تاریخچه ساختمان حسینیه نویس به دوران حکومت قاجار بر می گردد. بر اساس روایت های نقل شده پس از خلع محمد علیشاه و از رونق افتادن تکیه دولت که مصادف با گسترش تکایا و حسینیه ها در بلاد و شهرها بوده است این حسینیه احداث شده است.
تاریخ پیدایش تعزیه به صورت دقیق مشخص نیست. برخی با باور ایرانی بودن این نمایش آیینی، شکل گیری آن را به ایران پیش از اسلام نسبت داده اند و به روحیه حماسی- مذهبی که در قالب شبیه خوانی و حماسه سازی خودش را نشان داده بود، اشاره می کنند.به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید، برخی دیگر با استناد به گزارش هایی آن را به ایران بعد از اسلام و مشخصا ماجرای کربلا و شهادت امام حسین (ع) نسبت داده اند. آنها معتقدند که در دوران بعد از اسلام به دلیل ارادت خاص ایرانیان به اسلام و خاندان اهل بیت، آن روحیه حماسی و مذهبی زمینه ساز شکل گیری و تکامل شکلی مقدس از هنر به نام "تعزیه" شد، هنری که با محتوای غنی و فرم و قالبی که در دنیا یگانه است توانسته جایگاه ویژه ای در فرهنگ نمایشی داشته باشد و به عنوان سمبل هنر نمایش ایرانی به جهانیان معرفی شود.
تعزیه در آخرین نیم قرن دوره صفویه، تحول نهایی خود را طی کرد و به شکلی که هم اکنون می شناسیم در آمد البته این هنر نمایشی در دوره ناصرالدین شاه قاجار بود که به اوج شکوه و توسعه خود رسید.
تعزیه خوانی در ابتدا به صورت ساده و به منظور بیان احوالات و مصایب خاندان ابا عبدالله و واقعه غم انگیز کربلا برگزار می شد و شیعیان هم شرکت در این مراسم را از تکالیف دینی خود می دانستند اما کم کم گروه هایی پیدا شدند که صرفاً تعزیه داری و تعزیه خوانی حرفه اصلی آنها شمرده می شد.
در میان شهر و روستاهای زیاد ایرانی که در آنها تعزیه خوانی رواج دارد، روستای "نویس" از توابع استان مذهبی قم در عرصه این هنر حماسی- مذهبی و شبیه خوانی و تربیت شبیه خوان از سالیان دور فعالیت ها داشته است به طوری که سابقه تعزیه داری و مصیبت بر سیدالشهدا در این روستا به صد سال پیش بازمی گردد. از طرفی با توجه به موقوفاتی که از طرف بزرگان و مردم خیر به این روستا اختصاص می یابد، دوام و شکوه این مراسم، سال به سال فزونی می یابد.
گفتنی است، تاریخچه ساختمان حسینیه نویس به دوران حکومت قاجار بر می گردد. بر اساس روایت های نقل شده پس از خلع محمد علیشاه و از رونق افتادن تکیه دولت که مصادف با گسترش تکایا و حسینیه ها در بلاد و شهرها بوده است این حسینیه احداث شده است.
هم اکنون نیز در ایام یک ماهه محرم به دلیل استقبال مردم نویس از روضه و شبیه خوانی، این مراسم در دو نوبت صبح و عصر اجرا می شود.
ساختمان این حسینیه در گذشته بسیار ساده و دارای دو قسمت درونی و اندرونی بود، سقف های بلند این صحن با تیرهای چوبی و ستون های چوبی به همراه دیوارهای ضخیم و محکم هر ساله شاهد برگزاری مصیبت سالار شهیدان بود.
صحن بیرونی این حسینیه نیز که بیشتر مراسم شبیه خوانی در آن انجام می شد دارای سقاخانه، طاقنامه و گوشوار جایگاه مخصوص ریش سفیدها و بزرگان و محلی برای نشستن بچه ها و جوان ترها بود.
در ایام ماه محرم در این روستا، بعداز ظهرها تعزیه و شبها روضه خوانی و وعظ بود به استثنای روز عاشورا که در صبح مراسم تعزیه برگزار می شد.
با رونق یافتن مراسم تعزیه خوانی و آمدن افراد از اطراف برای تماشای تعزیه مخصوصا روز عاشورا و استفاده از اسب و شتر در این مراسم در جایی در پشت روستا که قتلگاه نام گرفت مراسم تعزیه خوانی انجام می شد که این محل بنا بر شواهد موجود حتی از حسینیه هم قدیمی تر بود و به احتمال زیاد محل تعزیه خوانی در گذشته های دور در این مکان بوده و بعداها به حسینیه کشیده شده و به همین دلیل به یاد گذشته مراسم روز عاشورا در این مکان برگزار می شد.
در صبح روز عاشورا، گروه عزاداران حسینی این روستا از حسینیه به طرف محلی به نام سنگ اسب در مجاورت قتلگاه که معتقدند اسب امام حسین (ع) بر آن سنگ گذر کرده است، حرکت می کردند و پس از ادای نذورات به قتلگاه مراجعت و مراسم تعزیه اجرا می شد و تا ساعتی از ظهر گذشته ادامه می یافت.
هنوز که هنوز است با گذشتن سالیان متمادی و دگرگون شدن ساختمان حسینیه و وسعت بخشیدن به آن با همت گروهی از ریش سفیدان این روستا، مراسمات ماه محرم در دهه اول همچنان در این روستا با حال و هوای خاصی برگزار می شود.
از تعزیه خوان ها و شبیه گردان هایی که در سال های گذشته در این مراسمات حضور داشته اند می توان به مرحومین حاج ملا محمود باقری نویسی، ملا ابو تراب، مشهدی حسین، حاج ملا آقا، میرزا بابا، ملا حسن، حاج میرزا علی، حاج محمد تقی (امیر نژادی)، حاج محمد معصوم بیگی، حاج مرتضی باقری، حاج سید علی اصغر سجادی، کربلایی احمد، مشهدی ذبیح الله و آقا سید حسین فاطمی اشاره کرد.
ارسال نظر
