روایت صالحی از ۴ سال حضور در وزارت ارشاد

سیدعباس صالحی در دیداری با معاونان و مدیران ستادی و استانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به رویکردهای چهارساله وزارتش در این وزراتخانه پرداخت و از برخی فعالیت‌های آن گفت.

به گزارش ایسنا به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عصر دیروز (۱۹ مردادماه) در تالار وحدت با معاونان و مدیران ستادی و استانی این وزارتخانه دیدار و گفت‌وگو کرد.

سیدعباس صالحی در این دیدار گفت: وقتی موضوع برگزاری این نشست مطرح شد به دلیل این‌که از حضور در چنین نشست‌های مناسکی و تشریفاتی پرهیز می‌کنم در ابتدا بنا بر حضور نداشتم زیرا معتقدم دوستان و همکاران وقت‌های مفیدی دارند که می‌تواند برای کارهای دیگری ثمربخش باشد. اما چیزی که مرا برای حضور در این نشست متقاعد کرد چند نکته بود و نکته اول آن این‌که به صورت حضوری و گرم از زحمات معاونان و مدیران ستادی و استانی تشکر کنم.

او در ادامه با اشاره به برخی اتفاقات در چهار سال گذشته افزود: در این چهار سال مدیران استانی و معاونان در شرایط سختی بودند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همیشه شرایط سختی داشته اما در این مدت سال‌های سخت‌تری داشت و به سهم خود وظیفه دارم از همه معاونان و مدیران تشکر کنم.

صالحی با اشاره به منابع بودجه‌ای و مالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: شرایط قابل توجهی در زمینه هزینه‌ها در این مدت داشتیم که تورم، شرایط سخت منابع مالی کشور، کرونا و ... نیز بر آن تاثیرگذار بود. به عنوان مثال وقتی به آمارها با نگاه مقایسه‌ای توجه می‌کنیم، درمی‌یابیم که تفاوت قابل توجهی در سال ۹۷ و ۹۹ وجود دارد. در حوزه هنرهای نمایشی در سال ۹۷ تعداد مجوزهای اجرا ۷۱۹۶ اجرا بود و این رقم در سال ۹۹ به ۱۲۶۵ اجرا رسیده است. حتی در حوزه تماشاگر هم تاثیرگذار بوده، مثلا در سال ۹۷ تعداد تماشاگر ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بوده و در سال ۹۹ یک میلیون و ۱۷۶ هزار نفر. در حوزه‌های مختلف موسیقی، سینما و ... هم چنین بوده است.

او در عین حال بیان کرد: مجموعه این بار سنگین، کاهش فعالیت‌ها را منجر می‌شد که ذی‌نفعان ما را هم درگیر کرد و بار این اتفاقات بر دوش معاونان بود.

صالحی در ادامه به رویکردهای این دوره از فعالیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره کرد و گفت: جریان خدمت به نظام، کشور و فرهنگ، جریان مداومی است و ما به عنوان میهمان می‌آییم و می‌رویم و دوستان هم انصافا میزبانی خوبی از من داشتند. این تغییرات طبیعی است و باید کاری کرد گام‌های بعدی موثرتر و متکامل‌تر باشد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: اولین رویکرد برنامه‌گرایی بود. این‌که نیاز به برنامه میان‌مدت و حتی بلندمدت داریم. به ۹ کلان‌برنامه‌ای که تدوین شد، التزام داشتم و در گفت‌وگوهایی که در قالب تجربه‌نگاری صورت‌گرفته نگاه من را با همکاران در این دوران نشان می‌دهد که  در حال انتشار از سوی روابط عمومی وزارتخانه است.

