دوباره ومبلی، دوباره اشتباه داوری

این که انگلستان جام جهانی ۱۹۶۶ را به لطف خطای داور برده و امسال نیز دوباره به لطف خطای داور به فینال یک تورنمنت مهم ملی رسیده، هیچ خوشایند نیست. چرا آنها هیچ وقت نمی‌توانند بدون اتکا به خطای داوری، موفقیتی چشمگیر بدست آورند؟ سوالی که اگر بی‌جواب هم باشد، ذهن را تا همیشه می‌خلد.

 عصر ایران نوشت: «انگلستان بالاخره بعد از ۵۵ سال به فینال یک تورنمنت ملی رسید. شاگردان گرت ساوتگیت دیشب موفق شدند دانمارک را شکست دهند و به فینال جام ملت‌های اروپا برسند. انگلیسی‌ها در ۱۹۶۶ هم بازی فینال جام جهانی را در ورزشگاه ومبلی برگزار کردند و قهرمان جهان شدند. آنها این بار نیز بازی فینال را در ومبلی برگزار می‌کنند و می‌خواهند قهرمان اروپا شوند.

اما ومبلی ظاهرا ورزشگاهی است که اگر در آن موفقیت مهمی برای انگلیس رقم بخورد، این موفقیت به شکلی سالم حاصل نمی‌شود. انگلیسی‌ها در فینال ۱۹۶۶ با یک گل قلابی در وقت اضافی از آلمان ۳ بر ۲ پیش افتادند و بعد هم گل چهارم را زدند. گل سوم انگلیس در آن بازی تاریخی، مردود بود؛ چرا که توپ آشکارا از خط عبور نکرد ولی آن روزها خبری از VAR نبود و داور هم ترجیحش این بود که گل مشکوک میزبان را بپذیرد. این که یک صحنۀ مشکوک را به نفع میزبان سوت بزنی، طبیعتا راحت‌تر است تا این که به نفع تیم مهمان سوت بزنی و داور بازی فینال ۱۹۶۶ چنین کرد.

از عجایب است که در بازی دیشب انگلیس و دانمارک نیز داور ترجیح داد یک صحنۀ کاملا مشکوک را به نفع میزبان سوت بزند. رحیم استرلینگ در وقت اضافی آشکارا خودش را به زمین انداخت بدون این که مدافع دانمارک روی او خطایی کرده باشد. بسیاری از بزرگان فوتبال، از جمله آرسن ونگر و ژوزه مورینیو نیز دیشب تاکید کردند که در آن صحنه خطایی رخ نداد. در چنین شرایطی، یعنی وقتی که صحت تصمیم داور به شدت زیر سوال است، قاعدتا داور صحنۀ خطا را دوباره چک می‌کند تا حقی از تیمی ضایع نکرده باشد. اصلا VAR به همین دلیل وارد فوتبال شده است. برای تحقق عدالت یا دست کم رفع بی‌عدالتی‌های آشکار.

اما داور هلندی بازی انگلیس و دانمارک در کمال تعجب حاضر نشد برود لحظۀ به زمین‌ افتادن رحیم استرلینگ را چک کند. چرا؟ به این چرا دو جواب متفاوت می‌توان داد. داور صرفا اشتباه کرد. داور حامی انگلیس بود. بدبختانه هر چقدر هم که بخواهیم حمایت‌های پشت پرده و فرامیدانی را نفی کنیم، این نفی و انکار چندان موجه به نظر نمی‌رسد. واقعا به نظر می‌رسد که داور ترجیحش این بود که انگلستان در ومبلی به فینال برسد؛ چراکه صحنه‌ای آشکارا عاری از خطا را خطای پنالتی اعلام کرد و مهم‌تر این که حاضر نشد از ویدئوچک استفاده کند.

شاید هم واقعا در پس و پستو خبری نبوده باشد و داور تحت تاثیر جو ورزشگاه چنین تصمیم نادرستی گرفته باشد. الله اعلم. ولی هر چه بود، تصمیم داور هلندی، انگلیس را بعد از ۵۶ سال راهی فینال کرد. این بار در یورو.

این که انگلستان جام جهانی ۱۹۶۶ را به لطف خطای داور برده و امسال نیز دوباره به لطف خطای داور به فینال یک تورنمنت مهم ملی رسیده، هیچ خوشایند نیست. چرا آنها هیچ وقت نمی‌توانند بدون اتکا به خطای داوری، موفقیتی چشمگیر بدست آورند؟ سوالی که اگر بی‌جواب هم باشد، ذهن را تا همیشه می‌خلد.

انگلیسی‌ها متخصص باختن در ضربات پنالتی‌اند. دیشب هم اگر با یک پنالتی قلابی پیروز نشده بودند، نسبت به دانمارک احتمالا شانس کمتری برای پیروزی در ضربات پنالتی داشتند. داور هلندی آنها را از جهنم پنالتی زدن در ومبلی نجات داد. آنها طعم شکست در ضربات پنالتی در همین مرحله از همین جام را سال ۱۹۹۶ چشیده‌ بودند و این بار مردی از خویش برون آمد و کاری کرد که کارشان به پنالتی نکشد. مردی که داور بازی بود! دنی ماکلی. این نام را فراموش نمی‌کنیم.

اما بر خلاف چیزی که به نظر می‌رسد، حضور انگلیس در فینال احتمالا به سود ایتالیا است. انگلیس تیم زهرداری نیست. برعکس، دانمارک راحت گل می‌زد و جانانه دفاع می‌کرد. دانمارک ممکن بود با یک بازی به شدت دفاعی در بازی فینال، گلزنی را برای ایتالیا به شدت دشوار کند. ولی انگلیسی‌ها در فینال ومبلی بعید است بازی دفاعی تمام‌عیاری را در برابر ایتالیا ارائه کنند. دانمارک، در صورت حضور در فینال، ممکن بود چنان بازی کند که کار به ضربات پنالتی بکشد، ولی انگلیسی‌ها طبیعتا علاقۀ چندانی به ضربات پنالتی ندارند. علاوه بر این، بازی در ورزشگاه ومبلی نمی‌تواند با نمایشی یکسره دفاعی از تیم ملی انگلیس همراه باشد. گل‌زدن به انگلستانی که به مراتب بیش از دانمارک تهاجمی بازی می‌کند، برای ایتالیا راحت‌تر خواهد بود.

اما جدا از این نکته مسالۀ اصلی این است که ایتالیا به مراتب قوی‌تر از انگلستان است و دقیقا به همین دلیل شانس بیشتری برای پیروزی در بازی فینال دارد. اگر داور در بازی فینال برای انگلیسی‌ها آستین بالا نزند، بعید است که آنها دوباره در ومبلی دستشان به جام برسد.

البته در فوتبال هیچ چیز محال نیست و دقیقا هم به همین دلیل ممکن است انگلیس همۀ گل‌های نخورده در طول یورو ۲۰۲۰ را در بازی فینال دریافت کند و جردن پیکفورد، یکشنبه شب تاوان همۀ کلین‌شیت‌هایش را در برابر شاگردان شاداب و با انگیزۀ روبرتو مانچینی پس بدهد!»