۳ نکته کلیدی در بازگشایی مدارس

یک استاد تمام اپیدمیولوژی و بهداشت دانشگاه کالج لندن می گوید: مطالعات صورت گرفته در کشورهای انگلیس، ایرلند، فرانسه، فنلاند، استرالیا و سنگاپور نشان می دهد که انتقال ویروس کرونا از کودک به کودک در مدارس به ندرت صورت گرفته است.

پروفسور سر "مایکل مارموت" در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به بازگشایی مدارس در برخی از کشورهای اروپایی و همچنین ایران از روز گذشته، درباره چگونگی حفاظت دانش آموزان در مدرسه از ویروس کووید ۱۹ گفت: در سراسر جهان، بیش از ۱.۵ میلیارد کودک و جوان در طول فاز اول پاندمیک کووید ۱۹ از رفتن به مدرسه محروم شدند.

وی با تاکید بر اینکه این محرومیت از رفتن به مدرسه تاثیرات منفی بر روی یادگیری کودکان خواهد گذاشت اظهار کرد: حضور فیزیکی در مدرسه دارای سود و منعفت های خیلی زیادی برای بچه هاست و زمانی که آنها در دوران بلوغ خود با دوستانشان می گذرانند، به رشد مغزی آنها کمک شایانی می کند.

مارموت با بیان اینکه فعالیت های فیزیکی اجباری می تواند کودکان را در برابر بیماری های مزمن در آینده محافظت کند افزود: بسیاری از جوانان از سرویس های ارائه شده در مدارس از قبیل ناهار و محصولات بهداشتی رایگان می توانند بهره ببرند و به طور کلی جوانان از بودن در مدرسه سود و بهره خواهند برد.

وی در پاسخ به این سوال که در بسیاری از کشورهای دنیا از جمله ایران مدارس بازگشایی شده اند، آیا مزایای بازگشت دانش آموزان به مدرسه بیشتر از خطرات آن است؟ و اگر چنین است شرایط بازگشت مطمئن چیست؟ گفت: ما خطرات را می دانیم و آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهیم و استدلال می کنیم که بهترین ابزار برای کاهش خطرات، اقدامات کنترلی محلی مبتنی بر راهنمایی های ملی است.

مدارس ذاتا خطرناک نیستند

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه UCL انگلستان با تاکید بر اینکه مدارس ذاتا خطرناک نیستند گفت: اگرچه ناقص است، اما دانش ما درباره انتقال ویروس کرونا در مدارس به سرعت در حال پیشرفت است و در این راستا باید سه نکته کلیدی و اساسی را در ذهن داشته باشیم.

وی ادامه داد: اولین نکته ای که باید به آن توجه کنیم این است که موارد خیلی کمی از انتقال ویروس کرونا در مدارس تاکنون مشاهده شده است. سازمان بهداشت عمومی انگلستان (PHE) اطلاعات و داده های مربوط به حدود یک میلیون کودکی که در ماه ژوئن در پیش دبستانی و مدارس ابتدایی انگلستان حاضر بوده و تحصیل کرده اند را تجزیه و تحلیل کرده است. ۳۰ مورد شیوع یافت شده که ۷۰ کودک و ۱۲۸ مورد از کارکنان مدارس ویروس کرونا را گرفته اند و متوجه شده اند که بیش از دو سوم از انتشار و شیوع ویروس کرونا توسط کارکنان آغاز شده و انتقال ویروس کرونا از کودک به کودک تنها در دو مورد اتفاق افتاده است.

مارموت افزود: مطالعات مشابه ای در ایرلند، فرانسه، فنلاند، استرالیا و سنگاپور نیز انجام شده که نشان می دهد انتقال ویروس کرونا از کودک به کودک در مدارس به ندرت صورت گرفته است.

این استاد تمام اپیدمیولوژی و بهداشت دانشگاه کالج لندن به یک نظر سنجی صورت گرفته در اروپا در این زمینه اشاره کرد و به ایسنا گفت: یک نظرسنجی در اروپا نشان می دهد که هیچ مدرک و دلیل محکمی مبنی بر انتقال بعدی ویروس از دانش آموزان به خانواده وجود ندارد. تنها در یک کشور (از ۱۰ کشور) گزارش شده است که کودک والدین خودش را به این بیماری مبتلا کرده است. از طرف دیگر، شواهد خیلی قوی و زیادی وجود دارد که نشان می دهد احتمال عفونت کودکان به کووید ۱۹ از طریق بزرگترها در خانه بالا است.

وی به دومین نکته اساسی در بازگشایی مدارس اشاره کرد و گفت: دومین نکته اساسی که باید آن را در خاطر بسپارید این است که کمتر از ۵ درصد موارد مبتلا به کووید ۱۹ در اروپا، را افراد زیر ۱۸ سال تشکیل می دهند. احتمال ابتلای شدید کودکان به کووید ۱۹ و نیاز به بستری شدن آنها در بیمارستان خیلی کم است و به صورت عمومی خیلی کمتر بیماری در کودکان به صورت جدی بروز پیدا می کند و عواقب بیماری آنها نیز به طور کلی کمتر جدی است.

بیش از حد موضوع را دراماتیک نکنیم

مارموت ادامه داد: ما نباید از موارد جدی ابتلای جوانان به کووید ۱۹ چشم پوشی ­­کرده و آنها را نادیده گرفته یا بی اهمیت بدانیم اما چون این موارد غیرمعمول بوده، باید از بیش از حد درماتیک کردن این موضوع دوری و اجتناب کنیم.

