اگر اسنپ‌بک اجرایی شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟

یک روزنامه آمریکایی به واکنش کشورهای جهان در صورت عملی شدن مکانیسم ماشه(اسنپ بک) پرداخته است و معقتد است اولین اتفاق انشقاق در شورای امنیت است.

 مجله فارن پالسی در گزارشی با عنوان  «اقدامات کشورهای جهان در برابر تلاش امریکا در توسل  به مکانیسم ماشه» نوشت:

اخیرا اقدام ایالات متحده در شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران با شکست مواجه و این کشور به طرز مفتضحانه ای به انزوا کشیده شد. اما این موضوع مانع از تلاش دولت ترامپ نشد و رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرد از طریق به کار گیری مکانیسم ماشه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازمی گرداند. تمرکز آمریکا بر تحریم تسلیحاتی همواره مقدمه‌ای برای هدفی بزرگ تر یعنی ویران ساختن باقی مانده پل هایی است که به توافق هسته‌ای ایران می‌رسند.

از یک طرف، روسیه و چین مبحث فنی و قانونی را علیه آمریکا مطرح کرده اند که براین اساس آمریکا با خروج از توافق هسته‌ای ایران حق خود برای اعمال مکانیسم ماشه را از بین برده است. این استدلال بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که در برجام ذکر شده و بر اساس آن تنها کشوری که عضو توافق هسته‌ای باشد، می‌تواند از مکانیسم ماشه استفاده کند.

اما این مسئله بیشتر از این که جدالی قانونی باشد، جنبه سیاسی دارد که به نظر می‌رسد بیشتر مورد حمایت کشورهای اروپایی است، و آن اینکه ایالات متحده فاقد مشروعیت توسل به این مکانیسم است زیرا انگیزه آمریکا در درجه اول صدمه زدن به توافق چند جانبه با ایران است.
موضع کشورها در برابر مکانیسم ماشه

چیزی که احتمالاً بعد از اسنپ‌بک اتفاق خواهد افتاد، آشفتگی و انشقاق  در سازمان ملل است که در آن اعضای شورای امنیت به سه دسته تقسیم می‌شوند:

اول، ایالات متحده با اعمال فشارهای سیاسی و اقتصادی به دنبال کسب حمایت دیگر کشورها خواهد بود.  آمریکا احتمالاً از حربه تهدید به استفاده از تحریم‌های ثانویه مانند ۱۸ ماه گذشته در مقابله با عدم اقدام کشورها برای اعمال اسنپ‌بک، استفاده خواهد کرد. حتی اگر اغلب کشورهای جهان با این موضوع مخالف باشند که آمریکا حق اعمال تحریم‌ها از طریق اسنپ‌بک را ندارد، برخی کشورها ممکن است از ترس فشار اقتصادی آمریکا طرف این کشور را بگیرند.

گروه دوم را چین و روسیه هدایت می‌کنند، این دو کشور هم‌اکنون نیز در برابر آمریکا قرار گرفته‌اند. این کشورها نه تنها با اجرای تحریم‌ها مخالفت خواهند کرد، بلکه موانعی را هم مانند مسدود کردن انتصاب دوباره کمیته‌های مرتبط سازمان ملل که بر اجرای چنین تحریم‌هایی نظارت دارند، ایجاد خواهند کرد. این گروه همچنین ممکن است به دنبال کشاندن این بحث به دیوان بین‌المللی دادگستری در خصوص جنبه قانونی ادعای آمریکا باشد.

گروه سوم را فرانسه، انگلیس و آلمان هدایت می‌کنند که همگی اتفاق نظر دارند که توافق ایران باید در بیشترین حد ممکن حفظ شود. در بیانه این گروه در ماه ژوئن، هر سه کشور تاکید کردند که از بازگشت تحریم‌ها از سوی آمریکا حمایت نخواهند کرد. کشورهای هند، کره جنوبی و ژاپن احتمالاً از حامیان این رویکرد خواهند بود. در این روند، اتحادیه اروپا باید تا جای ممکن فضا را برای نجات توافق ایران و ممانعت از اجرای دوباره تحریم‌ها علیه ایران حداقل تا مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا باز بگذارد.