ماه‌های زیادی تا رسیدن به شرایط عادی فاصله داریم/دولت‌ها به سمت نقطه‌یابی بروند

یک متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی درباره آخرین وضعیت پاندمی کووید 19 در دنیا گفت: هم اکنون تصویر جهانی از این بیماری چیزی متفاوت از قبل شده است، به طوری که درحال حاضر کشورهایی در دنیا یک سال کامل است درگیر این بلای همه گیر هستند و از طرف دیگه نیز کشورهایی را مشاهده می کنیم که توانسته اند این ویروس را تحت کنترل قرار داده و جامعه آنها هم اکنون به فعالیت معمول خودشان ادامه می دهند؛ به طوری که استادیوم های پر از جمعیت و کافه ها باز و مردم در این کشورها زندگی عادی خودشان را دارند.

دکتر "ماریا ون کرکوف" در گفت و گو با ایسنا افزود: از سوی دیگر نیز با کشورهای روبرو هستیم که توانسته اند از شیوع وحشتناکی که در اوایل پاندمی داشتند، به خوبی گذر کرده و بیماری را کنترل و بعد از آن شروع به تجدید قوا کردند، اما همچنان خیلی جدی در حالت آماده باش قرار دارند.

کرکوف با بیان اینکه درحال حاضر کشورهایی داریم که آمار مبتلایان و مرگ و میر ناشی از کووید 19 در آنها مرتبا درحال نوسان (بالا و پایین) بوده که در اکثر کشورهای اروپایی و دنیا شاهد چنین روندی هستیم، اظهار کرد: در بهار 2020 یک پیک عظیم بیماری کرونا را تجربه کردیم که به هیچ عنوان توقع آن را نداشتیم، که بخشی از دلیل وقوع چنین پیکی این بود که آزمایشات و سختگیری هایی که هم اکنون اجرا می شود، را در آن زمان نداشتیم.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی ادامه داد: هم اکنون برخی از کشورهای دنیا در حالت باز قرار دارند و مردم در این کشورها کارهای روزمره خود را انجام می دهند، اما با تعطیلات کریسمس نگرانی‌هایی وجود دارد که ممکن است باعث افزایش دوباره روند بیماری در دنیا شود.

وی با تاکید بر این‌که مردم را درک می‌کنیم که از این شرایط خسته شده و دوست دارند به ویژه در تعطیلات کنار هم‌ باشند اما باید بدانند که با چنین رفتارهایی به یک اوج دیگر برای شیوع بیماری دامن خواهند زد،  ادامه داد: بسیاری از کشورهای دنیا به خوبی نشان داده اند که روش‌های جامع مانند یافتن پرونده های به روز بیماران، توانمندسازی جوامع، غربالگری مبتلایان، مراقبت های بالینی و قرنطینه های خوشه ای و گروهی؛ موثر واقع شده است که از جمله این کشورها می توان به چین، کره، هنگ کنگ، تایوان، ژاپن، ویتنام، تایلند، نیوزلند، استرالیا، سنگال، کامبوج، آلمان، رواندا، آفریقای جنوبی، قطر، امارات، عربستان، ماداگاسکار، فنلاند، نروژ، اروگوئه و بسیاری از کشورهای دیگر اشاره کرد.

این عضو افتخاری کالج امپریال لندن با اشاره به اقدامات صورت گرفته در این کشورها گفت: در این کشورهای موضوعات مهم در کنترل و پیشگیری بیماری همچون ایزوله کردن، قرنطینه کردن، شستن دست ها از سوی مردم، استفاده از ماسک، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و ... به خوبی رعایت شده و همین امر سبب شده که بیماری در این کشورها تحت کنترل قرار گیرد.

کرکوف با تاکید بر این‌که این کشورها به ما نشان داده اند که با سخت کار کردن و اعمال قوانین کلی و هم‌چنین با رعایت بهداشت عمومی هیچ موقعیتی پیچیده‌ نخواهد بود افزود: این امر واقعا دشوار است اما تمام کشورها می توانند از این طریق، شیوع بیماری کووید 19 را کنترل کنند.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی به دسته دیگر تصویر جهانی از بیماری کووید 19 اشاره کرد و به ایسنا گفت: دسته سوم کشورهایی هستند که بیماری در آنها به شدت شیوع پیدا کرده است و به سرعت نیز ویروس در آنها منتقل می شود که ایالات متحده آمریکا در این وضعیت قرار دارد و موج ابتلا به این بیماری در این کشور مجددا افزایش پیدا کرده است.

