سایه محو مالیات بر بازار مسکن

اثرگذاری طرح مالیات بر خانه های خالی با توجه به آنکه هنوز قانونی در این زمینه وجود ندارد در حد هیجان کوتاه مدت بود؛ زیرا از بهمن ماه پارسال که سامانه املاک و اسکان رونمایی شده و حتی از اواخر تابستان که اولین پیامکها به مالکان بیش از یک واحد ارسال شده هم قیمت رشد داشته و هم معاملات کاهش یافته است.

به گزارش ایسنا، مالیات خانه های خالی با توجه به آنکه هنوز قانون آن به تصویب نرسیده حالت اجرایی به خود نگرفته است. البته وزارت راه و شهرسازی از چند ماه قبل برای اجرایی شدن این طرح دست به کار شده و روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار پیامک به دارندگان بیش از یک واحد مسکونی ارسال کرده است.

با اینکه روز ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ سامانه املاک و اسکان که اطلاعات واحدهای مسکونی کل کشور در آن ثبت خواهد شد به مرحله اجرا رسید طرح مالیات بر خانه های خالی هنوز به تصویب نرسیده است. هرچند اواخر شهریورماه محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی از ارسال ۱۰۹ هزار پیامک به مالکان خانه های خالی برای تعیین تکلیف این واحدها خبر داد. صاحبان این واحدها می بایست وضعیت سکونت خانه خود را مشخص و در صورت اشتباه بودن پیامک، اعتراض خود را با ویرایش اطلاعات در سامانه املاک واسکان به ثبت برسانند.

با وجود آنکه ۱۰۹ هزار واحد شناسایی شده تناسبی با ۲.۶میلیون واحد مسکونی خالی از سکنه طبق آمار ۱۳۹۵ ندارد، به نظر می رسد همان اوایل به لحاظ روانی  در بازار مسکن تاثیرگذار بود و باعث شد برخی مالکان خانه های خالی، واحدهای خود را در قالب فروش یا اجاره به بازار عرضه کنند.

محمود محمودزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی گفته که پس از بحث مصمم شدن اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی، عرضه مسکن ۳۰ درصد افزایش یافته است که از آمار اتحادیه مشاوران املاک قابل مشاهده است.

با اینکه اثرگذاری کوتاه مدت و هیجانی مالیات بر خانه های خالی بر افزایش عرضه ملک در بازار را نمی توان با صراحت نفی کرد، آمار ماه‌های اخیر نشان دهنده روند کاهشی معاملات ملک بوده است. طبق گزارش بانک مرکزی معاملات مسکن شهر تهران در مردادماه ۹۱۰۰ فقره بوده که در شهریورماه به ۸۴۰۰ و در مهرماه به ۸۷۰۰ واحد رسیده است. قیمتها نیز به ترتیب در هر ماه ۱۰.۵، ۵ و ۱۰ درصد افزایش یافت و به میانگین ۲۶.۷ میلیون تومان در هر متر مربع رسید. به بیان دیگر قیمت مسکن در تهران طی سه ماه ۲۵ درصد رشد کرد.

البته از حدود سه هفته قبل تحت تاثیر اتفاقات سیاسی، تمایل برای فروش مسکن افزایش و خرید کاهش یافته است؛ به طوری که بازار مسکن در تهران و شهرهای اطراف آن در حالت رکود قرار دارد.

به هر ترتیب با توجه به وجود ۲.۶ میلیون مسکن خالی در کشور که ۴۹۰ هزار واحد آن در استان تهران قرار دارد، اجرای کامل قانون مالیات بر خانه های خالی می تواند منجر به ورود این واحدها به بازار مصرف و ایجاد تعادل نسبی در بازار مسکن شود؛ هرچند بررسی ها نشان می دهد عمده واحدهای خالی از نوع بزرگ متراژ، لوکس و نیمه لوکس است و اقشار پایین و حتی متوسط توانایی خرید آن را ندارند.

به گزارش ایسنا، طرح مالیات بر خانه های خالی پس از تصویب مجلس و ارسال به شورای نگهبان با ۱۶ ایراد مواجه شد، مجددا به شورا ارسال و هنوز به مجلس عودت داده نشده است. با این حال تا کنون ۱۰۹ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه برای اخذ مالیات از طرف وزارت راه و شهرسازی به سازمان امور مالیاتی معرفی شده است. پس از ایرادات شورای نگهبان و بر اساس آخرین اصلاح صورت گرفته توسط مجلس شورای اسلامی در ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات های مستقیم هر واحد مسکونی واقع در کلیه شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور موضوع تبصره (۷) ماده ۱۶۹ مکرر این قانون، در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از ۱۲۰ روز ساکن یا کاربر نداشته باشد به عنوان خانه خالی شناسایی شده و به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، بدون لحاظ معافیت‌های تبصره (۱۱) ماده ۵۳ این قانون، ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره در سال اول معادل ۶ برابر مالیات متعلقه، سال دوم معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه و سال سوم به بعد ‌معادل ۱۸ برابر مالیات متعلقه خواهد شد.