محسن امین‌زاده، معاون وزیر امورخارجه در دولت خاتمی، در جلسه حزب توسعه‌ملی با عنوان "ضرورت تنش‌زدایی در روابط ایران و آمریکا" که اول آبان‌ماه برگزار شد؛ گفت: اقتصاد ایران زمانی توسط ترامپ تحریم شد که تقریبا از همه جای اقتصاد جهان منفصل شده بود. تامل در مناقشات اقتصادی آمریکا و چین نشان می‌دهد که پیوستگی اقتصادی دو کشور تا چه میزان برای تحریم‌های آمریکا محدودیت ایجاد می‌کند.مهمترین اظهارات او بدین شرح است:
آمریکا می‌خواهد مانع پیشی گرفتن اقتصاد چین از اقتصاد آمریکا شود؛ اما درهم‌تنیدگی اقتصاد دو کشور و اقتصاد جهانی محدودیت‌های زیادی برای آمریکا ایجاد می‌کند.
بدون پیوندهای اقتصادی چین و آمریکا، چین هرگز به قدرت اقتصادی بزرگ و مستقل امروز بدل نمی‌شد؛ حتی اقتصاد آمریکا به‌شدت به اقتصاد چین وابسته است.
۱۰سال پیش تهدید توقف کامل صدور نفت ایران می‌توانست بحران اقتصادی در جهان ایجاد کند؛ اما امروز چنین نیست. از ۱۰سال پیش آمریکا در مسیر استخراج نفت از لایه‌های شیل حرکت کرده و موفق شد با تکنولوژی‌های نو هزینه استخراج نفت شیل را کاهش دهد و نهایتا به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان بدل شود.
آمریکایی که بزرگترین مصرف‌کننده انرژی جهان و همواره بزرگترین واردکننده نفت جهان بوده، از سه سال پیش به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان بدل شده و حتی بالاتر از عربستان و روسیه قرار گرفته است.
همین شرایط باعث شده که وقتی ایران می‌گوید تنگه هرمز را می‌بندد، آقای ترامپ بگوید: هر کشوری نفتش از تنگه هرمز رد می‌شود، خودش بیاید از عبور کشتی‌های نفتی محافظت کند. چرا چنین می‌گوید؟ زیرا آمریکا دیگر نیازی به نفت خلیج‌فارس ندارد و شرکت‌های نفت آمریکا می‌توانند با قدرت عظیم تولید خود بازار نفت جهان را مدیریت کنند.
امروز نه‌تنها توقف صدور نفت خلیج‌فارس به آمریکا آسیبی نمی‌رساند، بلکه بدون همراهی آمریکا در مدیریت بازار نفت، هر زمان ممکن است که قیمت نفت به‌شدت سقوط کند.
این وضعیت باعث شده که نه‌تنها توقف صدور نفت ایران هیچ تاثیری روی قیمت نفت و اقتصاد جهان نگذارد، بلکه همه کشورهای تولیدکننده نفت مشتاق باشند که ایران نفت صادر نکند.
نفت که تا دیروز سلاح کشورهای خاورمیانه بود و تصمیم کشورهای نفتی روی تصمیمات آمریکا و اروپا نیز اثر می‌گذاشت و آنها را به انفعال می‌کشاند، امروز هیچ کاربرد راهبردی در مقابل آمریکا و غرب ندارد.
سلاح نفت هویتش را از دست داده است و امروز کشورهای خریدار نفت برای تولیدکنندگان نفت شرط تعیین می‌کنند.
ایران برای خروج از این وضعیت بحرانی باید تنش‌های در روابطش با آمریکا را کاهش دهد. قرار نیست ایران با آمریکا و همه خواسته هایش کنار بیاید؛ اما باید بدانیم که بدون کاهش بحران در روابط ایران و آمریکا هیچ کشوری با ایران همکاری اقتصادی نخواهد کرد.
در وضعیت فعلی، هیچ کشوری از جمله چین و عراق و هند و روسیه هم با ایران همکاری اقتصادی نمی‌کنند. حتی پول‌های بلوکه‌شده ایران در بانک‌های کشورهایشان را هم پس نمی‌دهند. چینی‌ها هم همه‌چیز را منوط به کاهش تنش میان ایران و آمریکا می‌کنند.
این کشورهای دوست ایران ضمن ابراز تمایل شدید به همکاری با ایران می‌گویند که شما اول باید مشکلاتتان را با آمریکا حل کنید و بعد برای همکاری‌های اقتصادی گسترده با هم تفاهم کنیم.
هیچ کشوری حاضر نیست در وضعیت بحران روابط ایران و آمریکا با ایران همکاری کند.
ارسال نظر