او اظهار کرد: بخش دوم برنامه‌گرایی، برنامه و بودجه است که از زمان دکتر صالحی امیری در سال ۹۶ آغاز شد و از سال ۹۷ در قالب فرایندی نسبتا جدی قرار گرفت. کمیته‌های اولیه آن تشکیل شد و من و معاونان در آن حضور داشتیم زیرا بودجه سالانه به نوعی نقشه یک‌ساله یک سازمان و نهاد است. بنابراین برنامه‌گرایی میان‌مدت و سالانه رویکرد اول بود که یکی از مبانی قوام سازمانی است. تمرکززدایی موضوع مهمی در حوزه فرهنگ و هنر است. فضای ظرفیت‌های فرهنگ و هنر در استان‌ها بسیار شتابنده است و باید به طرف رویکرد تمرکززدایی برویم که در این زمینه هم اتفاقاتی صورت گرفت. مثلا سفرهای برنامه‌ای، تفاهم‌نامه‌های همکاری با استان‌ها و ... از جمله این اقدامات بود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: فضای مجازی هم خیلی به کمک آمد. مثلا نمایشگاه مجازی کتاب در استان‌ها ۴۰ میلیارد تومان فروش داشت. بنابراین مصرف، تقاضا و توزیع و مصرف فرهنگی خود را در گستره فراتهرانی گسترش دادیم.

صالحی گفت: شفافیت رویکرد بعدی در این دوره بود. شفافیت، کیمیا است. قدم‌های قابل توجهی در این زمینه برداشته شد. قراردادها، حمایت و ... به طور شفاف اطلاع‌رسانی شد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: فاصله زیادی با فضای دولت الکترونیک داشتیم ولی با اهتمام همه معاونان و مدیران اتفاقات خوبی در این حوزه شکل گرفت.

صالحی گفت: وقتی فضای مجازی پدید آمد ما نیاز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ۲ پیدا می‌کنیم، زیرا بستر حوزه تولید، توزیع و مصرف در حال تغییر است و اگر خود را متناسب با تغییرات جدید نکنیم منجر به انحلال می‌شود. بنابراین در این زمینه برنامه تحول در نظر گرفته شد و بسترهای حوزه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در فضای جدیدی از جمله سامانه‌های فهما، زینو و ... شکل گرفت.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تنش‌زدایی و ایجاد فضای آرام  را رویکرد ششم برشمرد و گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گرفتار تلاطم بوده و ماهیت آن را گرفتار اختلال و وقفه جدی کرده بود و ما نیاز به آرامش جدی داشتیم که این نیاز در سه سطح بود. سطح اول، سطح بیرونی بود. حفاظت از این آرامش کار آسانی نبود و همه در این کار کمک کردند. سطح دوم، سطح ذی‌نفعان و هنرمندان، اصحاب قلم و رسانه و ... بود. این‌که ذی‌نفعان ما در این دوره مقدار زیادی همراهی از خود نشان دادند و حداقل در مقابل ما قرار نگرفتند. سطح سوم هم سطح آرامش درون‌دستگاهی بود. این‌که در فضای داخلی بلندگوهایی علیه خود نباشیم. بنابراین این رویکرد یک استراتژی جدی بود.

صالحی ادامه داد: توجه به حقوق ذی‌نفعان رویکرد دیگر این دوره بود. با نگاه این‌که پدر خانواده هستیم خود را عائله‌مند در دو بخش کارمندان و ذی‌نفعان دانستیم و خود را نسبت به آن‌ها مسئول دانستیم. هر چند مقدورات کشور کم شد ولی کارهایی در این زمینه شکل گرفت که از آن جمله می‌توان به بیمه بیکاری و ... اشاره کرد. هر چند کار سختی بود ولی اتفاقاتی در این زمینه شکل گرفت. در حوزه صندوق هنر هم اقداماتی انجام شد. بنابراین رویکرد این بود که تلاش کنیم اصحاب فرهنگ و هنر را مورد توجه قرار بدهیم.

او همچنین بیان کرد: انضباط مالی، رویکرد هشتم بود. در انضباط مالی، سازمان‌های فرهنگی هنری بیش از جاهای دیگر باید سلامت اقتصادی داشته باشد زیرا اگر غیر این باشد نگاه منفی به آن‌ها ایجاد می‌شود. در این بخش هم تلاش‌های زیادی صورت گرفت تا مسیر را به طرف حل کردن مسئله‌ها ببریم. در این دوره پرونده‌ای در حوزه بازرسی باقی نماند و دوستان تلاش کردند این مسیر را پیش ببریم. در این دوره حسابرسی موسسات جدی گرفته شد و همه موسسات فضای روشنی از حسابرسی مالی خود پیدا کردند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: مرجعیت‌سازی این وزارتخانه رویکرد مهم دیگر بود. این‌که بتوانیم جایگاه آن را در دستگاه‌های دولتی، عمومی و ... ارتقا دهیم.

