بیانیه سازمان حفاظت محیط زیست درباره فرآیند انتقال یوزپلنگ‌های پارک پردیسان

در پی مطرح شدن انتقاداتی از نحوه انتقال یوزپلنگ‌های پارک پردیسان به منطقه توران سازمان حفاظت محیط زیست بیانیه‌ای صادر کرد.

به گزارش ایسنا در بیانیه سازمان حفاظت محیط زیست آمده است: «سازمان حفاظت محیط زیست، به عنوان تنها نهاد قانونی متولی حفظ محیط زیست کشور همواره تلاش کرده است تا با دریافت نظرات کارشناسی متخصصان و اطلاع‌رسانی مناسب و دقیق، افکار عمومی و رسانه‌ها را در جریان تصمیمات و اقدامات انجام شده سازمان قرار دهد. انتقال یکی از یوزپلنگ‌های پارک طبیعت پردیسان به پارک ملی توران  یک کار کاملا کارشناسی شده است و ماندن یوزپلنگ‌ها در تهران و خارج از زیستگاه خودشان، امری خطا و آسیب‌زا خواهد بود. طبعاً برای جابجایی این حیوانات،  تیم کارشناسی سازمان از مدت‌ها قبل مطالعات مختلفی را انجام داده و انتقال به زیستگاه اصلی‌شان را بهترین گزینه برای آنها تشخیص داده است. بر این اساس، پروژه تکثیر یوزپلنگ آسیایی پایان نیافته است و همه مطالعات و برنامه های تکثیر این گونه در زیستگاه طبیعی خودشان ادامه خواهد یافت. علاوه بر آنکه در تمامی مراحل انجام شدن این فرایند، اطلاع‌رسانی لحظه به لحظه از طریق روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست انجام شد.

اولویت سازمان حفاظت محیط زیست، همواره حفظ تنوع ژنتیک و حفاظت از تک تک افراد باقیمانده گونه های جانوری در معرض انقراض، نظیر یوزپلنگ آسیایی در زیستگاه اصلی است. ولی ضروری است که تمامی گزینه‌های مدیریتی و کارشناسی برای حفظ این گونه مورد توجه قرار گیرد.

یوزپلنگ آسیایی یک گونه در معرض انقراض است که تنها زیستگاه آن کشور ایران و براساس بررسی های به عمل آمده، آخرین پناهگاه جمعیتی این گونه، منطقه توران با وسعت حدود یک و نیم میلیون هکتار در استان سمنان و بخش‌هایی از جنوب استان خراسان شمالی، خراسان جنوبی تا استان های یزد و کرمان است.

تکثیر و پرورش گونه یوزپلنگ در اسارت، برخلاف سایرگربه سانان به سادگی میسر نیست زیرا به علت رفتارهای خاصی که یوزپلنگ نسبت به سایر گربه‌سانان هنگام تولید مثل دارد، اجرای برنامه تکثیر در اسارت، علاوه بر تجربه و تخصص در امر تکثیر این گونه، به رفتار شناسی دقیق و اطلاع از ساختار فیزیولوژیک این حیوان نیز وابسته است. از طرف دیگر موفقیت تکثیر هرگونه‌ای در اسارت، به عوامل دیگری نظیر تعداد، جنسیت، شرایط جسمی و سلامت گونه‌های در اختیار نیز ارتباط دارد. برای حفظ این گونه ارزشمند، حفظ زیستگاه، همزمان با حفاظت از تنوع جانوری طعمه‌های یوزپلنگ ضرورت دارد. ضمن اینکه برنامه‌ریزی برای تکثیر و پرورش گونه‌های در معرض انقراض نیز می‌تواند یک راه مطمئن برای حفظ این گونه های جانوری باشد.

انتقال یوزها به پارک ملی توران حاصل بررسی‌های کارشناسان معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط‌ زیست و مشورت با استادان و مشاوران داخلی و خارجی است. تصمیم به انتقال این یوزها از یک سال قبل به دلیل آلودگی هوا و عدم تناسب تهران با زیستگاه اصلی یوزپلنگ گرفته شده بود و مستندات این تصمیم نیز موجود است (از جمله می توان به خبر منتشر شده در خبرگزاری ایرنا به تاریخ ۳۰ آذر ماه ۹۸ اشاره کرد).

بر این اساس، قرار بر آن است که پس از ایران - یوزپلنگ ماده - دو یوزپلنگ دیگر (کوشکی و دلبر) به یک فضای ۷۰۰ هکتاری در پارک ملی توران منتقل شوند و دسترسی به غذا برای آن‌ها نیز به تدریج به‌صورت طبیعی انجام پذیرد تا امکان زادآوری آنان در شرایط طبیعی و نیمه اسارت، فراهم شود. ضمن آنکه مجوزهای لازم برای این انتقال از سازمان دامپزشکی دریافت شده و انجام  دادن آن کاملاً قانونی است.

جعبه‌های اختصاص یافته برای انتقال این گونه‌ها، از بهترین باکس‌ها با رعایت استانداردهای بین المللی است که مخصوص حمل گربه‌سانان است. دیواره‌های آن نیز از جنس MDF هفت لایه  قابل انعطاف و برای حمل یوزپلنگ کاملاً مناسب است. همچنین باکس مورد نظر، به اندازه قسمت بار وانت نیسان است و برای پیشگیری از  لرزش کمتر خودرو، باد لاستیک ها به کمتر از ۳۰Bar  کاهش داده شد تا ایران - یوزپلنگ سه ساله - با موفقیت به زادگاهش در پارک ملی توران منتقل شود.

برای انتقال این گونه ها، شرایط آب هوایی مبدا، مقصد، مسیر و زمان مناسب نیز باید مورد سنجش قرار گیرد، که این کار نیز به نحو مقتضی انجام شد.

مستند سازی کامل و جامع از نحوه زنده‌گیری، بیومتری، ریکاوری، انتقال و رهاسازی ایران، یوزپلنگ ماده و انتشار تمامی موارد از طریق پورتال، کانال و شبکه‌های اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست و دیگر رسانه‌ها برای اطلاع افکار عمومی و رسانه‌ها انجام شده است.

برخی از فعالان رسانه‌ها، تقاضای حضور در فرآیند زنده گیری این حیوانات را داشتند اما با توجه به حساسیت‌های فنی دامپزشکی، لزوم حفظ آرامش و عدم وارد شدن اضطراب به حیوان و تیم دامپزشکی در فرآیند زنده‌گیری، بیهوشی و ریکاوری، امکان حضور افراد متعدد در این فرایند به تشخیص کارشناسان، میسر نیست. طبعاً اطلاع رسانی شفاف و جامع این فرآیند از طریق روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست انجام شده است و خواهد شد.

در پایان، از همه دوستداران طبیعت و محیط زیست ایران تقاضا می‌شود که به منظور دریافت اطلاعات دقیق و صحیح، صرفاً به منابع معتبر و در این زمینه خاص، به پرتال سازمان با نشانی: www.doe.ir، صفحه آپارات و سایر شبکه‌های اجتماعی مرتبط با سازمان در فضای سایبری مراجعه کنند و به شایعات، اخبارکذب و  بدون مستندات کافی توجه نکنند.

به امید روزی که بتوانیم در کنار حفظ تمامی مواهب محیط زیستی کشور، شامل آب، هوا و خاک، گونه ارزشمندی نظیر یوزپلنگ آسیایی را نیز در کشورمان احیا و برای نسل های آینده حفظ کنیم.»