طي آتشي که به جان جنگل‌هاي زاگرس و منطقه حفاظت شده خائيز افتاد، برخي از مسئولان محلي از عمدي‌بودن آتش‌سوزي‌ها خبر مي‌دادند که براثر اختلاف ميان دو نفر براي مساحت مراتع دام، آنها اقدام به آتش زدن مراتع کردند که اين آتش به‌دليل گرماي هوا و وزش باد حجم زيادي از منطقه حفاظت شده خائيز را از بهبهان تا کهگيلويه و بويراحمد و گچساران نابود کرد.
در یک ماه گذشته، گوشه و کنار جنگل‌ها و مراتع کشور در آتش می‌سوزند و این حجم از آتش‌سوزی‌ها در ۷۴ روز گذشته موجب افزایش نگرانی‌های زیادی در میان مردم شده است. با وجود اینکه هدف آتش استان‌های جنوبی همچون خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان بوده، اما امسال تهران نیز از این شعله‌های آتش بی‌نصیب نبوده و وقوع دو آتش‌سوزی در پارک‌های چیتگر و ولایت، به این مناطق خسارت وارد کرد. طبق آمار سالانه نزدیک به ۱۵هزار هکتار از جنگل‌های کشور طعمه آتش می‌شود. در سال۹۸ حدود ۵۶ فقره حریق در جنگل‌های کشور رخ داد که به موجب آن حدود سه‌هزار و ۹۰۵ هکتار از مراتع و جنگل‌ها در سراسر کشور در آتش سوختند که این رقم در سال۹۷ حدود سه‌هزار و۹۷۶ هکتار بود. این درحالی است که از ابتدای سال ۹۹ تاکنون ۲۴۰ فقره آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع ۱۱ استان کشور (مخصوصا در منطقه زاگرس) رخ داده و خسارت جبران ناپذیری را به کشور وارد کرده است.با وجود تجارب سال‌هاي گذشته و اينکه بيش از 95درصد آتش‌سوزي‌ها در جنگل‌ها و مراتع کشور در سال گذشته عوامل انساني داشته‌اند، اين سوال پيش مي‌آيد که اين آتش‌سوزي‌ها عمدي است يا سهوي؟ طي روزهاي اخير بسياري از مناطق جنگلي زاگرس در استان‌هاي لرستان، کهگيلويه و بويراحمد، بوشهر و خوزستان دچار آتش‌سوزي شدند و اين آتش‌سوزي‌ها چند روز ادامه يافت. روز جمعه (16 خرداد) اعلام شد که آتش‌سوزي در جنگل‌هاي انديکا در استان خوزستان، پس از چهار روز مهار شده است. با اين حال، روز شنبه (17 خرداد) فرزاد حسين‌پور، رئيس اداره منابع طبيعي ايذه در استان خوزستان خبر داد که کوه رباط ايذه از صبح شنبه بار ديگر دچار آتش‌سوزي شده‌است. محمد نجاتي‌پور، فرماندار باغملک از وقوع آتش‌سوزي در جنگل‌هاي بلوط اين منطقه خبر داد. همچنين ميثم قاسمي، معاون فني اداره کل حفاظت محيط‌زيست هرمزگان از سوختن حدود چهار هکتار از مراتع منطقه حفاظت‌شده گنو براثر سهل‌انگاري گردشگران خبر داد. همزمان، کوه‌هاي بهمرد بوشکان در شهرستان دشتستان در استان بوشهر هم آتش گرفته و اين آتش‌سوزي هنوز ادامه داد. حسين طهماسبي، بخشدار بوشکان، نيز گفت که چند نفر از مظنونان آتش‌سوزي در هفته‌هاي اخير در اين منطقه دستگير و تحويل مراجع قضائي شدند. به اعتقاد کارشناسان نبود امکانات از جمله بالگرد آب‌پاش نيز از جمله دلايل عدم موفقيت در خاموش کردن اين آتش‌سوزي‌ها اعلام شده است. در همين حال عباس‌نژاد، فرمانده يگان حفاظت سازمان جنگل‌ها اعلام کرد با حمايت دولت نسبت به تامين تجهيزات مدرن و اختصاص بالگرد بومي‌سازي شده با قابليت حمل سبد آب، بخشي از کمبودها براي اطفاي سريع آتش‌سوزي در مناطق صعب‌العبور برطرف شود. وي چندين بار اعلام کرده بود: «وزارت دفاع از دو سال گذشته و به‌دليل تامين نشدن بودجه، بالگردهاي اطفاي حريق را در اختيار اين سازمان قرار نمي‌دهد.» همزمان با اختلاف‌نظر ميان دستگاه‌هاي اجرائي و نظامي براي اعزام بالگرد و تجهيزات مهار آتش در جنوب و غرب کشور، مسئولان منابع طبيعي و محيط زيست در استان‌هاي شمالي و شمال غربي درباره خطر آتش‌سوزي هشدار مي‌دهند. کمبود امکانات در استان مازندران نيز موجب نگراني شده است. مديرکل منابع طبيعي اين استان مي‌گويد: هيچ امکاناتي نداريم و امکانات موجود در حد بيل و آتش‌بر است.
