یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های رفتارورزی دیپلماتیک از سوی وزارت خارجه ایران در دوران محمدجواد ظریف پرهیز از رویکردهای شعاری و حرکت در مسیر پیشبرد عملی منویات کشور و اثبات حقوق هسته‌ای ایران به‌صورت عینی و میدانی بوده است.
رمز و راز تفوق آقای دیپلمات بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌های ممکن در راستای پیشبرد منویات ملی و منافع عمومی در عرصه دیپلماسی است. او گاه با لبخندهای معنادارش، گاه با اخم‌ها و فریادهایش و گاه با بهره‌گیری از ابزار نوین ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی به بسترسازی در راستای پیشبرد منویات دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی اهتمام می‌ورزد و اکنون نیز که مذاکرات هسته‌ای بر مداری متوازن و معقول قرار گرفته و در آستانه سال جاری میلادی بساط رایزنی و چانه‌زنی‌های سیاسی به‌واسطه تعطیلات رسمی در کشورهای خارجی با وقفه و سکون روبه‌رو است و یک کنش سیاسی در سطح کلان می‌تواند ابعاد گسترده خبری یافته و افکار عمومی را تحت‌تاثیر خود قرار دهد، از فرصت بهره جسته و در مقام یک کنشگر هوشمند با انتشار نامه‌ای خطاب به همتایان خارجی خود در سراسر جهان به تبیین رویکردها و سیاست‌های ایران در عرصه مذاکرات پرداخته و از فرصت بهره‌ای مطلوب برده و با صراحت اعلام داشته که رویکردهای نظامی در برنامه هسته‌ای ایران از هیچ جایگاهی برخوردار نیست نکته‌ای که باطل‌السحر تبلیغات یک دهه‌ای و همیشگی دشمنان ایران در ارتباط با پرونده هسته‌ای بوده است. هم طرف‌های خارجی و هم محمدجواد ظریف این نکته را به‌خوبی می‌دانند که رویکردهای نظامی در برنامه هسته‌ای ایران جایگاهی ندارد، نکته ای که بارها و بارها مورد اذعان بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته اما نکته آنجاست که غربی‌ها و دشمنان منطقه‌ای ایران با بهره‌گیری از پروپاگاندا و تبلیغات گسترده درصدد القای این نکته به افکار عمومی بوده و هستند و در طول 12 سال گذشته نیز بر مدار همین اقدامات رسانه‌ای پرونده هسته‌ای ایران را به یک چالش در عرصه جهانی تبدیل کرده‌اند و اکنون ظریف در بهترین زمان ممکن با اشاره به اصول راهبردی جمهوری اسلامی ایران، حرکت در مسیر اهداف نظامی در برنامه هسته‌ای را از اساس بلاموضوع و دور از واقعیت میدانی اعلام می‌کند. نکته جالب توجه آنکه ظریف این نامه را نه خطاب به طرف‌های ایران در مذاکرات که به تمامی وزرای خارجه کشورهای جهان ارسال کرده است تا زمین بازی را فراخ‌تر کرده و افکار عمومی جهان را در برابر مواضع بیهوده و خصمانه طرف مقابل قرار دهد. در آن سوی اقیانوس هم سخنگوی وزارت خارجه آمریکا توافق اولیه هسته‌ای با ایران را به عنوان دستاورد دستگاه دیپلماسی آمریکا در سال 2014 اعلام کرد.تاکید بر حقوق حقه ایران
یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های رفتارورزی دیپلماتیک از سوی وزارت خارجه ایران در دوران محمدجواد ظریف پرهیز از رویکردهای شعاری و حرکت در مسیر پیشبرد عملی منویات کشور و اثبات حقوق هسته‌ای ایران به‌صورت عینی و میدانی بوده است. آنگونه که برای اولین‌بار در توافق ژنو طرف‌های غربی پای تفاهمنامه‌ای را امضا کردند که در آن حق غنی‌سازی ایران مورد تصریح قرار گرفته بود، نکته‌ای که البته بعدها در رویکردی تبلیغاتی با مصارف داخلی، غربی‌ها برای فرار از زیر بار فشار تندروها خواستند به نحوی دیگر آن را جلوه‌گر کنند اما مذاکرات بعدی نشان داد که آنان میزانی از غنی‌سازی را درهر حالتی پذیرفته‌اند.
در داخل نیز عده‌ای مبتنی بر رویکردهای طیفی و جناحی مذاکره‌کنندگان را به سازشکاری متهم می‌کردند اما مذاکرات وین و پافشاری طرف ایرانی روی اصول و حقوق هسته‌ای نشان داد که این گفتارها محلی از اعراب ندارد. حال نیز ظریف در نامه خود خطاب به وزرای خارجه جهان، گفته است: همان‌گونه که در مذاکرات در مقابل مطالبات نامشروع و تحقیرآمیز ایستادگی کردیم، اکنون نیز آن را قاطعانه رد می‌کنیم. ظریف با اشاره به مفاد طرح اقدام مشترک (توافق ژنو) به حقوق حقه ایران درخصوص لغو تحریم‌ها اشاره کرده و خاطرنشان می‌کند: رفع تمام تحریم‌ها جزء اساسی هر توافقی است اما برخی نسبت به دست کشیدن از این ابزار غیرانسانی، غیرقانونی و غیرسازنده حتی به بهای مخاطره افکندن تمام فرایندی که ایجاد اطمینان کرده و شفافیت را تضمین می‌کند، تردید دارند. تعلق خاطر شدید به تحریم‌ها نه‌تنها در مسیر حصول به یک توافق جامع دراز مدت ایجاد مانع کرده، بلکه موجب شده حتی پس از انعقاد برنامه اقدام مشترک نیز نتواند اعتماد مردم ایران را مجددا جلب کند. وزیرخارجه کشورمان از برخی تلاش‌ها در آمریکا و اروپا که به جای پایبندی به تعهدات خود مبنی بر سهل کردن تحریم‌ها، کوشیده‌اند تا اقدامات بیشتری را برای حفظ و تقویت رژیم تحریم‌ها تحمیل کنند ابراز تاسف کرده و می‌افزاید: این درحالی است که ایران با اجرای تعهدات خود، حسن‌نیت لازم را نشان داده است. ظریف همچنین به حق غنی‌سازی ایران اشاره کرده و تاکید می‌کند: محدودیت‌ها نباید شامل محدودیت‌های بی‌دلیلی که هدف از آن محدودکردن برنامه غنی‌سازی ایران تا حد یک برنامه نمایشی است، بشود. چنین چیزی نه عملی و نه واقعگرایانه است.