وی درباره جهش های ویروس کرونا به ویژه جهش انگلیسی این ویروس نیز به ایسنا گفت: مطالعاتی که در ابتدا درباره این ویروس انجام شده است، تاکید می کند که ویژگی‌ها، نحوه رفتار، انتقال و ایجاد بیماری این ویروس به گونه‌ای است که هنوز هم قابل کنترل و مهار است.

کرکوف ادامه داد: ویروس کرونا دارای جهش های زیادی بوده که در همین راستا ما در ابتدای شیوع این بیماری یک تیم آزمایشگاهی بین المللی در سازمان بهداشت جهانی برای رصد و بررسی این جهش ها تاسیس کردیم و این تنها کاری بود که می توانستیم در نخستین روزهای شیوع این بیماری همه گیر انجام بدهیم و در همین راستا نیز ما قادر بودیم تا با ارتباط و همکاری نهادهای بهداشتی در سراسر دنیا گونه های جهش یافته را از ابتدا بررسی کنیم.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی با تاکید بر اینکه هرچه مدت زمان انتشار این ویروس بیشتر شود، فرصت های بیشتری هم از دست می رود اظهار کرد: در حال حاضر اطلاعات زیادی در گونه ویروسی که در انگلیس شناسایی شده است، نداریم اما ما با مقامات سیاسی انگلیسی همکاری می کنیم تا بتوانیم به سوالات زیادی که درباره این جهش جدید مطرح است، پاسخ بدهیم.

وی در تشریح جزییاتی از جهش انگلیسی ویروس کرونا گفت: دانشمندان انگلیسی فهمیده‌اند که چندین جهش در این کرونا ویروس جدید وجود دارد که یکی از آنها در جایگاه ژنی 501 رخ داده است. آنچه ما به دنبال کشف آن هستیم این است که چرا این جهش در پروتئین spike رخ داده است؟ که در همین راستا ما در حال حاضر با دانشمندان آمریکایی کار می‌کنیم تا علت آن را بیابیم.

کرکوف با تاکید بر این‌که همه این جهش ها باید به درستی ارزیابی شوند تا بفهمیم که آیا این گونه ویروس بیماری شدیدتری ایجاد می کند یا خیر؟ به ایسنا گفت: فعلا هیچ نشانه ای وجود ندارد که نشان از شدیدتر شدن این بیماری داشته باشد. اما باید بفهمیم که آیا افرادی که به این نوع از ویروس جهش یافته آلوده هستند، بدن آن‌ها همچنان آنتی بادی خنثی تولید می کند؟ ما باید تعیین کنیم که آیا مبتلایان به این ویروس هنوز با آزمایش های تشخیصی موجود قابل بررسی هستند یا خیر؟ با استفاده از داروهای موجود امکان درمان را دارند یا خیر؟ و در نهایت سوال اساسی این است که واکسن همچنان در مورد آن‌ها موثر است یا خیر؟

این عضو افتخاری کالج امپریال لندن با تاکید بر این‌که هنوز هیچ نشانه ای از تغییرات حاصل از هر یک از این گونه‌های جهش یافته وجود ندارد، افزود: آنچه که ما باید از آن اطمینان حاصل کنیم، انجام مطالعاتی است که بتوانیم یک ارزیابی صحیح از واقعیت موجود این بیماری را بدست بیاوریم.

این عضو سازمان بهداشت جهانی در ادامه در پاسخ به این سوال که با این ویروس های جهش یافته، آیا واکسن در برابر جهش ویروس کووید ۱۹ موثر است یا باید تحقیقات دیگری در این زمینه انجام شود؟ نیز گفت: باید تحقیقات جدیدی انجام شود اما بنابر آنچه که قبلاً گفته‌ام فعلاهیچ نشانه ای دیده نشده که این ویروس جدید اثری بر روی واکسن ایجاد کند، اما آنچه ما می خواهیم انجام دهیم این است که فرایند قوی برای ارزیابی این ویروس طراحی کنیم.

وی ادامه داد: نوع جدید کروناویروس تاکنون در کشورهای دانمارک، هلند و استرالیا نیز شناسایی شده است، اما در مجموع همانطور که گفتم هرچه قدر این ویروس بیشتر گسترش یابد، فرصت های بیشتری برای تغییر و جهش پیدا خواهد کرد که نشان می دهد برای جلوگیری از گسترش نوع جدید کرونا، باید با شدت بیشتری کار کنیم، ضمن آنکه سازمان بهداشت جهانی و مقامات بهداشتی انگلستان یک سیستم نظارت برای مطالعه نوع جدید ایجاد کرده‌اند.

