.

وی همچنین در بخش دیگری از صحبت های خود در این زمینه با انتقاد از رویکرد آمریکا تصریح کرد: آمریکا باید بداند که در جایگاه متهم قرار دارد و در عمل باید نشان دهد که در عمل منش و اقداماتش تجدید نظر جدی کرده است ولی آنچه که ما اکنون می بینیم بیانگر این موضوع است که هیچ تغییری نسبت به دولت قبلی در رویکرد آمریکا صورت نگرفته است.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد زمان سفر بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران گفت: سفرهای دوجانبه بین آژانس بین المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران به صورت منظم انجام می شود. بازرسان آژانس و نمایندگان سازمان انرژِی اتمی ایران مراودات روتینی با یکدیگر دارند و توافق شده که این مراودات در سطوح عالی تقویت شود. در همین چارچوب آقای اسلامی به وین سفر خواهند کرد و آقای گروسی نیز بار دیگر به تهران می آید. این سفرها در چارچوب ارتقای روابط و گفت وگوها است و در اولین فرصت انجام خواهد شد.

خطیب زاده همچنین در مورد زمان سرویس دوربین ها گفت: این موضوع در روزهای آینده و براساس توافقاتی که انجام می شود، صورت خواهد گرفت.

وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه در جریان سفر آقای الکاظمی به ایران در مورد عربستان و گفت وگوهای ایران و عربستان نیز صحبت هایی شد، افزود: همان طور که می دانید تاکنون چندین دور گفت وگو بین ایران و عربستان در بغداد انجام شده است و دولت عراق نقش مهم و موثری در این گفت وگوها داشته است.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد مانور نظامی مشترک در دریای خزر توسط ترکیه و کشور آذربایجان نیز تصریح کرد: کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر این موضوع را کاملا روشن کرده و توافقاتی پنج کشور ساحلی دریای خزر درباره عدم قانونی بودن حضور نظامی کشورهای دیگر غیر از این پنج کشور در این منطقه مشخص است و این موضوع در دستور کار وزارت خارجه قرار دارد.

خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد واردات واکسن های فایزر و مدرنا به کشور و همچنین سیاست دولت در ارتباط با موضوع واردات واکسن کرونا و اینکه یکی از رهیافت های دولت جدید استفاده از راه های غیربرجامی برای تأمین منافع اقتصادی کشور بوده که در بحث واردات واکسن کرونا آن را مشاهده کردیم، تصریح کرد: ما در خصوص واردات واکسن کرونا به کشور هیچ خط قرمزی نداشته و نداریم. البته همان طور که پیش از این نیز گفته ام مرجع صلاحیت دار قطعی و یگانه تأیید اینکه کدام واکسن وارد کشور شود از روز اول بر عهده وزارت بهداشت بوده است و وزارت خارجه از همان روز اول تمام امکانات واردات را برای تحقق این موضوع به کار برده است. وزارت بهداشت در مقاطعی مصلحت ندانسته و یا این اینکه تصور این بوده که منابع قابل اعتمادی نیستند و یا شرکت های وارداتی دارای ویژگی های واردات نبوده اند برخی از آن ها تأیید نشد ولی در یکی، دو ماه اخیر به صورت حداکثری تمامی درخواست ها تأیید شده اند و این ها از مسیرهای مختلف باعث تسریع واردات واکسن به کشور شده اند.

خطیب زاده ادامه داد: ما از مسیر کواکس و از مسیر همکاری با کشورهایی مثل چین که گفت وگوها با مقات این کشور برای واردات چند ده میلیون دوز بوده مسیر را پیش برده ایم.

وی گفت: در مورد واکسن هایی که اسم برده شد نیز هیچ محدودیتی نداریم. موارد به وزارت بهداشت منتقل و این وزارتخانه تأیید کرده و اگر مسائل فنی آن نیز تأیید شود این موضوع انجام خواهد شد.

خطیب زاده با بیان اینکه در خصوص تأمین نیازهای مردم مسیر برجامی و غیربرجامی نمی شناسیم و ما برای تأمین نیازهای مردم اساسا هیچ خط قرمزی نداریم، خاطر نشان کرد: یک دولتی در جهان است که می خواهد خود را به عنوان پلیس دنیا معرفی کند، گردن کشی می کند و بدون توجه به مقررات بین الملل خودش قانون می نویسد و خودش مجری، قاضی و زندان بان می شود. ما از روی اول این روند را به رسمیت نشناختیم و اکنون نیز دنیا بیدار شده و می داند که آمریکا نمی تواند قوانین داخلی خودش را به نظام جهانی تحمیل کند.

سخنگوی وزارت خارجه با تأکید بر اینکه وظیفه قطعی و حتمی حاکمیت علیرغم وجود فشارها این است که نیازهای مردم را در حوزه های مختلف به ویژه حوزه سلامت و بهداشت تأمین کند، گفت: هفته گذشته چند میلیون دوز واکسن وارد شد و این مسیر ادامه پیدا می کند. همراه با اینکه در داخل کشور نیز ما شاهد تولید واکسن توسط جوانان کشورمان هستیم و انشاءالله مجموعه این اقدامات باعث خواهد شد که ما روزهای بهتری را در این حوزه داشته باشیم.

وی همچنین در ابتدای این نشست روز ملی سینما را گرامی داشت و گفت: من این روز را به تمامی سینماگران و هنرمندان ایران زمین تبریک می گویم و ایران یکی از پرچمداران عرصه سینما در جهان است.

خطیب زاده همچنین در این نشست گزارشی از فعالیت های وزارت خارجه در طول یک هفته گذشته ارائه کرد.