آیا واقعا ایران فریزر منفی ۷۰ درجه ندارد که واکسن فایزر را وارد کند؟

روزنامه اینترنتی فراز نوشت: در حالی که مسولان وزارت بهداشت از عدم امکانات لازم برای نگهداری واکسن فایزر در کشور خبر می‌دهند، اطلاعات فراز نشان می‌دهد که فریزر‌های با دمای منفی ۷۰ و ۸۰ درجه به طور وسیع در کشور وجود دارد و علاوه بر آن با تغییرات جدید، دیگر نیازی به نگهداری فایزر در دمای منفی ۷۰ درجه وجود ندارد. «سیامک سمیعی» مدیر کل آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت گفته بود «این واکسن نیاز به سردخانه‌هایی دارد که هم در زمان انتقال و هم در زمان رسیدن دارو واکسن‌ها را در دمای منفی ۷۰ درجه نگهداری کند که این امکانات در کشور ما وجود ندارد و در بسیاری از کشور‌های دیگر نیز این امکانات وجود ندارد. در حال حاضر در کشور ما تنها دستگاه‌های کنترل دما تا منفی ۲۰ درجه موجود است.»

این درحالی است که محسن هاجری، متخصص نانو الکترونیک از وجود این فریزر‌ها با دمای منفی ۷۰ و بالاتر در کشور خبر می‌دهد. هاجری با اشاره به وجود این فریزر‌ها در کشور به فراز می‌گوید: «یخچال منفی ۷۰ و منفی ۸۰ در کشور ایران هم موجود است و هم تولید می‌شود و به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.» به گفته هاجری تنها چند مدل یخچال برای نگهداری دارو‌ها وجود دارد که فریزر‌های برقی موجود در کشور امکان نگهداری واکسن‌های فایزر را دارند. او معتقد است «نه تنها تولید انبوه این فریزر‌ها با قیمت مناسب در کشور ممکن است است، بلکه با توجه به تعداد زیاد این فریزر‌ها در دانشگاه‌های سراسر کشور نیازی به تولید جدید وجود ندارد.»

پیش از این نیز «مصطفی قانعی»، رئیس کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا تاکید کرده بود که ایران به برنامه کواکس (covax) اعلام کرده که واکسن فایزر را نمی‌خواهد، چون برای نگهداری این واکسن به دمای منفی ۷۰ درجه نیاز است و چنین امکاناتی ندارد.

برنامه کواکس که با حضور ۷۶ کشور جهان دنبال می‌شود، زیر نظر سازمان جهانی بهداشت قرار دارد و هدف آن کمک به خرید و توزیع واکسن کرونا در همه کشور‌های جهان است.

لیست خرید دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران نشان می‌دهد که تنها برای یک دوره بیش از ۱۰۰ فریزر با دمای منفی ۷۰ درجه و بالاتر خریداری شده است.

واکسن فایزر دیگر نیازی به دمای منفی ۷۰ درجه نیز ندارد

بهانه‌های مسوولان وزارت بهداشت و ستاد کرونا در توجیه عدم خرید واکسن فایزر در حالی ادامه دارد که با توجه به تغییراتی که شرکت فایزر انجام داده دیگر حتی نیازی به نگهداری این واکسن در دمای منفی ۷۰ نیز وجود ندارد.

«حمیدرضا پازکی»، فیزیولوژیست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به تغییرات جدید واکسن فایزر به فراز می‌گوید: «تغییری در تکنولوژی فایزر انجام شده که تا ۷ روز می‌توان با فریزر‌های عادی آن را نگهداری کرد. فریزر‌هایی که در هر خانه‌ای می‌توان آن را یافت.»

پازکی با بیان اینکه حتی پیش از این هم ظرفیت نگهداری از واکسن‌های فایزر در کشور وجود داشت می‌افزاید: «با توجه به امکاناتی که در کشور وجود دارد، امکان حمل واکسن فایزر هم وجود داشت. هرچند تغییر دما از منفی ۷۰ درجه پروسه‌ای ایجاد می‌کرد که سخت بود.» هرچند این استاد دانشگاه معتقد است که تا پیش از این تعداد فریزر‌های داخل کشور برای نگهداری واکسن فایزر کافیر نبود، اما می‌توانستند برای تولید آن اقدام کنند.

براساس برآورد‌ها اگر ایران بخواهد ۱۵ درضد جمعیت کشور را با فایزر واکسینه کند رقمی حدود ۶۰۰ میلیون دلار نیاز دارد که معادل ۱۵ هزارمیلیارد تومان است. این درحالی است که تمام بودجه ارائه شده در بودجه سال ۱۴۰۰ تنها هزارمیلارد تومان است. موضوعی که نشان می‌دهد ایران تمایلی به خرید واکسن فایزر نداشته و ندارد و دلایلی که برای عدم خرید آن مطرح می‌شود تنها توجیهاتی برای مردم رفع مسوولیت هستند.