از شناسایی یک بیماری مرموز در چین تا پایان همه گیری کووید-۱۹

هنگامیکه چین در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ برای اولین بار موارد ابتلا به کروناویروس را به سازمان جهانی بهداشت گزارش داد، این بیماری به عنوان نوع جدید و مرموزی از ذات الریه توصیف شد و آن زمان نامی برای این بیماری انتخاب نشده بود.

به گزارش ایسنا، طی دو هفته محققان چینی توالی ژنوم و کد ژنتیکی ویروس را شناسایی کردند.

در مدت سه هفته، اولین کیت های آزمایشی تهیه و سپس توسط سازمان جهانی بهداشت به اشتراک گذاشته شد و پس از ۱۱ ماه از زمان گزارش شیوع کروناویروس به این سازمان، اولین افراد واکسینه شدند.

سرعت و مدت زمانی که اطلاعاتی در مورد کروناویروس فرا گرفته شد، بی سابقه است و به گفته محققان، تاکنون اطلاعات قابل توجهی از بیماری به دست آمده است.

موارد گزارش شده ابتلا و فوتی های کووید-۱۹

هرچند، با وجود گذشت یک سال از شیوع کروناویروس و با گزارش ابتلای بیش از ۸۱ میلیون نفر و فوت بیش از ۱.۷ میلیون تن در سراسر جهان ، هنوز هم موضوعات زیادی در مورد بیماری کووید-۱۹ ناشناخته است.

این موارد ناشناخته از مسائل اولیه همچون چگونگی شروع پاندمی تا پرسشهای پیچیده تر از جمله چگونگی پایان همه گیری را شامل میشود؟

"مورین فران" دانشیار زیست شناسی در موسسه فناوری روچستر گفت: ما به اطلاعات فوق العاده ای دست پیدا کرده ایم اما از نظر درک جزئیات حقیقی ویروس ساعتها و روزها فاصله داریم.

در این شرایط ویروس شناسان و مسئولان بهداشت عمومی برای دهه ها مشغول بررسی زوایای مختلف ویروس خواهند بود.

پرسشهای بی پاسخ در مورد منشا کروناویروس

همچنین همزمان با تلاش دولتها برای یافتن واکسن کروناویروس، این پرسش در مورد منشا شیوع این ویروس بی پاسخ مانده است.

ابتدا اینطور مطرح شد که کروناویروس از یک بازار فروش حیوانات زنده در شهر ووهان چین سرچشمه گرفته اما مطالعه منتشر شده در مجله لانست در ماه ژانویه نشان داد یک سوم بیماران، ارتباط مستقیمی با این بازار نداشته اند.

همچنین مطالعاتی انجام گرفته که نشان می دهد کروناویروس در ایالات متحده و اروپا در ماه دسامبر ۲۰۱۹ و ماه ها پیش از آنچه تصور میشد، وجود داشته است.

چرا شدت بیماری در برخی افراد بیشتر است؟

هنگامی که بیماری کووید-۱۹ برای اولین بار شناسایی شد به عنوان یک بیماری تنفسی شناخته شد اما با گذشت ماه ها طیف وسیعی از علائم و عوارض بیماری خود را آشکار ساخت.

بسیاری از افراد حس بویایی خود را از دست دادند. برخی دچار استفراغ و اسهال شدند و در برخی تغییر رنگ انگشتها مشاهده شد. همچنین برخی از بیماران دچار نارسایی شناختی یا آسیب مغزی شدند.

اکنون می دانیم حتی افرادی که از بیماری کووید-۱۹ بهبود پیدا می کنند ممکن است اثرات طولانی مدت ناشی از آن را از جمله اضطراب، آسیب مغزی و خستگی مزمن را تجربه کنند.

مطالعه ای که در ماه آگوست در مجله پزشکی انگلیس منتشر شد، نشان داد که حدود ۱۰ درصد بیماران به مدت طولانی و بیش از ۱۲ هفته دچار علائم بیماری هستند.

اما محققان به این موضوع پی نبرده اند که تاثیرات کووید-۱۹ چه مدت طول می کشد و نمی توانند توضیح دهند چرا برخی از مردم بیشتر از دیگران دچار علائم شدید بیماری میشوند.

هرچند ابتلا به بیماریهای مزمن، بالا بودن سن و فاکتورهای دیگر میتواند افراد را در معرض نوع شدید بیماری کووید-۱۹ قرار دهد.

کروناویروس چگونه پخش میشود؟

چین در ماه ژانویه تایید کرد که کروناویروس ممکن است از انسانی به انسان دیگر منتقل شود اما با گذشت یک سال، هنوز بحث در مورد چگونگی وقوع دقیق آن وجود دارد.

به گفته محققان راه اصلی انتشار ویروس ترشحات تنفسی است که هنگام سرفه یا عطسه به هوا منتقل می شود. این قطرات تا فاصله یک یا دو متری منتشر می شود و ماسک به تنهایی قادر به جلوگیری از گسترش آن نیست.

اما برخی از محققان معتقدند که ویروس از طریق آئروسل (ذرات بسیار کوچکتری که می توانند ساعتها در هوا معلق بمانند و مسافت طولانی را طی کنند) نیز قابلیت پخش شدن دارد. این مشکل بزرگی است چون ماسک های پارچه ای قادر به جلوگیری از انتقال آئروسل نیستند.

همچنین پرسشهای دیگری در این رابطه وجود دارد. مشخص نیست که چه دوز کروناویروس برای آلوده شدن فرد لازم است.

کودکان ممکن است ناقلان خاموش بیماری باشند اما هنوز هیچ پاسخ قطعی در مورد میزان نقش کودکان در گسترش ویروس وجود ندارد.

همه گیری چه زمانی تمام میشود؟

همه این پرسشها روی این پرسش مهم تاثیر دارند: چه زمانی همه گیری پایان می یابد؟

بسیاری از مردم در سراسر جهان به تولید واکسن امیدوار هستند اما این راهکاری سریع نیست.

واکسیناسیون اکثریت مردم جهان سالها به طول خواهد انجامید و نظرسنجی ها نشان می دهد که برخی افراد ممکن است تمایلی به واکسیناسیون نداشته باشند. حتی اگر افراد به انجام واکسیناسیون تمایل داشته باشند واکسن راهکار نهایی نیست.

به گزارش ایسنا به نقل از شبکه خبری سی ان ان، همچنین این احتمال وجود دارد که حتی در صورت واکسیناسیون گسترده، مجبور به زندگی با ویروس باشیم.

تنها یک ویروس در تاریخ بشر با واکسن ریشه کن شده و آن آبله بوده است. موارد دیگری نیز وجود دارد که می تواند بر مدت زمان همه گیری کروناویروس تاثیر بگذارد از جمله اینکه ویروس جهش پیدا کرده یا سویه جدیدی ایجاد کند.