برنامه‌های دانش آشتیانی برای وزارت علوم چیست؟

چهارمین وزیر پیشنهادی رییس جمهور برای آموزش عالی، مدیر پر افتخار دوران جنگ و سازندگی آموزش عالی و از طراحان توسعه علم و فناوری کشور، برنامه های خود را اعلام کرد.
 فخرالدین احمدی دانش آشتیانی که از سال 1364 به دعوت محمد فرهادی وزیر وقت فرهنگ و آموزش عالی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به این وزارت آمد، بار اصلی اداره معاونت امور جنگ وزارت فرهنگ و آموزش عالی و پشتیبانی جنگ دانشگاه ها را در طول دوران دفاع مقدس بر عهده داشت.
 
دانش آشتیانی فارغ التحصیل در رشته مهندسی زلزله از دانشگاه امپریال کالج انگلستان است. او از سال 1364 تا 1382 به طور مداوم در مسئولیت های عمرانی و پشتیبانی و نیز طراحی و ایجاد زیرساخت های حرکت از وزارت فرهنگ و آموزش عالی به ساختار جدید وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری حضور داشته است.
 وزیر پیشنهادی روحانی برای وزارت علوم برنامه مفصلی را برای اداره این وزارتخانه در سه سال آینده تنظیم کرده است که مشروح آن را در زیر می خوانید؛  
 
در تهیه و تنظیم این گزارش، مستندات زیر مورد توجه و استفاده قرار گرفته است:
 
بیانات و رهنمود‏های مقام معظم رهبری در زمینه توسعه علم و فناوری
 
سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي
 
سياستهاي كلي علم و فناوري
 
اسناد بالادستی موجود در زمینه علوم، تحقیقات و فناوری، شامل:
 
سند چشم انداز 1404 ایران، مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1384
 
سیاستهای کلی نظام برای رشد و توسعه علمی و تحقیقاتی کشور...، مجمع تشخیص مصلحت نظام 15/12/1383
 
سند نقشه جامع علمی کشور، شورای عالی انقلاب فرهنگی، 24/2/1390
 
سند دانشگاه اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی 25/4/1392
 
قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی، شامل:
 
قانون تشکیل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و شورای عالي علوم، تحقيقات و فناوري، مصوب، 1383
 
قانون برنامه چهارم توسعه، فصل چهارم ( توسعه مبتنی بر دانایی )، 88-1384
 
قانون برنامه پنجم توسعه، فصل دوم ( علم و فناوری )، 94-1390
 
مقدمه
نقش راهبردی توسعه علوم، تحقیقات وفناوری در توسعه پایدار و حفظ و ارتقای موقعیت علمی و اقتدار کشور در منطقه و در سطح بین المللی امروزه شناخته شده است و مهمترین عامل در تحقق اهداف سند چشم انداز 1404 ایران اسلامی محسوب می شود. دست آوردهای این بخش، در رشد و شکوفایی علمی، گسترش مرزهای دانش و خط شکنی و نفوذ به حوزه‏های انحصاری فناوریهای پیشرفته، همواره در سالهای اخیر مورد مباهات مسوولان عالی رتبه کشور، و عنايت خاص مقام معظم رهبری، بوده است.

در این میان نظام آموزش عالی، به دلیل سرو کار داشتن با تربیت دانشمندان، متفکران و مدیران آینده و شکل دادن به سرمایه انسانی کشور، در توسعه و تعالی علمی و فرهنگی همه جانبه و احیای هویت تمدنی ایران اسلامی، نقش پیشران و موتور محرکه را بر عهده دارد.
 
با توجه به نکات یاد شده، نقش کانونی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف)، در راهبری نظام آموزش عالی و تحقیقات، برجسته می شود و حساسیتهای موجود نسبت به آن قابل درک است. سیاستها و برنامه‏های وزارت نیز به همین دلیل اهمیت می یابد.

