تصاویر ماهواره‌ای نشان می دهد: «بسط و توسعه» تاسیسات اتمی اسرائیل

کوره دیمونا واقع در صحرای نگب در جنوب اسرائیل، یا با نام رسمی آن «مرکز تحقیقات هسته‌ای شیمون پرز»، مکانی است که بنا بر گزارش‌های ادعایی بین‌المللی، اسرائیل در آن کلاهک‌های هسته‌ای خود را ساخته و زرادخانه اتمی‌اش را در آن در طول دهه‌ها حفظ کرده است.

هیئت بین‌المللی نظارت بر مواد شکافت‌پذیر (IPFM) در گزارش تازه خود با مقایسه تصاویر جدید ماهواره‌ای از این منطقه با وضعیت پیشین این مرکز هسته‌ای، می‌گوید که کارهای توسعه تاسیسات کوره در چند صد متری جنوب و غرب رآکتور گنبدی و محل پردازش مجدد گنبد «مشهود» است.

پاول پودویگ، محقق برنامه علم و امنیت جهانی در دانشگاه آمریکایی پرینستون، در تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای ارزیابی کرده که اسرائیل کار توسعه و ساخت و سازهای جدید در کوره دیمونا را از اواخر سال ۲۰۱۸ یا اوایل سال ۲۰۱۹ آغاز کرده و آن را در دو سال گذشته پیگیری کرده است.

هیئت بین‌المللی نظارت بر مواد شکافت‌پذیر یک گروه مستقل است که تصاویر ماهواره‌ای جدید از تاسیسات هسته‌ای دیمونای اسرائیل را در وب‌سایت خود منتشر کرده است.

گزارش این هیئت در مورد «توسعه چشمگیر» کوره دیمونا روز پنج‌شنبه، ۳۰ بهمن، ابتدا در روزنامه گاردین منتشر شد، اما رسانه‌های اسرائیلی، مانند وب‌سایت وای‌نت، آن را در آخر هفته بازتاب داده‌اند.

به نوشته وای‌نت، هدف از تشکیل هیئت یادشده کاهش اورانیوم غنی‌شده در جهان است.

سفارت اسرائیل در آمریکا از واکنش به این گزارش خودداری کرده است.

اما آونر کوهن، یک کارشناس برجسته برنامه هسته‌ای اسرائیل، تغییرات در تصاویر ماهواره‌ای جدید از کوره دیمونا را «آزاردهنده» نامیده و گفته است که این سایت در بخش جنوبی آن دهه‌ها تغییری نکرده بود.

به گفته گاردین، اسرائیل ده سال پیش مدل‌هایی از سانتریفیوژهای غنی‌سازی اورانیوم ایران را در تاسیسات هسته‌ای دیمونا ساخت تا کرم رایانه‌ای استاکس‌نت را که با هدف خرابکاری عمدی در برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران طراحی و ساخته شد، آزمایش کند.

دولت اسرائیل در حالی که در طول بیش از یک دهه، مخالفت پر سر و صدا با برنامه هسته‌ای ایران را در سرلوحه اهداف خود قرار داده، خود از ارائه جزئیات در مورد توان هسته‌ای‌اش خودداری می‌کند.

اسرائیل عضو ان‌پی‌تی، کنوانسیون منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیست و پروتکل الحاقی را نیز نپذیرفته است.

به نوشته گاردین، فدراسیون دانشمندان آمریکایی ارزیابی می‌کند که اسرائیل حدود ۹۰ کلاهک هسته‌ای جنگی دارد که از پلوتونیوم تولید شده در رآکتور آب سنگین در دیمونا ساخته شده است.

در برخی گزارش‌های جهانی دیگر گفته شده که شمار کلاهک‌های هسته‌ای اسرائیل ممکن است از ۲۰۰ عدد نیز بیشتر باشد.

وای‌نت اما نوشته است که مرکز آمریکایی علوم و امنیت ملی در سال ۲۰۱۵ شمار کلاهک‌های اسرائیلی را حدود ۱۱۵ کلاهک و حدود ۶۶۰ کیلوگرم پلوتونیوم تا آن سال ارزیابی کرده بود.

دیوید آلبرایت، رئیس مرکز یادشده، گفته بود که اسرائیل طیف وسیع و متنوعی از سلاح‌ هسته‌ای دارد و موشک بالیستیک «جریکو» با کلاهک هسته‌ای را ساخت و از آن زمان تاکنون، کلاهک‌های پیشرفته‌تری تولید کرده که موشک‌های هدایت‌شونده با کلاهک هسته‌ای، از جمله این توانمندی است.