سیف: بانک‌ها آماده «توافق هسته‌ای» باشند

نخستین واکنش رسمی به تحولات اخیر بازارهای ارز و بورس از سوی رئیس کل بانک مرکزی صورت گرفت. روز گذشته ولی‌الله سیف با اشاره به روند هیجانی و پرنوسان بازارها در روزهای گذشته، از «بازگشت آرامش و تعادل» به این بازارها خبر داد.

بانک‌ها برای توافق آماده شوند
سیف نوسان‌های اخیر در قیمت دلار و شاخص بورس را تحت تاثیر «برخی اخبار منتشرشده در روزهای اخیر» دانست و اثرگذاری این اخبار را به‌صورت «موقت» عنوان کرد. این مقام رسمی کشور در اظهارات خود در جمع مدیران بانکی، با بیان اینکه «پیش‌بینی نتایج مذاکرات هسته‌ای مثبت است»، خطاب به بانک‌ها گفت: «علائم مذاکرات هسته‌ای مثبت است و بانک‌ها خود را باید برای این دوره آماده کنند». به گفته رئیس کل بانک مرکزی، «عزم جدی در دو طرف مذاکره‌کننده برای به نتیجه رساندن مذاکرات وجود دارد و این مذاکرات می‌توانست بیشتر از این به تاخیر بیفتد، اما براساس تاکیدات انجام شده، دستیابی به مذاکرات دور از دسترس نیست و در دامنه هفت ماهه اتفاق خواهد افتاد».

 آرامش به بازار ارز و بورس بازمی‌گردد
رئیس کل بانک مرکزی گفت: عوامل بنیادین و عرضه و تقاضا در بازار ارز وجود دارد و به‌زودی وضعیت تعادل در این بازار ایجاد خواهد شد. به گزارش «ایرنا»، ولی‌الله سیف افزود: برخی اخبار منتشره در کشور طی روزهای اخیر، موقتا بر این بازار تاثیر گذاشته که در نهایت با بازگشت آرامش، در این بازار تعادل ایجاد می‌شود. وی درباره نوسانات بازار سرمایه نیز افزود: با توجه به تصمیماتی که مسوولان بورس اتخاذ می‌کنند، شرایط در این بخش نیز مجددا به‌گونه‌ای خواهد بود که شاخص بورس به وضعیت منطقی و متعادل برگردد.

این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار ارز نیز، وضعیت فعلی حاکم بر بازارهای کشور را ناشی از شرایط «روانی» می‌دانند و بر موقت بودن این تحولات تاکید می‌کنند. در این زمینه یکی از منابع آگاه نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» از برخی آمارها و اخبار پرده برداشت که بیانگر مناسب بودن وضعیت ارزی کشور و زودگذر بودن نوسان‌های فعلی است و نشان می‌دهد منابع ارزی فعلی، توانایی پاسخگویی به حجم بسیار زیاد تقاضای ارز را نیز دارد. همچنین، با توجه به اینکه در حال حاضر 31 درصد از درآمدهای ارزی نفتی وارد بازار نمی‌شود و در صندوق توسعه ملی ذخیره می‌شود، این منابع می‌تواند در صورت نیاز تقاضای واردات کشور را تا حد بسیار زیادی جبران کند. چرا که میزان واردات کالاهای اساسی تقریبا معادل با یک میلیارد دلار در ماه است و حتی منابع قبلی صندوق نیز کفاف این واردات را می‌دهد. این در حالی است که بر اساس توافق اخیر، ماهانه 700 میلیون دلار از ارزهای مسدودشده کشور نیز در اختیار دولت قرار می‌گیرد که قابلیت زیادی به دولت برای کنترل بر بازار ارز ارائه مي‌كند. به گفته کارشناسان، با توجه به وضعیت فعلی عرضه و تقاضای ارزی کشور، حتی شرایطی مثل کاهش درآمدهای نفتی با افت قیمت نفت نیز نمی‌تواند بر جریان ارزی کشور و نرخ‌های ارز، اثرگذاری چندانی داشته باشد.
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه اظهارات خود با بیان اینکه هم اکنون زمانی است که باید از لحظه لحظه آن استفاده شود، اظهار کرد: از آنجا که پیش‌بینی مذاکرات هسته‌ای مثبت است و علائم مثبتی از نتیجه آن وجود دارد، بانک‌ها باید خود را برای این دوره آماده کنند. سیف با تاکید بر اینکه عزم جدی در دو طرف مذاکره‌کننده برای به نتیجه رساندن مذاکرات وجود دارد، گفت: این مذاکرات بیشتر از این می‌توانست به تاخیر بیفتد، اما براساس تاکیدات انجام شده، دستیابی به مذاکرات دور از دسترس نیست و در دامنه هفت ماهه اتفاق خواهد افتاد. وی ادامه داد: شرایط اقتصادی کشور هم اکنون باثبات است، هرچند نوساناتی در برخی بخش‌ها وجود دارد اما بنیان‌ها و اقتضائات باثباتی در اقتصاد کشور فراهم شده است. سیف گفت: از آنجا که مذاکرات هسته‌ای به سمت مثبت در حال پیشروی است و حتما اتفاق می‌افتد، نظام بانکی باید آمادگی برقراری ارتباطات بین‌المللی را به‌صورت دقیق داشته باشد؛ به‌نحوی‌که بانک‌ها کارآیی انجام امور مدرن را داشته باشند. به گفته وی، اگر قرار باشد بانک‌های خارجی در کشور فعالیت کنند با وضعیت کنونی معلوم نیست چه میزان بتوانند در شبکه بانکی کشور فعالیت داشته باشند؛ به همین دلیل باید سیستم بانکی کشور را فورا به جدیدترین ابزار تجهیز کنیم.

