داعش چگونه نفت را «رد» می کند؟

قاچاقچیان در ایست های بازرسی حدود ۵ هزار دلار رشوه پرداخت می کنند تا بتوانند نفت خام را در محدوده تحت کنترل داعش جابجا کنند. حتی فروش نفت خام با تخفیف از طریق مسیرهای قاچاق خارج از عراق می تواند درآمد میلیون دلاری در هر روز برای داعش به همراه داشته باشد.

قاچاقچیان کرد که فروش نفت داعش را تسهیل می کنند، تا ۳۰۰ هزار دلار در ماه درآمد کسب می کنند. در فهرست افراد و گروه هایی که با داعش همکاری می کنند، نام چند خانواده مهم کرد، شعبه تویوتا در اربیل که مبادرت به فروش کامیون های داعش می کند، رهبران نظامی و اعضای یک دفتر سیاسی و پالایشگاه های نفت دیده می شود.
 
برخی از اسامی موجود در این فهرست با قاچاق نفت در دوران صدام حسین مرتبط هستند. تأمین کنندگان کرد همچنین کالاهای مورد نیاز داعش شامل کامیون، سیلندر گاز (برای پخت و پز و گرمایش)، بنزین و سایر تجهیزات ضروری را تأمین می کنند.

بخش دیگری از بودجه داعش از طریق فروش سیگارهای قاچاق، دارو، تلفن همراه، آثار باستانی و گذرنامه های خارجی تأمین می شود.
 
قاچاق برخی از این کالاها از سوریه به ترکیه بطور چشمگیری افزایش یافته است؛ بطورمثال قاچاق سیگار افزایش یافته ، قاچاق سوخت تقریبا ۳ برابر شده و قاچاق تلفن همراه ۵ برابر شده است؛ همچنین مالیات بازار سیاه آثار باستانی بسته به منطقه و دوره باستانی بین ۲۰ تا ۵۰ درصد است. 

در همین حال جنگجویانی که از کشورهای دیگر به داعش می پیوندند، پیش از ورود به سوریه، گذرنامه های خود را به قیمت چند هزار دلار در ترکیه می فروشند تا درآمد حاصل از آن صرف کمک به این گروه شود. این اشکال خاص از تجارت غیرقانونی برای تروریست ها جذاب است، چراکه در این بازار در مقایسه با سایر بازارها مانند تجارت سلاح یا معاملات مواد مخدر، رقابت و مقررات کمتر و قوانین محدودتری حاکم است.

داعش در حال حاضر سال ها تجربه برای پرداخت رشوه و پولشویی در اختیار دارد؛ با بزرگترین منبع درآمدی (نفت) می تواند توازنی بین فعالیت های غیرنفتی برقرار کند. همچنین قادر به کنترل قلمرو بوده و می تواند کسب و کار محلی برای دریافت پول نقد و مالیات به راه بیاندازد، درست مشابه فعالیتی که طالبان در افغانستان انجام داد.

برای جلوگیری از فروش کامیون به داعش توسط شرکت ها در کردستان عراق یا کمک به پالایش نفت، باید اطمینان حاصل شود که دولت بغداد قیمت های خوبی برای نفت پرداخت کرده و منابع خود را با منطقه تقسیم می کند. شکست دولت مرکزی به معنای جایگزین شدن مشتریان – حتی مشتری بد – خواهد بود.

تلاش برای مقابله با داعش شامل تجارت غرب نیز می شود. صنعت دخانیات تحت تأثیر تجارت غیرقانونی سیگار قرار دارد؛ شرکت های انرژی و دارویی حرکت کالاهای خود در منطقه را رصد می کنند و شرکت های حمل و نقل دارای دیدگاه پویایی تجارت غیرقانونی هستند. به همین علت، مشارکت بخش دولتی و خصوصی بسیار کلیدی محسوب می شود. 

شرکت ها می توانند اطلاعات درخصوص مسیرهای تجارت غیرقانونی و محموله های قاچاق را به اشتراک بگذارند؛ همچنین می توانند به مشتریان هشدار دهند که از خرید کالاهای تقلبی و قاچاق که منابع مالی تروریسم را تأمین می کنند، خودداری کنند.

بدون چنین همکاری هایی واشنگتن نمی تواند به موفقیت مقابله با داعش امیدوار باشد.
منبع: عصر نفت