سقط جنین در انتظار چه مادرانی است؟

  با وجود پیشرفت‌های علمی موجود، هنوز ۴۰ تا ۵۰ درصد از علل بروز سقط جنین ناشناخته بوده و سوالات بی پاسخ بسیاری در این زمینه وجود دارند.

فاطمه بیاتی، متخصص زنان و زایمان در گفت‌گو با ایسنا در خصوص علل متعدد سقط جنین، با اشاره به اینکه  ۸۰ درصد سقط‌ها در ۱۲ هفته اول بارداری صورت می‌گیرد، اظهار کرد: سقط به طور کلی مربوط به خاتمه حاملگی قبل از هفته بیستم یا کمبود وزن جنین در این مدت زمان تا کمتر از ۵۰۰ گرم است.

این متخصص زنان و زایمان با اشاره به اینکه لفظ سقط خود پیش‌درآمد اصطلاحات دیگر مانند «تهدید به سقط» است، افزود: خونریزی در کمتر از ۲۰ هفته، مادر را تهدید به سقط می‌کند و تنها ۵۰ درصد، احتمال نگهداشت جنین با درمان‌های صورت‌گرفته توسط پزشک وجود دارد.

 وی در ادامه با اشاره به عوامل تهدید کننده جنین، گفت: در «سقط اجتناب‌ناپذیر» دهانه رحم باز است و نگهداشت جنین ممکن نیست و باید تخلیه رحمی صورت بگیرد، همچنین در «سقط ناقص» نیز تمام زوائد جنین باید از رحم خارج شود، «سقط فراموش شده» به جنین مرده و مانده در رحم مادر اطلاق می‌شود که برای جلوگیری از عفونت رحم باید تخلیه سریعا انجام شود.

بیاتی با اشاره به انواع سقط‌ جنین، تصریح کرد: سقط‌ها به چند دسته خودبه‌خودی، القایی و راجعه تقسیم‌بندی می‌شود که در سقط خودبه‌خودی، مشکل یا از جانب جنین و یا مادر است، سقط القایی با مجوز پزشکی قانونی و پس از انجام غربالگری صورت می‌گیرد که جنین قابلیت حیات را پس از تولد ندارد و سقط راجعه یا مکرر همان سقط جنین به دفعات سه بار یا  بیشتر کمتر از ۲۰ هفته است.

این متخصص نازایی، سه شاخه جنینی، مادری و پدری را علل سقط جنین برشمرد و اضافه کرد: در این میان عوامل پدری نقش کمتری دارند و ناشی از افزایش سن پدر و ایجاد اختلال کروموزومی در اسپرم است که سقط جنین را منجر می‌شود.

وی در ادامه گفت: علل مادری گسترده هستند، از جمله عفونت‌های دهان و دندان در مادر که خطر سقط را ۲ تا ۴ برابر افزایش می‌دهد، عفونت‌های واژینال که سقط در سه ماهه دوم را تشدید می‌کند، بیماری‌های طبی مادر مثل دیابت و کم‌کاری تیروئید که مسبب سقط زودرس در ۱۲ هفته اول است، بیماری‌های سلیاک، لوپوس، روده تحریک‌پذیر و بیماری‌های قلبی اصلاح‌نشده مادر، اشعه‌درمانی طی بارداری یا قبل از آن، مشکلات رحمی مانند رحم دوشاخ و دیواره‌دار و میوم‌های بزرگ نیز خطر سقط را افزایش می‌دهد.

بیاتی یادآور شد: انجام جراحی‌های اضطراری مانند عمل لوزه و آپاندیس به ندرت سبب سقط می‌شود، پس مادران نگران این موضوع نباشند.

بیاتی گفت: علل جنینی سقط جنین، مشکلات کروموزومی است که جنین تشکیل شده بدون رویان شکل می‌گیرد و در اصطلاح تخمک پوچ خوانده می‌شود.

وی با تاکید بر داشتن تغذیه متعادل مادر باردار، گفت: کمبود مواد غذایی و عناصر معدنی و چاقی مفرط مادر باردار بایستی مرتفع شود که متاسفانه در استان ما کمبود ید یکی از دلایل سقط جنین است، پس تجویز یدوفولیک صورت می‌گیرد.

بیاتی در ادامه به عوامل اجتماعی سقط جنین اشاره کرد و گفت: وجود حشره‌کش‌ها در محیط کار، فعالیت در بخش‌های شیمی‌درمانی و داروهای نئوپلاسم برای بیماران و اشعه ایکس برای مادر باردار خطرناک است.

این متخصص زنان و زایمان صدور مجوز سقط‌درمانی را منوط به دستور پزشکی قانونی دانست و تصریح کرد: مجوز سقط توسط پزشکی قانونی، برای مادر باردار زیر ۱۹ هفته که دارای دلایل قانع‌کننده در دستورالعمل سقط‌های قانونی اسلامی است، صادر می‌شود، بیماری جنین که سبب حرج مادر یا ناتوانی شدید برای خود فرزند شود که در این زمان مادر به پزشکی قانونی ارجاع داده می‌شود.

متخصص نازایی با اشاره به روش‌های سقط جنین بیان کرد: سقط جنین بستگی به سن جنین و شرایط مادر دارد، در روش طبی دارو برای مادر تجویز و در بیمارستان بستری می‌شود و روش جراحی که برای جنین با سن بالاتر، عوامل عفونتی و عدم تاثیر روش طبی صورت می‌گیرد.

بیاتی تاثیر مثبت سونوگرافی برای تشخیص مشکلات و نقایص جنین را کتمان‌ناپذیر دانست و تصریح کرد: غربالگری‌ها جنین را از چند روش بررسی می‌کنند که سندروم داون، تریزومی ۱۸، تریزومی ۱۳، بیماری‌های قلبی، بدون مغز و قلب بودن جنین از جمله آن‌هاست.