بر اين اساس برنامه حاضر با هدف ارائه دیدگاهها و اقدامات اينجانب، درصورت كسب راي اعتماد از مجلس محترم شوراي اسلامي، با رویکردي آینده‏نگر و رو به جلو تهیه شده است، با اين تأكيد كه بر سرعت توسعه علمي كشور بيفزايد.
 
علاوه بر قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی، این بخش از شش سند بالادستی غنی و بسیار ارزشمند (سند چشم انداز، سیاستهای کلی نظام، نقشه جامع علمی کشور، دانشگاه اسلامی، سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي و سياست‏هاي كلي علم و فناوري) برخوردار است، که در واقع راهنمای کلی برنامه‏های وزارت برای دولت فعلی و دولتهای بعدی است.
 
چالش بزرگ استفاده از این اسناد بالادستی در تهیه برنامه‏ های وزارت، حجم زیاد و تنوع راهبردها و اقدامهای در نظر گرفته شده برای پیاده‏سازی و تحقق آنها است. توضيح اينكه در قانون برنامه پنجم و دیگر اسناد بالا دستی مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی در مجموع بالغ بر 200 راهبرد و 700 اقدام پیش بینی شده است، که بالطبع هم پوشی بين آنها نیز دور از انتظار نمي‏تواند باشد. بنابراین تدوين و اجراي برنامه بر مبناي این اسناد، مستلزم اولویت‏بندی، راهبردها و اقدامات مذكور، از طریق یک فرایند علمی است،که تلاش خواهد شد در این سه ساله باقيمانده از دوره وزارت سازماندهی و اجرا شود.
 
بخش اول؛ چشم انداز موفقیت، رویکردها و اصول حاکم بر برنامه‏ ها
 
چشم انداز موفقیت وزارت در پایان دوره دولت یازدهم
هدف كلي برنامه يا به بيان ديگر چشم انداز موفقیت برنامه پيشنهادي در پایان دوره دولت یازدهم را مي‏توان در سه بخش خلاصه كرد:
 
ارتقای چشمگیر شاخصهای رشد علمی و توسعه فناوری کشور، برای نزدیک شدن به هدف سند چشم انداز 1404:
 
سند نقشه جامع علمی کشور ( زیرفصل 2-2، بند 1 ) و سياستهاي كلي علم و فناوري (بند1)
 
دستیابی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی به سطحی از توانمندی که بتوانند:
 
- کیفیت و عملکردی در تراز منطقه ای و جهانی ( 500 دانشگاه برتردنیا ) داشته باشند،
 
- از استقلال عملیاتی و پویایی لازم (با حداقل تاثیرپذیری از تحولات سیاسی و منابع دولتی) برخوردار باشند.
 
- به التزام اجتماعی خود، در توسعه سرمایه انسانی دانشمند و فرهیخته ؛ اعتلای دانش و فرهنگ جامعه؛ تولید علم ؛ و ایفای نقش موثر در فرایند تبدیل علم به فناوریهای نوین و تجاری سازی آنها در خدمت اقتصاد مبتنی بر دانش، عمل کنند.
 
- برقراری و نهادینه شدن یک فرآیند علمی و منسجم سیاستگذاری علوم، تحقیقات و فناوری در سطح ملی، در چهارچوب " تقسیم کار ملی در نظام علم و فناوری " (فصل 5-1 نقشه جامع علمی کشور).
 