وی بار دیگر به موضوع جهش جدید ویروس کرونا و تاثیر آن بر واکسیناسیون اشاره کرد و گفت: واکسن و اخبار مربوط به آنها بسیار خوش بینانه و امیدوار کننده است. بنابراین من نمی‌خواهم مردم نگران باشند. بگذارید ارزیابی انجام شود و اگر چیزی قرار باشد تغییر کند، تغییر پیدا خواهد کرد. اما در حال حاضر واکسنی که مورد تأیید بوده در واکسیناسیون تجویز می شود، امیدوار کننده است.

این اپیدمیولوژیست با تاکید بر اینکه شش ماه آینده برای مردم دنیا بسیار حیاتی است گفت: مردم در ماه های آینده نیازمند واکسن هستند اما باید بپذیریم که انتقال واکسن به آنها مدتی زمان خواهد برد و در سطح جهانی این توزیع واکسن یک چالش بزرگ است، پس هنوز باید صبر کرده و تمام کارهای سخت گذشته و حال؛ همچون فاصله‌گذاری فیزیکی و جلوگیری از شلوغی مکان ها و استفاده از ماسک را در زمان واکسیناسیون نیز ادامه دهیم.

این عضو سازمان بهداشت جهانی با تاکید بر این موضوع که درد مردم را احساس می کنم و آنها را درک می کنم اما باید اجازه دهیم که این واکسیناسیون به صورت پله به پله انجام شود، اظهار کرد: ما فقط باید هوشیار بمانیم و منتظر بمانیم تا نوبت ما شود واجازه بدهیم که ابتدا افراد با ریسک بالا واکسیناسیون شوند و قطعا کار درست نیز همین است و ما باید کار درست را انجام دهیم. بنابراین من فکر می کنم که اکثر مردم آن را درک می کنند.

کرکوف به نگرانی های خود از واکسیناسیون نیز اشاره کرد و گفت: من فکر می کنم یک موضوع  مهم در واکسیناسیون، تغییر دیدگاه و رفتار مردم است، زیرا واکسن باعث می شود به مردم احساس امنیت کاذب دست دهد و همین امر سبب خواهد شد مردم نسبت به همه کارهایی که باید در قبال این بیماری انجام دهند، از جمله شستن دست‌ها، فاصله اجتماعی و ... هوشیاری کمتری پیدا کنند ، بنابراین من فکر نمی کنم که ما باید خیلی به واکسن تأکید کنیم.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی در ادامه با تاکید بر اینکه در حال حاضر مهمترین اقدام دولت‌ها این است که با اطلاعات گیری از وضعیت بیماری، تعیین کنند ویروس دقیقا در چه نقاطی در حال شیوع است، افزود: باید همانند کشورهای ایتالیا، ژاپن و آلمان، دولت ها به دنبال نقطه گذاری باشند و تعیین کنند که ویروس هم اکنون در چه نقاطی در جریان است و نسبت به قرنطینه کردن و اعمال اقدامات پیشگیرانه در راستای کنترل بیماری در همان نقاط اقدام کنند.

وی افزود: در کشورهایی مانند اسپانیا، ایتالیا، آلمان و ژاپن، آنها می دانند که ویروس در چه مکانی وجود دارد و وقتی که این موضوع را می دانید، می توانید عمل درست برای کمک به منابع محدود و افراد خسته و ظرفیت های محدود برای کسانی که بیشتر نیازدارند را انجام دهید. برای مثال من با افرادی در ژاپن صحبت می کردم و آنان دقیقا در مورد اینکه ویروس در چه مکانی هایی قرار دارد و شیوع و انتقال پیدا می کند، اطلاع داشتند و زمانی که شما از این موضوع اطلاع داشته باشید، نحوه مقابله با آن را هم خواهید دانست.  بنابراین بدون داشتن این اطلاعات بسیار دشوار است که در مقابله با این ویروس بتوانید خوب شرایط را مدیریت کرده و بدانید که چه کارهایی درچه مکان هایی باید انجام داد و از انجام چه کارهایی برای مقابله با آن و از بین بردن آن، باید خودداری کرد.

