فعلا خبری از تعطیلی کارمندان نیست

 با تداوم پایداری هوا، پررنگ شدن رنگ قرمز روی نقشه کیفیت هوای تهران و اعلام وضع نارنجی در پایتخت، همه مقاطع مدارس  استان تهران، غیر از دماوند و فیروزکوه در روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل شدند، اما اداره‌ها نه.

نتیجه برگزاری جلسه کمیته اضطرار آلودگی تهران این بود:  ‌ «تعطیلی تمامی مدارس شهر تهران و جنوب‌شرق استان تهران شامل ورامین، قرچک، پیشوا، پاکدشت و ری در همه مقاطع، در دو نوبت صبح و عصر روزهای شنبه و یکشنبه همچنین اجرای طرح زوج و فرد از مقابل خانه‌ها از شنبه و ممنوعیت‌هایی برای تردد خودرو‌های سنگین.» بعد از آن هم محمد تقی‌زاده، معاون عمرانی استانداری تهران درباره ممنوعیت تردد کامیون‌ها گفت که علاوه بر ممنوعیت تردد کامیون‌ها در روزهای شنبه و یکشنبه فعالیت‌های عمرانی و معادن شن و ماسه هم تعطیل خواهد بود. به گفته او تمامی فعالیت‌های ورزشی در فضاهای باز تا اطلاع ثانونی ممنوع خواهد بود و تمامی امتحانات آموزش‌وپرورش برای شهرستان‌هایی که در روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل‌اند، به هفته آینده موکل خواهد شد. صبح دیروز با وجود کاهش تردد خودروها در روز تعطیل، در بیشتر مناطق پایتخت کیفیت هوا در محدوده ناسالم برای گروه‌های حساس قرار گرفت و شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد که دلیل این آلودگی، پایداری نسبی جو، نوزیدن باد موثر و انباشت آلاینده‌ها از شب گذشته است. دیروز در پنجاه‌ودومین روز نارنجی تهران، پیش‌بینی شد که در نخستین روز هفته، غلظت آلاینده‌ها در بیشتر مناطق تهران افزایش یابد. تعطیلی کارمندان حتی در هفته گذشته که بعضی دستگاه‌های سنجش آلودگی وضع را بنفش (خطرناک) تشخیص داده‌ بودند هم محقق نشد و این بار هم با وجود پیش‌بینی ماندگاری آلودگی در هوای تهران، تصیمیمی در این مورد گرفته نشده است.  پیش از این حجت نظری، عضو شورای شهر تهران با انتقاد از نحوه اجرای طرح کاهش آلودگی هوا از سوی شهرداری به دولت هم انتقاد کرده بود که مقاومت شدیدی در تعطیل‌‌کردن ادارات و بخش عمومی دارد که این «نشان می‌دهد سلامت مردم در اولویت نیست.» او گفته بود که اگر ادارات و بخش عمومی در کنار مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شوند، حداقل مردم می‌توانند از شهر خارج شوند و این مسأله سبب کاهش آلودگی هوا می‌شود، اما دولت نظرات خود را قطره‌چکانی اعلام می‌کند.  سعید محمودی، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تهران که عصر دیروز در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا حاضر بوده، درباره تعطیل‌نشدن ادارات و بخش عمومی به «شهروند» می‌گوید: «انتظارمان این بود که روز شنبه و یکشنبه غلظت آلاینده‌ها به دلیل پایداری جوی زیاد شود و تصمیماتی که گرفته‌ایم براساس دستورالعملی است که قانون هوای پاک به ما ابلاغ می‌کند. بنابراین تصمیم به تعطیلی مدارس در یک حدی است و تعطیلی ادارات در یک حد دیگر آلودگی. وقتی شرایط به شکلی شود که وضع هوا برای همه گروه‌ها خطرناک باشد، تصمیم به تعطیلی ادارات گرفته می‌شود، اما درحال حاضر کیفیت هوا، ناسالم برای گروه‌های حساس است.» با وجود این اما و اگر‌ها، هفته پیش تهران وضع بنفش را تجربه کرد، یعنی شرایطی خطرناک برای همه گروه‌ها، اما کمیته اضطرار باز هم از ادارات و بخش خصوصی صحبت نکرد تا گروه‌های دیگر مثل همیشه در هوای خفه تهران نفس بکشند. دیروز شاخص میانگین کیفیت هوا روی عدد ١٢١ قرار داشت، اما همچنان چهار نقطه از استان تهران در وضع قرمز بودند: ایستگاه پاکدشت با شاخص ١٥٥، ایستگاه‌های قائم و قرچک با شاخص ١٥٤ و ایستگاه ورامین با شاخص ١٥٢. آلودگی هوا از قبل پیش‌بینی شده بود. تهران تاکنون ٢٥ روز پاک، ١٩٤روز سالم، ٥٢ روز ناسالم برای گروه‌های حساس و چهار روز ناسالم برای همه داشته است و آمار نشان می‌دهد در مقایسه با‌ سال گذشته، شمار روزهای آلوده‌ای که شهروندان تجربه کرده‌اند، افزایش یافته است. براساس اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوا، تهران در ‌سال ٩٧، ١٥ روز پاک، ٢١٨ روز سالم و ٤٢ روز ناسالم برای گروه‌های حساس داشته، وضع قرمز را هم تجربه نکرده است.

