وزیر ارشاد:‌ نباید از کتب کمک‌درسی غفلت کرد

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تقویت پژوهش در دانشگاه پیام نور و اخذ برونداد مطلوب از آن یعنی تألیفات علمی و درسی و نشر آن در قالب کتاب‌های درسی دیجیتال و یا نشریات علمی، اعلام همکاری کامل کرد و گفت: باید در حفظ و اعتبار تألیفات دانشگاهی اهتمام بیشتری صورت گیرد.

علی جنتی در مراسم رونمایی از 150 عنوان کتاب جدید و نکوداشت انتشار دو هزارمین عنوان کتاب در دانشگاه پیام نور با اعلام این مطلب گفت: اکنون که نرم‌افزارهای قدرتمند تحلیل محتوای تألیفات ترجمه و تولید علمی از کپی برداری وجود دارد، باید در حفظ و اعتبار تألیفات دانشگاهی اهتمام بیشتری صورت گیرد.

وی با بیان اینکه مناسب است در شرایطی که محدودیت منابع مالی وجود دارد، سازوکاری فراهم آید که در سطح کشور تحقیقات و تألیفات علمی و درسی در سامانه‌های هوشمند قرار گیرند تا از دوباره‌کاری و موازی کاری یا انجام کارهای ضعیف جلوگیری شود گفت: رئیس جمهور، اساتید دانشگاه را جزو گروه‌های مرجع مردم می‌دانند. بیاییم در تقویت این مرجعیت با تمرکز بر یادگیری و یاددادن علمی و تقویت فرهنگ اسلامی - ایرانی در دولت تدبیر و امید کوشا باشیم و در این زمینه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یاور دانشگاه خواهد بود.

جنتی تأکید کرد: راهبرد دانشگاه پیام نور مبنی بر تألیف و نشر کتب علمی مورد نیاز جامعه مخاطب و ایجاد سازمانی وسیع به نام انتشارات دانشگاه پیام نور که حسب اعلام رسمی سالیانه بالغ بر شش میلیون جلد کتاب به چاپ می‌رساند و در اختیار محققان،‌استادان، دانشجویان و عموم جامعه قرار می‌دهد، راهبردی صحیح و شایسته است و وزارت ارشاد نیز وظیفه خود می‌داند که این اقدام را تقویت کند.

وی افزود: داشتن نمایندگی فروش برای توزیع کتب درسی در سراسر کشور که حتی در برخی استان‌ها به بیش از 30 شعبه می‌رسد از مزیت‌های دانشگاه پیام‌نور است و معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید از آن برای توزیع دیگر محصولات علمی و فرهنگی بهره‌گیری کند.

وزیر ارشاد در ادامه سخنانش اظهار داشت: اکنون که دانشگاه پیام نور با 28 هزار عنوان جلد کتاب دیجیتال شده امکان دسترسی سریع برای دانشجویان و اساتید را فراهم آورده و عزم خود را برای بهره‌گیری از فناوری دیجیتال هم نشان داده، مرکز توسعه فناوری رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد هم مساعدت می‌کند تا سازمان انتشارات دانشگاه پیام نور در زمینه نشر دیجیتال گام‌های بلندتری بردارد.

نباید از کتب کمک درسی غفلت کرد

وی افزود: کتاب‌های کمک درسی و فرا درسی نیز از مقولاتی است که نباید از آن غفلت نمود و معاونت‌های پژوهشی باید نسبت به آن اهتمام نمایند.

وزیر ارشاد در ادامه اظهار کرد: راه ارتقای علمی کشور تبدیل تحقیقات به تألیفات و نشر به موقع، با کیفیت و گسترده آن است به گونه‌ای که هر تألیفی در هر زمان و مکان برای هر کسی از طریق هر ابزاری به دست طالبان علم برسد.

وی افزود: جهان امروز نه تنها تعداد تألیفات علمی را یکی از شاخص‌های ارزیابی دانشگاه‌ها می‌داند بلکه تیراژ انتشار آن کیفیت نشر، وسعت و سرعت رساندن محتوا به دست مخاطبان را از شاخص‌های توسعه جوامع محسوب می‌کند.

جنتی در ادامه تأکید کرد: هفته پژوهش فرصتی برای تقدیر از پژوهشگران و بررسی وضعیت پژوهش در کشور و تلاش برای نهادینه کردن این مقوله مهم در کشور است. اهمیت مقوله پژوهش باور و اذعان همگانی است اما واقعیت این است که هنوز این حوزه با دشواری‌های ساختاری و عملکردی روبروست و به نظر می‌رسد در این هفته بحث و بررسی و راهکارگشایی باید یکی از محورهای برنامه‌ها باشد.

به گفته وزیر ارشاد، هفته پژوهش فرصت مناسبی برای بررسی وضع موجود حوزه پژوهش و پژوهشگران و بخش‌های تحقیقاتی سازمان‌ها و نهادهای گوناگون علمی کشور و نیز فرصت مغتنمی برای نگاه به افق‌های پیش رو و به عبارتی تبیین وضعیت مطلوب و متناسب با نیازهای علمی و پژوهشی جامعه است.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: اهمیت این حوزه مهم در عرصه اندیشه‌ورزی و تولید علم در ابعاد مختلف حیات امروز بشر بارها بررسی و مورد تأکید قرار گرفته است و بدون تردید راهکار اصلی میل به نظریه جنبش نرم‌افزاری که مورد نظر مقام معظم رهبری است، از مسیر راهبردی توسعه معنادار و هدف‌دار پژوهش ممکن است.