رویکرد‏ها و اصول حاکم بر برنامه‏ ها

تنظیم و اجرای اين برنامه‏ ها، بر رویکردها و اصول زیر مبتنی است:
 
- اولویت ‏بندی راهبردها و اقدام های مندرج در اسناد بالادستی عتف (سند چشم انداز 1404، سیاستهای کلی نظام دربخش علم و تحقیقات، نقشه جامع علمی کشور، دانشگاه اسلامی، سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي و سياستهاي كلي علم و فناوري) و تلاش برای پیاده‏سازی راهبردهای اولویت‏دار در سه سال باقيمانده از دولت یازدهم؛
 
- حفظ استقلال عملیاتی دانشگاهها و مراکز علمی وتحقیقاتی، همراه با پاسخگویی و التزام اجتماعی؛
 
- کاهش نقش تصدی گری وزارت و کوچک سازی آن؛
 
- حفظ کیفیت آموزش عالی و اعتبار علمی رشته‏ها و مدارک؛
 
- توسعه و رشد علم در دانشگاه ها، در یک فضای آزاداندیشی و نشاط علمی؛
 
- تعامل فعال و اثربخش علمی وفرهنگی با محیط منطقه ای وبین المللی؛
 
- اولویت اصلاح فرایندها ورفتارهای مدیریتی، به جای تغییرات گسترده مدیران؛
 
- تعليم و تربيت مبتني بر ايمان، برخورداري از مكارم اخلاقي و عامليت به احكام اسلامي؛
 
-حفظ موازين اسلامي و ارزش هاي فرهنگي و اجتماعي در استفاده از علم و فناوري؛
 
-تحول در برنامه‏ هاي درسي دانشگاهي با رويكرد تربيت نيروهاي كارآفرين؛
 
بخش دوم؛ محورهای اصلی برنامه طي سال هاي 96-1393
 
برنامه‏ های اصلی وزارت در دوره دولت سه ساله به شرح زیر است:
ارتقای کیفیت آموزش عالی و اعتبار علمی رشته‏ها ومدارک دانشگاهی
 
1/1 بازنگری و اصلاح فرآیند گسترش کمی آموزش عالی و ضابطه‏ مندکردن توسعه رشته‏ها و مؤسسات آموزش عالی براساس استانداردهای کیفی متداول در آموزش عالی.
 
2/1 بازنگری در ضوابط و استانداردهای توسعه رشته‏ها و مؤسسات آموزش عالی، در چهارچوب طرح آمایش آموزش عالی.
 
3/1 حمایت از دانشگاههای پیشتاز در گسترش مرزهای دانش و فناوری و کسب مرجعیت علمی در منطقه و جهان، و تبدیل شدن به الگوی کیفی برای مؤسسات آموزش عالی نوپا، با هدف ارتقاء جايگاه جهاني كشور در علم و فناوري و تبديل ايران به قطب علمي و فناوري جهان اسلام (سياستهاي كلي علم و فناوري، بند 2-1).
 
4/1 حمایت موثر از حفظ و ارتقای کیفیت تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ها، با توجه به توسعه کمی آنها.
 
5/1 افزايش قانونمند و برنامه‏ ريزي شده نقش و مشاركت بخش غيردولتي در حوزه علم و فناوري.
 
6/1 تشویق و حمایت از فرایند خود ارزیابی علمی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی .
 
7/1 تشویق و حمایت از انجمنهای علمی، در ارزیابی مستقل کیفیت و اعتباربخشی آموزش عالی،
 
8/1 حمایت از ارتقای کیفیت و اعتبار بین المللی مجلات علمی کشور و ارتقاء جايگاه مرکز ISC و تبديل ايران به مركز ثبت مقالات علمي و جذب نتايج پ‍ژوهش هاي محققان، نخبگان علمي و نوآوران ساير كشورها بويژه جهان اسلام (سياستهاي كلي علم و فناوري، بند 4-6)
 
9/1 بررسی و ریشه‏ یابی عوامل منجر به رواج فرهنگ مدرک‏گرایی در جامعه و اتخاذ سیاستهای مناسب برای تعدیل آن، با هدف ارتقاء كيفيت آموزش عالي و هدف جلوگيري از شيوع تقلب علمي.
 