تصمیم تعطیلی ادارات،  در اختیار رئیس‌جمهوری یا معاون اول
چرا در شرایط فعلی هوا، اداره‌ها تعطیل نمی‌شوند؟ استاندار تهران روز گذشته به این سوال پاسخ داد. او وزارت بهداشت را به‌عنوان تصمیم‌گیرنده معرفی کرد و گفت هر زمان بخش ارتقای سلامت این وزارتخانه‌ تشخیص به این کار دهد، به ما اعلام می‌کند و ما نسبت به تعطیلی اداره‌ها اقدام می‌کنیم. آن‌طور که از پاسخ‌های انوشیروان محسنی‌بندپی پیداست، او موافق تعطیلی اداره‌ها نیست، چراکه به «ایلنا» گفت: «مردم به خدمت‌رسانی نیاز دارند و از طرف دیگر، هوا برای همه گروه‌ها به شرایط ناسالم نرسیده است، با همه اینها باز هم وزارت بهداشت است که باید این تصمیم را بگیرد.» به گفته او قانون، سازمان هواشناسی را موظف به اعلام شرایط جوی کرده است، از آن طرف هم وزارت بهداشت وظیفه دارد مشخص کند این هوای آلوده برای چه گروه‌هایی خطرناک‌است. با اینکه استانداری، وزارت بهداشت را متولی این بخش دانسته، اما عباس شاهسونی که رئیس گروه سلامت هوای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت است، می‌گوید وزارت بهداشت هیچ وقت نمی‌گوید باید مدارس یا ادارات تعطیل شوند، بلکه براساس تبصره ٣ ماده ٣ قانون هوای پاک، وزارت بهداشت مسئول اعلام شرایط اضطرار و میزان خطرناک‌بودن وضع هوا برای افراد است. به گفته شاهسونی، مسئول نظارت بر اجرای قانون هوای پاک هم سازمان محیط‌زیست است: «وزارت بهداشت اعلام‌می‌‌کند در شرایط اضطرار قرار داریم و آلایندگی به اندازه‌ای است که باید کمیته اضطرار تشکیل شود. در همه استان‌های کشور هم دانشگاه‌های علوم پزشکی متولی اعلام تشکیل کمیته اضطرار آلودگی هوا هستند، پس از این اعلام، سازمان محیط‌زیست و استانداری کمیته را تشکیل می‌دهند و در کمیته به ریاست استاندار و با حضور نماینده پنج بخش، یعنی وزارت بهداشت، سازمان محیط‌زیست، شهرداری، مدیریت بحران و آموزش‌وپرورش تصمیمات لازم گرفته می‌شود.» این مسئول وزارت بهداشت درباره اینکه چه بخشی مسئول تعطیلی ادارات یا مدارس و دانشگاه‌هاست، توضیح می‌دهد: «براساس آیین‌نامه شرایط اضطرار، تعطیلی مدارس یا دانشگاه‌ها اعلام می‌شود، درباره تعطیلی ادارات و بانک‌ها ماجرا متفاوت است. وزارت بهداشت تشخیص آلودگی هوا و میزان خطرناک‌بودن آن را به کمیته اضطرار اعلام می‌کند، کمیته اضطرار هم با بررسی آنها اقدام به تصمیم‌گیری برای تعطیل‌کردن یا محدودیت تردد می‌کند.» براساس اعلام شاهسونی، ادارات و بانک‌ها تنها بخش‌هایی‌اند که پس از اعلام شرایط از سوی کمیته اضطرار، رئیس‌جمهوری یا معاون اول او برای تعطیلی‌شان باید تصمیم‌بگیرند: «اگر قرار باشد ادارات و بانک‌ها برای یک روز کامل تعطیل شوند، به تشخیص کمیته اضطرار و با تأیید رئیس‌جمهوری یا معاون اول، این کار انجام می‌شود، اما اگر قرار باشد ساعت کاری ادارات کم شود، این تصمیم را خود کمیته اضطرار آلودگی هوا می‌گیرد.»  به گفته رئیس گروه سلامت هوای مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، راهکار اصلی برای کاهش خطر آلودگی هوا، کم‌کردن میزان مواجهه مردم با آن است: «باید منابع آلاینده در شهرها بررسی شود، مثلا منبع آلودگی در تهران ممکن است تردد خودروها باشد، بنابراین در روزهای آلوده ترددها در شهر محدودمی‌شود، اما در شهری مثل اراک، منبع آلایندگی، کارخانه‌ها هستند که وقتی هوا آلوده می‌شود، تعطیل‌شان می‌کنند. زمانی که اعلام می‌شود مدارس یا دانشگاه‌ها تعطیل‌اند، این اتفاق برای کاهش مواجهه افراد و کم‌شدن تردد خودروها در شهر می‌افتد. بررسی‌ها نشان می‌دهد تعطیلی مدارس ابتدایی به تنهایی منجر به کاهش ٣٠‌درصدی حجم تردد می‌شود و روی منابع اصلی آلودگی تأثیر می‌گذارد.»

منبع:روزنامه شهروند