بدبین‌ترین تحلیلگران‌‌بین‌المللی امیدوار به حصول توافق هستند

 
سال‌هاست که در غیاب مردان سفارتخانه‌ها در ایران و آمریکا، میانجیگری برای آزادی زندانیان دو طرف و حل و فصل اختلافات بین طرفین را سلطان قابوس و دستگاه دیپلماسی‌اش به رهبری یوسف بن علوی بر عهده گرفته‌اند. این روزها نیز هتل مجلل  البوستان  مسقط میزبان مذاکرات سه‌طرفه ظریف، اشتون و کری، روسای هیات‌های نمایندگی ایران، اتحادیه اروپا و آمریکاست تا آخرین برگ‌های برنده خود را در مذاکرات نفس‌گیری که به‌ویژه پس از انتخاب دکتر حسن روحانی به ریاست جمهوری اسلامی ایران روند جدی‌تری به خود گرفته است، رو کرده و توافق جامع هسته‌ای را محقق سازند. نفع طرف‌های درگیر در مذاکره از ایجاد توافق را هم اگر نادیده بگیریم، هزینه‌های ناشی از عدم توافق برای مذاکره‌کنندگان، به ویژه ایران و آمریکا به عنوان دو بال اصلی مذاکرات هسته‌ای به حدی بالا رفته است که حتی بدبین‌ترین تحلیلگران بین‌المللی را نیز به حصول توافق، امیدوار کرده است.

در یک سو، دولت تدبیر و امید دکترحسن روحانی، قدرت دستگاه دیپلماسی را به ویژه پس از دستیابی به توافق اولیه هسته‌ای، یکی از نقاط اساسی قوت خود می‌داند و قاعدتا با لمس خوشبینی افکار عمومی پس از کسب توافق موقت ژنو، عواقب به نتیجه نرسیدن مذاکرات را چنان که عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد هسته ای توصیف کرده، برای خود و کشور خطرناک  برمی‌شمارد. شکی نیست که بن‌بست مذاکرات هسته‌ای در ضرب‌الاجل تعیین شده، موجب تقویت مخالفان دولت شده و در پیشبرد دیگر برنامه‌های دولت روحانی نیز مانع ایجاد خواهد کرد.علاوه بر این، بازگشت به شرایط موجود قبل از توافق موقت ژنو، با برجسته کردن نقاط اختلاف ایران و غرب بر پیچیدگی‌های اوضاع نابسامان منطقه، بویژه در عراق و سوریه افزوده و موجب افزایش تهدیدات خواهد شد. قاعدتا رویه دیگر این عدم توافق، به بقا و افزایش تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران برمی گردد که با تجربه ملموس اثرات آن در چند سال گذشته نیازی به بررسی هزینه‌های وارده آن بر ملت و دولت نیست.در دیگر سو، دولت دموکرات ایالات متحده آمریکا مذاکرات هسته‌ای را به پیش می‌برد که پس از شکست حزبی در انتخابات میان دوره‌ای کنگره، انگیزه زیادی برای کسب موفقیت در دستگاه دیپلماسی و استفاده از آن در انتخابات دور بعدی ریاست‌جمهوری دارد.

باراک اوباما به شخصه به عنوان دارنده مدال صلح نوبل تمایل شدیدی برای برجا گذاشتن میراث عادی‌سازی رابطه سیاسی مخدوش ایران و آمریکا بعد از سی و پنج سال دارد. از دیگر سو عدم توافق با ایران موجب تضعیف موقعیت و افزایش تهدیدات، علیه منافع تعریف شده آمریکا در منطقه خاورمیانه خواهد شد. انتخاب مسقط، به عنوان حیاتی‌ترین ایستگاه مذاکرات در فاصله دو هفته مانده به پایان مهلت باقیمانده برای توافق نهایی فی‌نفسه موجب امیدواری است، چراکه مذاکرات دو کشور ایران و ایالات متحده در عمان همواره منجر به مصالحه و توافق بوده است. دستور جلسه دو روز اول مذاکرات، بحث بر سر اختلاف‌نظرهای باقیمانده در خصوص میزان غنی‌سازی و کیفیت لغو تحریم‌هاست که در نشست سه‌جانبه ظریف، اشتون و کری مورد مذاکره قرار می‌گیرد. بعید نیست سرسختی طرفین در مواضعشان در نشست‌های 18 و 19 آبان، پای بن علوی را نیز به سالن مذاکرات هتل البوستان باز کند. انتشار اخباری مبنی بر حضور احتمالی دکتر علی‌اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در این مذاکرات، در کنار حضور روسای دستگاه دیپلماسی ایران و آمریکا، همه و همه نشان از عزم خوشبینانه مذاکره کنندگان برای  ختم ماراتن هسته‌ای در عمان دارد. با این حساب - اگر بدبینی‌های محتمل در تحلیل‌های سیاسی را کنار بگذاریم-  شاید برپایی جشن حصول توافق جامع هسته‌ای در وین، محتمل‌ترین اتفاقی باشد که باید در 3 آذر  به انتظار آن نشست.