او تصریح کرد: هر مقدار بتوانیم ورارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به عنوان پیشانی حوزه حاکمیتی در بخش فرهنگ نشان دهیم جایگاه آن ارتقا می‌یابد. تضعیف این وزارتخانه تضعیف حاکمیت در حوزه فرهنگ است. در این بخش هم اتفافاتی صورت گرفت. تشکیل شورای اطلاع‌رسانی استان‌ها، شورای هنر و ... از جمله این اقدامات در این بخش بود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس چابک‌سازی را رویکرد دهم این وزارتخانه برشمرد و گفت: همه سازمان‌ها لازم دارند که پوست‌اندازی ساختاری داشته باشند و در این زمینه هم تلاش‌هایی در این دوره صورت گرفت و در حال حاضر سازمان سینمایی، معاونت هنری و معاونت فرهنگی با ساختار همگرا و چابکی همراه است.

صالحی در پایان تصریح کرد: دو نکته دیگر وجود دارد که مرا متقاعد کرد تا در این جلسه حضور یابم. طلب حلالیت یکی از این دو نکته است. مرگ خیلی نزدیک است و از تک تک شما طلب حلالیت دارم و دومین نکته این بود که تغییر دولت به معنای تغییر نظام نیست. بنابراین از همه می‌خواهم حتما همه توان و همت، خیرخواهی و مشورت صادقانه خود را برای مسئولان بعدی قرار بدهید و همان‌گونه که با صداقت با من همکاری کردید با مدیران آینده هم این‌گونه باشید و از صمیم قلب برای‌شان آرزوی توفیق کنید و با تمام قوا برای آن‌ها کار انجام دهید تا ایران همچنان محفوظ بماند.

در ابتدای این نشست چهار نفر از معاونان و مدیران وزارت ارشاد به نمایندگی از دیگر مدیران به سخنرانی پرداختند.

در ابتدا لادن حیدری، معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایندگی از دیگر معاونان این وزارتخانه سخنرانی کرد و گفت: حضور من در معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارتخانه حاکی از تحولات جدی در حوزه فرهنگ و هنر بود. به این معنا که اعتماد به بانوان یکی از این تحولات بود.

حیدری خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: با وجود داشته‌های حداقلی و تکیه بر موجودها توفیقات بسیاری در دوره حضور شما یه عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به دست آمد.

او گفت: تنها اصل ثابت در دنیا تغییرات است و به طور قطع مدیریت جناب آقای دکتر صالحی در اذهان می‌ماند.

حیدری با اشاره به برخی اقدامات در دوره وزارت سیدعباس صالحی گفت: در این دوره انواع بلایای طبیعی، تحریم، کرونا و ... به وجود آمد و بحران‌های مستقیم و غیرمستقیم بر فعالیت‌ها و منابع ما تاثیر گذاشت ولی امروز این کشتی پرتلاطم به ساحل آرامش رسیده است.

او در ادامه به برخی کمبودهای منابعی اشاره کرد و افزود: هزینه‌ها حداقل منابع موجود در این حوزه را بلعید و بسیاری از فشارها و دغدغه‌های این حوزه که از سوی نهادها، نمایندگان و مطالبات استانی وارد می‌آمد بر دوش دکتر صالحی بود.

معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: یادمان نمی‌رود دکتر صالحی برای حمایت از استان‌ها چقدر تلاش کردند. همیشه می‌گفتند اول استان‌ها و بعد فعالیت‌های ستادی.  در حوزه حمایت از اهالی فرهنگ و هنر تلاش‌های وافری داشتند. جلب حمایت‌های کمک معیشتی برای اهالی هنر از دیگر اقدامات ایشان است.

حیدری در ادامه گفت: ایشان مبانی اقتصاد فرهنگ را پایه‌گذاری و زیرساخت‌های آن را تحکیم کردند. حمایت از کسب‌وکارهای فرهنگی و هنری برای اولین بار در قالب تسهیلات و بیمه بیکاری در این دوره انجام شد. بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره مستمر شد و برای معاش کارکنان نهایت تلاش انجام شد. دکتر صالحی پیش‌نویس افزایش حقوق کارکنان را به دولت بردند و این مهم برای همه ارکان دولت به تصویب دولت رسید.