 بانک‌ها با درایت فضا را مدیریت کنند
وی با اشاره به جلسه اخیر خود با مدیران عامل بانک‌ها درخصوص نرخ سود گفت: بانک‌ها نباید اجازه دهند که بازار خارج از منطق جلو برود، ضمن آنکه مدیران عامل بانک‌ها باید با درایت و دقت نظر فضا را در دست گرفته و مدیریت کنند. وی گفت: از قدیم بانک‌ها به غلط به‌دنبال این بودند که کدام بانک بیشتر سپرده جمع کرده در حالی که این امر باید کنار گذاشته شود و بانک‌ها همه جانبه رشد یابند. به گفته وی، بانک مرکزی در جهت‌گیری‌هایی که داشته دستاوردهای خوبی به‌دست آورده و برنامه‌ریزی‌هایی را برای تحولات اساسی انجام داده است. سیف با تاکید بر اینکه تحولات علاوه بر بانک مرکزی باید در تمام بانک‌ها نیز انجام شود، گفت: بانک‌ها باید با برنامه‌ریزی‌های مناسب به‌صورت همزمان فعالیت کرده و به جلو بروند. رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: بانک‌ها باید به سمت مکانیزه شدن فعالیت‌ها سوق یابند و با ارائه خدمات اینترنتی که دارای تبعات مثبتی همانند کاهش هزینه و ارائه خدمات مطلوب است، آمادگی لازم را برای ارائه خدمات بهتر پیدا کنند.

 متناسب‌سازی نرخ‌ها با کاهش تورم
همچنین روز گذشته یکی از مدیران بانکی از 8 محور مهم نشست رئیس کل بانک مرکزی با مدیران بانک‌ها خبر داد و گفت: رئیس کل در این نشست خواستار هماهنگی بانک‌ها برای متناسب سازی نرخ سود بانکی با تورم شد. بر اساس این گزارش، یکی از مباحثی که در جلسه رئیس کل بانک مرکزی مطرح شد، نرخ‌های سود سپرده و تسهیلات بود. در این جلسه، سیف با اشاره به روند نزولی تورم بر لزوم هماهنگی و همکاری بانک‌ها با بانک مرکزی برای منطقی کردن نرخ سود و متناسب کردن آن با نرخ تورم تاکید کرد. رئیس کل بانک مرکزی با ابراز نگرانی از «عدم رعایت نرخ‌های سود مصوب شورای پول و اعتبار و توافق بانک‌ها در این زمینه» گفت: برخی بانک‌های بزرگ یا موسسات نرخ‌های سود سپرده را رعایت نکردند و همین مساله باعث ایجاد مخاطراتی در شبکه بانکی شده است. سیف با تاکید جدی بر نظارت مدیران بانک‌ها بر اجرای درست توافق‌نامه بانک‌ها، اظهار کرد: مدیران بر حسن اجرای این توافق‌نامه نظارت کنند تا به روش‌های مختلف نرخ واقعی سود بانکی افزایش نیابد.

 اجتناب از رقابت ناسالم و فعالیت‌های ریسکی
بر اساس این گزارش، رئیس کل بانک مرکزی توصیه کرد بانک‌ها در طرح‌هایی وارد شوند که از ریسک کمتری برخوردار است و متضمن سود باشد تا فعالیت‌های اقتصادی بانک‌ها با مخاطره مواجه نشود. سیف در ادامه اظهارات خود به «بحث کارمزدها» اشاره کرد و افزود: بانک‌ها کارمزد تراکنش‌ها را به‌عنوان ابزار ایجاد رقابت تلقی نکنند و باید هزینه‌های ایجاد شده توسط مشتری پرداخت شود، بانک‌ها با رقابت ناسالم نباید زمینه‌ای را فراهم کنند که هزینه‌های شبکه بانکی افزایش یابد. رئیس کل بانک مرکزی در زمینه «ساماندهی بازار غیر متشکل پولی» نیز گفت: بانک‌ها به شرکت‌ها و موسسات غیر مجاز خدمات بانکی ارائه ندهند و باید در این مساله همکاری کنند تا زمینه فعالیت موسسات غیرمجاز از بین برود.

 روند کنترل تورم مخدوش نشود
بر اساس این گزارش، موضوع دیگر مورد بحث رئیس کل بانک مرکزی «کنترل منابع و مصارف بانک‌ها» بود. سیف با اشاره به اضافه برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی این مساله را گوشزد کرد که ادامه این روند نتایج و دستاوردهای دولت را در زمینه کنترل تورم مخدوش خواهد شد. مدیریت منابع و مصارف توسط بانک‌ها باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد تا بانک‌ها نیازی به برداشت از منابع بانک مرکزی پیدا نکنند؛ تسهیلات پرداختی باید متناسب با میزان منابع بانک باشد. رئیس کل بانک مرکزی اولویت تسهیلات پرداختی را سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی عنوان کرد و از بانک‌ها خواست به بخش‌هایی که تولیدی هستند، تسهیلات پرداخت کنند.

منبع: دنیای اقتصاد