حمایت از فرایند تبدیل علم به فناوری های مفید مورد نیاز و تجاری سازی آنها در خدمت اقتصاد دانش بنیان امروز
 
1/2 تلاش برای پیاده‏ سازی راهبرد "جهت دادن چرخه علم وفناوری و نوآوری، به ایفای نقش موثر در اقتصاد" ( نقشه جامع علمی کشور، فصل 4، بند 4-2، راهبرد کلان 3 ) و تحقق هدف کلان "افزایش سهم تولید محصولات و خدمات مبتنی بر دانش و فناوری داخلی به بیش از 50 درصد تولید ناخالص داخلی کشور " (زیر فصل 2-2، بند 5، اهداف کلان نظام علم وفناوری ) از طريق گسترش همكاري و تعامل فعال سازنده و الهام بخش در حوزه علم و فناوري با ساير كشورها و مراكز علمي و فني معتبر منطقه اي و جهاني بويژه جهان اسلام همراه با تحكيم استقلال كشور(سياستهاي علم و فناوري بند 6)
 
2/2 تسهیل و حمایت از توسعه شرکتهای دانش بنیان، به ويژه شرکتهای دانش بنیان دانشگاهی با مشارکت هيأت علمی و بخش خصوصی،
 
3/2 " تسهیل مراحل راه اندازی و فعالیت شرکتهای دانش بنیان اعم از اخذ پروانه و مجوز، امور واردات و صادرات، بیمه و رفع موانع استقرار آنها در شهرها " ( نقشه جامع علمی کشور، فصل 4، بند 4-2، راهبرد کلان 3، اقدام 7 ).
 
4/2 افزایش اثربخشی پارکهای علم و فناوری کشور، به نحوی که استقرار و سرمایه‏گذاری شرکتهای دانش بنیان در آنها جاذبه حداکثری داشته باشد .
 
5/2 توسعه پژوهشگاه ها و مراکز تحقیقاتی کاربردی در شهرستانها، متناسب با نیازهاي واقعی آنها.
 
6/2 ارتقای نقش دانشگاهها در چرخه تولید و تبدیل علم وفناوری (از ایده تا بازار)، از جمله:
 
- گسترش مراکز رشد فناوری در دانشگاهها، به نحوی که در هر دانشگاه بزرگ و متوسط یک مرکز رشد و کار آفرینی وجود داشته باشد.
 
- آشنا کردن استادان دانشگاهها با روشهای کاربردی کردن و تجاری سازی نتایج علمی و پژوهشی.
 
- افزودن درسهای مرتبط با تجاری سازی علم و فناوری و کارآفرینی، به درسهای اختیاری رشته‏های دانشگاهی.
 
- حرکت به سوی الگوی اسلامی - ایرانی دانشگاه و توسعه پایدار علم وفناوری
 
برنامه‏ های وزارت برای حرکت در جهت تحقق نقش و رسالتهای مختلفی که در سند دانشگاه اسلامی برای آموزش عالی کشور ترسیم شده  
 
1/3 اولويت بندي راهبردها و اقدامهاي پيش بيني شده در سند دانشگاه اسلامي (فصلهاي 5 الي 8)، براي اجرا از طريق يك فرياند علمي و رايزني با صاحبنظران دانشگاهي و حوزوي.
 
2/3 مشارکت دادن دانشگاهها در تعریف و اصول و معیارهای الگوی اسلامی- ایرانی دانشگاه، شامل:
 
احياي تاريخ علمي و فرهنگي مسلمانان و ايران و الگوسازي از مفاخر و چهره هاي موفق عرصه علم و فناوري (بند 5-4 سياستهاي كلي علم و فناوري)
 
" تبیین و ترویج سبک زندگی اسلامی - ایرانی با رویکرد تمدن سازی نوین اسلامی" (راهبرد 17 فصل 5 سند دانشگاه اسلامي)

اصول و مبانی تعریف شده در فصلهای 3-1 سند دانشگاه اسلامی
 
3/3 برقراری ارتباط مستمر (همایشهای ادواری، کانونهای نظریه پردازی ... ) بین صاحبنظران حوزه و دانشگاه برای پژوهش و تعریف روزآمد اصول و معیارهای الگوی اسلامی- ایرانی دانشگاه (بند9 اصول و مبانی، فصل2 سنددانشگاه اسلامی : " وحدت در هدف و تعامل و همکاری همه جانبه علمی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و هنری حوزه ودانشگاه ") ؛ و اتخاذ رویکرد مناسب نسبت به علوم انسانی، در یک فرایند مشارکتی .
 