آتش عمدي به جان جنگل‌ها
طي آتشي که به جان جنگل‌هاي زاگرس و منطقه حفاظت شده خائيز افتاد، برخي از مسئولان محلي از عمدي‌بودن آتش‌سوزي‌ها خبر مي‌دادند که براثر اختلاف ميان دو نفر براي مساحت مراتع دام، آنها اقدام به آتش زدن مراتع کردند که اين آتش به‌دليل گرماي هوا و وزش باد حجم زيادي از منطقه حفاظت شده خائيز را از بهبهان تا کهگيلويه و بويراحمد و گچساران نابود کرد. همزمان زهرا صدراعظم نوري رئيس کميسيون محيط‌زيست شوراي شهر تهران اعلام کرد: «در انتهاي شمال غربي بوستان چيتگر به‌دليل اموال پلي‌اتيلن که وجود دارد آتش‌سوزي رخ داد که اين آتش‌سوزي عمدي بود». در اين رابطه اسماعيل کهرم، کارشناس محيط زيست به «آرمان ملي» مي‌گويد: تجربه نشان داده که 85 تا 90درصد آتش‌سوزي‌هايي که در جنگل‌ها و مراتع کشور ما رخ مي‌دهد دليل انساني دارد و اين دليل يا سهوي است يا عمدي. اما با توجه به اينکه آتش‌سوزي چند وقت اخير در چند نقطه انجام شده، نشان مي‌دهد که عمدي است. سال گذشته در جنگل‌هاي شهرستان مريوان بيش از 700 آتش‌سوزي رخ داد که بسياري براي ساخت ساختمان و رستوران اين جنگل‌ها را آتش مي‌زدند. ما براي جنگل‌هايمان ارزش قائل نيستيم. چندي پيش در جنگل‌هاي استان گلستان 400 هکتار در آتش سوخت ولي مديرکل جنگل‌هاي اين استان در کمال آرامش عنوان کرد که اصلا اتفاق خاصي رخ نداده و به‌زودي درختان به‌طور طبيعي جايگزين مي‌شوند. اين اظهارنظر آن مسئول نشان مي‌دهد که او نه جنگل را مي‌شناسد و نه به آن علاقه دارد. براي هر کدام از اين درخت‌ها که مي‌سوزند حداقل 50 سال زمان نياز است تا به يک درخت کهنسال تبديل شود.
جنگل‌هاي شمال در خطر است
در اين بين يک متخصص جغرافيا نيز معتقد است که عوامل بروز و گسترش آتش‌سوزي در کشور ما به دو دسته تقسيم‌بندي مي‌شوند، دسته نخست عوامل طبيعي مثل شاخ و برگ خشک درختان، افزايش رطوبت و دماي هواست و دسته دوم عوامل انساني به‌صورت سهوي و عمدي است که نقش مهمي در آتش‌سوزي‌هاي اخير کشور نيز داشته‌اند. برخي از مردم مسائل ايمني را در فصل تابستان در آتش افروزي در جنگل‌ها و مراتع رعايت نمي‌کنند، بخش دوم افرادي هستند که به عمد جنگل‌ها و مراتع را به آتش مي‌کشند. انگيزه اکثر اين افراد اختلاف بر سر مالکيت زمين و راضي جنگل‌ها و مراتع است و بخش ديگر با نيت تبديل عرصه‌هاي طبيعي و زمين‌هاي کشاورزي به زمين‌هاي باير است که در آينده در آنها شهرک‌هاي مسکوني و صنعتي و راه و جاده احداث کنند. محمد‌رضا محبوب‌فر به «آمان ملي» مي‌گويد: متاسفانه آقاي کلانتري و دوستانشان در سازمان حفاظت از محيط زيست و جنگل‌ها که وظيفه رسيدگي و پايش محيط زيست کشور را دارند، اين ادعا را مطرح مي‌کنند که در همه جاي دنيا چنين آتش‌سوزي‌هايي رخ مي‌دهد، اما آنها به اين مهم اشاره نمي‌کنند که دولت‌ها در اين موضوع اصلا نظاره‌گر نيستند و گروه‌هاي مردمي با دست خالي براي خاموش کردن آتش به دل طبيعت نمي‌روند، اتفاقي که در کشور ما به يک رويه تبديل شده است. در همه جاي دنيا اگر مسئولي بلافاصله اقدامات لازم را براي اطفاي حريق انجام ندهد، بلافاصله توبيخ و زنداني مي‌شود. بر کسي پوشيده نيست که سازمان حفاظت از محيط زيست و سازمان جنگل‌ها و مراتع مانند ديگر بخش‌هاي اقتصاد و سلامت کشور مخصوصا در موضوع کرونا، به محيط زيست بي‌توجه‌اي مي‌کنند و خودشان را سرگرم مسائل حاشيه‌اي کرده‌اند. در چند روز گذشته حدود پنج‌هزار هکتار از جنگل‌ها در هشت استان از بين رفت و پيش‌بيني مي‌کنيم در جنگل‌ها و مراتع شمال کشور نيز به‌زودي آتش‌سوزي گسترده‌اي رخ بدهد که تداوم همين آتش‌سوزي‌هاي سريالي است.
منبع:روزنامه آرمان ملی
ارسال نظر