کرکوف با این توصیه که کشورها برای اعمال قرنطینه باید ابتدا حمایت ها و پشتیبانی های لازم از مردم و مشاغلی که در یک بازه زمانی تعطیل می شوند را انجام دهند به ایسنا گفت: اگر ما از مردم می خواهیم مغازه های خود را تعطیل کنند و در خانه بمانند، باید قادر به حمایت از آنان نیز باشیم تا آنان نیز این کارها را انجام دهند. مردم زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که شغل آن ها روزانه است و دستمزد خود را روزانه دریافت می کنند، بنابراین اگر آنان نتوانند درآمدی برای سیر کردن خود و خانواده شان و امرار معاش خود به دست آورند، قطعا بسیار ناراحت کننده خواهد بود؛ بنابراین این‌که چگونه می توانیم به افرادی که باید از لحاظ فیزیکی از محل کار خود دور باشند و درعین حال بعضی از وظایف کاری خود را انجام دهند، کمک کرده و از آنان حمایت کنیم؛ یک مسئله بسیار پیچیده و دشوار است، اما با این وجود کشورهایی وجود دارند که با رویکردی گام به گام از طریق راه حل ها، به دنبال چاره سازی و حل مشکل هستند که می توان از آنها الگو گرفت.

این عضو سازمان بهداشت جهانی با تاکید بر اینکه برای کنترل ویروس در جامعه به یک پویش ملی قدرتمند نیاز داریم که در سطح گسترده اجرا شود، افزود: هر کسی باید هر کمکی که از دستش برمی آید در این رابطه انجام دهد. بسیاری از مردم برای مقابله با این امر فداکاری می کنند پس هر کسی باید در این راه سهم خود را انجام دهد در غیر این صورت بیماری با سرعتی که مد نظرما هست، پایان نخواهد یافت.

وی با تاکید بر این‌که نمی توانیم تاریخی برای پایان این پاندمی پیش بینی کنیم، افزود: همانطور که می دانید بسیاری از مردم در بعضی از کشورها تجمعات دسته جمعی انجام می‌دهند، جوانان و خانواده ها با هم در فعالیت های اجتماعی شرکت می کنند و اجتماعات کوچک بسیار زیاد در آنها وجود دارد که کنترل این تجمعات کاری سخت و دشوار است. قبول داریم مردم به دلیل طولانی شدن پاندمی، تا حدودی خسته شده‌اند و همین امر سبب شده رعایت مسائل بهداشتی همچون استفاده از ماسک و فاصله اجتماعی در برخی از کشورها کاهش پیدا کند اما نکته دیگری که در اعمال محدودیت ها خیلی مهم می باشد این است که باید با مردم صحبت کرده و به آنها بگوییم که چرا این موارد را از آنها می خواهیم و این موارد باید برای مردم به صورت کامل و شفاف توضیح داده شود.

کرکوف با تاکید بر اینکه ﻧﻴﺎزمند ﯾﮏ ارﺗﺒﺎط ﺻﺮﯾﺢ، ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ و ﻓﺮوﺗﻨﺎﻧﻪ با مردم هستیم به ایسنا گفت: ﻣﺎ در ﻣﻮرد اﯾﻦ وﯾﺮوس اﻃﻼعاتی دارﯾﻢ اﻣﺎ نمی توانیم پیش بینی کنیم که ھﻤﻪ ﭼﻴﺰ درست پیش می رود، ولی به طور ﻗﻄﻊ ﻣﯽ دانیم ﮐﻪ ﯾﮏ راه ﻃﻮﻻﻧﯽ در پیش داریم، بنابراین باید راه ھﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺟﻮاﻣﻊ ﭘﻴﺪا ﮐﻨﻴﻢ.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی در ادامه این گفت و گو در پاسخ به این سوال که آیا افراد مبتلا به کرونا با توجه به تولید آنتی بادی این بیماری در بدن، می توانند دوباره ویروس را دریافت کرده و ناقل بیماری باشند؟ گفت: کسانی که به این بیماری مبتلا شده‌اند دارای آﻧﺘﯽ ﺑﺎدی ھﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل زﯾﺎد از اﺑﺘﻼ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﻴﻤﺎری در اﻣﺎن ھﺴﺘﻨﺪ، اﻣﺎ ﻣﻮارد ﻧﺎدری وﺟﻮد داشته ﮐﻪ اﻓﺮاد ﺑﺮای ﺑﺎر دوم مبتلا شده اند، اما اﯾﻨﮑﻪ آنها ﺑﺮای ﭼﻨﺪ ﻣﺎه در برابر این بیماری ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ می شوند و این‌که اگر در معرض بیماری قرار بگیرند باز هم مبتلا خواهند شد یا خیر؟ مطالبی است که هنوز نیاز به مطالعه دارد.