این استاد تمام اپیدمیولوژی و بهداشت دانشگاه UCL انگلستان با بیان اینکه سومین فاکتور تعیین کننده و سرنوشت ساز این است که مدارس نباید خودشان را از موقعیت جدا کنند اظهار کرد: آگاهی از تعداد موارد در مناطق اطراف، نشانه خوبی از خطر انتقال در مدرسه است. اگر فاصله گذاری فیزیکی و اقدامات بهداشتی با سعی و کوشش و به صورت دقیق و معقولانه در مدارس اعمال شود، بعید به نظر می رسد که مدارس از سایر محیط های کار یا محیط های فراغت با تعداد جمعیت مشابه، خطر بیشتری داشته باشند.

وی احتمال انتقال مستقیم ویروس از کارمندان بزرگسال به کودکان را بیشتر از عکس آن دانست و گفت: باید به این موضوع توجه داشت که در کودکان این بیماری بیشتر به صورت بدون علامت باقی مانده و این خطر ابتلا نیز به صورت غیرعمدی وجود دارد.

مارموت با تاکید بر اینکه بزرگسالان در مدارس نیاز به حفاظت بیشتری دارند اظهار کرد: سازمان بهداشت عمومی انگلستان توصیه می کند که کارکنان مدارس در مورد محدود کردن حضور خود در خارج از مدرسه و در معرض بیماری قرار گرفتن، بیشتر مراقب و هوشیار باشند و اینکه اقدامات کنترلی سخت بین کارکنان در مدارس باید بیشتر خودش را نشان دهد.

این استاد تمام اپیدمیولوژی و بهداشت دانشگاه کالج لندن با بیان اینکه خطر انتقال ویروس در مدارس خیلی کم است اما نه به این معنا که اصلا وجود ندارد، اظهار کرد: ما باید به دنبال اقدامات و کارهایی باشیم که این خطر را به حداقل برساند. اخیرا توسط کارشناسان بهداشت و آموزش و پرورش سازمان بهداشت جهانی مقاله ای منتشر شده که در آن نکات و عناصر کلیدی برای تعادل بین باز شدن مدارس و حفظ ایمنی پیشنهاد شده است.

وی با تاکید بر اینکه در این مرحله از همه گیری ویروس کرونا، مجموعه ای از فعالیت ها در سطح محلی چیزی است که برای محدود کردن انتقال ویروس نیاز است افزود: راهنمایی های ملی نیاز به تفسیر محلی دارد و تیم های مدرسه باید براساس زمینه های اجتماعی، فرهنگی و آموزشی محلی شیوه های خود را سازماندهی کنند. تفاوت های زیادی بین یک مدرسه ابتدایی روستایی، کالج های حومه شهر یا دبیرستان مرکز شهر وجود دارد.

مارموت با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورهای اروپایی، روش های کنترل و دستیابی به حداقل ریسک با استانداردهایی در دو بخش شروع شده است افزود: اولین تاکتیک این است که انتشار ویروس را از طریق اقدامات محاصره ای و مانعی متناسب و در خور مدارس محدود کرد. کودکان و جوانان این ظرفیت را دارند که خودشان را با این شرایط عادت و وفق دهند و مشارکت آنها شرایط را برای اثربخشی موانع ایجاد خواهد کرد که موفقیت این تاکتیک نیاز به تلاش دراز مدت دارد.

کرونا می‌تواند ماه‌ها با ما باشد

این استاد تمام اپیدمیولوژی و بهداشت دانشگاه UCL در تشریح این اقدامات گفت: این اقدامات گسترده شامل: «تهویه مناسب کلاس های درس»، «ضدعفونی کردن مرتب مجموعه ساختمان»، «افزایش شست و شوی دست ها»، «محدود کردن ارتباطات در کلاس‌ها، سلف سرویس و سرویس مدارس»، «استفاده از ماسک اگر ایجاد فاصله فیزیکی غیرممکن است» و «اقدامات حفاظتی برای معلمین و دانش آموزان آسیب پذیر (به عنوان مثال اجازه دهیم به آنها از شیلد استفاده کنند)» می باشد.

وی با تاکید بر اینکه باید دولت ها، مسئولین محلی و تیم های مدارس؛ آمادگی بسته شدن گام به گام مدارس در صورت شیوع احتمالی دوباره این ویروس را داشته و برای ارائه آموزش های از راه دور برای تمامی دانش آموزان به ویژه بخش آسیب پذیر، آمادگی کامل داشته باشند افزود: در این راستا باید حتما به تخصص متخصصان آموزش و پرورش اعتماد کرده ضمن آنکه باید توجه داشت که موفقیت اقدامات کنترل محلی به تامین دخالت همه افراد مرتبط از جمله دانش آموزان، والدین، تصمیم گیرندگان محلی و متخصصان آموزش و پرورش و بهداشتی وابسته است و چه در شرایط بازگشایی و چه در شرایط بسته شدن باید هرکسی قادر به سازگاری رفتار خود با شرایط را داشته باشد.

مارموت با بیان اینکه دانش ما درباره ویروس کرونا و اثربخشی روش های پیشگیرانه هنوز محدود است و هرگونه فعالیتی می تواند شرایط و موقعیت را اجبارا نامطمئن کند خاطر نشان کرد: این پاندمیک می تواند برای ماه ها با ما باشد و بر یادگیری، اجتماعی شدن و سلامت روانی دانش آموزان تاثیر بگذارد بنابراین تیم های مدرسه و متخصصان بهداشت و مسئولین محلی باید یک رویکرد مثبت نسبت به بازگشایی مدارس داشته باشند.