جنتی تأکید کرد: محققان و پژوهشگران استوانه‌های نیرومند روحی، سرمایه‌های فکری و معنوی و روشن‌کنندگان راه پرپیچ و خم زندگی و مقدمه‌سازان عروج به کمال وعده داده شده خداوند هستند.

کمال و سعادت ابدی جز در سایه پژوهش و تحقیق به دست نمی‌آید

به گفته وزیر ارشاد برخلاف آنچه امروز پژوهش را صرفا در جهت تأمین منافع مادی بشر می‌دانند، مسئله پژوهش جایی برای معنویات و پرداختن به امور ماوراء مادی و متافیزیک قائل نیست؛ باید به این حقیقت غیرقابل انکار اذعان کرد که پژوهش و تحقیق نه تنها روشن‌کننده نیازهای عادی و جاری زندگی بشری است بلکه کمال و سعادت ابدی نیز جز در سایه پژوهش و تحقیق به دست نمی‌آید.

جنتی در ادامه سخنانش اظهار کرد: اگرچه دانش‌پژوهشی یک مسئولیت علمی و تخصصی است و اغلب دانش‌پژوهان متخصص حوزه‌های مختلف علمی با آن سروکار دارند اما نباید فراموش کرد که اهل علم موظف‌اند جامعه را به سمت و سوی تحقیق و پژوهش ببرند و یا حداقل به بهره‌مندی از یافته‌های پژوهشی متقن دعوت کنند و لذا دانش‌پژوهی علاوه بر همگانی بودن همیشگی است و باری از عهده انسان نمی‌افتد.

وی تأکید کرد: قرار گرفتن در قرن 21 با ویژگی و لوازم آن ضرورت مقابله با چالش‌های فراروی آن را برای داشتن کشوری مستقل و توسعه‌یافته ایجاب می‌کند و تمام ظرفیت‌های علمی و فرهنگی باید برای توسعه پایدار کشور به کار رود. در این میان نقش پژوهش در توسعه همه جانبه انکارناپذیر است و باید آن را محرک توسعه در همه حوزه‌ها اعم از فرهنگ، اقتصاد و سیاست جامعه دانست.

جنتی با بیان اینکه توسعه بدون پژوهش‌های گسترده مبتنی بر اصول علمی دست نیافتنی است، گفت: پژوهش گام نخستین و اساسی برای چیرگی بر چالش‌هاست و یافتن مجامع علمی-پژوهشی پرنشاط و تولیدکننده علم ضروری است. البته این مهم در صورتی دست یافتنی خواهد بود که فرهنگ پژوهش و تحقیق در تمام جامعه نمودی آشکار پیدا کند و پژوهش مبنای تمام فعالیت‌ها و تصمیم‌گیری‌ها قرار گیرد.

وزیر ارشاد در ادامه خاطر نشان کرد: دارا شدن فرهنگ پژوهش، جنبش و نهضتی را می‌طلبد که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان نهضت تولید علم یا جنبش نرم‌افزاری یاد کردند و تمام اقشار جامعه را به تحقق آن فرا خواندند.

وی افزود: جهان امروز در شرایطی قرار گرفته که متأسفانه نظام سلطه در آن، چنان سیطره خود را بر لایه‌های فرهنگ جوامع گسترده که حتی مقوله پژوهش و تحقیق را نیز تحریف کرده است. نظریه‌پردازان فرهنگ غرب با مبنا قراردادن عنصر مادی گرایی، خود را از پژوهش در حوزه‌های علوم معنوی و الهی محروم ساخته و تنها در حوزه‌هایی پژوهش و تحقیق می‌کنند که کاملا عینیت داشته و پیامدها و آثار آن در جهان عینی و دیدنی باشد.

به گفته جنتی، یکی از نتایج تلخ توجه صرف به پژوهش‌های مادی که جهان غرب کلا قصد دارد به ملت‌های جهان تحمیل کند ترویج بی‌قیدی و لجام‌گسیختگی به جای تقویت روح آزادی و آزاداندیشی است که خداوند در نهاد بشر قرار داده،‌از سویی با بهره‌بردن از تریبون‌ها و رسانه‌های پیشرفته‌ای که در اختیار دارند به طور مداوم فریاد آزادی‌خواهی سر می‌دهند و این عنصر ارزنده و نیاز درونی و فطری بشر را در حد نیازهای اجتماعی و مدنی تقلیل می‌دهند و از آزادی‌های معنوی نیز غافل می‌سازند.

وزیر ارشاد خاطر نشان کرد: در اندیشه دینی، معرفت تلاش پیوسته برای میل به حقیقت است و معرفت جز با اندیشه‌ورزی و پژوهش حاصل نمی‌شود.

اخلاق و معیارهای اخلاقی اجزای جدایی‌ناپذیر پژوهشگری

جنتی در ادامه تأکید کرد: اخلاق و معیارهای اخلاقی اجزای جدایی‌ناپذیر پژوهشگری هستند و به همه مراحل و عناصر پژوهش تأثیر می‌گذارند. از این رو هر گاه اصول اخلاقی در پژوهش رعایت نشود ممکن است محقق برای جلب رضایت گروه یا فردی نتایج یافته‌های علمی خود را تنزل دهد و نقش پژوهشگری را از دست بدهد.

وی در پایان خاطر نشان کرد: در مسیر اندیشه‌های ژرف و دقیق است که پژوهش‌های بنیادی شکل می‌گیرد و دست‌مایه انجام پژوهش‌های کاربردی می‌گردد تا خواست‌ها و نیازهای واقعی را پاسخگو بوده و از آن پس راه حل‌های مطلوب را برای مسائل و مشکلات جامعه بشری پیشنهاد کند.