در بخش دیگری از این نشست ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات به نمایندگی از روسای سازمان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به برخی ویژگی‌های اخلاقی سیدعباس صالحی گفت: تواضع یکی از ویژگی های دکتر صالحی است. تواضع، شان ما است و تکبر، شان ما نیست. زیرا در تکبر انسان می‌خواهد بگوید من بزرگ هستم در حالی که فقط خدا بزرگ است. بنابراین تکبر یک دروغ عملی و اعتقادی است و اگر انسانی خود را برتر بداند گرفتار یک دروغ عملی و اعتقادی شده است.

ابراهیمی ترکمان افزود: ملاصدرا می‌گوید ما صرف احتیاج هستیم و تواضع شان ماست و کاملا با ما سازگار است. این تواضع بیش از همه چیز در دکتر صالحی نمایان است. در دوره مدیریت دکتر صالحی استغنا را به خوبی احساس کردیم. استغنا اعم از غنا است. ممکن است کسی غنی نباشد ولی استغنا داشته باشد. ممکن است انسانی نتواند کسی را نرنجاند ولی امکان ندارد نرنجد. برای این‌که ریشه نرنجیدن در توقعات ما است انسانی می‌تواند نرنجد که ابتدا توقعات خود را قطع کند و ما این را در دکتر صالحی دیدیم.

ابراهیمی ترکمان در پایان گفت: در کنار همکاری با دکتر صالحی از ویژگی‌های اخلاقی ایشان بهره بردیم و برای وزیر آینده هم آرزوی‌های خوب می‌کنیم.

در ادامه محمدرضا بهمنی رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی به نمایندگی از روسای مراکز تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سخنرانی کرد.

او گفت: یکی از دستاوردهایی که در دوره حضور دکتر صالحی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفت احیای جایگاه حاکمیتی این وزارتخانه بود که تدبیر و درایت ایشان در این اتفاق بزرگ نقش بسزایی دارد.

بهمنی ادامه داد: هماهنگی و انسجام و هم‌افزایی در مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از دیگر دستاوردهای دوره وزارت آقای صالحی است. هیچ‌گاه چالش جدی بین بخش‌های مختلف وزارتخانه را شاهد نبودیم. توجه به بعد اندیشه‌ورزی در موضوعات از دیگر دستاوردهای این دوره بود که به اعتبار حضور دکتر صالحی به موضوعات با نگاه اندیشه‌ورزانه توجه می‌شد. همچنین تعداد بسیاری تکلیف حاکمیتی در حوزه فضای مجازی در کارهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعریف شد. در بخش صندوق اعتبار هنر، بنیاد فارابی موسسه خانه کتاب و ادبیات، نمایشگاه کتاب، بنیاد رودکی و راه‌اندازی آرشیو ملی اسناد فرهنگ و هنر کشور، گذرهای فرهنگی و ... اتفاقات خوبی صورت گرفت.

در ادامه حجت‌الاسلام دانشی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی به نمایندگی از مدیران کل استان‌ها به سخنرانی پرداخت و بیان کرد: دکتر صالحی یکی از چهره‌های بلندمرتبه در عرصه فرهنگ کشور است. چهره‌ای دانش‌آموخته در حوزه و دانشگاه که باعث افتخار بود یک دانشمند در صدر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و منشا تحولات بزرگی در این وزارتخانه شدند.

دانشی افزود: دکتر صالحی برای مدیران استانی دستاوردهایی داشتند. بر اساس شعار ایران تهران نیست، تلاش کردند بودجه وزارتخانه را به سمت و سوی استان‌ها هم بکشانند. در این دوره با برخی از معاونت‌ها که تفاهم‌نامه همکاری نداشتیم، به امضای تفاهم‌نامه همکاری رسیدیم. سفرهای استانی ایشان بسیار تاثیرگذار بود و دیدار با بزرگان ادب، فرهنگ و هنر استان‌ها ارزشمند بود. سه‌شنبه‌های تکریم همزمان با چهلمین سالگرد دفاع مقدس فرصتی برای ارتباط عاطفی بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و قشر ایثارگر بود. امیدواریم در دولت آینده این ساز و کارها توسعه یابد.