ارقام محرمانه‌ای که در دولت یازدهم فاش شد!

سایت خبر خبر آنلاین در مطلبی به قلم محمدرضا رستمی نوشت :رانت و فساد اقتصادی محصول چه شرایطی هستند و چگونه می شود زمینه شکل گیری آن ها را از بین برد؟ آیا سردادن شعارهای عدالت طلبانه برای مبارزه با فساد و برچیدن بساط رانت خواری کافی است؟ آیا می شود با «بگم بگم» و گل آلود کردن فضا چنین معضلاتی ریشه کن کرد؟ پاسخ این پرسش ها را می توان در بین سخنانی یافت که رئیس جمهور روحانی در همایش مبارزه با فساد اداری بر زبان آورد. آنجا که او رانت و فساد را محصول ایجاد فضایی تاریک و تقسیم پول و امکانات در تاریکخانه ها دانست و از مدیران دولت یازدهم خواست تا نورافکن ها را روشن کنند تا تاریکی از بین برود و همه چیز در مقابل دیده مردم و رسانه ها رقم بخورد.

هر عقل سلیمی در این مسئله تردید نمی کند که وقتی مکانیسم ها روشن باشد و اطلاع رسانی شفاف، خودبه خود زمینه شکل گیری فساد و رانت از میان برمی خیزد. در موضوعاتی مثل اعطای یارانه از سوی دولت به تشکل ها، صاحبان یک حرفه، یا اهالی یک صنف هم کمابیش همین نسخه راهگشاست.

درواقع اول باید مشخص شود که چرا و به چه دلیلی باید به یک تهیه کننده، یک رسانه، یک ناشر و ... مبلغی به عنوان یارانه تعلق گیرد؛ و پس ازآن مبالغ تعلق گرفته به صورت شفاف اعلام شود، آن وقت جامعه هم در جریان چندوچون تقسیم یارانه قرار می گیرد و هم می تواند با مراجعه به مبالغ واریزشده و تطبیق آن با مکانیسم اعلام شده دریابد که در این حوزه تخلفی صورت گرفته یا نه؟

ایجاد چنین فضایی طبیعتاً به مذاق برخی از مدیران خوش نمی آید. این مسئله هم کاملاً طبیعی است، لذت تقسیم یارانه یا هر نوع پول و امکانات دولتی در اتاق های دربسته و تاریک کجا؟ و تبعات ناشی از شفاف عمل کردن و پاسخگو بودن کجا؟ به همین خاطر برخی از مدیران در بخش های دولتی یا نهادهای وابسته به حاکمیت تلاش می کنند سری که درد نمی کند را دستمال نبندند و خود را در اتاق شیشه و مقابل دید افکار عمومی قرار ندهند.

معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان معاونتی که طبق قانون مسئولیت تقسیم یارانه مطبوعات را به عهده دارد تا پیش از روی کار آمدن دولت یازدهم، از انتشار لیست پرداختی یارانه ها و اعلام مکانیسم تقسیم یارانه خودداری می کرد.

به همین خاطر در سال هایی که گذشت اصلاً مشخص نبود که به فلان روزنامه یا مجله چه میزان یارانه تعلق می گیرد و بر چه اساسی رقم ها تعیین می شوند. در دولت یازدهم و با حضور حسین انتظامی در سمت معاونت مطبوعاتی نخستین گام در این حوزه با انتشار دستورالعمل اعطای یارانه ها برداشته شد. انتظامی و مدیران زیرمجموعه اش دستورالعملی برای پرداخت یارانه ها با توجه به واقعیت های امروز دنیای رسانه تنظیم کردند و این دستورالعمل را روی سایت معاونت مطبوعاتی قراردادند.

در دومین گام معاونت مطبوعاتی اعلام کرد که از این به بعد یارانه مطبوعات بر اساس دستورالعمل تنظیم شده پرداخت و مبالغ تخصیص یافته به رسانه ها هم اعلام می شود.

معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به وعده خود عمل کرد و با انتشار لیست یارانه های اختصاص یافته به رسانه ها عملاً موضوعی را فاش و علنی ساخت که تا پیش ازاین موضوعی محرمانه تلقی می شد.

نفس این اقدام باعث شد که جامعه رسانه ای برای نخستین بار به صورت شفاف از میزان یارانه ای که به هر رسانه تعلق می گیرد، اطلاع پیدا کند.

طبیعی است که در چنین فضایی هم دستورالعمل پرداخت یارانه ها قابل نقد است و جامعه رسانه ای می تواند با رجوع به این دستورالعمل و ملاک های تعیین شده برای تخصیص یارانه به نقد آن بپردازد؛ و هم مبالغ پرداختی را می توان با اتکا به دستورالعمل پرداخت یارانه نقد کرد؛ اما گل آلود کردن آب از سوی برخی رسانه ها که مدافع تمام قد دولت نهم و دهم بودند و چشم بر واقعیت های آن هشت سال بسته بودند، نه دردی از کسی دوا می کند و نه باعث اصلاح امری می شود. تنها می تواند این شائبه را ایجاد کند که با شفاف شدن امور و اعلام رقمی یارانه ها، چون دست برخی از رسانه ها از جیب دولت کوتاه شده هرازگاهی و با اعلام لیستی صدای مخالفت و «یافتم، یافتم» این رسانه ها بلند می شود. غافل از این که وقتی مدیر یا مجموعه ای کار کردن در اتاق شیشه ای را به جای کار کردن در تاریکخانه انتخاب می کند، بیش و پیش از دیگران مراقب عملکردش در همه زمینه ها هست.

متأسفانه در ماه های اخیر برخی از رسانه های متعلق به جریان افراطی که 8 سال چشم هایشان را بر فساد روزافزون مدیریت دولتی در برخی از حوزه ها بسته بودند. بدون در نظر گرفتن موارد گفته شده، فقط به دنبال سیاه جلوه دادن حقایقی هستند که حالا پس از مدت ها از پشت دیوارهای شیشه ای معاونت مطبوعاتی قابل دیدن شده است.

آن ها مدام می گویند که معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد به فلان موسسه و رسانه پول بیشتری داده، اما برای یک بار هم که شده دستورالعمل های پرداخت یارانه را نمی خوانند و این دستورالعمل ها را با ارقام واریزشده تطبیق نمی دهند تا مشخص شود که چرا و به چه دلیلی این میزان یارانه نصیب رسانه های مختلف شده است.

این رفتار البته شباهت تام و تمام با رفتار مردی دارد که لیستی خیالی از مفسدان اقتصادی را در جیب گذاشته بود و شعار «آی دزد» سر می داد، اما پس از پایان عمر دولتش معلوم شد که موریانه فساد چگونه در تاریکخانه های مدیریتی اش به جان پایه های اقتصاد ایران افتاده است.

حالا که فضا شفاف شده، بد نیست ما هم با خود و مخاطبانمان شفاف باشیم.