اعتمادسازی در افکار عمومی
غربی‌ها درطول 12سال گذشته مانور روی پرونده هسته‌ای ایران را با تاکید بر اهداف نظامی کشورمان از برنامه هسته‌ای و جلوگیری از تحقق آن پیش برده‌اند. نکته‌ای که هیچ‌گاه ادله و مستندی محکمه‌پسند و قانونی برای آن اقامه نشده است اما آنان با بهره‌گیری از ابزارهای گسترده رسانه‌ای افکار عمومی جهان را هدف بمباران تبلیغاتی خود قرار داده‌اند. ظریف برای شکست این هژمونی رسانه‌ای خود دست به کار شده و در نامه‌ای که خطاب به همتایان وی در سراسر جهان و در واقع برای افکار عمومی دنیاست، تاکید می‌کند: ایران نه خواهان سلاح‌های هسته‌ای است و نه به آنها نیاز دارد. از دید ما سلاح‌های هسته‌ای ابزارهایی هستند متعلق به گذشته که کارایی خود را از دست داده‌اند و از ایجاد امنیت خارجی یا ثبات داخلی عاجز هستند. این موضوع به‌ویژه درمورد ایران صدق می‌کند، ایرانی که از وسعت، جغرافیا، منابع طبیعی و سرمایه انسانی خود خرسند است و در تمام سه قرن گذشته آغازگر هیچ جنگی نبوده است.
یک ارزیابی راهبردی هوشیارانه نشان خواهد داد که سلاح‌های هسته‌ای مضر به امنیت ایران هستند. ظریف با اشاره به فتوای مقام معظم رهبری در حرمت سلاح‌های کشتارجمعی با اشاره به یک موضوع تاریخی در جنگ ایران و عراق برای اثبات رویکرد اخلاق‌مدارانه جمهوری اسلامی نسبت به منع و تکثیر سلاح‌های کشتارجمعی، می‌گوید: حضرت امام خمینی(ره) اعلام کرده‌اند که تمام سلاح‌های کشتارجمعی موکدا در اسلام حرام هستند. به همین دلیل وقتی که صدام‌حسین، نیروهای نظامی و شهروندان ما را در مقیاسی که از جنگ جهانی اول به این‌سو مشاهده نشده بود مورد حمله شیمیایی قرار داد، ایران حتی برای مقابله به مثل نیز از سلاح‌های شیمیایی استفاده نکرد.
توافق جامع در دسترس است
وزیر امورخارجه کشورمان با اشاره به رویکردهای منطقی و عقلانی در مذاکرات، تاکید می‌کند: جمهوری اسلامی ایران راه‌حل‌هایی عملی، متوازن و واقعگرایانه ارائه کرده است اما عزم و اراده راسخ جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به توافقی عادلانه و عاقلانه بر اساس منافع و احترام متقابل را نیز به نمایش گذاشته‌ایم. ظریف پس از این اشاره اولیه در انتهای نامه خود نیز با نگاه مثبت به آینده مذاکرات، تاکید می‌کند: من اطمینان دارم که توافق جامع کاملا در دسترس است. آنچه موردنیاز است، آینده‌نگری، اراده سیاسی و قبول واقعیت‌ها و نیز جسارت برگزیدن یک انتخاب صحیح است تا به‌جای تسلیم شدن در برابر منافع خاص و امیال گروه‌های فشار پرسر و صدایی که به‌طور فزاینده محبوبیت خود را از دست داده‌اند، تمامی جامعه جهانی از آن منتفع شوند.
درنهایت...
نکته جالب توجه دیگر در فرآیند پرونده هسته‌ای در روزهای پایانی سال میلادی، اظهارنظر جن ساکی، سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکاست که توافق هسته‌ای ژنو را دستاورد دستگاه دیپلماسی آمریکا در سال 2014 اعلام می‌کند و این نکته به خوبی گواه آن است که حل‌وفصل پرونده هسته‌ای برای دموکرات‌ها به‌عنوان یک برگ برنده تا چه میزان حائزاهمیت است. این مقام وزارت خارجه آمریکا همچنین می‌گوید: ما اکنون بر سر میز مذاکره قرار داریم تا ببینیم می‌توانیم به توافق جامع دست پیدا کنیم یا نه و از هر زمان دیگری به رسیدن به این توافق جامع نزدیک هستیم. حال باید دید با این حواشی پیرامونی و گذر از تعطیلات پایان سال میلادی مذاکرات هسته‌ای آتی با چه شیبی به سمت و سوی حل‌وفصل نهایی پیش خواهد رفت.
منبع: آرمان
ارسال نظر