کرکوف با تاکید بر اینکه ما از اﻓﺮادی ﮐﻪ آﻟﻮده ﺷﺪه اﻧﺪ ﻣﯽ ﺧﻮاھﻴﻢ ﮐﻪ همچنان اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم همچون استفاده از ﻣﺎﺳﮏ و رعایت ﺑهداﺷﺖ دﺳﺖ را اﻧﺠﺎم دهند، افزود: در مجموع این احتمال وجود دارد که این افراد ناقل بیماری باشند زیرا هنوز به صورت دقیق نمی دانیم که آنتی بادی ایجاد شده در بدن بیمار بهبود یافته تا چه زمانی در برابر این ویروس جوابگو خواهد بود.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی درباره ابتلای مجدد افراد به کووید 19 نیز گفت: ابتلای مجدد به کووید 19 به عوامل مختلفی بستگی دارد. میزان شدت بیماری در وهله اول، نحوه درمان، سن بیمار و ... می تواند عوامل موثر در این فرآیند باشد. ما مواردی را داشته ایم که تا 6 ماه آنتی بادی در بدن بیمار بهبودیافته باقی مانده و در گزارش هایی نیز میزان وجود آنتی بادی در بدن تنها تا 3 ماه بوده که با توجه به شرایط افراد، متفاوت است.

کرکوف در پاسخ به این سوال که واکسن کرونا را باید چه افرادی تزریق کنند؟ گفت: به طور کلی ما می‌خواهیم که همه افراد جامعه واکسینه شوند و می دانیم که نیاز به استفاده از واکسن یک نیاز گسترده و عمومی است، بنابراین باید گروه‌های مختلف جامعه را بر اساس این‌که کدام یک باید زودتر واکسینه شوند اولویت‌بندی کنیم که این فرآیند به یک سری راهبردهای خاص بستگی دارد.

وی با تاکید بر اینکه در این راهبرد ابتدا باید از افرادی که بیشتر در معرض بیماری های خطرناک قرار دارند، محافظت کرده و به دنبال کاهش عوارض و میزان مرگ و میر در آنها باشیم، افزود: این گروه‌های حساس شامل افراد مسن، افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای و کارکنان بخش بهداشت و درمان، که بیشتر در معرض بیماری قرار دارند، هستند، اما در نهایت هدف مد نظر امروز ما این است که به جای واکسیناسیون همه افراد دو یا چند کشور محدود، این کار را برای گروه های پرخطر تمام کشورها انجام دهیم، که ایده آل کلی ماست.

این اپدمیولوژیست با ابراز امیدواری از این‌که تولید واکسن در جهان بیشتر شود، تصریح کرد: همانطور که می‌دانید امیدهای زیادی برای توزیع واکسن در سراسر جهان وجود دارد اما رسیدن به این هدف زمان‌بر است، پس تا زمان دستیابی به این هدف مهم، گروه‌هایی که بیماری‌های زمینه‌ای ندارند و افراد جوانتر باید دستورالعمل های بهداشتی را رعایت کنند و منتظر فرا رسیدن نوبت واکسیناسیون خود باشند و البته در این میان ما نیز تمام تلاش خود را می‌کنیم تا از شیوع و گسترش بیشتر این بیماری جلوگیری کنیم.

وی درباره آخرین وضعیت تولید واکسن کرونا در دنیا گفت: تعداد خیلی زیادی (در حدود 100 تا 150 مورد) واکسن کووید 19 در دنیا در حال ساخت و رسیدن به مراحل نهایی تولید هستند که البته تعداد کمی از آنها مجوزهای لازم برای توزیع عمومی را دریافت کرده اند.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی درباره عوارض واکسن کرونا نیز گفت: در حال حاضر تمامی عوارض واکسن های کرونا را مورد بررسی و رصد قرار می دهیم و هر نوع عوارض جانبی برای ما جا نگرانی دارد و به صورت کامل آن را بررسی می کنیم، البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که این عوارض به عوامل مختلفی همچون سن افراد، نوع شرایط بدنی دریافت کننده ویروس، سابقه برخی بیماری ها و آلرژی ها و ... بستگی دارد.

این متخصص اپیدمیولوژی سازمان بهداشت جهانی در پاسخ به این سوال که فکر می کنید صادقانه چه زمانی شرایط عادی خواهد شد؟ به ایسنا گفت: در بعضی از کشورهای دنیا هم اکنون شرایط عادی شده است. اگر به استرالیا و نیوزلند نگاه کنید، می بینید در آنجا شرایط عادی وجود دارد، اما در مجموع فکر می‌کنم بازگشت به شرایط عادی مدت زیادی طول بکشد و ماه های زیادی تا رسیدن به شرایط عادی فاصله داریم.

وی با تاکید بر اینکه بازگشت به شرایط عادی بستگی به جدیت و توانایی افراد و دولت ها دارد، اظهار کرد: همچنان به مردم و دولت ها رعایت مسائل بهداشت عمومی و مراقبت، پیگیری مبتلایان و قرنطینه را توصیه می کنیم.