کودکان بیش‌فعال؛ ثمره مادران افسرده

بارداری برای بسیاری از زنان یک لذت بزرگ است اما در عین حال، مادر بودن چالش‌های خود را دارد، افسردگی ناشی از بارداری ممکن است طی بارداری و بعد از زایمان تا حدود یک سال نیز به طول بینجامد.

افسردگی پس از زایمان یکی از افسردگی‌های شایع مادران است که اگر با بی‌توجهی از کنار آن عبور شود، می‌تواند مشکلات فراوانی را ایجاد کند.

پروین فرج‌زاده دکتری روانشناسی در چهارمحال و بختیاری  در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: طبق تحقیقات صورت‌گرفته، برخلاف کندی و آرام بودن مادران افسرده از لحاظ ظاهری، کودکان بیش‌فعال و بی‌قرار ثمره این زایمان‌ها است و این برانگیختگی مکانیسم عصبی به‌صورت بیش‌فعالی ظهور پیدا می‌کند، بنابراین  مادران افسرده معمولا کودکانی با روحیه تحریک‌پذیر به‌دنیا می‌آورند.

وی با بیان این‌که افسردگی حین بارداری ممکن است پس از زایمان ادامه پیدا کند و در مواردی تشدید شود، تصریح کرد: برای جلوگیری از انتقال افسردگی به پس از زایمان، حمایت خانواده فرد لازم است، چرا که بی‌خوابی‌های پس از زایمان می‌تواند روند افسردگی مادر را تشدید کند.

این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه ریشه افسردگی حین بارداری ممکن است مربوط به قبل از بارداری باشد، گفت: علایم افسردگی حین بارداری تقریبا مشابه بقیه افسردگی‌ها است ولی با شدت متفاوتی بوده که می‌توان به احساس نارضایتی، بغض، ناامیدی خصوصا زمان صبح‌ و شب‌، زودرنجی، خستگی، تحریک‌پذیری، انرژی نداشتن، کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس، احساس گناه، سرزنش خود و دیگران، خودخوری، خشم نسبت به خود، تغییر اشتها گاها حالت تهوع که با  کم‌خوری و هم پرخوری همراه است، اشاره کرد.

فرج‌زاده با بیان اینکه زنان باردار باید بدانند که این افسردگی گذرا است، گفت: پیوستن به گروه‌های حمایتی در جامعه تحت عنوان گروه‌درمانی و کسب تجربیات، روان‌درمانی و در مرحله آخر و در صورت حاد بودن افسردگی درمان دارویی تجویز می‌شود.

وی با اشاره به اینکه ابتلا به افسردگی در حین بارداری می‌تواند به دو  صورت خلق افسرد یا افسردگی اساسی باشد، ادامه داد: تفاوت این دو در میزان شدت علائم است، به طوری‌که در افسردگی خلقی علائم خفیف‌تر بوده و باعث اختلال در عملکرد شغلی اجتماعی بیمار نمی‌شود درحالی‌که افسردگی اساسی علاوه بر شدت علائم باعث اختلال در عملکرد فرد می‌شود.

وی با بیان این‌که انرژی نداشتن پس از بارداری به‌فور در زنان باردار دیده می‌شود، اظهار کرد: مسئله‌ گریبان‌گیر اکثر بانوان باردار، پایین آمدن روحیه پس از زایمان است که به دلیل تغییرات شدید هورمونی و سبک زندگی جدید، برنامه معمول زندگی مادر مختل می‌شود که مراقبت از نوزاد انرژی و توان زیادی را از مادر می‌طلبد و این تغییرات شدید می‌تواند به ابتلاء مادر به افسردگی یا تشدید علائم باقی مانده از دوران بارداری منجر شود.

این مدرس دانشگاه حس مادر خوب نبودن، تلقین بیمار بودن نوزاد از لحاظ جسمانی و ناتوانی در رسیدگی به فرزند پس از زایمان از افکار منفی القایی فرد به خود است.

فرج‌زاده برای هر اختلال روانی سه عامل مسائل زیستی (هورمون‌ها و ژنتیک)، عوامل روان‌شناختی و اجتماعی را موثر دانست و خاطر نشان کرد: یادآوری باورهای اعتقادی برای فرد، تقویت روحیه توکل در وی، قرائت قرآن و رسیدگی به تغذیه از راه‌های گذر از این افسردگی است.