4/3 تلاش جدی برای عملیاتی کردن رهنمودهای مقام معظم رهبری و اصول ارزشی مندرج در نقشه جامع علمی کشور و سند دانشگاه اسلامی، در برقراری فضای آزاداندیشی و خردورزی در دانشگاهها از طریق بازنگری در قوانین و مقررات موجود و یا تدوین مقررات جدید :
 
" آزاد اندیشی و تبادل آراء و تضارب افکار..." (نقشه جامع علمی، بند5، زیرفصل1-1، ارزشهای بنیادین)
 
" تعمیق خردورزی و عقلانیت و تقویت روحیه آزاد اندیشی و خلاقیت در دانشگاهها " (سند دانشگاه اسلامی فصل4، بند 4، اهداف کلان )
 
" تقویت منطق خردورزی و روحیه آزاد اندیشی و بازنگری در فضای عمومی و علمی دانشگاه " (سند دانشگاه اسلامی، راهبرد 7 فصل 5 )
 
" تامین زیر ساختهای حقوقی لازم جهت توسعه آزاداندیشی و بازنگری در قوانین موجود با هدف حمایت از روحیه خرد گرایی و آزاد اندیشی و پرسشگری" ( سند دانشگاه اسلامی، فصل 5، راهبرد 7، اقدام 7-1)
 
تشكيل كرسي‏هاي نظريه‏ پردازي و تقويت فرهنگ كسب وكار دانش بنيان و تبادل آرا و تضارب افكار و آزادانديشي علمي (سياستهاي كلي علم و فناوري، بند ب 4)
 
 
5/3 رفع موانع فضای آزاداندیشی و نشاط علمی و اجتناب از ایجاد فضای امنیتی در دانشگاه، از جمله:
 
تعامل با تشکل های دانشجویی و قانونمندکردن فعالیت آنها، با حفظ محوریت فعالیت علمی در دانشگاه و احترام به قداست علم و فضای آموزش عالی ( " توجه به قداست علم و فضای آموزش عالی و تلقی عبادت از تعلیم و تعلم و تکریم عالم ومتعلم " (سند دانشگاه اسلامی، فصل2، بند 3 اصول و مبانی).
 
محدود کردن دخالت نهاد‏های بیرونی، در جهت برقراری و حفظ سلامت فضای آزاد اندیشی و پرسشگری در دانشگاه ( " برنامه ریزی و تدوین ضوابط ومقررات جامع جهت ممانعت از مداخلات برون دانشگاهی در مقوله آزاد اندیشی، خردورزی و پرسشگری "(سند دانشگاه اسلامی، فصل5، راهبرد7، اقدام 7-2)
 
اجتناب از برخوردهای انضباطی با رویکرد سیاسی و امنیتی، و پذیرش و تحمل روحیه نقد و پرسشگری دانشجو و اعتماد به درست کار و درست اندیش بودن قاطبه دانشجويان و هيأت علمی، بر اساس اصل برائت اسلامی ؛
 
6/3 احترام به کرامت هيأت علمی و اجتناب از برخوردهای دور از شان با آنان در فرایند‏های گزینش و امتیاز دهی فرهنگی، بر اساس ارزشهای بنیادین نقشه جامع علمی کشور ( " توجه به اصل عقلانیت، تکریم علم وعالم، ارزشمندی ذاتی علم، ..."، فصل 1، بند6 )، و از طریق بازنگری در آیین نامه‏ها و دستورالعملهاي مربوط با هدف ارتقاء منزلت استادان، محققان و دانش‏پ‍‍ژ‍وهان (برگرفته از سياستهاي كلي علم و فناوري، بند 4-4)
 
7/3 بهبود معیشت اعضای هيأت علمی، در جهت ایجاد فراغ بال برای تمرکز فعالیتها به آموزش و پژوهش کیفی و افزایش بهره وری و اثر بخشی آنان در تحقق ماموریتهای دانشگاهها و پژوهشگاهها (سياستهاي كلي علم و فناوري بند 4-4)
 
8/3 تامین امکانات رفاهی مناسب برای دانشجویان ( اسکان، تغذیه، بهداشت، ... ) در جهت احترام به کرامت انسانی دانشجو، امید بخشی و شکوفایی استعداد‏ها، بويژه در تحصیلات تکمیلی.  
 
۴ تعامل فعال با محیط منطقه ای و بین المللی ( دیپلماسی علمی وفرهنگی )
 
- حمایت از " تعامل اثر بخش علمی و فرهنگی، دانشگاههای کشور با دانشگاهها و مراکز آموزش عالی دیگر کشور‏ها به ویژه در جهان اسلام " (سند دانشگاه اسلامی، فصل 5، راهبرد 12) و " تعامل فعال و اثر گذار در حوزه علم و فناوری با کشور‏های دیگر، به ویژه کشورهای منطقه و جهان اسلام " (نقشه جامع علمی کشور، زیر فصل 4-2، راهبرد کلان 9 ) .
 
- حمایت از تعامل دانشگاههای مرزی با دانشگاههای کشورهای همسایه.
 
اتخاذ الگوی مناسب جذب، توسعه و بهره گیری از دانش و فناوری جهانی، در جهت تحقق اهداف کلان نظام علم وفناوری کشور :
 
- " دستیابی به توسعه علوم و فناوریهای نوین و نافع، متناسب با اولویتها و نیازها و مزیتهای نسبی کشور، و انتشار و به کار گیری آنها در نهاد‏های مختلف آمموزشی و صنعتی وخدماتی " ( نقشه جامع علمی کشور زیر فصل 2-2، بند 4 )
 
- استفاده از ظرفيتهاي علمي و فني ايرانيان مقيم خارج و جذب متخصصان و محققان برجسته ساير كشورها بويژه جهان اسلام (سياستهاي كلي علم و فناوري، بند 3-6)
 
5- تامین منابع مالی آموزش عالی و تحقیقات
- تلاش برای یافتن راهکارهای مناسب و قانونمند تامین منابع مالی آموزش عالی و تحقیقات، در جهت اجتناب از روی آوردن دانشگاهها به شیوه‏های نا مطلوب برای درآمدزایی و تامین منابع مالی و تحت الشعاع قرار گرفتن فعالیتهای آکادمیک و کیفیت و اعتبار علمی دانشگاه.
 
- تلاش برای بالابردن سهم آموزش عالی در بودجه عمومی دولت، حداقل به میزان یک درصد ( از حدود 5/1 درصد فعلی به حداقل 5/2 درصد).
 
- تلاش برای بالابردن تدریجی سهم تحقیقات در تولید ناخالص ملی، از کمتر از 1 درصد فعلی، به حداقل 2 درصد و متعاقبا به 4 درصد توليد ناخالص داخلي تا پايان سال 1404 با توجه به بند
 8-2 سياستهاي كلي علم و فناوري ابلاغي مقام معظم رهبري.
 
- حمایت از جذب دانشجو از کشورهای همسایه و منطقه با حفظ کیفیت دانشگاه.
 
- تدوین و پیشنهاد لایحه قانونی به، مجلس شورای اسلامی براي تصويب قانون نحوه اعمال، برای اصل سی ام قانون اساسی در زمینه آموزش عالی رایگان تا سرحد خودکفایی، به منظور تامین بخشی از منابع مالی دانشگاهها از محل شهریه و اعطای وام و تسهیلات به دانشجویان با توان مالی محدود.
 
اصلاحات ساختاری در سطح دانشگاه، وزارت و فراوزارتی
 
برنامه‏ های وزارت برای پیاده سازی راهبرد " اصلاح ساختار‏ها و نهاد‏های علم وفناوری و انسجام بخشیدن به آنها و هماهنگ سازی نظام تعلیم و تربیت در مراحل سیاستگذاری وبرنامه ریزی " ( نقشه جامع علمی کشور، فصل 4، بند 4-2، راهبرد کلان 1 ) به شرح زیر است:
 
۱ - نهادینه کردن استقلال عملیاتی دانشگاه در برابر پاسخگویی و التزام اجتماعی
 
- بهره گیری از تمامی ظرفیتهای قانونی بند (ب) ماده 20 برنامه پنجم، تهیه و تصویب آیین نامه‏های جدید مورد نیاز ، در جهت تعریف دقیق و شفاف سازی جایگاه و اختیارات هیات‏های امنا، از جمله:
 
- شایسته سالاری و مشارکت دادن اعضای هيأت علمی در فرایند انتخاب مدیران دانشگاه.
 
- افزایش اختیارات دانشگاهها در استخدام و ارتقای هيأت علمی و کارکنان.
 
- بازنگری آیین نامه مالی معاملاتی، در جهت تسهیل گردش کار امور مالی معاملاتی دانشگاه
 
۴ - تعدیل روند تمرکز گرایی و تصدی گری وزارت و تبدیل نقش آن به سیاستگذاری، ظرفیت سازی، حمایتی و ارزیابی.
 
- اصلاح برخی سیاستهای تمرکز گرایانه، به منظور جلوگیری از آسیبهای جدی به بنیانها و عوامل موفقیت آموزش عالی در درازمدت، از جمله:
 
- ارزیابی تجربه برگزاری آزمونهای تخصصی و پذیرش متمرکز دانشجو در دوره‏های کارشناسی ارشد و بويژه دکتری توسط سازمان سنجش، و تجدید نظر در نحوه پذیرش دانشجو در تحصیلات تکمیلی با مشارکت دانشگاهها، با توجه بند 2-2 سياستهاي كلي علم و فناوري مبني بر اصلاح نظام پذيرش دانشجو و توجه ويژه به استقلال و علاقه مندي دانشجويان در انتخاب رشته تحصيلي و افزايش ورود دانشجويان به دوره هاي تحصيلات تكميلي
 
- ارزیابی نقش فعلی سازمان سنجش آموزش کشور و ظرفیت آن برای اجرای ماموریتهای جدید:
 
- برگزاری آزمونهای عمومی ( مانندGRE متداول در بسیار از کشورها )، به جای آزمونهای متمرکز تخصصی و دخالت در پذیرش دانشجو، بويژه در تحصیلات تکمیلی ؛
 
- ایفای نقش در ارزیابی کیفیت و اعتبار بخشی آموزش عالی، به روشهای علمی ( با توجه به قانون جدید پذیرش دانشجو )
 
۳ - انسجام بخشی به فرایند‏ها و نهاد‏های سیاست گذاری علم و فناوری
 
تعامل با شورای عالی انقلاب فرهنگی، در جهت هماهنگی و انسجام بخشی به مراكز متعدد تصميم گيري و سیاستگذاری در سطح فرا وزارتی (کمیسیونهای شورای عالی، ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور، شورای عتف ؛ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ....).
 
هماهنگی بین شورای عتف و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به ويژه در تصویب طرحهای ملی.

همکاری وزارت با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در جهت تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی دانشگاهها ؛ انتقال دانش فنی به صنعت ؛ و توسعه شرکتهای دانش بنیان دانشگاهی